อนึ่ง : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 32 / 47

…นภัยในโทษทั้งหลายมาตรว่าเล็กน้อย ได้ความไพบูล แห่งคุณมีศรัทธาเป็นอาทิ เป็นผู้มากไปด้วยปีติและปราโมช อนึ่ง เมื่อยังไม่บรรลุคุณอันยิ่งขึ้นไป เธอย่อมเป็นผู้มีสุคติเป็นที่ไปใน เบื้องหน้า * หมายเอาภัย ๔ คือ อัต…

ในเนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ อธิบายความสำคัญของศีลและฌานที่เกิดจากการระลึกถึงคุณของศีล โดยจิตที่มีศีลไม่ขาดจะสามารถหลุดพ้นจากราคะ โทสะ และโมหะ และยังทำให้เกิดฌานที่เป็นอุปจารซึ่งเชื่อมโยง

…ุกที ?) มีอัธยาศัยไม่โลภ ทำ สมควรแก่เมตตาอยู่โดยปกติ กล้าหาญ ( ในชุมนุมชน ) มากไปด้วย ปีติและปราโมช อนึ่ง เมื่อยังไม่บรรลุคุณอันยิ่งขึ้นไป เธอย่อมเป็น ผู้มีสุคติที่ไปในเบื้องหน้า เพราะเหตุนั้นแล ผู้มีปัญญา…

บทความนี้สรุปเกี่ยวกับจาคานุสสติที่มีพลังในการช่วยให้ภิกษุเจริญเมตตาและสละ ทุกคนที่มีจาคานุสสติเป็นประจำจะมีแนวโน้มที่จะไม่โลภ และชัดเจนในแก่นแท้ของการเป็นผู้มีปัญญา โดยจะพาไปสู่สุคติในเบื้องหน้า การท

…ของเทวดาทั้งหลาย ได้บรรลุความไพบูลย์แห่งสัทธาทิคุณ โดย ประมาณยิ่ง เป็นผู้มากไปด้วยปีติและปราโมชอยู่ อนึ่ง เมื่อยังไม่ บรรลุคุณอันยิ่งขึ้นไป เธอย่อมเป็นผู้มีสุคติเป็นที่ไปในเบื้องหน้า มหาฎีกาว่า เบื้องแรกคื…

บทความนี้สำรวจอย่างละเอียดถึงการฝึกอบรมจิตด้วยเทวตานุสสติ และความสำคัญของการระลึกถึงคุณของเทวดาในทางพุทธศาสนา โดยเน้นว่าการพัฒนาจิตจะได้รับประโยชน์จากการมีศรัทธาและการน้อมสู่คุณงามความดี นอกจากนี้ยังพ

…นี่ อันเป็นตัวมลทิน และด้วยคุณทั้งหลายมีศรัทธาเป็นอาทิ อันเสมอเหมือนกับคุณของ ทวยเทพผู้มีอานุภาพมาก อนึ่ง ในมหานามสูตร พระผู้มีพระภาคเจ้า อันเจ้ามหานามศากยะทูลถามถึงนิสสัยวิหาร ธรรมที่พึ่งอาศัยอยู่) ของ พร…

อนุสสติ ๖ จะสำเร็จแก่ท่านอริยสาวกทั้งหลาย เพื่อทำให้จิตของท่านหมดจดจากกามคุณและเข้าถึงปรมัตถวิสุทธิ์ พระพุทธเจ้าตรัสถึงอนุสสติ ๖ เฉพาะในธรรมวินัยของพระโสดาบัน เช่น ในมหานามสูตรและเคธสูตร เพื่อแสดงถึงว

…ำดังว่ามานี้ หรือที่ยังไม่ได้นำมากล่าว แต่มี ลักษณะเช่นนี้ พึงทราบว่าเป็นคุณนามชั้นอติวิเสสทั้งสิ้น อนึ่ง คุณนามที่ใช้เป็นคุณบทของนามนามหลายบท จะใช้คุณนาม เพียงบทเดียวก็ได้ ถ้าเรียงอยู่ใกล้นามนามที่เป็นลิง…

ในบทนี้จะอธิบายเกี่ยวกับคำอธิบายทางไวยากรณ์บาลีโดยเน้นไปที่คำและศัพท์ที่มีความหมายพิเศษ เช่น คำที่มีอุปสรรค ‘อติ’ ที่ใช้ในผู้แสดงสถานะเช่น ‘อติปณฺฑิโต’ ซึ่งหมายถึงการยกย่องและเปรียบเทียบ. จะได้ทำความเ

…รือวัตถุสิ่ง ของ คุณนามและสัพพนามเหมือนเงา เมื่ออัตภาพร่างกายเป็นต้นไม่มี เงาจะเกิดมีขึ้นได้อย่างไร อนึ่ง ยามนามนี้ ย่อมมีอำนาจบังคับให้คุณนาม และสัพพนาม มีลิงค์ วจนะ วิภัตติ เสมอกับตนซึ่งเป็นเจ้าของประโยค…

บทความนี้ได้อธิบายถึงบทบาทสำคัญของนามและอัพยยศัพท์ในภาษาบาลี โดยเน้นว่าการมีนามและคุณนามสามารถทำให้รู้ถึงลักษณะและคุณสมบัติได้ นอกจากนี้ยังพูดถึงการใช้สัพพนามเพื่อแทนชื่อนามที่ได้กล่าวถึง ซึ่งช่วยในกา

…ค์หรืออิตถีลิงค์ก็ได้ แต่จะเป็นนปุสกลิงค์ไม่ ได้ (อุทาหรณ์ตามแบบ) ส่วนคุณนามและสัพพนามเป็นได้ทั้ง ๓ อนึ่ง มีบทบาลีซึ่งเป็นคำของพระฎีกาจารย์ ในมังคลัตทีปนี ภาค ๒ หน้า ๔๒๕ ว่า ทีฆรชชนา พนธ์ สกุณ วิย รชชูหตุโ…

บทความนี้อธิบายถึงบทบาทของนามในบาลีไวยากรณ์ โดยแบ่งนามออกเป็นลิงค์ต่างๆ เช่น ปุ๊ลิงค์ อิตถีลิงค์ และนปุสกลิงค์ พร้อมกับการจัดประเภทตามกำเนิดและสมมติ ด้วยการนำเสนอตัวอย่างที่เกี่ยวข้อง เช่น การจำแนกคำท

…มวดมี ๒ หมวด คือ เอกวจนะหมวด ๑ พหุวจนะหมวด ๑ โดยหมู่มี ๒ คือ ตั้งแต่ปฐมาวิภัตติจนถึงสัตตมี วิภัตติ. อนึ่ง คำแปลวิภัตติในนามยังไม่สิ้นเชิง เพราะในวากยสัมพันธ์ ยังมีเพิ่มเติม เช่นทุติยาวิภัตติแปลว่า ยัง กะ เ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิภัตติในบาลี ซึ่งแบ่งออกเป็นหมวด ได้แก่ เอกวจนะและพหุวจนะ มีทั้งปฐมาวิภัตติและวิภัตติอื่น ๆ เช่น ทุติยา ตติยา โดยอธิบายความหมายและการใช้ของแต่ละวิภัตติ นอกจากนี้ยังมีรายละเอีย

…และกิริยา กิตก์อยู่ด้วยก็จะเข้าใจได้ง่ายขึ้น ว่าเป็นลิงค์อะไรแน่ เพราะศัพท์ เหล่านี้มีแบบแจกคงเดิม. อนึ่ง ในปุ๊ลิงค์ อิ อี อารันต์ ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ พหุวจนะ กับจตุตถีวิภัตติ และฉัฏฐีวิภัตติ เอกว…

บทความนี้อธิบายถึงการสังเกตศัพท์ในบาลี ซึ่งประกอบด้วย คุณนาม สัพพนาม และกิริยา รวมถึงการจำแนกประเภทของวิภัตติ เช่น ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ โดยชี้แนะว่าการเข้าใจวิภัตติต้องพิจารณาคำที่ต่อเนื่องกัน

…ทประธานของ กิริยาที่เป็นพหุวจนะได้ แม้วิภัตติอื่นก็เหมือนกัน เช่นคำว่า อตฺตโน อตฺตโน แปลว่า ของตน ๆ อนึ่ง ที่ท่านบัญญัติให้ว่าซ้ำกันสองหน เช่นนั้น ก็เพื่อต้องการจะให้เนื้อความหนักแน่นเข้า หรือเป็นเครื่อง ห…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายคำบาลี 'อตฺต' ที่ใช้เป็นเอกวจนะและพหุวจนะ พร้อมตัวอย่างการใช้คำในโครงสร้างประโยคและการเปลี่ยนวิภัตติ. นักเรียนจะต้องเข้าใจการใช้คำซ้ำและการเปลี่ยนรูปแบบเพื่อสร้างความหมายที่ชั

…ช ศัพท์ เป็น โอ. สิโรรุโห อวัยวะที่งอกบนหัว (ผม) (ส.ตัปปุริสสมาส) เอาสระ อะ ที่ 5 แห่ง สิร เป็น โอ. อนึ่ง การแจกวิภัตติศัพท์มโนคณะที่เข้าเป็นบทสมาสกับศัพท์อื่น นั้น มิได้แจกตามแบบมโนคณะเหมือนที่กล่าวแล้วข้…

…จกวิภัตติในบทสมาส เช่น การใช้สระและรูปแบบการแจกตามการันต์และลิงค์ในศัพท์ โดยยกตัวอย่างเช่น มโนคโณและอนึ่งเกี่ยวกับการแจกตามระบบ อ การันต์ เพื่อความเข้าใจในภาษาบาลีที่ลึกซึ้งและถูกต้อง สามารถศึกษาข้อมูลเพิ่…

…ิ อฏฺฐ (อันเป็นเศษของสิบ) เป็น อา บ้าง จำเป็น เอกาทส ทุวาทส อฏฐารส (ตามนัยมูลกัจจายนะ หน้า ๒๔๘-๒๓๔) อนึ่ง จำนวนที่ยังขาดอยู่ ๑ จักเต็มในจำนวน ตั้งแต่ ๒๐ ขึ้นไป เช่น ๑๕-๒๕-๓๕ เป็นต้น ท่านไม่นิยมใช้ศัพท์ นว …

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับไวยากรณ์บาลีในส่วนของนามและอัพยยศัพท์ โดยเริ่มจากการใช้ตัวเลขตั้งแต่สิบขึ้นไป การคูณและแปลงตัวเลขที่มีเศษในภาษาบาลี เช่น การใช้ศัพท์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับตัวเลข ๑๐, ๒๐, ๓๐ แล

…ดยไม่ต้องออกชื่ออายตนิบาต แต่จะต้องโยคตัวนามนามที่กล่าวแล้วข้างต้นมาด้วย เช่น โส นโร อันว่า คนนั้น. อนึ่ง เฉพาะ ตุมห ศัพท์นั้น เมื่อคู่สนทนาจะแสดงความ เคารพ ในเมื่อผู้พูด เป็นผู้น้อย อีกฝ่ายหนึ่งซึ่งเป็นผู…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิธีการใช้และการแปลนามและอัพยยศัพท์ในภาษาบาลี โดยเฉพาะความสำคัญของคำที่ใช้ในการสนทนา และการใช้สัพพนามในบริบทที่เหมาะสม รวมถึงการเคารพในภาษาเมื่อพูดกับผู้ที่มีอายุมากกว่า เช่น ก

…ลี นั้น วิเสสนะที่เป็นคุณกับสัพพนาม โดยมากอยู่ข้างหน้านามนาม ที่ เป็นกิริยา มักจะอยู่ข้างหลังโดยมาก อนึ่ง ศัพท์นิบาตบางศัพท์ ซึ่งใช้ประกอบกับคำกิริยา เพื่อให้มี เนื้อความแปลไปจากปกติ บางแห่งท่านเรียกว่า คุ…

เนื้อหานี้อธิบายการใช้วิเสสนะในภาษาไทยและภาษาบาลี โดยชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างการใช้คำวิเสสนะในทั้งสองภาษา เช่น การจัดลำดับคำ การใช้คำกิริยาที่มีเนื้อความแตกต่าง ตลอดจนการเรียกศัพท์ที่ใช้ประกอบก

…พตฺถ ฐาเนสุ ก็ยังคงใช้ สพฺพตฺถ เหมือนกัน ดังจะได้เห็นคำอธิบายที่จะกล่าวถึง อัพยยศัพท์ ต่อไปข้างหน้า อนึ่ง เมื่อเราทราบดีแล้วว่า สัพพนาม นั้น สำหรับใช้แทน นามนาม ประกอบเข้ากับนามนาม หรือโยคตัวนามนามที่กล่าว…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการศึกษาสัพพนามในภาษาบาลี ซึ่งมีการเปลี่ยนรูปเมื่อใช้ร่วมกับอัพยยตัทธิต และการใช้ศัพท์ในฐานะที่เป็นตติยาวิภัตติและสัตตมีวิภัตติ การแจกวิภัตติของสัพพนามจะแตกต่างจากนามนาม ผู้เรียนคว

…พท์นี้ ทางสัมพันธ์เรียกว่า "อุยโยชนตฺถ." นิบาตสำหรับผูกศัพท์และประโยคมีอรรถหลายอย่าง จ แปลว่า ด้วย, อนึ่ง, ก็, จริงอยู่ วา หิ ตุ " หรือ, บ้าง ปน แปลว่า ส่วนว่า, ก็ อปิ " แม้, บ้าง 11 เออก็ อถวา " อีกอย่างห…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายบาลีไวยากรณ์ โดยเน้นที่นิบาตและคำต่างๆ ที่มีความหมายพิเศษในภาษาบาลี เช่น 'กิ' แปลว่า 'หรือ', 'นนุ' แปลว่า 'มิใช่ หรือ', และนิบาตสำหรับผูกศัพท์และประโยคที่มีอรรถหลายอย่าง เป็นต

…ๆ อีก สย " เอง ปุนปฺปุน บ่อย " ๆ สห กับ ภิยโย ยิ่ง สาม " เอง ภิยุโยโส โดยยิ่ง ทั้งหมดนี้ สำหรับ อโถ อนึ่ง, ทางสัมพันธ์ เรียกว่า "สมฺปิณฺฑนตฺถ." อโห โอ ถ้าใช้แสดงความหลากใจหรืออัศจรรย์ ทางสัมพันธ์ เรียกว่า …

เอกสารนี้อธิบายเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์ รวมถึงการใช้คำต่าง ๆ เช่น ปจฺฉา (ภายหลัง), ปุน (คราวเดียว), และสห (กับ) พร้อมทั้งอธิบายความสัมพันธ์ทางไวยากรณ์ เช่น สมฺปิณฺฑนตฺถ ที่แสดงความหลากห

…แรกนั้นไป) สัตว์ผู้ผุดเกิด เป็นตัวแล้วก็บ่ายหน้าไปทีเดียว เขาไปเรื่อย ไม่ กลับ"· ดังนี้ - หน้าที่ 6 อนึ่ง เมื่อสัตว์นั้น (บ่ายหน้า) ไปอยู่อย่างนั้น ความตายย่อม ใกล้เข้ามาทุกที ดุจความแห้งไปแห่ง (น้ำใน) ลำน…

ในพระพุทธศาสนา วิสุทธิมรรคชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการรู้จักความตายที่ใกล้เข้ามาในชีวิตเรา เหมือนกับน้ำที่เหือดหายไปในฤดูร้อน หรือผลไม้ที่สุกแล้ว ซึ่งมีความไม่ถาวร ความตายเป็นเรื่องที่ไม่อาจหลีกหนีได้

…ั้น เพราะความกำเริบแห่งกิมชาติ แม้เหล่านั้น ก็ถึงซึ่งความตายไ ก็ถึงซึ่งความตายได้ประการหนึ่งเป็นแท้ อนึ่ง กายนี้เป็นสาธารณแก่เหล่ากิมชาติ ๘๐ จำพวก ฉันใด ก็ ย่อมเป็นสาธารณแก่ปัจจัยแห่งความตาย ทั้งที่เป็นภาย…

บทนี้อธิบายเกี่ยวกับกายพหุสาธารณ โต ที่ถูกมองว่าเป็นสาธารณะแก่สัตว์หลายชนิด รวมถึงบทบาทต่าง ๆ ที่กายมีทั้งในการเกิด การตาย และเป็นที่อาศัยของชีวิต โดยมีการเปรียบเทียบกับอาวุธที่ทำร้ายชีวิต และอธิบายถึ

…ได้ เพราะปัจจัยมีงูขบเป็นต้นนั้น กาลกิริยาจึงมีแก่เราได้ ภาวะคือกาลกิริยานั้น จึงเป็นอันตรายแก่เรา (อนึ่ง) เราจึงพลาดตก (เหว ?) ก็ได้ ภัตรที่เรากินแล้วจึงเกิดเป็น พิษก็ได้ น้ำดีของเราจึงกำเริบก็ได้ เสมหะขอ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของการพิจารณาความตายตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยแสดงให้เห็นว่าร่างกายมีอุปัทวะที่สามารถนำไปสู่ความตายได้มากมาย และสอนให้ระลึกถึงความไม่แน่นอนของชีวิต ทุกข์หรือปัญหาที่เกิดขึ้