อกุศล : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 64 / 75

…ระตูคอก โดยที่สุด แม้เป็นโคที่แก่ทุรพลภาพ โคตัวนั่นแล ย่อมออกก่อนกว่า ฉันใด เมื่อ กรรมที่เป็นกุศลและอกุศลเหล่าอื่นจากครุกกรรม แม้มีอยู่ อาสันนกรรม นั้นแล ย่อมให้ผลก่อน เพราะอยู่ใกล้มรณกาล เพราะฉะนั้น ใน ปก…

เนื้อหาว่าด้วยอธิบายกรรม ๔ ประเภทในอภิธรรม เช่น ทิฏฐธัมมเวทนียะ ซึ่งจัดอยู่ในกรรมที่ให้ผลในภพปัจจุบัน รวมถึงกรรมที่ออกผลในภพหน้าและในอัตภาพต่าง ๆ โดยนำเสนอการให้ผลของกรรมที่แตกต่างกัน ในการให้ผลตามเวล

… [อธิบายกายกรรม] บัดนี้ ท่านอาจารย์ได้เริ่มคำว่า "ตตฺถากุศล" เป็นต้นไว้ ก็เพื่อ จะแสดงความเป็นไปแห่งอกุศลกรรมเป็นต้น ด้วยอำนาจแห่งทวาร ของกายกรรมเป็นต้น และประเภทแห่งอกุศลกรรมเป็นต้นนั้น มี ๑๐ อย่างเป็นอาท…

ในเนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีมีการพูดถึงความหมายของกรรมและอโหสิกรรมซึ่งเป็นแนวคิดสำคัญในพระพุทธศาสนา กรรมสามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ เช่นกายกรรม วจีกรรม เป็นต้น โดยยกตัวอย่างการกระทำที่ส่งผลต

… หน้าที่ 224 เสียกรรมบถ ย่อมมีด้วยนัตถิกทิฏฐิอเหตุกทิฏฐิและอกิริยาทิฏฐิเท่านั้น ฯ ส่วนความพิสดารแห่งอกุศลกรรมบถ ๑๐ เหล่านี้ ด้วยอำนาจการกำหนด องค์เป็นต้น บัณฑิตพึงทราบโดยนัยแห่งคำที่มาแล้ว ในปกรณ์ปรมัตถ โช…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงกรรมบถและการเกิดขึ้นของอากาศธรรม โดยเฉพาะอธิบายความสำคัญของอกุศลกรรมบถ ๑๐ รวมถึงการเกี่ยวพันกับจิตที่มีทิฏฐิและอารมณ์ต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อการกระทำต่าง ๆ ได้อย่างละเอีย…

…ังนั้น. ความว่า ผู้ไม่มีจิต. สองบทว่า โลโก อธมโม จ ได้แก่โลและโทสะ. แท้จริงกิลสชาตแม้ทั้ง ๒ นี้ เป็นอกุศลโดยแท้. บทพระคาถาว่า จิร ทุบาย ธนูยิ่ง ความว่า ธรรมเหล่านี้จงอย่า่า อย่าย่ำยี (ซึ่งท่าน) เพื่อประโยช…

บทความนี้กล่าวถึงการดื่มสุราและเมรัย รวมถึงความหมายและผลกระทบของการเสพสิ่งเหล่านี้ต่อชีวิตและกรรมของบุคคล พระธรรมปิฎกได้อธิบายถึงความสำคัญของการมีสติและการสำรวมในชีวิต เพื่อไม่ให้ทุกข์เกิดขึ้นจากการกร

…ิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 232 ที่เว้นจากเจตนาอันสหรคตด้วยอุทธัจจะ ๆ มีคำถามว่า "อันเหตุอะไร ในคำนี้ว่า "อกุศลธรรมที่สหรคต ด้วยวิจิกิจฉา แม้ทุรพลกว่าอกุศลกรรมทั้งหมด เพราะเว้นจากอธิโมกข์ ย่อมชักปฏิสนธิมา อกุศลก…

ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี พบว่าพูดถึงอกุศลธรรมที่สหรคตและกรรม มีการเจาะลึกถึงความหมายอันซับซ้อนของกรรมแต่ละประเภท โดยเฉพาะการเว้นจากเจตนาที่ไม…

…น ન્ ปฐมมรรคละอยู่ (และ) เพราะกิริยาเครื่องกำหนดที่มากหลายนอกนั้น อันมรรคเบื้องบนทั้งหลายละอยู่ ๆ ในอกุศลธรรม ๓ อย่างนั้น แม้ ธรรมที่บางทีอันทัสสนะพึงละ อาจารย์ทั้งหลายเรียกว่า "ธรรมอัน ทัสสนะพึงละ" ในกัมม…

งานเขียนนี้ เซียนท่านได้อธิบายถึงแนวคิดอันเกี่ยวข้องกับอภิธัมมหาสังสารในมุมมองของกรรมและธรรม โดยเฉพาะว่าด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อย่าง ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึง 'ภาวนา' ซึ่งเกี่ยวพันกับการเห็นพระนิพพานแล

…ยอุทธัจจะขึ้น แล้วทรงยก แม้วิบากแห่งจิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุทธัจจะนั้นขึ้นไว้ อย่างนี้ว่า "ใน สมัยใด อกุศลจิตที่สหรคตด้วยอุเบกขา สัมปยุตด้วยอุทธัจจะ ปรารภ อารมณ์ คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ หร…

ในหน้าที่ 234 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี พบว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงธรรมอันทัสสนะที่ควรละ โดยเฉพาะราคะ โทสะ โมหะ และกิเลส อีกทั้งการภาวนาเกี่ยวกับจิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ ซึ่งการตรัสเช่นนี้ชี้ให้เ

…้ว ในปกรณ์ชื่อปรมัตถมัญ ชุสาเป็นต้น และโดยพิเศษ ในฎีกาแห่งอภิธัมมาวตาร ชื่ออภิมัตถ ปกาสินี ฯ [อธิบายอกุศลกรรมจะอำนวยผลที่น่าใคร่ไม่ได้เป็นต้น] สองบทว่า สพฺพตฺถาปิ กามโลเก ความว่า (อกุศลกรรมทั้ง หมด ๑๒ อย่า…

เนื้อหาในบทนี้สำรวจการทำงานของอกุศลกรรมและผลที่เกิดขึ้นในชีวิต โดยใช้กรณีศึกษาต่าง ๆ เช่น การพบเจอพระมหาโมคคัลลานเถระ รวมถึงคำสอนของพระ…

…ล้อมแล้ว ในเวลาที่ตน เป็นไปหรือสั่งสมบ่อย ๆ โดยได้การเสพคุ้นในภายหลัง ชื่อว่าอุกฤษฎ์ฯ ส่วนกรรมที่ถูกอกุศลกรรมห้อมล้อมแล้ว ในเวลาทำหรือในภายหลังถูก ส่งเสริม โดยการให้เกิดความเดือดร้อนว่า "เราได้ทำกรรมชั่วนี…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการศึกษาในพระอภิธรรม โดยเฉพาะในเรื่องกรรมและวิบาก ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับกุศลจิตและความเป็นไปในโลกแห่งกามตัณหา ชี้ให้เห็นว่ากรรมที่ดีอาจมีผลกระทบตามมาในหลายชาติ ในขณะที่กรรมชั่วสามาร

…- หน้าที่ 239 [อธิบายตเหตุกทุเหตุกกรรมชักปฏิสนธิมาได้และไม่ได้ ก็เพราะญาณเป็นปฏิปักษ์ต่อโมหะ หรือต่ออกุศลธรรมทั้งปวง อันเป็นนิมิตแห่งวิบัติของคนบอดแต่กำเนิดเป็นต้น เพราะฉะนั้น กรรม ที่สัมปยุตด้วยญาณนั้น จึ…

เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างติเหตุกรรมและทุเหตุกรรม บทบาทของญาณที่เป็นปฏิปักษ์ต่อโมหะ และอิทธิพลของกรรมในชีวิตมนุษย์ โดยพูดถึงการสร้างสรรค์หรือทำลายอันเกิดจากกรรมที่สัมปยุตด้วยญาณ และกา

…ทสะ) ในชวนขณะ และเหตุ ๒ ในนิกันติ ขณะ และเหตุ ๒ ในปฏิสนธิขณะว่า "เมื่อความถึงพร้อมด้วยคติมีอยู่ เมื่อกุศลกรรมพึงให้ปฏิสนธิเป็นญาณวิปยุต วิบากเป็นญาณวิปยุต ย่อมเกิดขึ้น เพราะปัจจัยแห่งเหตุ ๖ ประการ" ฉันใด ต…

ในหน้า 240 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีมีการกล่าวถึงปฏิสนธิขณะแห่งกุศลกรรม และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับญาณสัมปยุต โดยชี้ให้เห็นว่ากุศลกรรมเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดวิบากอย่างไร มีการอภิปรายเรื่องเหตุ 6 ประการในการเก

…พระธรรมปิฎกทับถูกกล่าวแปล ภาค 6 - หน้าที่ 156 [ แก้รอรร ] บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า สุภัทปะสุท ได้แก่ออกุศลธรรม ทุกชนิด การงกุศลให้เกิดขึ้น ตั้งแต่อาวาสจนถึงพระอรหัต- มรรค และการงกุศลที่ตนให้แก่ผู้อื่นแล้วให…

เนื้อหาพูดถึงสุภัทปะสุทซึ่งหมายถึงการงดเว้นจากอกุศลธรรม และการให้ความสำคัญกับการอบรมจิตใจให้บริสุทธิ์จากนิวร เช่นเดียวกับการที่พระพุทธเจ้าทั้ง 3 กล่าวถ…

…ป็นเช่นเดียว กับอนุสัย" ดังนี้ ๆ เมื่อเป็นอย่างอื่น ก็ไม่มีการสงเคราะห์อวิชชา และตัณหาที่เกิดร่วมกับอกุศลกรรม หรือที่เกิดร่วมกับความปรารถนา ภพ และที่เกิดร่วมกับชวนะใกล้ต่อจุติ (เข้าในคำว่า "ถูกอวิชชา- นุสั…

บทนี้กล่าวถึงอวิชชาและตัณหาที่สัมพันธ์กับอนุสัย โดยนำเสนอว่าทั้งสองเป็นเหตุในการเกิดของสังขาร และวิเคราะห์ว่าทั้งหมดนี้มีผลต่อการสร้างความเป็นกรรม รวมถึงอิทธิพลที่ก่อให้เกิดวิญญาณในสภาวะต่างๆ ตัณหาและ

…ุเกิดแห่งรูป) บรรดาสมุฏฐาน ๔ เหล่านั้น จิต ทั้ง ๒๐ คือ กามาวจรจิต ๒๐ และรูปาวจรจิต ๕ ที่กุศลกรรมและ อกุศลกรรมตกแต่ง ย่อมยังรูปที่มีกรรมเป็นสมุฏฐาน ให้เกิดขึ้นทุก ขณะ ๆ เริ่มต้นแต่ปฏิสนธิ ในอัชฌัตติกสันดาน …

เนื้อหาเกี่ยวกับการจำแนกรูปในอภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งมีการแบ่งรูปออกเป็น ๒ อย่างตามสมควรทั้งภายในและภายนอก โดยการพิจารณาจากเหตุที่สำคัญ ๔ ประการคือ กรรม จิต ฤดู และอาหาร ซึ่งส่งผลต่อการเกิดรูปอย่างต่อเนื

…อเอา อิริยาบถและวิญญัติต่างหากจากรูป ฯ งหลายทรง คำว่า เตรส ความว่า โสมนัสชวนจิต ๑๓ คือ จากกุศล ๔ จากอกุศล ๔ จากกิริยา ๕ ฯ ปุถุชนย่อมหัวเราะด้วยกุศลจิตและ อกุศลจิต ๔ ฯ พระเสขะย่อมหัวเราะด้วยจิต ๖ เว้นจิตที่…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์คำว่า 'จิตที่ช่วยค้ำจุนอิริยาบถ' ในบริบทของอภิธัมมัตถ และอธิบายถึงความสำคัญของจิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิตในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในเรื่องการหัวเราะและความสุขของบุคคลในระดับต

…าพเจ้ากล่าวไว้แล้ว ตามสมควร แก่การประกอบ ฯ พึงทราบสมุจจัยสังคหะ ๔ อย่าง คือ อกุสลสังคหะ การสงเคราะห์อกุศลธรรม ๑ มิสสกสังคหะ การสงเคราะห์ธรรมที่ผสมกัน โพธิปักขิยสังคหะ การสงเคราะห์ธรรมเป็นฝ่ายตรัสรู้ ๑ สัพพ…

ในหน้าที่ 308 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ข้าพเจ้าได้กล่าวถึงสมุจจัยในการจัดหมวดหมู่ของวัตถุธรรม 32 ประการ พร้อมกับอธิบายลักษณะที่เกี่ยวข้องตามที่ได้มีการนำเสนอ โดยสมุจจัยที่กล่าวถึงแบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได

…นะ ความท้อแท้ ๑ อุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน ๑ อหิริกะ ความไม่ละอาย ๑ อโนตตัปปะ ความไม่เกรงกลัว ๑ ฯ ก็บรรดาอกุศลธรรมมีอาสวะเป็นต้น ท่านประสงค์เอาตัณหาซึ่ง มีกามภพนั้นเป็นที่ตั้ง โดยชื่อว่ากามภพ ในอกุศลสังคหะนี้ ฯ…

ในบทนี้ได้กล่าวถึงอนุสัยซึ่งประกอบด้วยกามราคานุสัย, ภวราคานุสัย, ปฏิฆานุสัย และอื่นๆ ที่มีผลต่อกิเลสในจิตใจ นอกจากนี้ยังพูดถึงสัญโญชน์ซึ่งประกอบด้วยกามราคสัญโญชน์, ปฏิฆสัญโญชน์ และอวิชชาสัญโญชน์ที่มีอ

…มถือมั่นว่านี้เท่านั้นจริง อย่างอื่นเปล่า) ว่า อัตตวาท (วาทะว่าตน) ฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] ปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) นี้ ท่านกล่าวไว้ ๕ อย่าง คือ อาสวะ โอฆะ โยคะ และคันถะ มีอย่างละ ๓ โดยวัตถุธรรม อุปาทานท่านกล…

ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแ…

…านุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ ฯ สัมมัปปธาน ๔ คือ เพียงละบาปอกุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้ว ๑ เพียงเพื่อระวังบาปอกุศลธรรมที่ยังไม่เกิดไม่ให้เกิดขึ้น ๑ เพียรยังกุศล ธรรมที่ย…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งได้กล่าวถึงองค์ฌาน ๕ อย่าง องค์มรรค ๕ อย่าง อินทรียธรรม ๑๖ ประการ และพลธรรม ๕ อย่าง รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน ๔ ประการ อาหารทางธรรม ๔

ประชโฉค - พระครูมาปฏิญาณคำแปล ภาค ๕ - หน้า 82 เป็นผู้ชื่อว่าบรรลูพระนิพาน" ดังนี้แล้ว เมื่อจะทรงสนับสนิแสดงธรรม จึงได้ทรงภาษิตพระคาถาเหล่านี้ว่า "เธออย่าได้กล่าวคำหยามะใคร ๆ ชนเหล่าอื่นถูกเธอแล้ว จะพึ

…อหาของหน้าที่ 82 กล่าวถึงการที่ไม่ควรก้าวร้าวหรือกล่าวคำหยามต่อผู้อื่น และย้ำถึงความสำคัญของการรักษาอกุศลธรรม ซึ่งนำไปสู่การบรรลุพระนิพาน การแข่งขันทางวาจาสามารถนำไปสู่ความทุกข์ ข้อความในบทนี้เตือนให้ระมัด…