วิริยะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 8 / 23

…าร ๑ ชื่อว่าสัพพจิตตสาธารณะ (มีทั่วไปแก่จิตทั้งปวง) เจตสิก 5 เหล่านี้ คือ วิตก ๑ วิจาร ๑ อธิโมกข์ ๑ วิริยะ ๑ ปีติ ๑ ฉันทะ ๑ ชื่อว่าปกิณณกะ ฯ เจตสิก ๑๓ เหล่านี้ บัณฑิตพึงทราบว่า อัญญาสมานา (มีเสมอแก่จิตเหล่า…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง

…หล่านั้น และในทุติยฌานจิต ๑๑ ฯ อธิโมกข์เกิดในจิต ๒๘ เว้นจิต คือ ทวิปัญจวิญญาณ และวิจิกิจฉาสหคตจิต ฯ วิริยะเกิดในจิต ๒๓ เว้นจิต ๒๖ คือ ปัญจทวาราวัชชนจิต ทวิปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ ทั้งคู่ และสันติรณะทั้ง ๓ ฯ…

…โดยทวิปัญจวิญญาณ และวิตกที่เกิดขึ้นในหญิงเหล่านั้น รวมถึงการอธิบายประเด็นต่างๆ เช่น วิจารย、อธิโมกข์、วิริยะ และปีติที่เกิดในจิตประเภทต่างๆ รวมถึงการเชื่อมโยงกับปกิณณกเจตสิกตามลำดับแห่งจิตตุปบาท.

…จึงเผล็ดผล ส่วนอภิญญาไม่ ได้เหตุเช่นนั้น จึงไม่เผล็ดผล" ฯ อีกอย่างหนึ่ง ฌานที่บุคคลให้เกิดด้วยฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา ที่เลว ชื่อว่าปริตตฌาน ฌานที่บุคคลให้เกิดด้วยฉันทะเป็นต้นที่

บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายอารมณ์ที่เป็นปริตตฌานและประเภทของฌานต่างๆ โดยอ้างอิงถึงอาภิธัมมัตถสังคหบาลี ศึกษาเกี่ยวกับปริตตฌาน, ปณีตฌาน และมัชฌิมะ รวมถึงการแยกประเภทของฌานที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์และการเสพ

…าสังกัปปะ มิจฉาวายามะ และมิจฉาสมาธิ เข้าไว้ในฐานเดียวกันกับสัมมาสังกัปปะ เป็นต้น โดยเป็นสภาคของวิตก วิริยะ และจิตเตกัคคตา ฯ อินทรีย ธรรมมี ๑๖ เพราะรวมอินทรีย์คือเวทนา ๕ เข้าในฐานเดียวกัน โดย เป็นเวทนาเหมือน…

ในบทนี้มีการอธิบายถึงอธิบดีและความสัมพันธ์ของธรรมทั้งหลาย การยกอธิปติปัจจัยและความสำคัญของเหตุปัจจัยต่างๆที่สัมพันธ์ในพระพุทธศาสนา มีการจัดแบ่งประเภทขององค์ฌาน, องค์มรรค, และอินทรียธรรม พร้อมทั้งกล่าว

…หชาตาธิบดี มีถึง ๔ อย่าง (คือ ฉันทาธิบดี วิริยาธิบดี จิตตาธิบดี และวีมังสาธิบดี) ด้วยอำนาจแห่งฉันทะ วิริยะ จิตตะ และวีมังสา เป็นปัจจัยแก่นามรูปที่เกิดร่วมกันตามสมควร ในปวัติกาลเท่านั้น ด้วย อำนาจแห่งสหชาตาธ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา พูดถึงอารมณ์ที่ใช้ในการวิเคราะห์สหชาตาธิบดี ซึ่งประกอบด้วยฉันทาธิบดี วิริยาธิบดี จิตตาธิบดี และวีมังสาธิบดี ที่มีอำนาจร่วมกันในการเกิดนามร

… คือความจริง และรักษาอธิษฐาน คือความมุ่งมั่นตั้งใจไว้เสมอ ย มีอีก ๓ ขอ ตามที่กล่าวมานี้จะเห็นได้ว่า วิริยะ เพียร ขันติ อดทน สัจจะ จริง และอธิษฐานะ ทง ๔ ประการนี้เป็นธรรมมะที่มีประกอบกันอยู่ เมื่อยกขึ้นข้อหน…

เนื้อหาเกี่ยวกับแนวทางในการทำดีและการตั้งใจมุ่งมั่นในอธิษฐานตามหลักธรรมที่พระเจ้าเนมิราชเคยปฏิบัติ เรื่องของการตั้งใจเพื่อผลแห่งความดี และการมองเห็นความจริงผ่านประสบการณ์ของพระองค์ เมื่อทรงพิจารณาว่าก

…ะราชทาน บรรยายแต่โดยเอกเทศ ในศกนี้ (๒๕๒๙) จะขอรับพระราชทานถวายวิสัชนาพระคุณวิเศษส่วนอัตตสมบัติ ด้วย วิริยะและขันติ ส่วนปรหิตปฏิบัติ จะขอรับพระราชทานวิสัชนาด้วยรัฏฐาภิบาลโนบาย พอเป็นนิ ทัศนนัย วิริยะ ความเพี…

…ธรรมต่างๆ เพื่อสร้างความปีติในพระองค์ การปฏิบัตินี้ยังเชื่อมโยงไปถึงการปฏิบัติในชีวิตประจำวันอย่างมีวิริยะและความอดทน เป็นแนวทางแห่งการประพฤติปฏิบัติที่ดีให้เกิดซึ่งความสุขและมงคลแก่สังคม.

…องจึงอ่อนเหลว ควรแก่ การงานผุดผ่องได้ที่ จึงเททองที่อุ่นเหลวได้ที่ ทำทองรูปพรรณต่าง ๆ ได้ตามปรารถนา วิริยะ กับมัททวะ ความอ่อนโยน จึงต้องประกอบไปด้วยกันดังนี้ มัททวะ เป็นทศพิศราชธรรมข้อที่ ๕ ตปะ หรือ ตบะ แปล…

…องให้เหลวเพื่อผลิตงานให้สำเร็จ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงตบะที่สำคัญในการปฏิบัติตนให้ถูกต้องตามหน้าที่ และวิริยะที่ต้องประกอบไปด้วยความอ่อนโยน ซึ่งจะทำให้บรรลุถึงความสำเร็จในแต่ละภารกิจ

… รัฏฐาภิบาลโนบาย ๒ ข้อ คือ มัททวะ ความอ่อนโยน และ ตบะ คุณเป็นเครื่องเผาผลาญจำกัดบาปอกุศล ประกอบด้วย วิริยะ และ ขันติ จึงนับเป็นบุญยิ่งของประชาชนชาวไทย ที่นอกจากจะมีรัฐบาลรับผิดชอบในการบำบัดทุกข์ บำรุงสุข ยั…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร และความสำคัญของคำสัตย์จริงตามพระพุทธภาษิต อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์และประชาชนไทย โดยยกตัวอย่างธรรมะอย่างเช่น มัททวะและตบะ คุณ เพื่อ

…ข้างดี แจกออกเป็น ๒ คือ คุณ ๑ กรณียะ ๑ ธรรม คือคุณนั้น เช่นสัทธรรม ๗ ศรัทธา หิริ โอตตัปปะ พาหุสัจจะ วิริยะ สติ ปัญญา ธรรมคือ การณียะนั้น เป็นไปตามบุคคล การบำเพ็ญจักรวรรดิวัตรเป็นราชธรรม การบำเพ็ญไตรสิกขาเป็…

ในปี พ.ศ. ๒๔๗๗ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เลือกธรรมมารับพระราชทาน โดยมุ่งเน้นที่ความเป็นผู้ใคร่ธรรม และอัตถกามตา ซึ่งสะท้อนถึงความมุ่งมั่นในคุณธรรมและความสำคัญของการรักษาธรรมในชีวิตประจำวัน การดำเนินชีว

…ลหมวด ๓) ที่ ๑] ในติกะทั้งหลาย พึงทราบวินิจฉัยในติกะที่ ๑ ดังนี้ ศีลที่บุคคล ประพฤติด้วยฉันทะ จิตตะ วิริยะ วิมังสา” อย่างทราม ชื่อว่า หีนศีล ที่ประพฤติด้วยฉันทะเป็นต้นปานกลาง ชื่อว่ามัชฌิมศีล ที่ ๑. วิ. ป. …

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคแปลภาค ๑ ตอน ๑ อธิบายถึงการวางหลักวินัยและศีลเพื่อการพ้นจากทุกข์ โดยอธิบายถึงความสำคัญของศีลในฐานะเครื่องสนับสนุนการออกจากภพและการบรรลุธรรม สิ่งเหล่านี้รวมถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวก

…่งปีตินั่นเอง มนสิการที่ยังปีติแม้นั้นให้เกิดขึ้นนั่นแล ชื่อว่า โยนิโสมนสิการ [ทางเกิดแห่งธัมมวิจยะ วิริยะ ปีติ อักนัยหนึ่ง อีกอย่างหนึ่ง ธรรม ๓ ประการเป็นทางเกิดขึ้นแห่งธัมมวิจย สัมโพชฌงค์ คือ

ในบทนี้พูดถึงการทำโยนิโสมนสิการซึ่งเป็นพื้นฐานในการเกิดปีติสัมโพชฌงค์ โดยเน้นความสำคัญของธรรมเป็นที่ตั้งของปีติและการบำเพ็ญบุญในทางกรรมฐานเพื่อเสริมสร้างปีติสัมโพชฌงค์. การแก้อรรถปาฐะบทร่วมถึงธรรมที่เ

…้ นั้นใด กำทั้งหลาย ของสังสารจักรนั้นพระองค์ทรงประดิษฐานอยู่ ณ พื้นปฐพี คือ ศีล ด้วยพระยุคคลบาท คือ วิริยะ แล้วทรงถือขวาน คือ พระญาณอันทำ ความสิ้นกรรม ด้วยพระหัตถ์ คือ ศรัทธา ทรงทำลายเสียสิ้นแล้ว เพราะความท…

ในบทนี้กล่าวถึงการทำลายสังสารจักรซึ่งเกิดจากอวิชชาและภวตัณหา โดยพระองค์ทรงทำลายสังสารจักรอันเป็นผลแห่งการสั่งสมบุญ ด้วยพระญาณและศรัทธาเพื่อนำไปสู่การสิ้นกรรม พระอรหันต์ทรงวิเคราะห์โครงสร้างของสังสารจั

…ทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย) โภชเนมัตตัญญุตา ชาคริยานุโยค สัทธรรม ๗ ( คือ ศรัทธา หิริ โอตตัปปะ พาหุสัจจะ วิริยะ สติ ปัญญา )

บทเรียนเกี่ยวกับอัปปมัญญาและวิชชาจรณสมฺปนฺโนในวิสุทธิมรรคนี้ พูดถึงความรู้และวิธีการปฏิบัติธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงรู้และทรงสอนไว้ โดยอธิบายถึงความรู้ในอริยสัจ 4 และองค์แห่งปฏิจจสมุปบาท รวมถึงการร

…ะอย่างนี้ว่า แม้พุทธบุคคลทั้งหลายเหล่า นั้นใด ทำความย่ำยีเสียซึ่งศัตรูคือสรรพกิเลส ด้วยพละคือญาณและ วิริยะของตน ๆ (จน) ได้บรรลุปัจเจกสัมโพธิเป็นพระสยัมภู (มี จริยา) เยี่ยงนอแรด แม้พุทธบุคคลเหล่านั้น ก็มิได้…

…แม้จะมีปัญญามาก แต่ก็ประสบกับความตายเช่นเดียวกับสัตว์อื่นๆ การทำลายความยึดมั่นในกิเลสต้องอาศัยญาณและวิริยะ ซึ่งจะแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการบรรลุธรรมในพระพุทธศาสนา อาจมีการเปรียบเทียบถึงลักษณะของพุทธบุคคล…

…้น เหตุนั้นจึงชื่อ บุคคล” ๑. สํ. ขันธวาร. ๑๗/๒๓๒ ๒. มหาฎีกาว่า คำว่า สัตตะ ในที่นี้ ได้แก่พุทธ หรือ วิริยะ หรือ เดช เพราะฉะนั้น สตฺโตก แปลว่า ผู้ประกอบด้วยพุทธ (คือความรู้) หรือผู้ประกอบด้วยวิริยะ หรือผู้มี…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และตีความคำว่า 'สัตว์' ตามหลักธรรมในวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ โดยเฉพาะคำว่า สัตว์ ที่มีการใช้ศัพท์ที่เกี่ยวข้อง เช่น เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ และการเข้าใจในมิติของการเกิดแ

…ข้าในภาวัตถ์นี้ด้วย โดย วิเคราะห์ว่า :- ฉฺญ๋ ปิ วิรสฺ ภาว โว โวโร วิธี ความเป็นแห่งความกล้าหาญ ชื่อ วิริยะ. ออลลสฺ ภาว อาลัย ความเป็นแห่งคนเกีรยง ชื่อ อาลัยยะ. เฉยอด ปิ ง สุจิโน ภาว โสเฉย ฯ ความเป็นแห่งของส…

ในเนื้อหานี้ได้อธิบายถึงการใช้ศัพท์และปัจจัยในการวิเคราะห์ความหมายของคำในลำไอทยาศาสตร์ โดยเน้นที่การใช้ปัจจัยเช่น กน. และการสร้างศัพท์ใหม่เพื่ออธิบายถึงภาวะและสภาวะต่างๆ ของคำที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ยั

…จจัย ใน โสดตต. ตรดูติตต. คล้ายกับ อีก ปัจจัยใน ตคสุดฏิตต. ปัจจัยออกแบบ ปัจจัย อุทาภรณ์ แปลว่า ฉันติ วิริยะ ความเป็นแห่งคนกล้า เฉยย โสเจย่ ความเป็นแห่งของสะอาด. พย. ทาสพย คำเป็นแห่งทาส. ทั้ง ๓ ตัวนี้ ลงแทน ภ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงวิถีชีวิตที่แสดงให้เห็นถึงความเรียบง่าย (สมถะ) และการขาดความโลภ (ตัณหา) โดยทำการวิเคราะห์เชิงลึกเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของปัจจัยที่คล้ายคลึงกันในวิถีชีวิต พร้อมด้วยตัวอย่างและคำอธิบายท

…กล่าวในวิภา วิจาร และปีติ คำนั้นทั้งหมด ข้าพเจ้าได้กล่าวไว้แล้วว่า ในตอนพรรนานูปุมาในปฐวีิสัมโพธ [๖ วิริยะ] ความกล้า ชื่อว่าวิริยะ วิริยะนั้นมีความแรงขึ้นเป็นลักษณะ มีการค้าขนสภาตธรรมทั้งหลายเป็นรส มีภะที่ไ…

ในบทนี้พูดถึงเจตนาและวิริยะ โดยเจตนานั้นมีลักษณะและความมุ่งหมายในการทำกิจกรรมต่าง ๆ รวมถึงการขยายความเกี่ยวกับความกล้าในภาวะที่…

…ป็นเนื้อมามโดยรูปองตน ๑๓ เป็นอาวปะ ๔ ในอุตุสังขัง ๑๓ นั้น สังขาร ๑๓ คือ ผัสสะ เดตนา วิภา วิจาร ปีติ วิริยะ อิสาระ อโณคัปปะ โลกะ โมทะ มิจฉาทิฏฐิ เหล่านี้เป็นเนื้อมามโดยรูปองตน สังขาร ๔ คือ ฉันทะ อธิโมกข์ อุท…

ในบทนี้พูดถึงอุตุสังขังที่เกี่ยวข้องกับสังขาร ๑๓ ประเภทในโลก พร้อมทั้งอธิบายถึงวิญญาณเดวที่ ๑ และแนวความคิดเกี่ยวกับความเป็นอายและความไม่อาย รวมถึงอภิฤกษะโบตัตปะ ซึ่งเป็นแนวคิดที่สื่อถึงความสงบและความ