หน้าหนังสือทั้งหมด

พระนาคเสนและธรรมของมหาสมุทร
72
พระนาคเสนและธรรมของมหาสมุทร
… เป็นประการใด องค์ ๕ แห่งมหาสมุทร ได้แก่ ประการที่ ๑ ธรรมดามหาสมุทรย่อมไม่อยู่ร่วม กับชายฝั่ง ฉันใด พระโยคาวจร ก็ไม่ควรอยู่ร่วมกับราษฎร โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ มักขะ(ความหลงเหลือคุณท่าน) ปลาา อิสสนา (ความวิริยะ) ม…
เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักธรรมของพระนาคเสนซึ่งเปรียบเปรยกับคุณสมบัติของมหาสมุทร โดยระบุถึง 3 ประการที่แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างธรรมะและมลทินทางศีลธรรม ทั้งการรักษาคุณธรรม, การอยู่ร่วมกับสหายที่ดี แ
ความเข้าใจในกรรมฐาน ๔๐ และนิมิตในงานภาวนา
397
ความเข้าใจในกรรมฐาน ๔๐ และนิมิตในงานภาวนา
…่ อุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิ ปรารภปฏิภาคนิมิต ในกรรมฐาน ๒๒ นั้น เป็นไป ๆ คืออย่างไร ๆ คือว่า ก็เมื่อ พระโยคาวจร ผู้อาทิกัมมิกะถือเอานิมิตในกสิณมีมณฑลแห่งปฐวีกสิฯ เป็นต้น อารมณ์นั้น ท่านเรียกว่า ปริกรรมนิมิต และภ…
บทความนี้สำรวจความแตกต่างในการภาวนาผ่านกรรมฐาน ๔๐ โดยเน้นที่นิมิตและผลลัพธ์การทำสมาธิ อธิบายถึงการสำเร็จในการฝึกจิตผ่านประสบการณ์ที่ได้จากนิมิตต่างๆ เช่น ปริกรรมนิมิตและอุคคหนิมิต พร้อมทั้งบทบาทของอุป
วิสุทธิมรรคแปล: กัลยาณมิตรและกรรมฐาน
35
วิสุทธิมรรคแปล: กัลยาณมิตรและกรรมฐาน
…ิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 34 ดังกล่าวมานี้ ท่านผู้นี้ชื่อว่า กัมมฐานทายกะ ) ผู้ให้กรรมฐาน พระโยคาวจร จึงเข้าไปหาท่านผู้ให้กรรมฐานนั้น [กัลยาณมิตร] คำว่า ผู้เป็นกัลยาณมิตร คือผู้เป็นมิตรที่ดี ผู้ตั้ง (…
ในบทความนี้ พบกับคำอธิบายเกี่ยวกับกัลยาณมิตร ผู้ที่เป็นมิตรที่ดีและมีคุณสมบัติในการช่วยเหลือผู้อื่น โดยอิงตามพระพุทธพจน์ กัลยาณมิตรเป็นผู้ที่มีคุณธรรม และเมื่อมีกรรมฐานในสำนักที่ถูกต้อง ตามแนวทางของพร
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
37
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…กรรมฐานให้ อุปมาเหมือนช้างใหญ่เดินไปในที่ป่ารก ย่อม แสดงทางที่มันไปเป็นช่องกว้าง ฉะนั้น เพราะฉะนั้น พระโยคาวจร จึงเข้าไปหาท่านผู้ให้กรรมฐาน ผู้เป็นกัลยาณมิตรอย่างนั้น ทำวัตรปฏิบัติต่อท่านแล้ว ถือเอากรรมฐาน (ในส…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการให้กรรมฐานโดยภิกษุลัชชี ซึ่งเน้นการบรรลุผลจากการปฏิบัติและความรู้ที่ได้จากการศึกษาพระสูตร การกำหนดกรรมฐานในทางที่เหมาะสมและการทำวัตรปฏิบัติต่ออาจารย์ผู้ให้กรรมฐาน เพื่อเสริมสร
การวิเคราะห์ฌานในกรรมฐาน
64
การวิเคราะห์ฌานในกรรมฐาน
…ค์ ย่อมมีในกรรมฐานทั้งหลายที่เป็นติกฌานิกะ และจตุกก ฌานิกะทั้งปวง เพราะฌานเบื้องสูงมีตติยฌานเป็นต้น พระโยคาวจร จำต้องก้าวล่วงองค์ฌาน ( เบื้องต่ำ ) มีวิตกวิจารเป็นอาทิแล้วจึงจะ บรรลุได้ในอารมณ์เหล่านั้นนั่นเอง ใ…
…เช่น จตุกฌานิกะ ปฐมฌานิกะ โดยเน้นความสำคัญของการก้าวล่วงองค์และการก้าวล่วงอารมณ์ ในการพัฒนาทางจิตของพระโยคาวจร ซึ่งต้องอาศัยการบรรลุในระดับที่สูงขึ้นในอารมณ์ต่างๆ อย่างมีระบบและความเข้าใจที่ชัดเจน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ความสำคัญของกัลยาณมิตร
90
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ความสำคัญของกัลยาณมิตร
…ช่ คนหนึ่งสองคนแล้ว"" [กลยาณมิตฺตานํ อลาโภ] ข้อว่า " วิหารที่หากัลยาณมิตร ไม่ได้ " ความว่าในวิหารใด พระโยคาวจร ไม่อาจหาอาจารย์หรือภิกษุปูนอาจารย์ก็ดี อุปัชฌาย์ หรือภิกษุปูนอุปัชฌาย์ก็ดีเป็นกัลยาณมิตรได้ ความไม่…
ในบทความนี้เสนอเรื่องความสำคัญของการมีศาสนิกที่ดีในวิหารเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนการปฏิบัติธรรม โดยกล่าวถึงโทษของวิหารที่ไม่มีการหากัลยาณมิตร รวมถึงการวิเคราะห์บทสนทนาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างพระเถร
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
95
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…แปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 93 ที่ (ดิน ) ที่เขาไถแล้วหรือในที่วงกลมแห่งลานนวดข้าว ย่อมเกิดขึ้น ได้แก่พระโยคาวจรผู้มี (ภาวนามัย) บุญ ผู้ถึงพร้อมด้วยอุปนิสัย (แห่งภาวนา) เห็นปานนั้น ดุจพระมัลลกเถระ ได้ยินว่า เมื่อ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงพระโยคาวจรที่มีความพร้อมในภาวนาและวิธีแต่งวงกสิณโดยใช้ดินที่ถูกต้องเพื่อไม่ให้เกิดโทษ ดินที่ใช้งานต้องมีสีและค…
วิสุทธิมรรค: การข่มจิตและการเจริญสัมโพชฌงค์
117
วิสุทธิมรรค: การข่มจิตและการเจริญสัมโพชฌงค์
ตทธิมุตฺตตา ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 115 ความน้อมใจไปในปีตินั้น พระโยคาวจร เมื่อยังธรรมเหล่านั้นให้เกิดขึ้นด้วยอาการเหล่านี้ ดังกล่าวมา ชื่อว่าทำสัมโพชฌงค์ ๓ มีธัมมวิจยสัมโพช…
ในประโยคที่ 8 ของวิสุทธิมรรค พระโยคาวจรได้อธิบายถึงการน้อมใจไปในปีติ และวิธีการข่มจิตในช่วงเวลาที่ควรจะข่ม โดยเฉพาะเมื่อจิตมีอาการฟุ้งซ่าน …
ประโยค ๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
121
ประโยค ๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ารมชฺฌตฺตปุคฺคล ความคบหาบุคคลผู้วางเฉยในสัตว์ เสวนตา ตทธิมุตฺตตา และสังขาร ความน้อมจิตในอุเบกขานั้น พระโยคาวจร เมื่อยังธรรมเหล่านั้นให้เกิดขึ้นด้วยอาการเหล่านี้ มหาฎีกาว่า ภาวนาจิตที่ดำเนินอยู่ในสมถวิถีเรียบร้อ…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการแนะนำการหลีกเลี่ยงบุคคลที่ไม่มีสมาธิและการร่วมสนทนากับผู้มีสมาธิ รวมถึงการพิจารณาวิโมกข์ในฌานและการเข้าใจธรรมที่เกิดจากการวางเฉยในสัตว์และสังขาร โดยยกตัวอย่างถึงการเจริญสติในสมาธ
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
137
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
…นปักจิตลงไปในอารมณ์เป็นลักษณะ มีอันจรดไปทั่วๆ จรดไปรอบๆ เป็นกิจ จริงอย่างนั้น ด้วยองค์ คือ วิตกนั้น พระโยคาวจร ได้ชื่อว่าทำอารมณ์ให้เป็นสิ่งที่วิตกจรดไปทั่ว แล้ว ให้เป็นสิ่งที่วิตกจรดไปรอบแล้ว ดังนี้ วิตกนั้นมี…
การศึกษาในวิสุทธิมรรคนี้นำเสนอการเข้าใจองค์ประกอบของปฐมฌาน โดยเฉพาะความสำคัญของวิตกและวิจารที่มีบทบาทในการนำจิตเข้ามาในอารมณ์ต่าง ๆ วิตกหมายถึงความจรดจิตลงไปในอารมณ์ ขณะที่วิจารคือการตามฟื้นอารมณ์ให้ม
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 177
179
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 177
…) คุมไว้ ก็ย่อมเข้าไปหาแม่อีกนั่นเอง ฉันใด สุขในตติยฌานนี้ที่ถูกพรากออกจากปีติแล้วก็ฉันนั้น สุขนั้น พระโยคาวจร ไม่คุมไว้ด้วยเครื่องคุมคือสติสัมปชัญญะ ก็จะพึงเข้าไป สู้ปีติอีกแน่แท้ ( กลับ ) เป็นฌานที่สัมปยุตด้ว…
เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมรรคในตติยฌานที่เน้นบทบาทของสติสัมปชัญญะในกระบวนการทางจิต ซึ่งช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเดินทางในฌานได้อย่างละเอียดและลึกซึ้ง การเรียนรู้เกี่ยวกับประสบการณ์ในฌานต้นๆ และตติยฌาน รวม
การสรรเสริญผู้เข้าถึงตติยฌาน
181
การสรรเสริญผู้เข้าถึงตติยฌาน
…- วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 179 "เป็นผู้วางเฉยมีสติเป็นสุขวิหารี ( มีปกติอยู่เป็นสุข ) " พระโยคาวจร เข้าถึงตติยฌานนั้นอยู่" ถามว่า " ก็เพราะเหตุไฉน ท่านจึงสรรเสริญบุคคลผู้ได้ตติย ฌานนั้นอย่างนี้ ? " …
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของบุคคลที่เข้าถึงตติยฌานที่ 3 ซึ่งเป็นการเข้าสู่ความสุขที่แท้จริง โดยเฉพาะการมีสติที่มั่นคง และการวางเฉยต่อความสุขเพื่อไม่ให้เกิดการติดข้อง สรรเสริญคุณค่าของการมีสติและการเข
วิสุทธิมรรค: การภาวนาในเตโชและวาโยกสิณ
197
วิสุทธิมรรค: การภาวนาในเตโชและวาโยกสิณ
…มพลแดงที่วางไว้ในอากาศ และดุจพัดใบตาลสีทองดุจเสาทอง ฉะนั้น พร้อมกับความปรากฏแห่งปฏิภาคนิมิตนั้นแหละ พระโยคาวจร นั้นก็จะบรรลุอุปจารฌาน และจตุตกฌาน ปัญจกฌาน โดยนัยที่กล่าว แล้วนั้นแล เตโชกสิณ จบ [วาโยกสิณ] พระโยค…
…วนการทำสมาธิ อธิบายถึงการปรากฏแห่งอุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิตที่มีลักษณะเฉพาะ การภาวนาในระดับต่าง ๆ ของพระโยคาวจร เมื่อทำการภาวนาอย่างถูกต้อง นิมิตทั่วไปรวมถึงผลและประโยชน์จะปรากฏชัดเจน และทำให้บรรลุฌานแบบต่าง ๆ ต…
วิธีการปฏิบัติในวาโยกสิณ
198
วิธีการปฏิบัติในวาโยกสิณ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 196 พระโยคาวจร (ผู้เจริญวาโยกสิณ ) เห็นต้นอ้อยก็ดี กอไผ่ก็ดี ต้นไม้ก็ดี ที่มีใบหนาตั้งอยู่ (สูง) เพียงศีรษะ” หรือผ…
…ียวซึ่งนำไปสู่นิมิตต่าง ๆ การปฏิบัตินี้มีความสำคัญสำหรับผู้ที่ต้องการเจริญวิชชาในทางธรรม ตามคำสอนของพระโยคาวจร.
การกำหนดจำนิมิตและความกลัวในกรรมฐาน
227
การกำหนดจำนิมิตและความกลัวในกรรมฐาน
…ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 225 ทั้งหลาย มีข้อว่า การกำหนดจำนิมิตโดยรอบมีประโยชน์อย่างไร เป็น อาทิ ก็เมื่อพระโยคาวจรผู้ใด ไปสู่ที่ตั้งอุทธุมาตกนิมิตในเวลาไม่ บังควร ทำการกำหนดนิมิตแม้โดยรอบแล้วลืมตาแลดู เพื่อถือเอา น…
การกำหนดจำนิมิตมีประโยชน์ในการทำให้พระโยคาวจรอดทนต่อความกลัวที่เกิดจากอารมณ์น่ากลัวในกรรมฐาน ซึ่งมักทำให้เกิดความสยองในใจ ในขณะเดียวกัน การทำให้ใ…
วิสุทธิมรรค: การเจริญวิปัสสนาและกรรมฐาน
231
วิสุทธิมรรค: การเจริญวิปัสสนาและกรรมฐาน
…ธิบายข้อว่า อานิสสทสฺสาวีฯ เปฯ จิตติ อุปนิพนธติ บัดนี้ บัณฑิตพึงทราบอรรถาธิบายในอรรถกถาปาฐะข้อว่า " พระโยคาวจรนั้นเป็นผู้เห็นอานิสงส์อยู่โดยปกติมีความสำคัญ ( ใน อสุภ ) ว่าเป็นดังแก้ว เข้าไปตั้งความยำเกรงไว้ (ใน…
…นี้กล่าวถึงการเจริญกรรมฐานและวิปัสสนาในวิสุทธิมรรค โดยเน้นความสำคัญของการเข้าใจและเห็นอานิสสงส์ ซึ่งพระโยคาวจรนั้นถือว่าเป็นผู้ที่เห็นความสำคัญของกรรมฐานอันยากจะได้ เพราะว่าเมื่อท่านได้อานิสงส์จากการปฏิบัติแล้ว…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - กรรมฐานอสุภ
235
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - กรรมฐานอสุภ
…ะโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 233 หรือเสือกัด (จนตัวขาดออกจากกัน) บ้าง เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจร พึงไปสู่สถานที่เห็นปานนั้น ถ้าอสุภนั้นแม้ ( ขาดเป็นท่อน) ตก ( เรีย) อยู่ต่างทิศกัน (แต่ ) มาสู่คลอง…
บทความนี้กล่าวถึงกรรมฐานอสุภ โดยเสนอแนวทางการปฏิบัติที่เกี่ยวกับการมองเห็นอสุภในรูปลักษณะต่าง ๆ และการรวมรวบอสุภ โดยไม่ให้จับต้องด้วยตนเองเพื่อไม่ให้เกิดความชินในสัมผัส. มีการใช้ไม้เท้าในการเก็บอสุภ ห
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
236
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…อสุภกรรมฐาน แม้หตวิกขิตตกอสุภ ก็หาได้ตามที่ทั้งหลายอันมีประการดังกล่าว ในวิจฉัททกอสุภ เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจร จึงไป ณ ที่เหล่านั้น ใช้คนให้ทำหรือทำเอง ให้มีระหว่างองคุลี ๑ ๆ โดยนัยที่กล่าวแล้วนั้น แล้วยังมนสิก…
ในเนื้อหาของวิสุทธิมรรคแปลภาค ๑ ตอน ๒ ได้อธิบายถึงกรรมฐานอสุภและการนำวิธีการที่เป็นประโยชน์ไปใช้ในการปฏิบัติธรรม องคุลีและโลหิตกอสุภเป็นตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา โดยเน้นถึงประเด็นด้านวิจินิททกอสุภและกา
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑ - ความตายและฌาน
23
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑ - ความตายและฌาน
…ตไม่เกิด ชื่อว่าเป็นอยู่ เพราะจิตเกิดขึ้น จำเพาะหน้า ชื่อว่าตายเพราะจิตดับ (นี้) บัญญัติ ทางปรมัตถ์ พระโยคาวจร พึงระลึกถึงความตาย โดยชีวิตมีขณะสั้น โดยนัยดัง กล่าวมาฉะนี้ [มรณสติฌาน] ៨ เมื่อพระโยคาวจรแม้ระลึกอย…
เนื้อหาพูดถึงการระลึกถึงความตายและการฝึกฌานในชีวิตประจำวัน อธิบายลักษณะของจิตที่เกิดขึ้นและดับไป การพิจารณาอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับความตายจะช่วยให้จิตตั้งมั่นและลดนิวรณ์ได้ ฌานที่เกิดขึ้นในกระบวนการนี้จะ
การเดินทางสู่ความสำเร็จในธรรมะ
36
การเดินทางสู่ความสำเร็จในธรรมะ
…๒ เที่ยว ทางไปสุดก็ จริง แต่ (เขาจำทางไม่ได้) ต้องถาม (ผู้อื่น) ไป (ทุกเที่ยว) ฉะนั้น เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรจึงมนสิการอย่าเร่งนัก โมนสิการ โดยไม่เรื่องนัก ก็ฉันเดียวกับมนสิการโดยไม่ อนึ่ง แม้มนสิการโดยไม่เรื่…
บทความนี้อธิบายถึงการเดินทางในธรรมะที่ต้องระวังไม่ให้จิตฟุ้งซ่านและต้องมีการป้องกันอารมณ์หลากหลาย โดยเปรียบเทียบการเดินทางกับการเข้าใจกรรมฐานเพื่อไม่ให้บิดเบือนจากจุดหมาย และมีแนวทางในการระมัดระวังการ