อกุศล : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 63 / 75

… ฯ [แสดงจำนวนของจิต] คำว่า กุสลากุสลกุริยาจิตฺตานิ ได้แก่ จิตที่เป็นโลกิยกุศลและ โลกุตตรกุศล ๒๑ เป็นอกุศล ๑๒ โลกุตตรผลจิต ๔ และกิริยาจิต ที่เป็นไปในภูมิสาม ๑๘ฯ จริงอยู่ จิตมีโลกุตตรมรรคจิตเป็นต้น แม้ ชั่วข…

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการอธิบายขันธ์ที่เกี่ยวข้องกับจิตและธรรมชาติของอารมณ์ อธิบายถึงกาลที่เป็นอเหตุกะ รวมถึงความไม่มีอำนาจของปฏิสนธิกาลที่ส่งผลต่อความเป็นไปของจิตซึ่งให้ความเข้าใจในเรื่องของสันตีรณ

…กามาวจรธรรม ที่ถือเอาด้วยบุพเพนิวาสญาณ เป็นต้น แล้วยินดีอยู่ฯ ท่านอาจารย์ทำในใจว่า จิต ๒๐ ด้วยอำนาจ อกุศลจิต ๑๒ และชวนจิตเป็นญาณวิปยุต ๘ ไม่สามารถจะปรารภ โลกุตตรธรรมเป็นไป เพราะตนเป็นชวนจิตถึงซึ่งความมีอาน…

…ิตและการใช้กรรมฐานในการบำเพ็ญธรรม เช่น การบูชาพระเจดีย์และการแจกบิณฑบาต นอกจากนี้ยังกล่าวถึงอำนาจของอกุศลจิตในการปิดกั้นโลกุตตรธรรมและการยอมรับธรรมประการต่าง ๆ การปรารภอารมณ์ที่ต่างกันนั้นเป็นสิ่งสำคัญที่ต…

…มณ์ ในเวลาที่เป็นไปด้วย อำนาจความฟุ้งซ่านและด้วยอำนาจความไม่สงบฯ จิตตุปบาทที่ประ กอบด้วยญาณ ๘ คือจากอกุศลจิต ๔ จากกิริยาจิต ๔ มีกามาวจรเป็น อารมณ์ ในเวลาที่ปรารภกามาวจรธรรมเป็นไป ในกิจมีการให้ การ พิจารณา …

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและอารมณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยนำเสนอเรื่องปฏิฆะ, กามาวจรธรรม, มหัคคตธรรม และบัญญัติธรรม เป็นอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับความไม่สงบและความไม่ตกลงในจิตของพระเสขะและ

…ตระทั้งหมด และบัญญัติ ชื่อว่าแม้โดยประการทั้งปวงฯ อธิบายว่า แต่หามีอารมณ์ ทั้งปวงโดยเฉพาะส่วน เหมือนอกุศลจิตเป็นต้นไม่ จริงอยู่ อารมณ์ อะไร ๆ ที่ชื่อว่าไม่เป็นอารมณ์แห่งกิริยาชวนะไม่มี ในเวลาที่กิริยาชวนะ …

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี ที่อธิบายถึงการดำเนินจิตที่สัมปยุตด้วยอภิญญา โดยการพิจารณาอารมณ์ ณ กาลต่าง ๆ เช่น การฟังธรรม และการบริกรรม อีกทั้งยังพิจารณาถึงความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์กับจิตประเภท

…วคือ มโนวิญญาณธาตุมี ๔๒ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งจิตเหล่านี้ คือ โลกิย กุศลจิต ๑๒ ที่เหลือจากรูปาวจรจิต ๕ อกุศลจิต ๑๐ ที่เหลือจาก ปฏิฆจิต ๒ กิริยาจิต ๑๓ ที่เหลือจากปัญจทวาราวัชชนจิต หสนจิต รูปาวจรและกิริยาจิตและ…

ข้อความนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับจิตและวิญญาณธาตุตามอภิธัมม ซึ่งชี้ถึงการเกิดและธรรมชาติของจิตในสภาวะต่างๆ โดยเฉพาะในมนุษยโลก และแยกแยะประเภทของจิตตามกฎแห่งธรรมชาติ โดยการอ้างอิงถึงวัตถุและภาวะที่ส่งผลต

… ก็บรรดาอารมณ์มีอนิฏฐารมณ์เป็นต้นนี้ ในอนิฏฐารมณ์ ปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ และตทาลัมพนะ เป็นอกุศล วิบากเท่านั้น แม้ในทวารทั้งปวง ฯ ในอิฏฐารมณ์เป็นกุศลวิบาก ฯ

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธัมในส่วนของอัปปนาและความสัมพันธ์กับกุศลและอกุศล โดยเฉพาะการแบ่งประเภทอัปปนาตามที่เกี่ยวข้องกับบ่อนบุญและจิตวิญญาณ เช่น อัปปนาที่เกิดจากโสมนัสรวมถึง…

…าว่าเรามีเวลาในการสร้างบารมอย่างจำกัด ควรรักษาความสะอาดบริสุทธิ์ของใจ ไม่ไปข้องเกี่ยวกับสิ่งที่ชักนำอกุศลเข้ามาในใจ ดังนั้นไม่ควร chat ได้เป็นดีที่สุด หรือถ้ามีความจำเป็นต้องใช้ให้ Yes เท่านั้นส่งธรรมะหรือ…

บทความนี้เสนอแนวทางการใช้แชทอย่างมีสติ สำหรับผู้ที่มุ่งมั่นในการสร้างบารมีและพัฒนาชีวิต การแชทควรมีการกำหนดเวลาและไม่ตอบรับกับคนที่ไม่รู้จัก เพื่อหลีกเลี่ยงการฟุ้งซ่านและทำให้เป้าหมายของชีวิตแจ้งชัด ก

…ไว้ที่ศูนย์กลางกายให้ได้ตลอดเวลา จึงจะรอดพ้นและเอาชนะอำนาจของพญามารได้ • สายรุ้ง คงเจริญพร ข้ามศีตต่อกุศลและการประพฤติเพื่อธรรมจรรย์ คือ 1. เทศตรงข้าม 2. ปัจจัย 4 ที่ใช้โดยไม่ระมัดระวัง ลาลักษณะกะ 3. สรรเส…

เนื้อหาเสนอวิธีการรักษาใจให้สงบและการปฏิบัติตนในทางธรรมเพื่อความเจริญในชีวิต โดยมีแนวทางในการติดต่อกับผู้อื่น รวมถึงการใช้ปัจจัย 4 อย่างระมัดระวัง ซึ่งจะช่วยให้หลีกเลี่ยงจากอำนาจของพญามารและส่งเสริมกา

…่อาจารย์บางพวกกล่าวว่า ในคัมภีร์ปัฏฐาน พระผู้มีพระภาค ตรัสตทาลัมพนะไว้ในลำดับแห่งชวนะที่เป็นกุศล และอกุศลเท่านั้นว่า เมื่อกุศลากุศลชวนะดับไป วิบาก (จิต) ก็เกิดขึ้น โดยเป็นตทาลัมพนะ เพราะฉะนั้น ไม่มีตทาลัมพ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการตีความในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาเกี่ยวกับจิตวิปัลลาสและตทาลัมพนะ ซึ่งไม่มีแก่พระขีณาสพ ท่านอาจารย์ได้อธิบายถึงความแตกต่างระหว่างโสมนัสและโทมนัส และเหตุผลที่พระ

…มัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 173 สมควร แต่ชวนะที่เป็นกามาวจรกุศล และชวนะที่เป็นอกุศล เว้นปฏิฆะ และ ชวนะที่เป็นกิริยา สหรคตด้วยโสมนัส ฯ ในตทาลัมพนะทั้ง ๖ ที่สหรคตด้วยอุเบกขา ตทาลัมพนะดว…

เนื้อหาในหลักพระอภิธรรมเกี่ยวกับชวนะทั้งกุศลและอกุศล ที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดตทาลัมพนะ โดยชวนะที่ผสมด้วยอุเบกขา การวิเคราะห์สถานะที่ไม่เปลี่ยนแปลงของชวน…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 174 อนัตตา เมื่อกุศลากุศลดับไปแล้ว อเหตุกวิบากจิตตุปบาท ย่อมเกิดขึ้น โดยความเป็นตทารมณ์ เมื่อกุศลากุศลดับไปแล้วอเหตุกวิบ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของอนัตตาเมื่อกุศลากุศลดับไป และผลของการเกิดขึ้นของจิตตุปบาทตามความเป็นตทารมณ์ อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างตทารมณ์ โทม…

…ป็นต้น ฉันใด ตทาลัมพนจิต ที่เป็นไปในอารมณ์อื่นจากอารมณ์ภวังค์ ก็ฉันนั้น ย่อมจะติดจาม กามาวจรกุศล และอกุศล ตัวให้กำเนิด หรือชวนจิตที่เป็นกิริยาฝ่าย กามาวจร อันเช่นกับชนกกรรมนั้นไป แต่จะไม่ติดตามชวนจิตฝ่าย ม…

ข้อความนี้กล่าวถึงความสำคัญของกามาวจรในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและความสัมพันธ์ระหว่างจิตอันเกิดจากกรรม รวมถึงการที่กามตัณหามีผลต่อการกำเนิดของจิตในรูปแบบต่าง ๆ เช่น รูปาวจรและอรูปาวจร ไม่ว่าจะเป็นก

…ลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 184 อรหัตตผลจิต ๑ ที่เหลือเว้นจิต ๔๕ ด้วยสามารถแห่งกุศลจิตและอกุศล จิต ๓๓ ผลจิตเบื้องต่ำ ๓ และมหัคคตวิบากจิต ๔ ที่พ้นจากวิถีจิต ตามสมควร คือตามที่ได้ คือตามอำนาจแห่งพ…

…ระโสดาบัน, พระสกทาคามี, และพระอนาคามี โดยนำเสนอความแตกต่างระหว่างจิตแต่ละประเภทที่มีอำนาจจากกุศลจิต อกุศลจิต และมหัคคตวิบากจิต โดยลงรายละเอียดเกี่ยวกับการแสดงออกของจิตทั้ง 4 จำพวก และความสัมพันธ์กับสถานะต่…

…ราะในรูปภพไม่มีอนิฏฐารมณ์ กุศลวิบากจึง ไม่เกิดแก่พรหมทั้งหลายผู้มาแล้วในโลกนี้นั่นแล เพราะฉะนั้น ลด อกุศลวิบากจิตเหล่านั้นออกแล้ว ในรูปภพจึงได้วิถีจิตเพียง ๖๐ กับ กามาวจรวิบากจิต ๕ ดังนี้ ฯ แต่ว่าใคร ๆ ไม่…

เนื้อหานี้กล่าวถึงจิตในภพต่าง ๆ ที่มีการพิจารณาและวิเคราะห์ตามอภิธัมมิติ โดยเฉพาะในกามภพและรูปภพ รวมถึงความแตกต่างของวิถีจิตในแต่ละภพ และการมีอยู่ของอนิฏฐารมณ์ในโลกแห่งวิบากจิต ซึ่งเป็นการแสดงถึงลักษณ

สินห์เป็นข้าศึกต่อการกุศลคือเสสและสิ่งที่เป็นอกุศลทั้งหมด สิ่งที่เป็นข้าศึกคือการ ประพฤตินิสัยร้ายคือสิ่งที่จะทำให้เราเปลี่ยนจากนักบวชไปเป็นเพศราวัล ห…

เนื้อหานี้กล่าวถึงข้าศึกที่เข้ามาขัดขวางการกุศลและการประพฤติพรหมจรรย์ โดยเฉพาะสิ่งที่เกิดจากการประพฤตินิสัยร้ายหรืออิทธิพลจากสิ่งภายนอก เช่น การใช้ตา, หู, จมูก, ลิ้น, กาย, ใจ การรักษาศีล 8 เป็นสิ่งสำค

… [อธิบายกายกรรม] บัดนี้ ท่านอาจารย์ได้เริ่มคำว่า "ตตฺถากุศล" เป็นต้นไว้ ก็เพื่อ จะแสดงความเป็นไปแห่งอกุศลกรรมเป็นต้น ด้วยอำนาจแห่งทวาร ของกายกรรมเป็นต้น และประเภทแห่งอกุศลกรรมเป็นต้นนั้น มี ๑๐ อย่างเป็นอาท…

ในเนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีมีการพูดถึงความหมายของกรรมและอโหสิกรรมซึ่งเป็นแนวคิดสำคัญในพระพุทธศาสนา กรรมสามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ เช่นกายกรรม วจีกรรม เป็นต้น โดยยกตัวอย่างการกระทำที่ส่งผลต

… (๓ อย่างนี้) ชื่อว่ามโนกรรม เพราะแม้เว้นจาก วิญญัติ ก็เป็นไปโดยมากเฉพาะในทางใจ ฯ [สมุฏฐานที่เกิดของอกุศลกรรมบถ ๑๐] บรรดาอกุศลกรรมบถ ๑๐ เหล่านั้น ปาณาติบาต ๑ ผรุสวาจา ๑ ๆ พยาบาท ๑ เกิดโดยมีโทสะเป็นมูลฯ กาเ…

…ะเภทของกรรมที่แบ่งตามมูลประเภท ได้แก่ โทสะ โลภะ และความเห็นผิด นอกจากนี้ยังกำหนดประเภทของกุศลกรรมและอกุศลกรรมบถ 10 อย่าง รวมถึงความแตกต่างระหว่างกามาวจรกุศลและรูปาวจรกุศล ทำให้เห็นภาพรวมของกรรมในทางพุทธศาส…

…จรกุศลนั้น ที่เป็นภาวนามัย ซึ่งอัปปนา ก็มี 4 อย่างโดยความต่างแห่งอารมณ์ ฯ บรรดากรรม ๔ อย่างเหล่านี้ อกุศลกรรมที่เว้นจากอุทธัจจะ ย่อมให้เกิดปฏิสนธิ ในอบายภูมิ ฯ ส่วนในปวัติกาล อกุศลกรรม๑๒ อย่าง แม้ทั้งหมด ย…

…มที่เป็นอรูปวจรกุศลและความแตกต่างของอารมณ์ที่มีผลต่อการปฏิสนธิในอบายภูมิและสุคติ พร้อมอธิบายถึงผลของอกุศลกรรมในแต่ละภูมิและวิบากที่เกิดขึ้นในปวัติกาล การวิเคราะห์นี้มาจากมติของพระเถระซึ่งให้ความสำคัญกับการ…

…เบียนฯ ที่ชื่อว่าอุปฆาตกะ เพราะอรรถว่า เข้าไปตัดรอนฯ บรรดากรรม ๔ อย่างเหล่านั้น เจตนาที่เป็นกุศล และอกุศล ที่ให้วิบากและกตัตตารูปเกิดขึ้น ในปฏิสนธิกาลและ ปวัติกาล ชื่อว่าชนกกรรมฯ กรรมที่เป็นกุศลและอกุศล แม…

…ะห์กรรม ๔ ประเภท ได้แก่ ชนกกรรม อุปัตถัมภกกรรม อุปปีฬกกรรม และอุปฆาตกกรรม รวมถึงบทบาทของเจตนากุศลและอกุศล ที่ส่งผลต่อวิบากและสภาวะต่าง ๆ โดยเฉพาะในเรื่องของการเกิด การสนับสนุน และการตัดรอนเพื่ออธิบายแนวคิด…

…ัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 216 บรรดาครุกรรมเป็นต้นเหล่านั้น จะเป็นกุศลกรรมหรืออกุศล กรรมก็ตามที บรรดาครุกรรมและไม่ใช่ครุกรรม กรรมมีการฆ่า มารดาเป็นต้น จัดเป็นครุกรรมในฝ่ายอกุศล หรือมห…

…ยวกับการเรียนรู้และวิเคราะห์กรรมประเภทต่าง ๆ ในอภิธัมมัตถ โดยเฉพาะครุกรรม ซึ่งแบ่งออกเป็นกุศลกรรมและอกุศลกรรม รวมถึงการให้ผลที่เกิดจากกรรม โดยเฉพาะกรรมที่ทำในช่วงเวลาจวนตาย หรืออาสันนกรรม เนื้อหายังมีการยก…