ภคว : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 80 / 81

…า) มีการกล่าวถึงคำว่ารวมาย (ธมุมาย) ได้ดังนี้ ราชา อาน ต้องเน นาคเสน, พุโธ อติฏดี?. "อาม, มหาราช, ภควา อติฏดี ๆ "สุกา ป น, ภณิต นาคเสน, พุโธ นิษสุดด อิอ ว อิอ วาติโ" "ปริสพุโต, มหาราช, ภควา อนุปาปิ…

เรื่องเล่าเกี่ยวกับพระนาคเสนและพระอัสสุตตะ โดยเฉพาะความสำคัญในการสั่งสอนธรรมแก่ศิษย์และการบรรลุธรรม นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงชีวิตและพรรษาของพระนาคเสนในวัดตนียะ ความคิดเห็นจากพระอัสสุตตะและการเทียบเคียง

น สกกา ภควา นิคสสตะ โอิ วา อิ วา อิ วา ตมมกายยน ปน โอ มหาราช สกกา ภควา นิคสสตะ ๆ มญโม ทิ มหาราช ภควา เทวีโต ฯ …

ในการสนทนานี้มีการพูดถึงความมีอยู่ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แม้ว่าจะบรรพพานไปแล้ว โดยพระองค์ยังสามารถเข้าถึงได้ผ่านธรรมคำสอนที่พระองค์ได้แสดงไว้ การใช้คำกริยาใน present tense แสดงถึงการมีอยู่ในปัจจุบัน แ

…นผู้นั้นแท้. อังฺจุกกก. มก. ๓๕/๑๒๓ ๒.๗ ธรรมดาเสเหลืองยอมไม่กินเนื้อที่ล้างข้างซ้าย ฉันใด ภิกษุปรารภความเพียรอ่อน ไม่ฉันอาหารได้มาอย่างผิดพระธรรมวินัย คือ ได้มาโดยการลงโลก การประชด การพูดเลี่ยง การพูดเห…

บทความนี้สำรวจการใช้ภาษาที่มีอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคอาหารของภิกษุ ซึ่งมีการเปรียบเปรยถึงการดำรงอยู่ของร่างกายอย่างมีระเบียบ โดยการบริโภคสิ่งจำเป็นเพื่อช่วยให้การมีชีวิตมีความห

…อจิรวดี สรুจี นที เป็นต้น แม้น้ำฝนจะตกลงมาจากอากาศแต่น้ำเหล่านั้นก็ไหลมาฝั่งได้ไม่ ฉันใด ก็ภิญญูปรารภความเพียร ก็ไม่ควรแกล้งล่วงลิขขวบ เพราะเห็นแก่ลาภ ยศ สักการะ สรรเสริญ ความมั่งคั่ง การให้ การชำตลอดถึง…

บทความนี้นำเสนอการเปรียบเทียบและอุปมาอุปลักษณ์ในพระไตรปิฎก ภายใต้แนวคิดเกี่ยวกับธรรมะและการฝึกฝนปัญญาของสาวกในสำนักพระบรมศาสดา นำเสนอข้อคิดเกี่ยวกับการรักษาศีลและความความเพียร เพื่อไม่ให้ความโลภและควา

…ป็นคุณของพระธรรมกาย คือคำว่า "ความ" คัมภีร์สมณปาสาทิกา อรรถกถาพระวินัย แสดงความหมายดังนี้ ภาคควาโค ภควโตโล ภควโคโล อนาสาโ ภควาสุษ ปาปกา ธมามา ภาวา เตน วุตจิตติ ฯ ภาคคุถายตาย จสุตฺ สตปญฺญู.อญฺญาเรสุ รูปา…

บทความนี้นำเสนอความสำคัญของวิชา 8 ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า พร้อมทั้งวิจารณ์ความเชื่อมโยงระหว่างพระพุทธคุณ 9 กับพระธรรมกาย ในการอธิบายลึกถึงพระความงามและข้อคิดเห็นจากอรรถกถาโดยตรง เ

…ฉันนั้น. มิลิน. ๔๕๙ 2.6 ธรรมดาคา่งคาวเมื่อตายอยู่ในเรือนคน จะทำความเสียหายแก่คน ฉันใด ก็ผู้อุป ปรารภความเพียร เข้าไปถึงหนุ่มแล้ว ก็ไม่ควรทำความเดือดร้อนทุกข์ใจให้ใครด้วยการของของสิ่งนี้ หรือด้วยการทำไม่…

บทความนี้สำรวจอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ซึ่งนำเสนอแนวทางการใช้ชีวิตด้วยความมีสติและความเพียร จากคำสอนที่ว่าด้วยการเป็นกลางไม่ติดยึดในวัตถุ เมื่อเข้าไปในบ้านของผู้อื่น ทั้งยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของกา

…ดาราชสีห์เวลาหาอาหารไม่ได้ก็ร้องอ้อนใจ และเมื่อได้อาหารแล้วไม่คิดอยู่กับอาหารนั้น ฉันใด กิเลสผู้ปรารภความเพียร เวลาหาอาหารไม่ได้ก็ไม่ควรติเตียนในส่อาหาร ควรฉันด้วยการพิจารณาเพื่อความหลุดพ้น ฉนั้น มีลิน. …

เนื้อหานี้ประกอบไปด้วยอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่สอนให้เราตระหนักถึงการไม่นับถือในสิ่งที่เราหาได้มา และการใช้ชีวิตอย่างมีสติ ยกตัวอย่างจากธรรมชาติของสัตว์ต่าง ๆ เช่น ราชสีห์ และสุนัขจิ้งจอก สื่อถึงการ

…ไม้ ผู้สอนง่ายทั้งหลายย่อมฝึกตน. ขุ.ฐ. (อรรถ) มก. ๑๒/๑๕๐ ๑.๒ ธรรมดาโยมเติมใจเติมน้ำ ฉันใด ก็ถวายปรารภความเพียรที่ควรเติมใจฟังคำสอนของพระอุปัชฌาย์ ฉันนั้น. มิณ. ๔๓๗ ๑.๓ ธรรมดาโฉน เมื่อผู้อดกลไปย่อมทำตามที…

บทความนี้กล่าวถึงความหมายของความว่าง่ายในพระไตรปิฏก โดยยกตัวอย่างความเพียรของโยมและการรับคำสอนจากพระอุปัชฌาย์ รวมถึงการยินดีรับคำสอนจากภิกษุหรือผู้อื่น เพื่อการฝึกฝนตนเองในทางธรรม การฟังคำสอนเป็นการเต

…๑.๒ ธรรมดาย่อมมีเหตุชี้บ่ง ชาวนาย่อมใช้ออกจากเมืองเข้าไปยน่า เพื่อหล่อลี่งต้นข้าว ฉันใด ภิกษุผู้ปรารภความเพียร ก็ราวมีเมือง คือ ความสุขจริงเป็นข้อวัตรปฏิบัติ ฉันนั้น. มิณ. ๘๒ ๑.๓ ธรรมดาน้ำที่นี่ย่อมไม่ไห…

…บคุณสมบัติและการปฏิบัติของภิกษุในทางธรรม โดยให้อุปมาเป็นภาพลักษณ์ที่ชัดเจน เช่น การทำลายวิชา การปรารภความเพียรภิกษุ การมีศีล และการเจริญในอาจารคุณ ศีลคุณ วัตรปฏิบัติ รวมถึงการเปรียบเทียบกับธรรมชาติและควา…

…จัดแล้ว อนึ่ง คนทั้งหลายแม้จะสะอาดดีแล้ว ก็จะมีสีดั่งเหมฝรื่น เริ่มตั้งแต่เวลาถูกครรมนั้น วิญญูปรารภความเพียรทั้งหลาย ก็ฉันนั้นเหมือนกัน แม้สัญลักษณ์ก็เหลือเกิน ก็จะปรากฎเป็นเหมือนคนผิวดำ ทามกลางมหาชนเด…

บทความนี้สำรวจอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความเพียรและจิตใจในเรื่องการหลุดพ้นจากกามและความทุกข์ อุปมาถึงร่างกายและจิตใจที่ปรากฏความงามแต่แฝงไว้ด้วยความหรืออารมณ์ที่มืดมน เช่นเ

… ทำวิธีให้กลับเป็นปกติแล้ว จึงเกี่ยวข่าวสาลีอีก. อัง.นว. (อรรถ) มก. ๓๗/๖๑ ๕.๑๖ จีติอันนิภูกผู้ปรารภความเพียรยิ่งขึ้นจากอาลัย คือ กามคุณ ๕ แล้วชัดใน วิบาสนามีมุฏฐาน เพื่ออ่อนมาร ยอมอดิรณุดปลาทอันพราดเบี…

เนื้อหาเกี่ยวกับการใช้สำนวนอุปมาในพระไตรปิฎก เพื่อเปรียบเทียบการหลุดพ้นจากกามและการเข้าใจธรรม โดยเฉพาะการเพ่งพินิจและความเพียรในทางธรรม เพื่อการตรัสรู้ที่ถูกต้อง มีการเปรียบเทียบที่สื่อถึงความสำคัญของ

…ึ้นจากหล่ม ประหนึ่งช่างทองลงในเบื้องตม ถอนตนขึ้นได้ ฉะนั้น ขุ.ร. (ทั่วไป) มก. ๓/๒๔ ๒.๖ อำนาจการปรารภความเพียรอย่างนี้ ของภิกษุผู้นี้ให้เกิดต่อเดินในดอนเดิมให้ถึงตอนยิ่ที. ที่เกิดในดอนยินไปให้ถึงตอนนั่ง …

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของความเพียรและความตั้งใจในการปฏิบัติธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการเปรียบเทียบที่ให้เห็นถึงโทษของอาหารน้อย ซึ่งสร้างอุปมาถึงการมีสติและการปฏิบัติที่ถูกต้อง เพื่อหลีกเลี่ยงการ

… ประการของพระองค์ (อธิ สมุทสมพุทโธ วิมุตสนฺติโย วิปฺสนาเนติ สมปุญฺญสิ สุตา เทวมฺมนํสานุสํสานํ พุทโธ ภควา) เป็นคุณสมบัติของพระธรรมกายของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ นั่นเอง คำที่ชี้ชัดปรากฏอยู่ในส่วนของพระพุทธคุณ ค…

เอกสารนี้นำเสนอพระพุทธคุณ 9 ประการซึ่งเป็นคุณสมบัติของพระธรรมกาย ตามคำสอนในพระพุทธศาสนา โดยมีการสรุปคุณสมบัติและการแสดงออกของวิชชาทั้งหลายในแง่มุมต่างๆ นอกจากนี้ ยังให้ความสำคัญกับวิปฺสนาที่ถือเป็นหนึ

…ได้จากภาพคือ: ธาตุ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔.๑๘ ธรรมดาดอกบัวย่อมลอยขึ้นพื้นน้ำ ฉะนี้ ภิกษุผู้ปรารภความเพียรก็ควรยกตนขึ้นพันโลก แล้วอยู่ในฌานธรรมนั้นน. มิสิน. ๑๙๙ ๔.๑๙ ธรรมดาผรานเม็ดหย่อนดิ่งปลาขึ้นม…

เนื้อหาในพระไตรปิฎกได้ยกตัวอย่างอุปมาอุปไมยต่างๆ เช่น ดอกบัวที่ลอยขึ้นจากน้ำ แสดงถึงการยกตนขึ้นจากความต่ำต้อยด้วยความเพียร การดับอวิชชาเหมือนกับการก่อไฟให้เกิดแสงสว่าง และเปรียบเปรยความเพียรของภิกษุด้

…ิยูน ผู้คงที่. ข.ธ. (พุทธ) มก. ๑๒/๑๓๗ ๑๕ ธรรมดาแผ่นดินย่อมปราศจากความยินดี ยินร้าย ฉันใด ก็ผลู้ปรารภความเพียรก็ปราศจากความยินดี ยินร้าย มีโจทย์กันแน่แน่นเสมอกับแผ่นดิน ฉันนั้น. มิสิล. ๔๖๓ ๑๖ ธรรมดาไฟย่…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาในพระไตรปิฎกที่เน้นการเข้าใจธรรมชาติของการดำรงอยู่และการปฏิบัติธรรม ทั้งยังมีการเปรียบเทียบกับการดำรงอยู่ของสิ่งต่างๆ เช่น แผ่นดินและไฟ ว่ามีความไม่แน่นอน การอดทนต่อความชั่ว

…มทนียกถาพระภิฑูต ใช้กล่าวก่อนสวดมนต์ให้พร หลังจากได้รับถวายไทยธรรมหรืออำลาครู ๕ อันดับแกล้มสมบูรณ์ ภควภูมิภาคี มาลัย แปล รวบรวมพระปาฏิโมกข์ ๒๒๗ สิกขาบท เพื่อให้พระภิกษุใช้ สวดทบทวน ทั้งภาษาบาลี และภาษาไ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการรวบรวมธรรมในพระไตรปิฎกที่เป็นอุปมาที่บ่งบอกถึงมงคลชีวิต ๓๘ ประการ, วันสำคัญต่างๆ ในไทย รวมถึงผลของบุญและบาป ผ่านการสรุปย่อและหลักฐานอ้างอิงเพื่อให้ผู้สนใจสามารถศึกษาต่อได้ นอกจากนี้

คำว่่า "สมเด็จพระพุทธเจ้า" (སྲིད་དབང་ལྡན་སྡུད་) มาจากศัพท์คำว่า "พระพุทธ" (buddha) และ "ภควับ" (bhagavant) จะแพบเห็นได้บ่อยครั้งในการใช้คำทั้งสองนี้คู่กันในคัมภีร์พระที่ใช้ภาษาสันสกฤต สำหรับค…

บทความนี้สำรวจความหมายและความสำคัญของคำว่า 'สมเด็จพระพุทธเจ้า' ที่มาจากคำว่า 'พระพุทธ' และ 'ภควัต' โดยใช้ข้อเสนอจากผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ประพจน์ ซึ่งมีการแปลและการตีความที่น่าสนใจ จุดสำคัญคือความ…

…ระสูตรของคัมภีร์มาลี 23 กล่าวคือ ในคัมภีร์ทีมนิกาย มีบันทึกว่า "จุนทะ ด้วยเหตุนี้ ตถาคตเป็นกลางวาที ภควาที อัตถวาที ถึงมวาทีวิยาวาทีในวรรณะหลายที่เป็นคดี อนาคต และปัจจุบัน นั่น จึงถูกเรียกว่า ตถาคต" 24 …

ในพระสูตรของคัมภีร์มาลี บรรยายถึงพระตถาคตที่เป็นกลางและหมายถึงการเป็นสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่มีความเกี่ยวข้องกับธรรมที่เป็นความจริง พบว่าในพระไตรปิฎกได้มีการกล่าวถึงคำว่า 'สัพพถถถิน' ซึ่งหมายถึงผู

…จน ดังนั้น นิทานสพัฒวาท หรื อ สพัทถิวาดาอาจถูกเรียกว่าเป็น “วิภัชชาวา” เช่นเดียวกับนิทานหลังสาคละพระภควะได้กล่าวว่า มีพระภิญฺชูงพูดกล่าวว่า สรวงสิ่งที่ปรากฏมีการดับไปแล้ว มีการปกฏอยู่ในขณะนี้ และมีการยัง…

นิทานนี้เสนออรรถาธิบายไร้การอ้างอิงพระสูตร โดยชี้ให้เห็นถึงลักษณะเฉพาะของนิทานสพัฒวาท นิทานวิภัชชาวาและการจัดเรียงลำดับสายการสืบทอดธรรมประมูลในนิทวาสติวาท รวมถึงความขัดแย้งภายในกลุ่ม ต่างๆ และความสำคั

…ปกติที่ไปของโครงสร้างคัมภีร์ทำศาสนาในอินเดีย เช่น มหากาพย์รตกะ บทสนทนาระหว่างกฤษณะและอรชุน ในคัมภีร์ภควัทคีตาและอรรถาธิบายในคัมภีร์อุปนิษัท คำถามที่อาจจะเกิดขึ้นตามมาคือ เมื่อการแข่งขันโต้วาทะ มักจะใช้สถ…

บทความนี้สำรวจลักษณะของการสนทนาแบบนักปราชญ์ในวรรณกรรมอินเดียโบราณ โดยเปรียบเทียบรูปแบบการแลกเปลี่ยนความรู้ในพระเวทและการโต้วาทะในคัมภีร์ลินทปัญหา และศึกษาแนวทางที่ส่งผลต่อโครงสร้างทางศาสนาของอินเดียผ่