อตฺต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 43 / 84

…เป็นนิทัสสนนัย อายุวัฑฒนธรรม ธรรมเป็นเครื่องเจริญอายุ พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสไว้ในจักกวัตติ สูตรว่า อตฺตที่ป่า ภิกฺขเว วิหรถ เป็นต้น แปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงมีตนเป็นเกาะ มีตนเป็นที่พึ…

เนื้อหาอธิบายถึงพระราชปณิธานและบทบาทของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ในการประดับพระปัญญาบารมี พร้อมกับการปฏิบัติตนตามหลักธรรมและการมีธรรมเป็นที่พึ่ง อ้างอิงถึง การเจริญอายุด้วยธรร

…ิหึสญฺจ อิจฺเจเต กุสโล ธมฺเม พระมหากษัตริย์ครั้งโบราณ อาชชว์ มาทว์ ต ขนฺติญฺจ อวิโรธน์ ชิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญฺจนปุปก ฯ ตโต เต ชายเต ปีติ ขอพระมหาราชเจ้าผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ทรงพิจารณากุสลธรรม ที่…

เนื้อหาเกี่ยวกับคุณธรรม 10 ประการของพระราชา เช่น ความไม่โกรธ ความไม่เบียดเบียน และความอดทน ในบริบทของทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์ไทย ที่ทรงมีมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน คำสอนเหล่านี้ก่อตั้

…อกโกธ อวิหิสญฺจ อิจฺเจเต กุสโล ธมฺเม ตโต เต ชายเต ปีติ อาชชว์ มาทว์ ต ขนฺติญา อวิโรธน์ ชิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญฺจนปุปก ขอสมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ។ ทรงพิจารณาพระ ธรรมส่วนชอ…

บทนี้กล่าวถึงพระราชกุศลและคุณธรรมที่สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าทรงบำเพ็ญซึ่งทำให้เกิดพระปีติและความเจริญรุ่งเรืองในพระองค์ โดยอ้างถึงความสำคัญของการทำทานและการรักษาศีลที่นำไปสู่มงคลและความสุขอันยั่ง

… อาชชว์ มาทว์ ต อกโกธ อวิหึสญจ ขนฺติญฺจ อวิโรธน์ อิจเจเต กุสโล ธมฺเม ตโต เต ชายเต ปีติ ชิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญฺจนปุปก ។ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ทรงพิจารณาพระธรรม ส่วนชอบอ…

บทความนี้เสนอพระราชจริยาสำหรับพระราชสมภารในศตวรรษที่ 21 ซึ่งเน้นถึงความสำคัญของความดีทั้งหลาย เช่น ทาน ศีล บริจาค และความมีอ่อนโยน . การบำเพ็ญคุณธรรมจะนำมาซึ่งความสุขและมงคลทั้งแก่พระราชาและประชาชน สุ

… อกโกธ อวิหึสญจ อาชชว์ มาทว์ ต ขนฺติญจ อวิโรธน์ อิจฺเจเต กุสเล ธมฺเม ตโต เต ชายเต ปีติ ชิเต ปสฺสาหิ อตฺตนิ โสมนสฺสญฺจนปุปก สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ทรงพิจารณาพระธรรม ส่วนชอบอัน…

บทความนี้พูดถึงสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายกและพระราชจริยาในด้านต่างๆ ที่เป็นอเนกนัย พุทธศาสนาเน้นถึงความสำคัญของทาน ศีล บริจาค และคุณธรรมต่างๆ เพื่อสร้างความปีติในพระองค์ การปฏิบ

…นตั้งอยู่สุดแดน เป็นเมืองหน้าศึก ชนทั้งหลาย ป้องกันรักษา เป็นกวดขันทั้งภายใน ภายนอกฉันใด เอว์ โคเปถ อตฺตานํ ท่านทั้งหลายจงระวังรักษาตนฉันนั้น ขโณ มา โว อุปจฺจคา ขณะอย่าได้ล่วงท่านทั้งหลายไปเสีย

บทความนี้กล่าวถึงคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เกี่ยวกับการไม่ประมาทในการทำกิจกรรมในเวลาที่เหมาะสม และข้อคิดจากคัมภีร์ชาดกที่สอนให้ควรเร่งรีบทำกิจกรรมที่สำคัญในช่วงเวลาที่เรามีความสามารถ เช่น การศึกษา

…ต่อมาก็ได้รับตำแหน่ง เป็นเศรษฐีใหญ่ ปรากฏในประชุมชน ให้สมกับคาถา นิพนธ์ว่า อปปเกน เมธาวี สมุฏฐาเปติ อตฺตานํ ปากเฏน วิจกขโณ อณ์ อคคิ้ว สนธม บุคคลผู้มีปรีชาฉลาดคาดเห็นเหตุผลประจักษ์ ย่อมยังตนให้ตั้งขึ้นได้ใ…

บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาทรัพย์สินทั้งในระดับบุคคลและชาติ โดยเน้นถึงความสำคัญของการทำงานอย่างมีระเบียบและการปรับตัวให้เข้ากับช่วงเวลาต่างๆ เพื่อสร้างความร่ำรวยและมั่งคั่ง โดยอ้างถึงตัวอ

…ง ย่อมชักชวนชนอื่นให้บำเพ็ญตาม ดังนี้เนื้อความที่สรรเสริญไว้ในเรื่องต่าง ๆ โดยอนุรูปแก่เหตุว่า เอโก อตฺตนา จ เทหิ ปรญจ

พระสัปปุริสธรรมที่แสดงถึงความสำคัญของการรู้จักกาลและการบำเพ็ญกิจที่มีประโยชน์สำหรับประชาชน ถูกนำเสนอผ่านการปฏิบัติของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ การดำเนินงานของพระองค์ให้ประโยชน์ต่อสังคมและพระพุทธศาสนา รวม

…รพในพระสัทธรรมมาแล้ว แลยังทรงอยู่ แลจัก ทรงต่อไปอีก ข้อนี้เป็นธรรมดาของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ตสุมา หิ อตฺตกาเมน สทฺธมฺโม ครุกาตพฺโพ มหตุตมภิกงฺขตา สร์ พุทธานสาสน์ ។ เพราะเหตุนั้น อัตตกามกุลบุตรผู้จำนงความเป…

บทความนี้พูดถึงธรรมเมื่อตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า พระธรรมที่ได้ตรัสรู้เป็นหลักการสำคัญที่ทุกพระองค์จะยึดถือ และการเคารพในพระสัทธรรมเป็นคุณธรรมที่ควรประพฤติปฏิบัติ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของการเคารพใ

…ธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๒๗๐ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงพระราชนิพนธ์ไว้ ก็มีปรากฏดังนี้ว่า อตฺตสมมาปณิธิ ความตั้งตนไว้ชอบ เป็นคุณสมบัติอันนิยมว่าดีทั้งในทางโลกและทางธรรม จึงนับได้ว่าเป็นข้อที่ อา…

บทความนี้อ้างถึงพระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ที่เน้นความสำคัญของการตั้งตนไว้ชอบ ซึ่งหมายถึงการประกอบอาชีพให้เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม ทั้งในด้านศีลธรรมและสังคมรอบข้าง โดยการทำกิจกรรมที่ดีและมีคุ

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญญาณวรเถร) อปปเกน เมธาวี สมุฎฐาเปติ อตฺตานํ ปากเฏน วิจกุขโณ อณ์ อคคิ้ว สนธม ២៧២ ។ ความว่า บุคคลผู้มีปัญญา คาดเหตุผลประจักษ์ ย่อมยังตนให้ตั้ง…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของบุคคลผู้มีปัญญาและการใช้ความเพียรเพื่อสร้างฐานะในชีวิต ขอยกตัวอย่างเรื่องของทีฆาวุกุมารที่มีความสามารถในการสร้างโอกาส จากการทำงานและแสดงออกถึงความภักดี จนได้รับการไว้วางใจจา

…โธวาทที่ประทานแก่ภิกษุสงฆ์มีพระอานนทพุทธอุปัฏฐากเป็นผู้รับเทศนา ในมหา ปรินพพานสูตรว่า ตสุมาติหานนฺท อตฺตที่ปา วิหรถ อตฺตสรณา อนุญญสรณา เพราะเหตุ นั้นแลอานนท์ ท่านทั้งหลาย จงเป็นผู้มีตนเป็นที่เกาะที่พึ่งอย…

ข้อความดังกล่าวเน้นถึงความสำคัญของการรักษาความดีและความเพียรในตนเองตามพระพุทธบัญญัติ โดยอ้างอิงจากคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ที่แสดงให้เห็นว่าความดีและธรรมเป็นที่พึ่งที่แท้จริงของเรา และควรพึ่งพาตน

…ตระเตรียมพร้อมของเมืองที่ไม่ประมาท ประทานบรมพุทโธวาทโดยอุปมาไว้ว่า แปลว่า นคร ยถา ปจจนต์ เอว์ โคเปถ อตฺตานํ ขณาตีตา หิ โสจนติ คุตต์ สนฺตรพาหิร์ ขโณ มา โว อุปจฺจคา นิรยมุห์ สมปุปิตา ฯ เมืองอันตั้งอยู่ตามชา…

บทความนี้เสนอความสำคัญของการเตรียมพร้อมในการรบของชาติไทย โดยมีการยกตัวอย่างประวัติศาสตร์จากคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ การจัดการป้องกันศัตรูและยุทธวิธีที่ใช้ การพัฒนาและการบำรุงกองทัพในระยะต่าง การ

…็ต่างจะต้องล้มฉะนั้นแม้ พระพุทธพจนประพันธ์ในปกิณณกวรรคแห่งพระธรรมบท ก็ได้แสดงความนี้โดยบรรยายว่า โย อตฺตโน สุขมิจฺฉติ ปรทุกฺขุปธาเนน บุคคลผู้ใดปรารถนาสุขเพื่อตน เพราะเข้าไปตั้งไว้ซึ่งทุกข์ให้แก่ผู้อื่น เว…

บทความนี้นำเสนอคำสอนทางธรรมจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เกี่ยวกับการมีความสัมพันธ์ที่เข้มแข็งในหมู่คณะ โดยเน้นการดูแลและรักษาประโยชน์ของกันและกัน ทั้งนี้ การรักษาประโยชน์ของผู้อื่นจะช่วยให้ประโยชน์ของตนมั

…ตัวเองก่อนแล้ว ย่อมชักชวนชนอื่นให้บำเพ็ญด้วย ดังสรรเสริญไว้ในเรื่อง ต่าง ๆ โดยอนุรูปแก่เหตุว่า เอโก อตฺตนา จ เทติ ปรญฺจ สมาทเปติ โส นิพฺพตฺต นิพฺพตฺตฏฺฐาเน ปริคสมุปทญฺจ ลภติ ปริวารสมุปทญฺจ ความว่า ทายกผู้…

บทความนี้พูดถึงการบำเพ็ญทาน โดยมีพระพุทธโฆษาจารย์เป็นผู้อธิบายว่า การบำเพ็ญทานมีผลในการชักชวนผู้อื่นให้ร่วมทำความดีด้วย โดยยกตัวอย่างถึงการที่ผู้มีศีลธรรมสามารถส่งเสริมความสุขและการอยู่ร่วมกันในสังคมไ

…ก ชื่อว่า ย่อมประพฤติ ประโยชน์แก่ตนและแก่ผู้อื่น ทั้งสองฝ่าย นิจจ์ ขมติ ทุพฺพโล สงฺคาม เชติ ทุชฺชย์ อตฺตโต จ ปราส จ ชนา มญฺญญัติ พาโลติ เย ธมฺมสฺส อโกวิทา แต่พวกชนผู้เขลาในธรรม ย่อมสำคัญเห็นว่า เป็นคนอ่อน…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับขันติซึ่งเป็นราชธรรมที่สำคัญสำหรับผู้ปกครอง โดยยกตัวอย่างคำสอนจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และท่านโกสีราช โดยเน้นความสำคัญของการมีความอดทนในการบริหารจัดการที่สุภาพและไม่ใช้ความรุนแ

…ก็ยิ่งไล่ ต่อให้เป็นไปถูกทาง จึงจะยงประโยชน์ให้สำเร็จสมพระวาจาของอมรินท ราธิราชว่า อุภินนมตฺถ์ จรติ อตฺตโน จ ปรสฺส จ คนผู้ไม่โกรธตอบ กลัวคือคนมีขันติ ชื่อว่า ย่อมประพฤติประโยชน์แก่ตนแก่ผู้อื่นทั้งสองฝ่าย …

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของขันติในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในการสร้างความสงบและการรักษาสามัคคี ทั้งในหมู่พระภิกษุและในชุมชน โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และเชื่อมโยงกับแนวคิดที่เกี่ยวข้อ

…ย่อมดำริหาอุบายสะกดกิเลสมิให้กลับ เกิดขึ้นได้อีก จักได้ชื่อว่า อริโย ผู้ประเสริฐ ยา จาย อิตรา ปชา ฯ อตฺตา หเว ชิต เสยโย มีภาษิตในคดีธรรมว่า ชนะตนนั่นแลดี อะไรกับหมู่คนนอกนี้ มีเรื่องสาธกว่าพระราชาองค์หนึ่…

เนื้อหาเกี่ยวกับผลของธรรมะและอธรรมะที่ไม่ให้เกิดผลเสมอกัน โดยธรรมะนำไปสู่นิรยาบายและอธรรมะนำไปสู่นิรยาบาย เสนอโอกาสในการพิจารณาความสำคัญของการชนะใจตน ซึ่งเหนือกว่าการชนะศัตรู รายละเอียดเกี่ยวกับการบริ

…ประมาทขึ้นเป็นอุปมา ประทานพรบรมพุทโธวาทไว้ว่า ทรงยกความ นคร ยถา ปจจนต์ คุตต์ สนฺตรพาหิร์ เอว์ โคเปถ อตฺตานํ ขณาตีตา หิ โสจนติ ขโณ มา โว อุปจฺจคา นิรยมุห์ สมปุปิตา ฯ แปลว่า เมืองอันตั้งอยู่ตามชายแดนซึ่งเป็…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเตรียมความพร้อมในการป้องกันประเทศและการทำสงครามในประเทศไทย โดยมีการอ้างอิงถึงสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ที่เน้นถึงการใช้สติปัญญาและการเตรียมการอย่างรอบคอบ นอกจากนี้ยังเน้นย้

…าชนกยกเอา กล่าวสอนไว้ว่า ความสำเร็จแห่งปรารถนา ของพระองค์เป็นอุทาหรณ์ อาสึเสเถว ปุริโส ปสฺสามิ โวห์ อตฺตานํ น นิพพินเทยุย ปณฺฑิโต ยถา อิจฉี ตถา อนุ (๑) ความว่า เป็นบุรุษผู้บัณฑิต ควรจะหวังอยู่นั่น ไม่พึงเ…

เนื้อหาเกี่ยวกับสัจจะแห่งการดำรงชีวิตตามหลักพระพุทธศาสนาที่เสนอคำสอนเกี่ยวกับการเลือกบุคคลและการใช้ชีวิตที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะในฐานะของผู้นำ ซึ่งมีอิทธิบาทนำไปสู่ความสำเร็จ หากบุคคลสามารถควบคุมอารมณ์แ