อนึ่ง : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 31 / 47

…รงไกลแต่กิเลส และ โทษนั้น เพราะเหตุนั้น จึงปรากฏพระนามว่า อรห์ ( ผู้ไกล ) แล [นัยที่ ๒ ผู้กำจัดอริ] อนึ่ง อริ คือกิเลสทั้งหลายเหล่านั้น พระองค์ทรงกำจัดเสียได้ แล้วด้วยมรรค เพราะความที่ทรงกำจัดอริทั้งหลายเส…

ในบทนี้กล่าวถึงพระนามอรหันต์ซึ่งหมายถึงผู้ที่ทรงกำจัดกิเลสและโทษต่างๆ ผ่านการใช้ปัญญา พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเป็นนาถะที่ไม่ข้องเกี่ยวกับกิเลส จึงเป็นผู้ไกลจากอริทั้งปวง และทรงใช้ศัสตราแห่งปัญญาในการกำจั

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 250 (นัยที่ ๓ ผู้ทำลายซึ่งกำสังสารจักร อนึ่ง สังสารจักร ( ล้อคือสังสาร ) อันมีคุมทำด้วยอวิชชา และ ภวตัณหา อภิสังขารมีบุญญาภิสังขารเป็นต้นเป็นกำ …

ในบทนี้กล่าวถึงการทำลายสังสารจักรซึ่งเกิดจากอวิชชาและภวตัณหา โดยพระองค์ทรงทำลายสังสารจักรอันเป็นผลแห่งการสั่งสมบุญ ด้วยพระญาณและศรัทธาเพื่อนำไปสู่การสิ้นกรรม พระอรหันต์ทรงวิเคราะห์โครงสร้างของสังสารจั

…ี้ถึงธรรม ๕ มี วิญญาณเป็นต้น (ซึ่งเป็นธรรมมีชาติชรามรณะเป็นสภาวะ) ธรรม เหล่านั้น โดยอาการจึงเป็น ๒๐ อนึ่ง ในธรรมเหล่านั้น ในระหว่าง สังขารกับวิญญาณ มีสนธิ ๑ ระหว่างเวทนากับตัณหามีสนธิ ๑ ระหว่างภพกับชาติมีส…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการวิเคราะห์กรรมวัฏและวิปากวัฏตามหลักพระพุทธศาสนา โดยระบุถึงองค์ประกอบต่างๆ อย่างอวิชชา สังขาร ตัณหา และอุปาทานที่ส่งผลต่อวิญญาณและเวทนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมทั้ง 5 และการ

…ูชาในที่อื่นไม่ จริงอย่างนั้น ท้าวสหัมบดีพรหมได้บูชาพระตถาคตเจ้าด้วยพวงรัตนะ ( ใหญ่ ) เท่าเขาสิเนรุ อนึ่ง เทวดาอื่นๆ และมนุษย์ทั้งหลาย เช่น พระเจ้าพิมพิสารและพระเจ้าโกศล ก็ได้บูชา ( พระองค์) ตามกำลัง อนึ่ง…

เนื้อหาได้กล่าวถึงการทำลายซี่กำแห่งสังสารจักรของพระผู้มีพระภาคเจ้าและการที่พระองค์ได้รับการบูชาจากเทวดาและมนุษย์หลายกลุ่ม เช่น การบูชาของท้าวสหัมบดีพรหม ซึ่งได้ถวายพวงรัตนะ และการสร้างวิหารของพระเจ้าอ

…นั้น คือ อรห์ ในโลก ซึ่งเป็นพระนาม ที่มีอรรถอันสมแก่อรรถ ( แห่งอรหศัพท์ ) [นัยที่ ๕ ผู้ไม่มีที่ลับ] อนึ่ง คนพาลผู้ไว้ตัวว่าเป็นบัณฑิตทุกจำพวกในโลก ย่อมทำบาป ในที่ลับ เพราะกลัวเสียชื่อ ฉันใด พระผู้มีพระภาคเ…

ในวิสุทธิมรรค พระโลกนาถเจ้าได้รับการสรรเสริญในนามอรห์ เนื่องจากความมีอรรถที่สูงส่ง และไม่มีที่ลับในการกระทำบาป โดยผู้เป็นบัณฑิตจะไม่ทำบาปในที่ลับ จึงทรงพระนามดังกล่าว ทั้งยังแสดงถึงความเด็ดขาดในการกำจ

…ั้น เหตุนั้นจึงทรงพระนามว่า สุคโต เพราะความเป็นผู้มีทางเสด็จไป อันงาม [นัยที่ ๒ ผู้เสด็จไปเป็นอันดี อนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นเสด็จไปแล้วเป็นอันดี คือพระอมต นิพพาน เหตุนั้น จึงทรงพระนามว่า สุคโต เพราะควา…

ในบทนี้กล่าวถึงการปฏิบัติดีของบุคคลที่ไม่ทำชั่ว รวมถึงการอธิบายความหมายของชื่อ สุคโต ที่แสดงถึงทางที่ดีและสะอาด ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จไปและตรัสสอนอย่างถูกต้อง นอกจากนี้ยังกล่าวถึงคุณสมบัติที่ทำให

…าส 8 โลก ๑๐ คือ อายตนะ ๑๐ โลก ๑๒ คือ อายตนะ ๑๒ โลก ๑๘ คือ ธาตุ ๑๘ นี้ พระองค์ทรงรู้โดยประการทั้งปวง อนึ่ง เพราะเหตุที่ พระองค์ทรงรู้อาสยะ ( ที่มานอนแห่งจิต ) ทรงรู้อนุสยะ (กิเลสที่นอน ๑. บ.ป. ๓๑/๑๗๘ ๒. ม. …

ในบทความนี้ จะพาคุณไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับโลก ๓ ตามที่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงรู้ โดยอธิบายถึงสัตว์ทั้งปวงที่ตั้งอยู่ด้วยอาหาร และวิธีการที่ผู้ปฏิบัติจะเห็นโลกในหลายมิติ รวมถึงการรู้ในอาคตสถานที่สามาร

… ) ให้รู้ยาก ที่เป็นภัพพสัตว์ เป็นอภัพพสัตว์ เพราะ เหตุนั้น แม้สัตวโลกพระองค์ทรงรู้โดยประการทั้งปวง อนึ่ง สัตว โลกพระองค์ทรงรู้ฉันใด แม้โอกาสโลกก็ทรงรู้ฉันนั้น จริงอย่างนั้น [ขนาดของจักรวาล] จักรวาลอันหนึ่…

เนื้อหาเกี่ยวกับความรู้ในวิสุทธิมรรคที่ครอบคลุมถึงลักษณะของจิต การรู้จักสัตว์ทั้งหลาย และขนาดของจักรวาลที่มีขนาดใหญ่ กล่าวถึงจิตที่มีอาการดี และการสอนให้รู้ง่ายหรือยาก โดยขึ้นอยู่กับเกณฑ์เช่น ศรัทธาแล

…า) มี ประมาณ ๕๖๐,๐๐๐ โยชน์ นี่เป็นความตั้งอยู่ พร้อมมูลแห่งโลก [ขนาดภูเขาสิเนรุและต้นไม้ประจำทวีป ( อนึ่ง ในจักรวาลที่ตั้งอยู่พร้อมมูลอย่างนี้นั้น มี ภูเขาสิเนรุอันเป็นภูเขาสูงที่สุด หยั่ง (ลึก) ลง ไปในมหา…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงขนาดของน้ำอันรองแผ่นดิน ซึ่งมีความหนาประมาณ ๔๘๐,๐๐๐ โยชน์ ในขณะที่ลมที่รองน้ำมีความหนาประมาณ ๕๖๐,๐๐๐ โยชน์ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงภูเขาสิเนรุซึ่งเป็นภูเขาสูงที่สุดที่หยั่งลึกลงไปในม

…และชมพูทวีปก็เท่ากันนั้น อมรโคยานทวีป ๓,๐๐๐ โยชน์ บุพพวิเทหทวีปก็เท่านั้น อุตตรกุรุทวีป ๘,๐๐๐ โยชน์ อนึ่ง ในโลกธาตุนั้นทวีปใหญ่ๆ ทวีป ๑ ๆ มีทวีปน้อยเป็นบริวาร ทวีปละ ๕๐๐ ( สิ่งทั้งปวง (ที่กล่าวมานี้ ) นั้น…

บทความนี้พูดถึงขนาดของจักรวาลตามที่อธิบายในวิสุทธิมรรค เช่น ขนาดของภูเขาจักรวาลที่มีความสูง 82,000 โยชน์และตำนานของทวีปต่าง ๆ เช่น อมรโคยานและชมพูทวีป พร้อมทั้งความสัมพันธ์ระหว่างทวีปใหญ่และทวีปเล็ก โ

…ูจิโลมยักษ์ ขร โลมยักษ์ และสักกเทวราช พระองค์ ก็ทรงฝึกได้ คือทรงนำไปได้ด้วยวินยุบาย (วิธีนำ ) หลากๆ อนึ่ง ในความข้อนี้ พระสูตรนี้ ( ที่ตรัส) ว่า " ดูกรเกสี เราก็นำบุรุษที่พึงฝึกได้ ๑. ม.ม. ๑๒/๓๒๕ ๒. คำว่าบ…

บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายคำสอนเกี่ยวกับการฝึกอบรมบุรุษที่พึงฝึกได้ทั้งหลาย ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงนำไป ยังได้กล่าวถึงบุรุษที่ยังมิได้ฝึกและวิธีการนำ ไปสู่ทางที่ถูกต้อง รวมถึงการฝึกที่เข้าถึงได้ของบุ

…ุนั้น บัณฑิต จึงถวายพระนามว่า อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถ - ผู้ขับบุรุษที่พึงฝึกได้ ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า อนึ่ง ในความข้อนี้ พระสูตรนี้ ( ที่ตรัส) ว่า " ภิกษุทั้งหลาย ช้างที่พึงฝึกอันผู้ฝึกช้างขับแล้ว ย่อมแล่นไป…

บทที่ ๒ ของวิสุทธิมรรคนี้กล่าวถึงคุณวิเศษของปฐมฌานและการฝึกฝนบุคคลที่มีศีลหมดจด โดยมีการอธิบายว่าบัณฑิตจะอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับการขับบุรุษที่พึงฝึก และเกี่ยวกับสมาบัติทั้ง ๘ รวมถึงอธิบายทิศทั้ง ๘ ที

…งความสุขทั้งที่เป็นโลกิยะ ทั้งที่เป็นโลกุตตระให้บังเกิดได้ (แต่ ) เรียกเสียว่าพระภควา [แก้บท ภคควา] อนึ่ง เพราะเหตุที่พระองค์ได้ทรงหักเสียแล้ว ซึ่งกิเลสทำความ กระวนกระวายและเร่าร้อน ( แก่สัตว์ทั้งหลาย )ทั้…

เนื้อหาส่วนนี้พูดถึงรายละเอียดเกี่ยวกับคำศัพท์ในวิสุทธิมรรคและการอธิบายถึงพระภาคุยวา ซึ่งถือเป็นลักษณะที่ทำให้พระองค์เป็นที่เคารพนับถือ ในขณะเดียวกันก็มีการวิเคราะห์ในเรื่องของนิรุติลักษณะและการนำเสนอ

…โลกิยสุข และโลกุตตร สุขก็ดี ก็เป็นอันท่านแสดงแล้วด้วยพระคุณสมบัติ ๒ อย่างนั้น [แก้บท ภเคหติ ยุตฺโต] อนึ่ง เพราะเหตุที่ศัพท์ ภคะ ในโลกย่อมเป็นไปในธรรม ๖ อย่าง * มหาฎีกาท่านช่วยแยกความซึ่งรวมกันอยู่ออกให้เห็…

ในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ ท่านได้ชี้ให้เห็นถึงคุณสมบัติของพระผู้มีพระภาคเจ้า โดยพระองค์ทรงสามารถหักราคะ โทสะ และโมหะได้ ทำให้พระองค์ไม่สามารถมีอาสวะได้ บัณฑิตจึงตั้งพระนามให้พระองค์ว่า พระภควา พระองค์

…คธรรม เพราะความที่ทรงประกอบด้วยภคธรรม ทั้งหลาย ( ที่กล่าวมา ) นี้ ประการ ๑ [แก้บท วิภตฺตวา] ว่า ภคา อนึ่ง เพราะเหตุที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเป็น วิภตฺตวา มีคำ

เนื้อหาสะท้อนถึงความเป็นใหญ่ (อิสสริยะ) และความสำเร็จในพระจิตของพระองค์โดยผ่านพระธรรมอันเป็นโลกุตตระ ซึ่งรวมกับการมีอยู่ของพระยศและพระสิริที่เต็มไปด้วยความงามและความสง่างาม รวมถึงความพยายามและการประกอ

…ริยสัจ ) เพราะเหตุนั้น เมื่อน่าจะ เรียกว่า พระ วิภตฺตวา ( แต่ ) เรียกเสียว่า พระภควา [แก้บท ภตฺตวา] อนึ่ง เพราะเหตุที่พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นทรงคบ คือทรงเสพ ทรงทำให้มาก ซึ่งธรรมอันเป็นทิพวิหาร พรหมวิหาร และ…

ในพระวิสุทธิมรรคมีการจำแนกธรรมโดยการแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ เช่น กุศลธรรม อริยสัจ และการระบุลักษณะต่างๆ เช่น ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค โดยมีการประมวลมาในรูปแบบที่ชัดเจน การอธิบายธรรมอย่างลึกซึ้งด้วยอร

…นั้น ได้ทรง บัญญัติไว้ดีแล้วแก่สาวกทั้งหลายพระนิพพานและปฏิปทาย่อมเข้ากัน ได้ ฉันนั้นนั่นแล " ดังนี้ อนึ่ง ในโลกุตตรธรรมนั้นอริยมรรคอันเป็น * ที.มหา ๑๐/๒๖๑

เนื้อหาแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างธรรมที่เป็นอันตรายิกธรรมและนิยยานิกธรรม รวมถึงความสำคัญของปริยัติธรรมและโลกุตตรธรรมที่สอดคล้องกับการปฏิบัติที่นำไปสู่พระนิพพาน พระผู้มีพระภาคเจ้าได้สอนให้สาวกยึด

…ง ๒ ฝ่ายบ้างเขาย่อมไม่ได้เสวยทุกข โทมนัสทางใจ ดูกรพราหมณ์ ธรรมเป็นสันทิฏฐิกะอย่างนี้ประการ ๑ ดังนี้ อนึ่ง แม้โลกุตตรธรรมทั้ง ๕ ก็ชื่อสันทิฏฐิกะ เพราะเป็นธรรมที่ บุคคลใดๆ ได้บรรลุแล้ว บุคคลนั้นๆพึงละความที่…

เนื้อหานี้พูดถึงทุกขโทมนัสทางใจ โดยอธิบายว่าผู้ที่สามารถละความกำหนัดได้จะไม่คิดเบียดเบียนตนหรือผู้อื่น ซึ่งจะไม่รู้สึกทุกข์ใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงธรรมสันทิฏฐิว่าเป็นธรรมที่ผู้คนสามารถบรรลุได้ด้ว

…มีจิปฏิปนฺโน เนื่องด้วย สุปฏิปนฺโน) ก็เพราะว่า สัมมาปฏิปทานั้น เป็นปฏิปทาตรง คือ ไม่คด ไม่โกง ไม่งอ อนึ่ง ปฏิปทานั้นท่านเรียกว่าอริยญายะบ้าง และถึงซึ่งความ นับ ( ได้ชื่อ ) ว่า สามีจิ เพราะเป็นปฏิปทาอันสมคว…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงสัมมาปฏิปทาที่กล่าวถึงคุณสมบัติของพระอริยสงฆ์ซึ่งดำเนินตามปฏิปทาที่ถูกต้องและเหมาะสม ทั้งยังเน้นถึงความสำคัญของการปฏิบัติที่สอดคล้องตามข้อบังคับที่พระศาสดาทรงสอนไว้ โดยมีการแทนที่ด

…นวัตถุ แม้ แห่งเทพเจ้าทั้งหลายมีท้าวสักกะเป็นต้น เหตุนั้นจึงชื่อ อาหวนียะ (ผู้ ควรของที่เขามาบูชา ) อนึ่ง ไฟอันได้ชื่อว่า อาหวนียะ ของพราหมณ์ ทั้งหลายนี้ใด ซึ่งลัทธิของพวกเขาว่าเป็นของที่ๆของอันบูชาแล้วมีผ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการบูชาพระสงฆ์ โดยอธิบายถึงวัตถุที่นำมาบูชา เช่น พระสงฆ์ซึ่งถือเป็นอาหวนียะ ซึ่งควรได้รับการบูชาเป็นอย่างมาก การถวายของในพระสงฆ์มีผลเกินกว่าการบูชาวัตถุอื่น เช่น ไฟที่พราห