พระสัมมาสัมพุทธ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 33 / 173

…ญก้าวหน้าในแบบของฆราวาสวิสัย หันมาใช้ชีวิตในเพศนักบวช มุ่งฝึกฝนอบรมตนเองอย่างจริงจัง ตามคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ดังที่กล่าวมาแล้ว และเพราะความที่มีมรรคผลนิพพานเป็นเป้าหมาย การฝึกฝนอบรมตนเองจึงเป็นเรื่องสำคัญ…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีวิธีการฝึกอบรมที่หลากหลายและเหมาะสมแก่แต่ละบุคคล โดยทรงสอนด้วยความจริงจัง โดยไม่ประคบประคอง…

…นไปให้ได้ ส่วนวิธีฝึกให้บรรลุเป้าหมายในแต่ละขั้นตอน จะได้กล่าวถึง ในลำดับต่อไป 2.3 คณกโมคคัลลานสูตร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสตอบคำถามที่คุณกโมคคัลลานพราหมณ์ถามว่า พระองค์สามารถบอก กฎเกณฑ์ในการศึกษาพระพุทธศาสนา ให้เห็น…

บทนี้นำเสนอพระสูตรที่สำคัญสำหรับพระภิกษุในการเล่าเรียนและปฏิบัติ เพื่อให้สามารถเข้าถึงพระนิพพานได้อย่างถูกต้อง โดยมีพระสูตรคุณกโมคคัลลานสูตรซึ่งกล่าวถึงขั้นตอนการฝึกและธัมมัญญูสูตรซึ่งเป็นวิธีการฝึกที

…งความโลภ ขึ้นชื่อว่า ซากช้างละก็ เราจะไม่ขอเข้าไปอีก” ครั้นกล่าวอย่างนี้แล้ว ก็หนีไปจากที่นั้นทันที พระสัมมาสัมพุทธเจ้าครั้นตรัสสิกาลชาดกนี้แล้ว จึงตรัสเตือนพระภิกษุทั้งหลายอีกว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ขึ้นชื่อว่ากิเ…

…แต่เมื่อได้รับน้ำก็มีโอกาสรอดชีวิต และได้ตระหนักรู้ว่า ความทุกข์นั้นเกิดจากความโลภที่ตนเองสร้างขึ้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนว่า ต้องไม่ให้กิเลสนั้นพอกพูน ควรระวังกิเลสในใจ การคุ้มครองอินทรีย์ต่าง ๆ จะช่วยให้พระภิกษ…

…ามอยู่สบาย จักมีแก่เรา” คำว่า “รู้จักประมาณในโภชนะ” หมายถึง ความเป็นผู้รู้จักประมาณในการบริโภคอาหาร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสหลักการบริโภคอาหารอย่างแยบคาย ไว้ 4 ลักษณะ เพื่อสอนพระภิกษุ ให้ละอุปนิสัยที่ไม่ดี และเพื่อป้…

บทนี้อภิปรายเกี่ยวกับการเสพธรรมารมณ์ในพระพุทธศาสนา โดยมีการแบ่งแยกระหว่างธรรมารมณ์ที่ส่งเสริมกุศลและอกุศลธรรม ภิกษุควรเรียนรู้ที่จะคิด พูด หรือกระทำสิ่งที่นำไปสู่โอกาสของการเกิดกุศลกรรมที่สูงขึ้น และล

…ได้ว่า คงจะตกมหาสมุทรตายเสียแล้ว เมื่อ บิดามารดาของเขาไม่ได้อาหารอย่างนั้น ต่อมาจึงซูบผอมตายไป ครั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงนำเรื่องในอดีตมาเล่าแล้วตรัสว่า ภิกษุผู้มรณภาพ เพราะไม่รู้ประมาณ ในโภชนะนั้น ได้เป็นลูกของพญา…

…สิ่งนี้เกิดเป็นบทเรียนว่าการไม่รู้จักประมาณในการบริโภคอาจนำไปสู่ความตายและการสูญเสียโอกาสในการทำบุญ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเน้นย้ำถึงความสำคัญของการมีสติก่อนการบริโภค และการปฏิบัติบูชาจริงจังก่อนจะเป็นอันตรายบางอย่าง…

…ห็นแก่การนอน แต่ให้ใช้เวลาไปกับการทำสมาธิ ภาวนา ชำระจิตของตนให้ผ่องใสอยู่เสมอ โดยเฉพาะในช่วงกลางคืน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงการ แบ่งเวลาทำภาวนาไว้อย่างชัดเจน พระภิกษุจึงต้องอาศัยความเพียรที่บากบั่น กลั่นกล้าอย่างย…

ข้อความนี้กล่าวถึงลักษณะของการเป็นผู้ตื่นในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการทำสมาธิและการไม่เห็นแก่การนอนเพื่อทำให้จิตใจผ่องใส พร้อมทั้งนำเสนอเรื่องของพระกาติยานเถระที่ประสบความสำเร็จในการค

…ริญรุดหน้าได้อย่างรวดเร็ว สามารถชำระใจให้ สะอาดบริสุทธิ์จากสิ่งที่เป็นมลทินของใจ คือกิเลสได้มากขึ้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพร้อมทั้งเหล่าพระอรหันตสาวกต่างสรรเสริญการเสพเสนาสนะอันสงัด เพราะเป็นการอยู่อาศัยที่ก่อให้เกิดคว…

…้นตอนการเสพเสนาสนะอันสงัดสำหรับพระภิกษุ เพื่อการฝึกฝนเพิ่มความสงบสุขและการทำสมาธิอย่างมีประสิทธิภาพ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสรรเสริญการอยู่อาศัยในสถานที่สงบเพื่อช่วยให้ได้บรรลุพระนิพพานอย่างรวดเร็ว เนื้อหายนำเสนอแนวทา…

…วใจก็ย่อมได้รับการประคับประคอง มาอย่างดี วนเวียนใกล้ศูนย์กลางกายได้นาน เป็นสมาธิมากขึ้น ในขั้นต่อไป พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงแนะนำให้ มีสติสัมปชัญญะ คือ มีความระลึกได้ และรู้ตัวในอิริยาบถต่างๆ อยู่ตลอดเวลา ซึ่งในทางปฏิ…

…บการประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ โดยทำให้มีสติอยู่ที่ศูนย์กลางกายในทุกอิริยาบถ ทำให้จิตใจสงบและมั่นคง ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสนอแนวทางให้กับเราว่าต้องฝึกรักษาจิตใจให้หยุดนิ่งอย่างต่อเนื่อง หลังจากนั้นในขั้นตอนที่ 6 พร…

3.1.1 อานิสงส์ที่ได้จากการฝึกตามธัมมัญญูสูตร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสยืนยันไว้ว่า หากพระภิกษุฝึกตามวิธีการที่เป็นขั้นเป็นตอนเหล่านี้ได้ ก็จะ ได้รับอานิสงส์อันยิ่…

อานิสงส์จากการฝึกตามธัมมัญญูสูตรรวมถึงการเป็นผู้ควรของคำนับ ต้อนรับ ทำบุญ อัญชลี และเป็นนาบุญของโลก โดยมีธรรม 7 ประการที่เป็นหัวใจสำคัญในการฝึกปฏิบัติ เพื่อให้เป็นที่เคารพและได้รับการต้อนรับอย่างเหมาะ

…ารที่ทรงตรัสไว้นั้น หากดูแต่ผิวเผินก็คงไม่สำคัญอะไร แต่แท้ที่จริงมีความสำคัญ อย่างยิ่งใหญ่ เนื่องจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงยกอานิสงส์เหล่านี้ไว้ว่า เป็นคุณสมบัติที่มีอยู่ในตัวของ พระอริยบุคคล ดังที่พระองค์ตรัสว่า “สง…

…บุญอุทิศส่วนกุศลแก่ผู้ที่ล่วงลับเป็นการสร้างบุญที่ยิ่งใหญ่ และเป็นการเปิดใจตนเองให้บรรลุธรรมได้ง่าย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้กล่าวถึงคุณสมบัติของพระอริยบุคคลที่มีอานิสงส์ทั้ง 5 ประการ ซึ่งเป็นตำแหน่งที่ควรได้รับการเคาร…

…ะผู้ปฏิบัติดี ปฏิบัติตรง ปฏิบัติเพื่อญายธรรม และปฏิบัติชอบ ไป โดยปริยาย เพราะสามารถทำตามคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้อย่างถูกต้อง และเพราะเหตุที่ท่านมี ข้อวัตรปฏิบัติไปในทางเดียวกันกับพระอริยเจ้าเช่นนี้ พระองค์…

…ุธรรมได้อย่างแน่นอน หรือแม้ไม่ได้บรรลุธรรม แต่หากปฏิบัติตามจะสามารถเป็นพระผู้ปฏิบัติดีได้ตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า。

…การได้อยู่ใกล้ครูบาอาจารย์ที่ฝึกตัวมาดีจึงมีความสำคัญต่อการฝึกฝนอบรมตนเองมาก ดังเช่น ในครั้งพุทธกาล พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ทรงเห็นความสำคัญของการมีครูบาอาจารย์มาช่วยอบรมสั่งสอน จึงทรงบัญญัติให้พระนวกะ คือ พระผู้บวชใหม…

…ะการมีคุณสมบัติที่ดีในการเรียนรู้ โดยเฉพาะการเคารพครูและการเตรียมพร้อมที่จะรับฟัง โดยมีการยกตัวอย่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และการที่พระนวกะต้องมีพระอุปัชฌาย์ในการอบรมสั่งสอน เพื่อให้เป็นพระภิกษุที่ดี. หากต้องการรู้ข้อม…

ในสมัยพุทธกาลมีตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงความเคารพในการศึกษา เรื่องมีอยู่ว่า ในสมัยหนึ่ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสรรเสริญและแสดงประโยชน์ของการเรียนพระวินัย นอกจาก นั้นยังทรงสรรเสริญพระอุบาลีในฐานะที่ท่านเป็…

…ัยที่พระอุบาลีสอนให้แก่พระเถระและนักเรียน ซึ่งแสดงถึงความเคารพซึ่งกันและกันระหว่างครูและนักเรียน ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ให้พุทธานุญาตให้นั่งเรียนและสอนได้อย่างเหมาะสม เหตุนี้ทำให้การถ่ายทอดความรู้เป็นไปได้อย่างราบ…

…้วยวาจา ด้วยใจ โดยความหมาย “อัตถัญญู” หมายถึง ความเป็นผู้รู้เนื้อความ หรือเข้าใจนัยต่างๆ ในคำสอนของ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า แล้วนำมาฝึกหัดปฏิบัติตามด้วยกาย วาจา และใจ 4.3 สาระสำคัญของอัตถัญญู จากพุทธพจน์เรื่องอัตถัญญูบอ…

อัตถัญญูหมายถึงความสามารถในการเข้าใจนัยและคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การฝึกปฏิบัติต้องมีพื้นฐานความรู้จากคำสอนในพระไตรปิฎก เพื่อไม่ให้หลงผิดในการตีความธรรมะ พระภิกษ…

…ึ้นไปตามลำดับ 4.4 ความสำคัญของอัตถัญญู 4.4.1 นัยของพุทธภาษิตสำคัญอย่างไร ภายหลังจากตรัสรู้ได้ไม่นาน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงปรารภถึงธรรมที่ได้ตรัสรู้มานั้นว่า “บัดนี้ เรายังไม่ควรจะประกาศธรรมที่เราได้บรรลุแล้วโดยยาก เ…

… รวมถึงการเน้นให้เห็นถึงนัยความหมายลึกซึ้งของพระธรรมและการเข้าใจธรรมะอย่างถูกต้อง ภายหลังจากตรัสรู้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเตือนว่า ความเข้าใจในธรรมะนั้นอาจต้องพึ่งพาปัญญาของพระองค์ จึงมีความสำคัญในการศึกษาธรรมะอย่าง…

เมื่อครั้งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ครั้งนั้นมีโจรคนหนึ่งชื่อ อ…

เรื่องราวนี้เล่าว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงโปรดโจรองคุลิมาล ซึ่งเป็นโจรที่ฆ่าคนจำนวนมาก โดยมีการสนทนาที่สำคัญเกี่ยวกับคำว่า "หยุด" ซึ่งม…

…ู้มีความเพียรกล้า แต่ไม่สามารถบรรลุธรรมได้เพราะปฏิบัติด้วยวิธีที่ไม่ถูกต้องต่อเมื่อได้รับคำแนะนำ จากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจนเกิดความเข้าใจ ท่านจึงสามารถบรรลุธรรมได้อย่างสบายๆ ภายในเวลาไม่นาน เรื่องพระโสณโกฬิวิสะ เมื่อค…

…ี่ไม่ถูกต้องอาจทำให้ไม่สามารถบรรลุธรรมได้เหมือนกับพระโสณะโกฬิวิสะที่ประสบความลำบากจนได้รับคำแนะนำจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และสามารถบรรลุธรรมในที่สุด.

…นเป็น แบบอย่างแล้ว ยังได้ท่านเป็นผู้ให้กำลังใจ การฝึกฝนอบรมตนเองก็จะพัฒนาไปได้อย่างรวดเร็ว สมดังที่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ใน มหาสุญญตสูตร ดังนี้ “ดูก่อนอานนท์ สาวกไม่ควรจะติดตามศาสดาเพียงเพื่อฟัง สุตตะ เคยยะ และ…

…กิจวัตรประจำวันที่ถูกต้องจากครูบาอาจารย์ ซึ่งช่วยเป็นกำลังใจและสนับสนุนกระบวนการฝึกฝนของพระภิกษุ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังตรัสถึงความสำคัญของการใกล้ชิดกับศาสดาในมุมมองที่เป็นการขัดเกลากิเลสและช่วยให้เกิดความรู้ยิ่ง …

…ับการสำรวมในพระปาฏิโมกข์ พระภิกษุต้องทราบ สิกขาบทใน “เสขิยวัตร” ที่เกี่ยวข้องกับการบิณฑบาตว่ามีอะไร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติไว้ว่า “ภิกษุ พึงทำความศึกษาว่า เราจักนุ่งเป็นปริมณฑล” เมื่อทราบแล้วก็ต้องเข้าใจความหม…

…งการสำรวมในกิริยาคือการสร้างความเคารพและเลื่อมใสในธรรมะ เมื่อลงมือปฏิบัติในกิจกรรมแต่ละขั้นตอนตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติ เพื่อเป็นตัวแบบและเนื้อนาบุญให้แก่สังคม

…มยาว นิยมใช้ตลับเมตร หรือไม้บรรทัดมาเทียบวัด แต่สำหรับมาตรวัดที่ เหมาะสมในการประเมินคุณธรรมของตนเอง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้หลักธรรม ไว้ 6 ข้อ ได้แก่ ศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ ปัญญา และปฏิภาณ และผลจากการ หมั่นประเมินตัวเอง…

บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับการประเมินคุณธรรมตนเองตามหลักธรรม 6 ประการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอน ซึ่งช่วยให้พระภิกษุและฆราวาสสามารถวัดคุณธรรมของตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพและนำไปสู่การเจร…