สัมพันธ์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 5 / 8

… เมื่อกุศลากุศลดับไปแล้วอเหตุกวิบากจิตตุป บาทย่อมเกิดขึ้น โดยความเป็นตทารมณ์ ดังนี้ ฯ ๆ บทว่า ตสฺมา สัมพันธ์ความว่า เพราะเหตุที่ตทารมณ์และภวังค์ สหรคตด้วยอุเบกขาเท่านั้นมีในที่สุดแห่งโทมนัสชวนะ ฯ ฉะนั้น ตทารม…

…ถึงบทบาทของอนัตตาเมื่อกุศลากุศลดับไป และผลของการเกิดขึ้นของจิตตุปบาทตามความเป็นตทารมณ์ อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างตทารมณ์ โทมนัส และความไม่มีแห่งการตกภวังค์ โดยอาจารย์แสดงหลักการเหล่านี้อย่างละเอียด เน้นการต…

…นภูมิ ฯ นัยใน วิญญาณัญจายตนภูมิเป็นต้น แม้ที่เหลือ ก็อย่างนั้น ๆ [อธิบายความใน ๒ คาถา] ที่เป็นวิบาก สัมพันธ์ความว่า "บุคคลทั้งหลายผู้เป็นปุถุชนก็ดี เป็นพระ โสดาบันก็ดี และเป็นพระสกทาคามีก็ดี ย่อมไม่ได้ในชั้นส…

บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของพรหมในชั้นต่าง ๆ โดยเริ่มจากคำนิยามที่หลากหลายถึงว่าสุทธาวาส และการอธิบายความสำคัญของพระอรหันต์กับการเข้าถึงชั้นพรหมที่สูงขึ้นในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งสรุปได้ว่าบุคคลที่ไม่ใ

…ื่อจะแสดงประมาณ อายุของเทวดา โดยการนับปีของมนุษย์เสียเอง จึงได้กล่าวคำเป็นต้นว่า "นวสตญฺจ" ดังนี้ ฯ สัมพันธ์ความว่า "๕๒๑ โกฏิปีกับ 5 ล้านปี เป็นประมาณอายุในพวกเทวดาชั้นวสวัดดี" ฯ

…ช้อัตราส่วนการคูณเพื่อเปรียบเทียบ โดยยกตัวอย่างปีทิพย์กว่า ๑,๐๐๐ ปีทิพย์ถึง ๑๖,๐๐๐ ปีทิพย์และอายุที่สัมพันธ์กับปีของมนุษย์ที่สูงถึง ๕๒๑ โกฏิปีถึง ๕ ล้านปีบน. ปรากฏว่า ผู้ศึกษาได้เข้าใจในการนับปีและการประมาณอา…

…ย่างใดอย่างหนึ่งไป ด้วยความสำคัญว่า เป็นของ ของตนๆ เท่านั้น และอทินนาทานของเหล่าชนผู้ชอบคัดค้านความ สัมพันธ์กันแห่งกรรมและผลของกรรม ย่อมมีด้วยโมหมูลจิตฯ แม้ใน มุสาวาทเป็นต้น บัณฑิตพึงประกอบคำตามสมควรอย่างนั้น…

…ทาน ศีล และภาวนาอันเป็นกระบวนการในการทำให้เกิดกรรมดีในใจของผู้ปฏิบัติ ปรัชญาบทนี้ทำให้เราเห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิต กรรม และการกระทำอันเป็นมงคลได้ชัดเจนขึ้น.

…ิสนธิจิตนั้น เหมือนอย่างในประโยคว่า "โอสถทั้งหลายเหล่านั้นนั่นแล"ฯ สองบท ว่า "อสติ วีถีจิตตุปฺปาเท" สัมพันธ์ความว่า "เมื่อความเกิดขึ้นแห่งวิถี จิตในระหว่าง ๆ ไม่มี จิตนั้นนั่นแลเป็นจุติจิต แล้วก็ดับไป " ฯ อธิ…

ในบทนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ของจิตต่าง ๆ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยชี้ให้เห็นว่าจิตนั้นมีลักษณะเป็นการเปลี่ยนแปลงที่เชื่อมโยงกันร…

… โดย ความเป็นกิเลส (โดยมีสภาพเป็นกิเลส)” กรรมภพท่านถือเอาโดยสัง ขารศัพท์ เพราะเป็นเหมือนกับกรรมภพ ฯ สัมพันธ์ความว่า ก็อวิชชา และสังขาร ท่านก็ถือเอาโดยศัพท์ว่า ตัณหาอุปาทานและภพเหมือนกันฯ แม้ในคำเป็นต้นว่า ตถา…

…วิชชา ตัณหา และอุปาทานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นถึงการเกิด ความแก่ และความดับของวิญญาณ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคตตามอำนาจของเหตุทั้งสามที่กล่าวถึง เช่น ตัณหา อุปาทาน และภพ โดยมีการอ้าง…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 424 กรรมฐานนั้น ฯ สัมพันธ์ความว่า มีการสงเคราะห์วิสุทธิ์ ด้วยนัย ๒ อย่าง ฯ [อธิบายไตรลักษณ์] ที่ชื่อว่าลักษณะ ก็เพราะอรรถว่า เ…

บทความนี้อธิบายความสัมพันธ์ของกรรมฐานกับความไม่เที่ยง ทุกข์ และอนัตตาในหลักธรรมของพระพุทธศาสนา โดยเสนอวิธีการพิจารณาไตรลักษณ์แล…

…้น) คือเป็นประตูแห่งมรรคผลที่เป็นโลกุตตระ กล่าว คือวิโมกข์ ด้วยอำนาจความพ้นไปจากธรรมที่เป็นข้าศึก ฯ สัมพันธ์ ความว่า อนุปัสสนาที่เป็นไปในสังขารทั้งหลายว่าไม่เที่ยง ปล่อยวาง คือละวิปัลลาสนิมิต ที่เรียกว่าสัญญา…

เนื้อหาเกี่ยวกับอนุปัสสนา ๓ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยระบุถึงการหลุดพ้นจากอัตตาและความทุกข์ ซึ่งรวมถึงการปล่อยวางในสังขารที่เป็นไปไม่ได้ และการเห็นจริงต่อความไม่เที่ยงและทุกข์ โดยอธิบายการเข้าถึงวิโมกข

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 265 ฉอนุสสตินิทฺเทโส อวีจิมหานิรโย ชมพูที่โป จ อมรโคยาน สตฺตสหสฺสโยชน์ ตถา ปุพพวิเทห์ อุตตรกุรุ อฏฐสหสฺสโยชน์ เอกเมโก เจตฺถ มหาทีโป ปญฺจ

…นี้ ผลที่ได้จะทำให้สถิติการประพฤติปฏิบัติต่อสังคมดีขึ้น เห็นได้ว่าความเชื่อมโยงของบุคคลในวงการต่างๆ สัมพันธ์กับการปฏิบัติตามแนวทางทางพระพุทธศาสนาอย่างชัดเจน และยังควรเป็นที่สังเกตว่าในบริบทต่างๆ ยังมีหลักการท…

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 216 เรียกว่า พากย์ เช่น ปุตฺโต มาตาปิตเรา สมสม ปฏิปชฺชนฺโต ปลิศ ลภติ เป็นตัวอย่าง, ตอนมีก…

บทนี้กล่าวถึงวิธีการศึกษาตำราเกี่ยวกับพากย์ในบาลี โดยเน้นความสำคัญของการเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างบทต่าง ๆ และกฎการประกอบประโยค การศึกษาวิธีการเชื่อมโยงคำพูดจะช่วยให้การเรียนรู้มีประสิทธิภาพม…

ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 252 ศัพท์ อาวธารณะ ใน เอาตเกน, ปิตา สยกัตตา ใน สเปส เปสิ อาขยาตบท กัตตุวาจก. เอเตน วิเสสน…

บทนี้อธิบายถึงศัพท์และวากยสัมพันธ์ในภาษาบาลี โดยเน้นการใช้ศัพท์เฉพาะในสถานการณ์ต่างๆ รวมถึงการวิเคราะห์ข้อกำหนดทางไวยากรณ์ที่สัมพันธ์ก…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 234 วิสุทธิมคฺเค ตมป์ อภิญฺเญยฺย์ รูป์ ฯเปฯ วิญญาณ์ จกฺขุ มโน รูปา ธมฺมา จกฺขุวิญญาณ์ มโนวิญญาณ์ จกฺขุสมผสฺโส มโนสมผสฺโส จกฺขุสมผสฺสชา

…ธิมคฺคซึ่งเป็นทางสู่การปลดปล่อยจากทุกข์ โดยมีการอธิบายถึงวิญญาณและธาตุต่างๆ เช่น จกฺขุ มโน และอื่นๆ สัมพันธ์กับการพัฒนาจิตให้สูงขึ้น ผ่านการเข้าถึงฌานและการประสบกับโลกุตตรธรรม ซึ่งมีผลต่อการลดละความทุกข์และกา…

…อฉัฏฐีวิภัตติแน่ ก็ต้องอาศัยคำต่อของศัพท์ คืออายตนิบาต จึงจะเข้าใจได้ดี ว่าเป็นวิภัตติอะไรแน่ ถ้าทางสัมพันธ์เนื่องกับกิริยา ก็คงเป็นจตุตวิภัตติ ถ้าเนื่องด้วยนามเป็นฉัฏฐีวิภัตติ นี้เป็นข้องควร สังเกตเรื่องจตุต…

…ตติ เช่น ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ โดยชี้แนะว่าการเข้าใจวิภัตติต้องพิจารณาคำที่ต่อเนื่องกันและการสัมพันธ์กับกิริยาและนาม นักเรียนจะมีความชำนาญเพิ่มขึ้นเมื่อได้อ่านและแปลหนังสือมากขึ้น อ้างอิงแหล่งข้อมูลนี้…

…อชนิดแห่งฤทธิ์ บทว่า "น้อม (จิต มุ่งไป" คือทำ (จิต) ให้โน้มไปสู่ฤทธิที่จะพึงบรรลุ” ให้เอียงไปหาฤทธิ สัมพันธ์ห่างไปนั่นเอง ท่านเลยแก้ สิปปกมุม เป็นการคำนวณ และการดนตรีเป็นต้นไป เมื่อเป็นเช่นนั้น การสามารถจัดพย…

บทนี้เสนอความหมายและการศึกษาเกี่ยวกับฤทธิในพระไตรปิฎก โดยอธิบายการใช้จิตและการมุ่งไปสู่ฤทธิที่ต้องการ รวมถึงการฝึกจิตเพื่อให้เกิดอภิญญาและอิทธิ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเตรียมจิตให้พร้อมสำหรับการบร

… อัปปมาณสุภะ และ สุภกิณหะ) ๔. "เท่านั้น" คำนี้แปลจากศัพท์ เกวส์ ต้นประโยค (เกวล์ ปณิธ...) เข้าใจว่า สัมพันธ์พึงประโยคหลังด้วย เพราะมี ๒ ศัพท์ควบอยู่ (สุภกิณหโต จ...)

ในเนื้อหาเรื่องนี้กล่าวถึงการละลายของน้ำในพรหมโลก โดยความหมายของ 'น้ำ' ที่ถูกสัญลักษณ์ในการอ้างอิงถึงเปลี่ยนแปลงในระดับต่าง ๆ ของโลกและปรากฏการณ์ที่เกิดจากอากาศทั้งเบื้องบนและเบื้องล่าง ที่รวมกันจนกลา

ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๑ หน้าที่ 16 ม. ตอนที่เรียกว่า พากย์ ในพากย์ทั้ง ๑ เที่ยงมณฑ่น แท้จริง ก็เป็นตอนหนึ่งของพากย์ …

บทนี้นำเสนอวิธีการศึกษาความสัมพันธ์ในพากย์ โดยแบ่งเป็น ๒ ทาง ได้แก่ การเรียนรู้จากตัวอย่างและการผูกคำพูดเป็นพากย์เอง การศึกษาความสัมพัน…

ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๑ หน้าที่ 17 ไป ย่อมไม่ได้ความ อ. นฤติ เถ โกวิ อาปุจฉิพุทธรูปโก ณาติ [ อุกฺฺปลาตง. ๑/๖ ] แปล…

บทความนี้อธิบายถึงความสำคัญของการรู้ความสัมพันธ์ระหว่างบทในภาษาบาลี เพื่อการแปลที่ถูกต้องและเข้าใจ ความสัมพันธ์ช่วยให้ผู้เรียนเห็นความเชื่อมโยงระหว่…

ประโยค - อภิธานาว่า สัมพันธ์ เล่ม ๖ หน้า ๑ 67 ปญาณากร เปลิสส ถามว่า ส่งไปด้วยจุดหมายอย่างไร ? ตอบว่า ด้วยจุดหมายเพื่อถวายแด่พระ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความหมายของการส่งทุนและการสละชีวิต เพื่อประโยชน์แก่พระศาสดา พร้อมแนะนำการเปรียบเทียบคำในภาษาบาลีกับภาษาไทย โดยเฉพาะกรณีการสละชีพเพื่อชาติ คำว่า สตฺถู เป็นที่หมายความแห่งการสละชีวิต เ

ประโยค - อธิบายอาณัตสัมพันธ์เล่ม - หน้าที่ 85 พวก-หมู่เหล่า คนอันมีชาติสมกันหรือแตกต่างกัน] กฎ[ หมู่-หมู่เหล่า ชน อันมีชาติร่วม…

บทความนี้อธิบายถึงอาณัตสัมพันธ์ในพระพุทธศาสนาโดยการแบ่งหมู่ชนออกตามชาติและการร่วมธรรม โดยทางวรรณกรรมกล่าวถึงสมมนานและความสำคัญของชื…

प्रโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม - หน้า 88 ภาวศัพท์โดยตรง หรือในภาวศัพท์ที่ใช้ปัจจัยแทน ดัง อ. ข้อ ก. และ ข. ท่านเรียกชื่อว่า …

ข้อความนี้เกี่ยวข้องกับการศึกษาและอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างภาวศัพท์และภาวสัมพันธิ โดยการยกตัวอย่างและการใช้ศัพท์ในบริบทต่างๆ เพื่อให้เข้าใจถึงวิธีการที่…