บันฑิต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 11 / 13

…งรู้วรรณะและธรรมได้ มัดใจรู้ได้เพราะฝีเท้า โคลเภรีรู้ได้เพราะเห็นภาไปแม้ใกล้จะรู้ได้เพราะนำมนมดีและบันฑิตจะรู้ได้ เมื่อเจอฉันใด สัมภวภูมิจักรยังเป็นเด็กฉันนั้น ย่อมไฟโรจน์ล่วงบันติตทั้งหลาย เพราะประกอบด้วย…

ตอนที่ ๒ ของนิทานชาดกนี้ เล่าถึงพราหมณ์ที่มีความเชื่อเกี่ยวกับสัมภวภูมิจักร ซึ่งดูเหมือนเป็นเด็กแต่เต็มไปด้วยปัญญา ความสวยงามของธรรมชาติในหิมวันต์ถูกนำมาเปรียบเทียบเพื่อให้เห็นถึงความงามและความรู้ของส

…แล้วทรงหวาดสะดุ้ง เสด็จลูกขึ้นไปประทับนั่ง ทรงจินตนาการอยู่จนอรุณขึ้นว่าสาเหตุอะไรเหล่านั้นมีแก่เรา บันฑิตตั้ง ๔ มาฝ่าแต่เช้าถึงสุขใจสยามว่า ข้าแต่สมิตเทพ พระองค์บรารามเป็นสุขหรือ พระราชาทรงตอบว่า ท่านอาจาร…

ในเนื้อหานี้พูดถึงการตีความความฝันของพระราชาและบทบาทของบันฑิต 4 คนที่มีอิทธิพลต่อความโชคดีและความเจริญของพระองค์ เชื่อว่าความฝันและคำพยากรณ์เป็นสิ่งสำคัญในการกำห…

…งการวินิจฉัย กลั้นนั้นได้เป็นเสมือน พุทธปฏากาล ฝ่ายพระเจ้าวีเทหราช กำลังจะไปได้ ๗ ปี ทรงระลึกได้ว่า บันฑิตทั้ง ๖ กล่าวแก่เราว่า บันฑิตที่ ๕ จักเกิดขึ้นครอบงำพวกเขา บันฑิตที่ ๕ นั้นบัดนี้อยู่ที่ไหน โปรดให้อม…

…ล่าวถึงการกระทำของพระมหาสัตว์ที่ปรากฏในศาสนา การสอนสิ่งที่ถูกต้องแก่ผู้คน พระเจ้าวีเทหราชทรงระลึกถึงบันฑิตที่กล่าวถึงการเกิดของบันฑิตที่ ๕ ซึ่งทำให้พระองค์มุ่งมั่นในการค้นหาบันฑิตนั้น การสื่อสารเรื่องราวนี้…

ปัญญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา 55 พระราชาทรงสดับดังนั้น จึงทรงสถาปนานับถือต่อว่า ท่านเสนาะ เราจะนำบันฑิตมาตรองึง. เสนาบดีตัดว่าจะ จำเดิมแต่เวลาที่โหลกฐูมา ในราชสำนักนี้ พวกเรา ๔ คน จักหมดรักมั่น พระราชาจั…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการสร้างปัญญาผ่านการสนทนาในราชสำนัก โดยพระราชาทรงมีวิสัยทัศน์ในการพิจารณาเรื่องต่าง ๆ รวมถึงการรักษาความรู้และการตัดสินใจ รวมทั้งมีตัวอย่างจากเรื่องราวเกี่ยวกับโคที่สะท้อนถึงความเป็

… คิดว่า ควรจะถือเอาตามใจของมหาชน. จึงถามว่า โคนี่ท่านให้นอะไรก็ได้ตอบอะไรก็ได้มะ โจรตบว่า ข้าตั้งนับบันฑิต ข้าพเจ้าให้โคด่มะ ยกู ให้กินมะ แป้ง และขนมมามาส ต่อนั้นจึงถามเจ้าของโค เจ้าของโคดอบว่า อาหารมีข้าวย…

มโหสถบัณฑิตมีบทบาทในการตัดสินความขัดแย้งระหว่างโจรกับเจ้าของโค โดยการใช้ปัญญาในการแก้ไขปัญหาและให้คำสอนเพื่อให้ได้บทเรียนที่มีคุณค่า สำหรับทั้งสองฝ่าย แม้ว่าจะมีความเข้าใจผิดกันในตอนแรก แต่บัณฑิตได้ทำ

ปัญญาบารมีก หนทางการสร้างปัญญา ๓. พระมโหสถบันฑิต ทรงแก้ปัญหาหัวข้อว่า "เครื่องประดับทำเป็นปล้อง ฯ" (สัพพสังหารปัญหา ว่าด้วยการพูดของหญิง ๒ ประเภท) ม…

เรื่องนี้นำเสนอการใช้ปัญญาของพระมโหสถบัณฑิตในการแก้ปัญหาที่เกิดจากการทะเลาะกันของหญิงสองคนเกี่ยวกับเครื่องประดับสวยงาม โดยเรื่องมุ่งเน้นไปที่การวิเคราะห์และวิจารณ์สถานการณ์ เพื่อหาแนวทางที่เหมาะสมในกา

…งส่งและส่วนมากเป็นพุทธสาวกชนนิยมเข้าใจในเรื่องบุญเรื่องบาปและในเรื่องธรรมดีมาก มีความสนใจในการสงบกับบันฑิตนักปราชญ์

บทความนี้กล่าวถึงการเกิดในสวรรค์ชั้นดูสิทธิที่เรียกว่าโอปปาติกา ซึ่งผู้ที่ได้อุบัติในชั้นนี้จะเป็นเทพบุตรหรือเทพธิดาที่มีรูปโฉมสวยงาม โดยมีช่วงอายุที่พร้อมพรักทั้งในด้านความงามและจิตใจ ในสวรรค์ชั้นนี้

ปัญญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา ๗๒ ๑๒. พระโหสบันฑิต ทรงแก้ปัญหาหัวข้อว่า " แก้วมณี " มีความว่า ดวงแก้วมณีที่ท้าวสักเทวราชประทานแก่พระเจ้ากรุงสรวง มีอยู…

ในเรื่องนี้ พระโหสบัณฑิตได้แก้ปัญหาที่เกิดขึ้นจากการนำด้ายเก่าออกจากดวงแก้วมณี ซึ่งชาวบ้านไม่สามารถทำได้ มโหสถบัณฑิตจึงใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการแก้ไขปัญหานี้ โดยการใช้ผงามาท่อช่องแก้ว ทำให้สามารถร้อยด

…ว่า ย้อนปัญหานี้ใครคิด ได้ทรงทราบว่ามไหสต บทนี้ติดต่อกันไปปรน. (โดยสุด คือ พานพระอิศวร) ๑๔.พระมโหสถบันฑิต ทรงแก้ปัญหาหัวข้อว่า “ ข้าว ” มีความว่า ในวันอื่นอีก พระราชาทรงดำริว่า เราจะทดลองโหสถ จึงให้ส่งข่า…

เนื้อหาเกี่ยวกับการสนทนาและการทดลองของพระราชาเกี่ยวกับความฉลาดของชาวบ้านปาจีนย่มชุมชม ซึ่งเรียกร้องให้มีการคิดค้นวิธีการหุงข้าวภายใต้ข้อกำหนดที่ท้าทาย และการรับฟังพระราชดำรัสที่กระตุ้นให้บรรดาคนควรเขี

มิโหสถบันฑิตคิดว่า เรื่องนี้ต้องย้อนปัญหา จึงส่งให้เรียกคนผู้ลาดพูดมาสองสามคน ส่งสอบให้พูด แล้วส่งไปให้กล่าว ท่า…

ในเนื้อเรื่องนี้พูดถึงมิโหสถบันฑิตที่มองเห็นปัญหาที่เกิดขึ้นและต้องการแก้ไข ด้วยการเรียกคนไปพูดคุยและสอบถามความเห็น โดยมีพระราชาเกี่ยว…

บัญญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา ๗๘ พระราชาทรงสดับดังนั้น จึงรู้สึกสมเสนอกอาจารย์ว่า เราควรนำมโหสถบันฑิตตามละกระมัง อาจารย์เสนาะกวามูลด้วยความตราหน๋ลา สักการะว่าบุคคลไม่ชั่วว่าเป็นมิตติ ด้วยเหตุเพียงเท่าน…

เนื้อหาพูดถึงการสนทนาระหว่างพระราชาและอาจารย์เสนาะเกี่ยวกับความสำคัญของมโหสถบัณฑิตในการแก้ปัญหาทางปัญญา พระราชาทรงรู้สึกสงสัยเกี่ยวกับคำแนะนำที่ได้รับ และต้องการเข้าใจในการสร้างปัญญา นอกจากนี้ ยังกล่า

…สุขกันและกันได้ เราจะต้องผจญปัญหาขัณติกรุ คงตอบได้ จะเพิ่มสินจ้างรางวัลให้ใครไม่รักไม่ควรเลี้ยงไว้” บันฑิตทั้งหลายดงปัญหาแล้ว ไม่สามารถตอบได้ จึงขอพระราชาทรงจัดผ่อน ๑ วัน เมื่อออกจากที่เฝ้าพระราชาแล้ว มโหส…

…ีรหัฐรามเห็นแพะกับสุ่มอยู่ร่วมกันอย่างไม่ขัดแย้งกัน ทั้งๆ ที่โดยปกติมันเป็นศัตรูกัน พระราชาทรงจัดให้บันฑิตแก้ไขปัญหา แต่ไม่สามารถตอบได้ มโหสถเป็นผู้ไขปัญหาและได้รับรางวัลจากพระราชา ขอบคุณที่ช่วยให้ความสงบกล…

…ิริมันทโชดก ว่าด้วยปัญญาประเสริฐ, ในโหราส ชาดก ไตรภาคี) สิริมันทกปัญหา “ทรงตรัสถามอาจารย์เสกะและโหสถบันฑิต ทั้งสองได้กล่าวโต้ว่าทั้งกัน จนอาจารย์เสกะจำแนด้วยเหตุผลพระเจ้าวีฑราชทรงพระสรวลด้วยความชอบพระทัย พร…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการอภิปรายระหว่างพระนางอุฑุมพรและพระเจ้าวีฑราชเกี่ยวกับความสำคัญของปัญญาและทรัพย์ โดยนำเสนอคำถามว่าคนมีปัญญาแต่ไร้ทรัพย์ดี หรือคนมีรโภคทรัพย์แต่ไร้ปัญญาดีกว่า โดยผ่านการสนทนาระหว่างท

…貪, 樂離恩愛, 三佛弟子.30 (T4: 631c13-14, 20-21) มีฝนต้นตะ7ก็ยังไม่อิ่มเมาม[กาม] มีความยินดีน้อย มีทุกข้อมาก บันฑิตรู้ดอย่างนี้แม้จะมีฐานเป็นทิพย์ก็สละออกได้และไม่ต้องการ กลับยินดีที่จะหลีกหนีจากต่นหนาเป็นสาวกของพระ…

บทความนี้สำรวจความรู้สึกของการบันเทิงที่มักจะนำไปสู่ความไม่สุข แม้จะมีสิ่งที่สวยงามในชีวิต แต่การหลีกหนีจากความเพลิดเพลินเพื่อเข้าใจธรรมชาติที่แท้จริงของชีวิตนั้นมีความสำคัญสูงสุด โดยอ้างอิงถึงข้อความ

…การ เมื่อวางแผนเป็น evam sukṛtakarṁtāh อย่างดีอย่างมีความดีเมื่อเป็นเช่น paṇḍita ye ’rthacitakah นี บันฑิตทั้งหลายยอมมีการงาน // 13 // อันกระทำได้ดีแล้ว มีใจประกอบ ด้วยประโยชน์ -------------------------- 18…

ในบทนี้กล่าวถึงการแบ่งทรัพย์ออกเป็น 4 ส่วน โดยแบ่งสำหรับการใช้จ่าย การเก็บออม การเพาะปลูก และการเลี้ยงโค รวมถึงการเตรียมพร้อมในยามฉุกเฉิน เนื้อหาเน้นไปที่ความสำคัญของการวางแผนการเงินและการดำเนินชีวิตอ

…กถา อนึ่ง อัตภาพที่พระโพธิสัตว์บำเพ็ญความเป็นผู้มีปัญญาบารมี คือ ใน กาลเป็นวิรัชนิติกาลเป็นมหาโควินทบันฑิต กาลเป็นกฤตบาลบันฑิต กาลเป็นอรภนักิติกาลเป็นโพธิบริทบากก กาลเป็นมโหสถินิตจะนับ ประมาณมิได้ ก็โดยที่แ…

บทความนี้สรุปการบำเพ็ญปัญญาบารมีตั้งแต่ในความเป็นวิรัชน์และการเป็นมหาโควินทบันฑิต โดยอธิบายถึงความสำคัญของบารมีต่างๆ ที่ช่วยทำให้พระโพธิสัตว์มีปัญญาในการช่วยเหลือสัตว์ต่างๆ ผ่านการอ…

…รรมกายในคัมภีร์ใบลานภาษาเขมร" (Traces of Dhammakaya Meditation in Khmer Manuscripts) สถาบันพุทธศาสนบันฑิตได้ศึกษาเรื่อง "พุทธศาสนา 2500" แล้วพบว่า พระพุทธศาสนาได้แพร่เข้ามาในคัมภีร์ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 3 แ…

การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าพุทธศาสนาได้แพร่เข้ามาในเขมรตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 3 โดยเฉพาะในรัชสมัยของพระเจ้าศรีมาระราชและพระเจ้าชัยบรมที่ 7 การขยายอิทธิพลของพุทธศาสนาในเขมรมีความสำคัญต่อประวัติศาสตร์ และกา

บันฑิตพงพระพุทธศาสนา หมายถึง บุคคลผู้ทรงความรู้ มีกิจไหว้ที่ตรงตาม การดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง การเป็นบันฑิตท…

บันฑิตพงพระพุทธศาสนาหมายถึงบุคคลผู้มีความรู้และประพฤติปฏิบัติตามหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ต้นตอของการศึก…

…มที่เราได้รับบรรลุแล้วนั้น ลักษณะ เห็นได้ง่าย รู้ตามได้ง่าย สงบ ประณีต ไม่เป็นวิสัยแห่งร้อน ระเอียด บันฑิตจะรู้ได้” ฯลฯ (ว.ม. 1/7/8, มม. 12/321/323, ส.ส. 15/555/200) ในพุทธศาสนานี้ คำว่า “ธรรม” ในข้อความว่า…

วิทยานิพนธ์ของชนิดนะ จันทราศรีโค ในหัวข้อ “Early Buddhist Dhammakāya: Its Philosophical and Soteriological Significance” ศึกษาความหมายของธรรมกายในพระพุทธศาสนาดั้งเดิมโดยมุ่งเน้นพระไตรปิฎกและการตีความค

… ด้วยสัญจะจากนี้ ขอความสุขดังมี พระพุทธเจ้าผู้ประเสริฐสุด ทรงสรรเสริญสมาธิว่าเป็นธรรมอันสะอาด เหล่าบันฑิตกล่าวถึงสมาธิว่าให้ผลในลำดับสิ่งอื่นจะเสมอด้วยสมาธินั้นย่อมไม่มี แม้ธรรมรัตนะนี้ก็เป็นธนะ อันประดิษฐ…

บทความนี้สำรวจความละเอียดประณีตของธรรมรัตนะและความสำคัญของสมาธิในพระไตรปิฎก พร้อมกับการศึกษาเกี่ยวกับคติธรรม “เกิดมาแก้ว” และนัยยะของ “ดวงแก้วที่ขามา” ที่แสดงถึงการบรรลุธรรมและการเอาตัวรอดจากกิเลส นอก