อนึ่ง : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 27 / 47

… ด้วย พระองค์ทรงพระเมตตารับนิปัจจการพระราชทานของอำนวยพระพร แลพระบรมราโชวาท เป็นส่วนพระญาติสงเคราะห์ อนึ่ง สมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ตั้งพระราชหฤทัยจะทรงทำนุบำรุง ข้าขอบขัณฑสีมาให้สมบูรณ์พูนสุข แลให้…

พระเจ้า พรหมทัตต์ทรงเป็นที่รักและเคารพจากประชาชน การบำเพ็ญกุศลธรรมของพระองค์ทำให้เข้าถึงความก้าวหน้าของจิตใจและสังคม พระองค์ต้องการที่จะนำมาซึ่งความสงบสุขให้แก่มวลชน โดยการดูแลปกครองให้มีความยุติธรรมแ

…ามุรธาภิษิตราชทรงบำเพ็ญชอบ ย่อมเป็นอุบายประกอบ ชักนำให้เกิด สามัคคีธรรม เป็นกำลังแห่งพระราชอาณาจักร อนึ่ง เนื่องด้วยฤดูฝนไม่เป็นปกติ ลางแห่งตนมากเกินพอดีบ้าง ลางแห่งตกน้อยไม่พอ ต้องการบ้าง ข้าวกล้าที่หว่าน…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์ที่ทรงช่วยเหลือประชาชนในช่วงที่ประสบปัญหาทางการเกษตรและธรรมชาติ เช่น การจัดซื้อข้าวส่งไปช่วยเหลือประชาชนที่อัตคัด รวมถึงการจัดตั้งกรมชลประทานเพื่อจัดการ

…นจะพึงปรารถนา จำเดิมแต่โบราณกาลมาจนบัดนี้ รอบปีบริบูรณ์เพิ่มพูนเป็น พระราชทานอาหารบิณฑบาตไทยธรรมแด่ อนึ่ง ปีนี้มาประจวบสุรทินบรมราชสมภพบรรจบครบ อภิลักขิตมหามงคลสมัย ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลส่วนทานมัยอันวิเศษพระ…

บทความนี้นำเสนอความสำคัญของการทำนาในสังคมไทยที่มีการกล่าวถึงโดยพระพุทธโฆษาจารย์เกี่ยวกับสมบัติอันสำคัญของธัญญาหาร อีกทั้งยังเผยให้เห็นถึงพระราชกิจที่ช่วยสนับสนุนการเกษตรของพระเจ้าแผ่นดินในอดีต ซึ่งมีก

… เขาเลี้ยงยาก เพราะเขาจะต้องทำบริโภคอย่างหนึ่ง ทำถวายภิกษุอย่างหนึ่ง เป็นการลำบาก ๒ หน เกินกว่าพอดี อนึ่ง พระองค์เป็นการณวสิโก ทรงทำตามอำนาจแห่งเหตุ ทรงเห็นแก่การพระ ศาสนาเป็นใหญ่ไม่ได้ทรงมุ่งหมาย ต้องการล…

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ได้กล่าวถึงการประหยัดทรัพย์เป็นสิ่งสำคัญต่อประเทศและบุคคล การกระทำตามอำนาจแห่งเหตุสามารถนำไปสู่ความเจริญรุ่งเรือง สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงแสดงให้เห็นความ

…วกเหล่านั้น สติสัมปชัญญะมั่นอยู่ ความที่ตั้งจิตให้สถิตคงอยู่ได้ด้วยสตินี้ เป็นสติปัฏฐานที่ ๑ ฯ ดำรง อนึ่ง ศาสดาผู้กรุณาแสดงธรรมแก่สาวก เพื่อประโยชน์แลความสุขเช่นนั้น ลางคราวสาวก ของศาสดานั้น ลางพวกไม่ฟังด้…

ในปี พ.ศ. ๒๔๗๔ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้กล่าวถึงความสำคัญของอุบายโกศลและสติปัฏฐานที่เป็นหลักในการปกครองประชาชนให้มีความร่มเย็น โดยการใช้เหตุผลที่ถูกต้องและการควบคุมอารมณ์อย่างมีสติจากพระคุณ ซึ่งการสอน

…มยิน ร้ายทั้งสองเสีย ดำรงสติสัมปชัญญะอยู่ ความที่ดำรงจิตให้สถิตอยู่ได้ด้วยสตินี้ เป็นสติปัฏฐานที่ ๒ อนึ่ง ศาสดาผู้กรุณาทรงแสดงธรรมเช่นนั้น ลางคราวเหล่าสาวกของศาสดานั้น พรักพร้อม กันคอยฟังด้วยดี ตรับหูฟัง ต…

บทความนี้เน้นการศึกษาเกี่ยวกับสติปัฏฐานและบทบาทในคำสอนของพระพุทธเจ้า ว่าด้วยการมีสติในการฟังและการประพฤติตามคำสอน รวมถึงการแนะนำการปกครองที่มุ่งหวังความเจริญทั้งบุคคลและหมู่คณะ ซึ่งสะท้อนถึงความสำคัญข

…งเครียดเกินไป ย่อมทรงอนุบัญญัติผ่อนลงมาพอควรแก่การณ์ ปปวาทโวหารว่า พระองค์ขาดพระเมตตา เพื่อตรัสปรับ อนึ่ง ในการทรงบัญญัติสิกขาบทนั้น ๆ เมื่อมีเรื่องเกิดขึ้นปรากฏแล้ว โปรดให้ประชุม ภิกษุทั้งหลาย เพื่อเป็นกา…

บทความนี้กล่าวถึงการบัญญัติสิกขาบทโดยสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ซึ่งทรงมีวิธีการและหลักในการตัดสินใจที่ชัดเจน โดยมีการประชุมภิกษุเพื่อให้เกิดความเป็นธรรม นอกจากนี้ยังมีการอิงกฎหมายบ้านเมืองเพื่อป้องกันไม่

…แรงถึงเช่นนี้ เพื่อจะตัดการเซ้าซี้ของพระเทวทัตต์ เพราะไม่ใช่วิสัยที่พระตถาคตจะ ตรัสยิ่งกว่าครั้งที่ อนึ่ง ทรงหยั่งทราบความดื้อดึงแข้งกระด้างแห่งพระเทวทัตต์ ซึ่งไม่มีทางจะ เอาไว้อยู่ได้ ก็ต้องปล่อยไปตามการณ…

บทความนี้สำรวจเรื่องราวของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และบทเรียนจากความขัดแย้งกับพระเทวทัตต์ ผ่านการวิเคราะห์และแนวทางการจัดการปัญหาภายในสงฆ์ พระองค์ได้แสดงให้เห็นถึงความจำเป็นในการตัดรอนความผิดปกติ เพื่อร

…กอาวาส มีธรรมเนียมที่สงฆ์จะพึงห้ามภิกษุนั้นแต่โดยดีก่อนถึง ๓ ครั้ง ต่อไม่ฟังจึงสวด ประกาศทำกรรมนั้น อนึ่ง เมื่อมีเหตุอันจะพึงใช้ขันติ หาทางปลอบจิตมิให้นึกถึงความที่ไม่ได้ตั้งใจ ว่ามีเป็นธรรมดา หรือมานึกถึง…

ในสงครามระหว่างเทวดาและอสูร ท้าวเวปจิตติชวนให้แข่งกันโดยใช้ภาษิต และในที่สุดได้ข้อสรุปว่าโสรัจจะจะนำมาซึ่งความสงบ แม้ในความพิพาทของบุคคลหรือประเทศก็เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องค้นหาทางปรองดองเพื่อให้เกิดความส

…ก ปราศจากอุปสรรคด้วยญาณสมบัติของตน มี โอกาสที่จะบำเพ็ญกุศลอบรมปุพเพกตปุญญตาให้ไพบูลย์ยิ่งขึ้นต่อไป, อนึ่ง ท่านผู้มีบุรพาธิการ หากกุศลสมภารยังไม่ให้ช่อง ก็ยังบกพร่องอยู่ด้วยอาการนั้น ๆ ครั้นกุศลได้โอกาสก็สา…

ในบทความนี้จะสำรวจแนวคิดเกี่ยวกับปุพเพกตปุญญตาและอปจายนธรรมซึ่งมีอิทธิพลต่อบุคคลในสังคม การเกิดในตระกูลที่แตกต่างกันส่งผลให้มียศทรัพย์สมบัติต่างแต่ละคน ข้อความยังแสดงให้เห็นถึงการใช้สมบัติทั้งสี่เพื่อ

…พระองค์ ทรงอุดหนุนความ ยุติธรรมด้วยประการนั้น ๆ นี้จัดเป็นพระราชจรรยาส่วนรัฏฐาภิบาลโนบายประการหนึ่ง อนึ่ง ชนนิกายผู้ตั้งอยู่ต่างแคว้นอันติดต่อกันย่อมมีทางจะวิวาทแตกร้าวกันเพราะเหตุ อาณาเขตกันบ้าง เพราะเหตุ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธรรมและอรรถคดีที่สมดุล ไม่ผลุนผลัน โดยยกตัวอย่างตรรกะอันสำคัญที่สอนไว้ในศาสนา และเสนอแนวทางการควบคุมความขัดแย้งในสังคมไทย โดยอรรถบทจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และวินัยในสงฆ์ แสด

…ในที่นี้ก็ไม่มีใครเห็น แปลว่า สัตบุรุษย่อมปรากฏได้ในที่ไกลดุจเขาหิมพานต์ เหมือนลูกศรที่ยิงไปในราตรี อนึ่งการสอดส่องทุกข์สุขของทวยราษฎร์เป็นรัฏฐาภิบาลโนบาย ประการหนึ่ง อันโบราณ กษัตริย์ ได้ทรงมา ลางเวลาเสด็…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียะของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ที่ได้ทรงบำรุงการทหารบก ทหารเรือ และอากาศ รวมถึงการตั้งกรมพลศึกษาเพื่อสอนยุทธวิธีให้กับประชาชน เพื่อให้เกิดความพร้อมในด้านระเบียบวินัย และการเป็น

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 154 ว่าอดีตกาล ๑, กาลยังไม่มาถึง เรียกว่าอนาคตกาล ๑. กาลทั้ง ๓ นั้น แบ่งให้ละเอียดออกอีก ปัจจุบันกาลจัด เป็น ๓ คือ ปัจจุบันแท้ ๑. ปั

…ารศึกษาและเข้าใจถึงวิธีการใช้ในภาษาบาลี อีกทั้งยังมีตัวอย่างการใช้คำในแต่ละกรณีเพื่อเสริมความเข้าใจ อนึ่ง รูปแบบการใช้คำในแต่ละกาลมีความหลากหลายที่นักเรียนควรต้องศึกษาเพิ่มเติมเพื่อการสื่อสารที่ถูกต้อง

…อนคำบาลีว่า "สทิโส เม น วิชฺชติ, คนเช่นกับ ด้วยเรา ๒๓ ๔ ๒ (อันใคร ๆ] ย่อมหา ไม่ได้ น จ ลพภูติ รูเป, อนึ่ง (อัน ๔ ๑ ๒ ๓ ๔ ใคร ๆ] ย่อมไม่ ได้ ในรูป" เป็นต้น. 0 ာ ๔ บางคราว อัตตโนบทเป็นกัตตุวาจกก็มี เหมือนคำบ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการศึกษาไวยากรณ์ภาษาบาลี โดยเน้นกิริยาที่เป็นกัตตุวาจก และอัตตโนบท ซึ่งช่วยทำให้ผู้เรียนเข้าใจความหมายและการใช้คำในบริบทต่าง ๆ เช่น ตัวอย่างการใช้กิริยาในประโยค การแยกประเภทคำ เช่น เ

…ั้งปวง มาสำแดงในที่นี้, ส่วนปัจจัยที่จำเ ธาตุบางตัว ไม่สาธารณะแก่ธาตุอื่น จะยกไว้สำแดงในหนังสืออื่น อนึ่ง การจัดปัจจัยเป็นพวก ๆ อย่างนี้ ในคัมภีร์ศัพทศาสตร์ ทั้งหลายไม่ยืนลงเป็นแบบเดียวกันได้ มักเถียงกัน เ…

ในบทความนี้มีการวิเคราะห์ปัจจัยที่ใช้ประกอบนามกิตก์ในบาลีไวยากรณ์ พร้อมอธิบายถึงกลุ่มปัจจัยหลัก 3 ประเภท ได้แก่ กิตปัจจัย, กิจปัจจัย และกิตกิจจุปัจจัย โดยจัดเรียงเป็นหลักฐานสำหรับนักศึกษา แต่ละประเภทม

…้วยสระสนธิ (๑๕) ศัพท์ที่ประกอบด้วยปัจจัยนี้ บางศัพท์ก็ใช้เป็นกิริยากิตก์บ้าง อุ. เต จ ภิกขู คารยุหา อนึ่ง ภิกษุ ท. เหล่านั้น อันท่านจึงติเตียน (๑๓๗) วิเคราะห์ในกิตกิจจุปัจจัย อ. ปฏิ & ภิชฺชติ-ติ ปฏิสมฺภิทา…

ศึกษาละเอียดเกี่ยวกับโครงสร้างและการใช้ศัพท์ในภาษาบาลี โดยเฉพาะในหัวข้ออาขยาตและกิตก์ โดยจะวิเคราะห์การใช้ภาษาจากประโยคต่างๆ ที่แสดงให้เห็นถึงความหมายและการเปลี่ยนแปลงของคำในบริบทต่างๆ เช่น การให้ การ

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 22 วิสุทธิมคเค อนาจาโร อิเรกจโจ สงฺฆคโตปิ อจิตตการกโต เถเร ภิกขุ ฆฏฏยนโตปี ติฏฐิติ ฆฏฏยนโตปี นิสีทติ ปุรโตปิ ติฏฐิติ ปรโตปี นิสีทติ อุจฺ

…การทำสมาธิและการไม่ละเลยในปฏิบัติตน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการมีความสงบระงับในภายในและการพูดคุยอย่างมีสติ อนึ่ง นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของการลงทุนในพลังกายและพลังจิตเพื่อให้เข้าถึงสภาวะการเจริญเติบโตทางจิต…

…ๆ เรียก ว่า สมฺปิณฑน์ ในอรรถนี้ ใช้นิบาตคือ จ เป็นพื้น เรียกชื่อว่า สมปิณฺฑนตฺโถ, ตรงต่อนิบาตไทยว่า อนึ่ง ซึ่งใช้ต้นพากย์ มี อุทาหรณ์ดังนี้: อิธ ภิกฺขเว ภิกขุ สีลวา โหติ----ปุน จ ปร ภิกฺขเว ภิกขุ กลยาณมิตฺ…

ในบทนี้พูดถึงวากยสัมพันธ์ของบาลีที่มีวิภัตติเสมอกัน โดยเฉพาะในกรณี ปทสมุจจโย ที่ใช้ นิบาติ เช่น จ เพื่อเป็นพื้นฐานในการสร้างความหมาย นอกจากนี้ยังได้ยกตัวอย่างการใช้สำนวน และอุทาหรณ์เพื่อให้ง่ายต่อการเ

…ณนฺติ อย์ เทสนาธมฺโม นาม. ได้ชื่ออย่างนี้ เพราะชักเอามาไม่หมด ยังมี มชเฌกัลยาณ์ ปริโยสานกลยาณ์ อีก. อนึ่ง จึงรู้จักอุทาหรณ์ในต้นเรื่องแห่งธัมม ปทัฏฐกถาทั้งปวง มี มโนปุพฺพงฺคมาติ อิม ธมฺมเทสน์ เป็นต้น. ฆ. ถ…

บทนี้กล่าวถึงแนวทางการเรียกชื่อและความหมายของคำในบาลีไวยากรณ์ ว่าด้วยการสรุป อุ, มโน การใช้ความย่อ อาทิยตฺโถ และต่างๆ รวมถึงวิธีการให้ตัวอย่างในรูปแบบต่างๆ เช่น นิทสสน์ และการวางเหตุ โดยมุ่งหวังให้ผู้

…นางผู้เจริญ เจ้า ทำ อย่างนี้ เพราะเหตุอะไร ? ๓๕๕. แน่ะภิกษุ ท. ธรรม ท. 4 นี้ ย่อมเป็นไปตาม ซึ่งโลก, อนึ่ง โลก ย่อมเป็นไปตาม ซึ่งธรรม ท. 4 นี้ ๓๕๖. แน่ะแม่ เจ้า ไปแล้ว สู่ตระกูล แห่งผัว จงลุกขึ้นแล้ว แต่

เนื้อหานี้เป็นการศึกษาเกี่ยวกับคำสอนในพุทธศาสนาและการแปลความหมายในบทเรียนที่ผู้เรียนจะต้องปฏิบัติตามคำแนะนำเพื่อความเจริญในศาสนา โดยมีการเน้นถึงความสำคัญของการกระทำตามคำสอนและผลที่เกิดขึ้นจากการกระทำเ