พระเถร : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 33 / 52

…สเถระ นั้นผู้เดินจากเจติยบรรพตมาสู่อนุราธปุระ เพื่อเที่ยวบิณฑบาต เกิดมี จิตวิปลาสหัวเราะดังขึ้น ฝ่ายพระเถระแลดูว่า นี่อะไร กลับได้ อสุภสัญญาในฟันของหญิงนั้น แล้วได้บรรลุพระอรหัต เหตุนั้น พระโบราณาจารย์จึงกล…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการไม่ถือเอาอาการทางกายต่างๆ ที่เกี่ยวกับการแสดงออก เช่น มือ เท้า และการพูด ซึ่งเรียกว่าอนุพยัญชนะ ซึ่งทำให้เห็นถึงกิเลสที่มี เมื่อพระมหาติสสเถระเห็นหญิงมีอาการอวดดี ก็เกิดการทำอสุ

…ญาเก่า ท่านยืนอยู่ในที่นั้นนั่นเอง ได้บรรลุ พระอรหัต. ข้างฝ่ายสามีของนางเดินติดตามมา - หน้าที่ 45 พบพระเถระเข้าจึงถามว่า "ท่านผู้เจริญ ท่านเห็นหญิงบ้างหรือ ?" พระเถระกล่าว (เป็นคาถา) กะเขาว่า ฉันไม่ทราบว่าห…

เนื้อหาเกี่ยวกับการบรรลุพระอรหัตของพระเถระที่ยืนอยู่ในที่นั้นและการถามหาหญิงที่เดินไป เรื่องราวเกี่ยวกับการสำรวมจักขุนทรีย์ และวิธีการปิดจักข…

…ุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 75 หลาย ที่ถูกโจรมัดไว้ในดง (เป็นนิทัศนะ) ได้ยินว่า โจรทั้งหลายมัดพระเถระ (รูปหนึ่ง) ด้วยเถาหญ้านาง (ทิ้ง) ให้นอนในดงมหาวัตตนี พระเถระนอนอยู่อย่างไรนั่นแหละ เจริญวิปัสสนาตล…

เนื้อหาเล่าถึงพระเถระที่ถูกโจรมัดในป่าและความสำเร็จในการเจริญวิปัสสนา แม้จะเผชิญกับความทุกข์ยาก พระเถระยังคงมุ่งมั่นในกา…

…น แล้วจึงทำให้ถึงพร้อมได้ เหมืนพระวังคีสเถระผู้บวชใหม่ฉะนั้น [ เรื่องพระวังคีสเถระ ] ได้ยินว่า เมื่อพระเถระบวชแล้วไม่นาน (ตามพระอานนทเถระ) ไปเที่ยวบิณฑบาต ราคะเกิดขึ้นเพราะเห็นหญิงคนหนึ่งเข้า ท่านจึง เรียนพ…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการบรรเทาราคะที่เกิดจากการเห็นหญิงสาว โดยอาศัยคำแนะนำจากพระอานนทเถระให้ทำการศึกษาอสุภกรรมฐาน และพิจารณาเห็นความไม่ถาวรของสังขาร เพื่อช่วยดับราคะและไม่ให้จิตเกิดความรุ่มร้อนอีกต่อไป

…้า ๗ พระองค์ เป็นที่น่าพึงใจ ภิกษุหลายรูปเดินเที่ยว ดูเสนาสนะ เห็นจิตรกรรม (นั้น) เข้า ก็กล่าว (ชมกะพระเถระ) ว่า "จิตรกรรม (นั้น) น่ารื่นรมย์ใจ" พระเถระกล่าวว่า "อาวุโส ทั้งหลาย เมื่อเราอยู่ในถ้ำมากว่า ๖๐ ป…

…ประตูถ้ำ จนกระทั่งได้เห็นเกสรดอกไม้หล่นลงมา ท่านจึงรู้ว่ามันมีดอก เมื่อพระราชาทรงทราบถึงคุณสมบัติของพระเถระ มีพระประสงค์นมัสการจึงส่งราชบุรุษไปนิมนต์ถึง 3 ครั้ง และเมื่อไม่สำเร็จ พระราชาได้ใช้มาตรการในการรั…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 80 แล้วโปรดให้นำเข้าไปถึงพระราชวังชั้นใน ทรงนมัสการพระเถระ ทรง อังคาสแล้วตรัสว่า "ท่านผู้เจริญ วันนี้ยังไม่มีโอกาส พรุ่งนี้ข้าพเจ้า จึงจักรับศีล" ดังนี้ ทรงถ…

ในบทนี้พระราชาและพระเทวีทรงนมัสการพระเถระซึ่งกล่าวถวายพระพรเพียงคำเดียว พระเถระอธิบายว่าไม่ได้จำกัดการถวายพรเฉพาะพระราชาและพระเทวี หลังจากนั…

…นว่า "ไปเถิด แม่คุณ เธอจงไปสู่สำนักพี่ชาย บอกความที่โยมไม่สบาย แล้วนำยามาเถิด" ภิกษุณีนั้นไปบอกแล้ว พระเถระกล่าวว่า "ฉัน ไม่รู้จะเก็บยาต่าง ๆ มียารากไม้เป็นต้นมาต้มเป็นยาให้ดอก บอกยาแก่เธอ (ดังนี้ อหิ ยโต ป…

…มิตตเถระที่ได้ช่วยอุบาสิกาที่ป่วยด้วยโรคฝีโดยไม่ใช้ยา และยังส่งความปรารถนาดีให้เธอผ่านคำพูด ในขณะที่พระเถระแสดงถึงความบริสุทธิ์และการควบคุมจิตใจ การรักษาผู้อื่นโดยไม่หวังสิ่งตอบแทนนั้นถือเป็นแนวทางที่สูงส่ง…

…ทำอาชีวะให้กำเริบ نے تو มีโอภาสเป็นต้น ภิกษุนี้ท่านเรียกว่า "ผู้มีความประพฤติเป็นบรมสัลเลขะ" เหมือน พระเถระสารีบุตรฉะนั้น [ พระสารีบุตรอาพาธ ] ได้ยินว่า ในสมัยหนึ่งท่านองค์นั้นจะเพิ่มพูนปวิเวก จึง (ไป) อยู่…

บทความนี้วิเคราะห์การใช้เภสัชในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในแง่ของการปฏิบัติที่เหมาะสมและข้อบังคับของพระวินัย ในการใช้เภสัชที่เกิดจากอาการและนิมิต รวมถึงความประพฤติของผู้มีความมักน้อย โดยยกตัวอย่างเรื่องราว

…ว่า "เราจะต้องช่วย ให้ข้าวปายาสเกิดแก่พระคุณเจ้าในวันพรุ่งนี้ (ให้จงได้)" จึงไปสู่ ตระกูลอุปัฏฐากของพระเถระในทันใดนั้น เข้าสิงกายบุตรคนใหญ่ แสร้งบันดาลอาการเจ็บให้เกิดขึ้น ครั้นแล้ว เทวดานั้นจึงออกปาก กะพวก…

…ทวดาที่อาศัยต้นไม้ได้ยิน จึงได้แสดงอาการเจ็บป่วยเพื่อที่คนในครอบครัวจะได้จัดเตรียมข้าวปายาสเพื่อถวายพระเถระในวันรุ่งขึ้น เมื่อถึงวันพระมหาโมคคัลลานะเข้ามาในบ้าน และได้รับการต้อนรับอย่างดีจากญาติผู้ถวาย โดยม…

…ิจารณาในเวลาบริโภคปัจจัยทั้งหลาย ๑ ที่จริง * 0 มหาฎีกาได้เรื่องมาเล่าไว้ว่า คราวหนึ่งเกิดทุพภิกขภัย พระเถระองค์นี้เดินทางไปอดอาหาร ประกอบกับเมื่อยล้าในการเดินทาง เลยหมดแรง ลงนอนใต้ต้นมะม่วง ซึ่งกำลังมีผล ผล…

…ๆ โดยอธิบายว่าผู้บวชต้องทำอย่างไรจึงจะบริโภคสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมได้อย่างเหมาะสม โดยมีเรื่องเล่าจากพระเถระซึ่งระบุถึงความสำคัญของศีลและการเปิดเผยความจริงในขณะที่บริโภคปัจจัย นอกจากนี้ ยังมีเรื่องราวของพระเ…

…ียนถามถึงการบรรลุโลกุตรธรรมกะ พระมหาสังฆรักขิตเถระผู้มีพรรษา ๖๐ ล่วงแล้ว นอนอยู่บนเตียงเป็นที่ มรณะ พระเถระบอกว่า "โลกุตรธรรมของเราไม่มี" ครั้งนั้นภิกษุ หนุ่มผู้อุปัฏฐากท่านเรียนว่า "ท่านผู้เจริญ คนทั้งหลาย…

ในขณะมรณะ พระมหาสังฆรักขิตเถระได้บรรลุพระอรหัต จากการที่ภิกษุหนุ่มช่วยให้นั่ง จากนั้นทราบว่าท่านได้อุทิศตนเพื่อเสริมสร้างโลกุตรธรรม ซึ่งถือเป็นการทำกิจที่ยากลำบากในเวลานั้นและต่อมาท่านบอกว่า กรรมที่ได

…งพูดขอชีวิตไว้สักคืนหนึ่ง โดยมีประกันว่าไม่หนี พวกโจรท้วงว่า อยู่ในป่าเช่นนี้ จะไปหาประกันได้ที่ไหน พระเถระจึงคว้าเอาก้อนหินขนาดเขื่องก้อนหนึ่งใกล้ ๆ นั้น ทุบขาตัวเองจนกระดูกขาแตกทั้ง ๒ ข้าง แล้วถามพวกโจรว่…

ข้อความนี้อธิบายถึงศีลของพระเสขะที่เป็นที่เลื่อมใส, บทบาทของพระติสสเถระในการบรรลุพระอรหัต, และการใช้ชีวิตอย่างมีศีลในยามเผชิญความตาย โดยมีการพิจารณาศีลที่บริสุทธิ์ซึ่งได้รับการชมเชยจากเทวดาและพรหม นอก

…รคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 128 ในการสมาทานด้วยตนเองก็ใช้ได้นี้ จึงเล่าเรื่องความมักน้อยในธุดงค์ ของพระเถระผู้พี่แห่งพระเถระสองพี่น้องในเจติยบรรพต” (เป็นนิทัศนะ) นี้เป็นคำกล่าวโดยทั่วไปก่อน บัดนี้ ข้าพเจ้าจ…

บทความนี้เล่าเรื่องการสมาทานปังสุกุลกังคะ โดยเริ่มจากการกล่าวถึงความมักน้อยของพระเถระสองพี่น้อง และการสมาทานในลักษณะต่างๆ เช่น คหปติทานจีวร การให้ความหมายว่าเป็นจีวรของคฤหบดีถวาย โดยมี…

…กก็ตามเถิด เธอหย่อนมือลงในโภชนะใด ย่อมไม่ได้เพื่อจะรับโภชนะอื่นจาก โภชนะนั้น แม้ถ้าคนทั้งหลายรู้ว่า พระเถระไม่ได้ฉันอะไร ๆ เลย ด. ตรงนี้เข้าใจยากอยู่ ทั้งหมดนี้เป็นปัญหาสำหรับเอกาสนิกภิกษุผู้ไปนั่งฉันในโรงฉ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการทำวัตรและข้อกำหนดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับเอกาสนิกภิกษุ ซึ่งต้องมีการเลือกอาสนะที่เหมาะสมเพื่อไม่ให้ต้องลุกขึ้นระหว่างการฉันอาหาร การอภิปรายระหว่างฝ่ายต่าง ๆ เกี่ยวกับหลั

…ี หุตวา ปรินิพพาย ท่านว่าไว้สั้นเท่านี้ ประโยคนี้มีปัญหาหลายประการ เช่น ก. การแปล จะแปลตรงทื่อไปว่า พระเถระเป็นพระอนาคามีแล้วปรินิพพาน ก็ขัดความรู้สึก เต็มที ข้าพเจ้าจึงเติมความในวงเล็บว่า "(ภายหลังสำเร็จพร…

บทความนี้กล่าวถึงการทำเก้าอี้สัตตังคะถวายพระติปิฎกจุฬาภัยเถระ และการที่พระเถระอนาคามีได้ปรินิพพานหลังจากนั้น โดยมีการวิเคราะห์และอภิปรายถึงปัญหาหลายประการในความแตกต่างของการนั่ง…

…ปสู่ชนบทชื่อปาจีนขัณฑราช รูปหนึ่งคงอยู่ในถูปารามนั้น รูปที่ไป ปาจีนขัณฑราชี อยู่ที่นั่นนาน (จน) เป็นพระเถระแล้วคิดว่า " " ที่นี่ เป็นที่เหมาะสมแก่การจะเร้นอยู่ มาเราจะบอกความนั้นแก่ภิกษุผู้ สหายด้วยเถิด" แล…

บทความนี้เล่าถึงประสบการณ์ของภิกษุที่ใช้ชีวิตในอาวาส โดยเริ่มจากการเดินทางไปบวชที่วัดถูปาราม มีการนำเสนอถึงความสำคัญของอาวาส และการผูกพันของภิกษุในวัดนั้น รวมถึงนิทานเกี่ยวกับกุลบุตรสองคนที่บวชและประส

…วกอุปัฏฐากคงจะ (คอย) ถวาย เมื่อ เธอเข้าไป ( บิณฑบาต ) กระมัง " (ตกลง ) เข้ากรุง ( เพื่อบิณฑบาต ) กับพระเถระเจ้าถิ่นนั้นแต่เช้าท่านทั้งสองเดินไปในถนนสายหนึ่งได้ ข้าวต้มกระบวยเดียว ก็ ( ไป) นั่งดื่มกันในโรงฉั…

ในตอนนี้พระเถระและพระอาคันตุกะเดินทางเข้าสู่กรุงเพื่อบิณฑบาต โดยเกิดการสนทนาเกี่ยวกับอาหารที่อาจจะได้และการใช้ชีวิ…

…ไปวัดก่อน ) " ท่านอาคันตุกะบอกว่า " แต่ ไม้เท้าและกระบอกน้ำมันรองเท้า ถลกบาตรของกระผม ยังอยู่นั่น " พระเถระว่า " อาวุโส ท่าน (มาพัก) อยู่วันเดียว ยังมีของมาไว้ถึง เท่านั้น ( เทียวนะ ) " ท่าน ( อาคันตุกะ ) ร…

ในบทสนทนานี้ ท่านอาคันตุกะและพระเถระได้พูดคุยกันเกี่ยวกับการอยู่ในอารามและการบรรจุพระธาตุ โดยท่านอาคันตุกะได้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของส…

…ล่าว่า ภิกษุผู้หนุ่มรูปนั้นได้ไปโรหณชนบทเพื่อเรียนบาลี ฝ่ายอุบาสิกา ( โยมผู้หญิง ) ผู้เป็นน้องสาวของพระเถระ ก็ถามข่าวเธอกะ พระเถระอยู่ร่ำไป (จน) วันหนึ่งพระเถระ ( ท่านรำคาญ) คิดว่าจะ ต้อง ( ไป ) นำภิกษุหนุ่…

…้อหานี้กล่าวถึงการที่ภิกษุหนุ่มต้องพลัดพรากจากผู้คนในตระกูลไปเพื่อฟังธรรม และการที่อุบาสิกาห่วงใยต่อพระเถระ และภิกษุหนุ่มที่ไปเรียนบาลี ภิกษุหนุ่มได้เจอพระเถระกลางแม่น้ำและรับฟังคำแนะนำ ก่อนจะกลับไปยังวิหาร…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 21 น้ำอ้อย (ถวาย) ถวายผ้าสาฎกผืนนั้นแหละแด่พระเถระ ไหว้แล้ว เรียนว่า โรหณชนบทเท่านั้นเป็นที่สัปปายะสำหรับผม ขอรับ แล้วก็ (ลา) ไป ข้างพระเถระก็มาสู่ (…

ในบทนี้กล่าวถึงเหตุการณ์ที่พระเถระไปหานางอุบาสิกา และการให้ผ้าสาฎกเป็นสัญลักษณ์ของความเลื่อมใส ในขณะที่นางกังวลเกี่ยวกับพระลูกชายที่ไ…