อภิธัมมัตถวิภาวี : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 20

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 129 อรรถว่า ยินดี คือพอใจของสัตว์ทั้งหลาย ฯ อารมณ์คือรสนั้น เพราะ เหตุนั้น จึงชื่อว…

เนื้อหานี้พูดถึงการวิเคราะห์อารมณ์ต่างๆ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเฉพาะความเข้าใจในคำว่า ยินดี และโผฏฐัพพะ เพื่อเข้าใจในธรรมารมณ์ และการเป็นอยู่ภายใต้กาลต่างๆ เช่น พระนิพพาน และความหมายที่ถูกต้องของอาร

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 128 ทั้ง ๕ ด้วยอำนาจแห่งสันตีรณะ และตทาลัมพนะ และในมโนทวาร ด้วยอำนาจแห่งตทลัมพนะ แล…

เนื้อหาเกี่ยวกับบรรยายเรื่องจิตที่มีการประมวลผลทางทวาร ๖ และจิตที่พ้นจากจิตในทวาร ๖ รวมถึงการวิเคราะห์อารมณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในจิต โดยมีการอธิบายถึงรูป เสียง กลิ่น และรสแทนภาพลักษณ์ของอารมณ์ในความเป็

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 127 บทว่า ตตฺถ เชื่อมความว่า บรรดาทวารมีจักขุทวารเป็นต้น เหล่านั้น จิต ๔๖ ย่อมเกิดข…

เนื้อหาในหน้าที่ 127 นี้กล่าวถึงการเกิดขึ้นของจิตในจักขุทวารและทวารอื่นๆ โดยระบุถึงจิต ๔๖, ปัญจทวาราวัชชนะ และการเชื่อมโยงระหว่างจิตกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นในทวารต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงอนุรูป, กุ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 126 เตสุ ปน ดังนี้เป็นต้น เพื่อประมวลแสดงจิตที่ท่านกล่าวไว้แล้วโดย ความต่างแห่งกิจอ…

บทนี้เน้นว่า บัณฑิตควรแสดงจิตและกิจที่มีปฏิสนธิอย่างแตกต่างตามประเภทและฐาน โดยใช้ทวารเป็นแนวทางในการเข้าใจจิตในการปฏิบัติธรรม ซึ่งมีการจำแนกออกเป็นกิจตามลำดับ มีการอธิบายถึงตาและจิตที่เป็นทวารและท่านพ

બૈ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 125 ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่สหรคตด้วยสุขเป็นอเหตุกะ ฯลฯ ขันธ์ ๒ ดังนี้ ฯ แต่ไม่ทางย…

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการอธิบายขันธ์ที่เกี่ยวข้องกับจิตและธรรมชาติของอารมณ์ อธิบายถึงกาลที่เป็นอเหตุกะ รวมถึงความไม่มีอำนาจของปฏิสนธิกาลที่ส่งผลต่อความเป็นไปของจิตซึ่งให้ความเข้าใจในเรื่องของสันตีรณ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 124 ฐานแห่งสัมปฏิจฉันนจิต ฯ ที่ระหว่างแห่งสัมปฏิฉันนะกัยโวฏฐัพพนะ เป็นฐานแห่งสันตีร…

ในหน้านี้ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายถึงฐานแห่งสัมปฏิจฉันนจิตและการพิจารณาธรรมต่างๆ เช่น สันตีรณะ กับชวนะ และวิธีการที่สันตีรณะแสดงถึงปฏิสนธิภวังค์และจุติ โดยยกตัวอย่างการทำงานร่วมกันของขันธ์ในลักษณะ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 123 [กิจและฐานของจิต] ન ความเป็นไปแห่งจิตที่เป็นไปเร็ว ดุจเล่นไปในอารมณ์ ด้วย สามาร…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการทำงานของจิต โดยยกตัวอย่างถึงกิจที่เกิดขึ้นและการเคลื่อนที่ของจิต เช่น ชวนกิจ, ตทาลัมพนกิจ, และจุติกิจ ซึ่งอธิบายการเชื่อมโยงของฐานที่เกี่ยวข้องภายใต้หลักอภิธัมมาที่จำเป็นต่อการเ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 122 โมมหจิตนั้น จึงชื่อว่ากุศลโดยสภาพ เมื่อเป็นเช่นนั้น แม้เหตุที่เหลือ ก็ต้องมีชื่…

บทความนี้นำเสนอการสำรวจแนวคิดทางอภิธรรมเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างกุศลและอกุศลธรรม โดยเน้นการศึกษาผลกระทบของโยนิโสมนสิการและอโยนิโสมนสิการต่อความเกิดขึ้นและเจริญของกุศลธรรม นอกจากนี้ยังมีการอธิบายประเ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 121 อุเบกขามีการเสวยอารมณ์ที่เป็นกลางเป็นลักษณะ ฯ มหัคคตจิตและ โลกุตตรจิต ชื่อว่า ๔…

เนื้อหานี้เน้นการวิเคราะห์อุเบกขาเป็นกลางซึ่งเกี่ยวข้องกับมหัคคตจิตและโลกุตตรจิต มาจากการสังเคราะห์โลภะและเหตุอันมีส่วนเกี่ยวโยง สิ่งเหล่านี้ถูกพิจารณาว่าเป็นรากเหง้าของการดำรงอยู่ของธรรม โดยใช้หลักกา

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 120 เพราะเหตุนั้น เพื่อจะแสดงวิภาคแม้ด้วยอำนาจแห่งอินทรีย์นั้น ใน เวทนาสังคหะนี้ท่า…

บทความนี้กล่าวถึงการจำแนกเวทนาตามหลักอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงแสดงความแตกต่างระหว่างสุขและทุกข์ ซึ่งแต่ละประเภทมีลักษณะเฉพาะด้วยการเสวนโผฏฐัพพารมณ์ที่น่าปรารถนาและไม่น่าปรารถนา ส

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 119 [จิตกับเจตสิกประกอบกัน] การสงเคราะห์เวทนา มีสุขเวทนาเป็นต้น และจิตตุปบาทที่ สหร…

บทความนี้วิเคราะห์การสงเคราะห์เวทนาภายใต้แนวคิดของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยการจำแนกเวทนาออกเป็น 3 ประเภทคือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา นำเสนอคำสอนของพระผู้มีพระภาคเกี่ยวกับธรรมชาติของเวทนา และการเข้าถึงความเข

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 118 อภิธัมมัตถสังคหฎีกาแปล พรรณนาความปริเฉทที่ ๓ [ข้อความเบื้องต้น] บัดนี้ ท่านอาจา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการจำแนกธรรมในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยเฉพาะการวิเคราะห์จิตและสิกตามที่ประสบการณ์ต่าง ๆ สื่อถึง เป็นการชี้ให้เห็นการประสานกันของจิตและเจตสิกที่มีความหลากหลาย โดยการวิเคราะห์ตามเวทนา เหตุ

က ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 116 ชื่อว่าวัตถุ ในวัตถุสังคหะ มี 5 อย่าง คือ จักขุ ๑ โสตะ ๑ มานะ ๑ ชิวหา ๑ กาย ๑ ห…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเฉพาะเรื่องวัตถุ 5 อย่างในกามโลก รวมถึงการที่มโนวิญญาณธาตุและวิญญาณธาตุอาศัยวัตถุอย่างไร ท…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 115 เป็นต้น มีอารมณ์ได้เฉพาะอย่างหนึ่ง ๆ มีรูปเป็นต้นตามลำดับ ส่วน มโนธาตุ ๓ มีอารม…

ในเนื้อหาของอภิธัมมัตถสังคหะบาลีกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและอารมณ์ โดยเฉพาะความหมายของจิตในประเภทต่าง ๆ เช่น กามาวจรวิบากจิต อกุศลจิต และกามาวจรกิริยาจิต ซึ่งมีอารมณ์ได้ทั้งสิ้น เว้นแต่โลกุตตระ ส

9 ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 114 0 [สังคหคาถา] บัณฑิตพึงแสดงจิตที่เป็นในทวารเดียว ๑ ที่ เป็นไปในทวารทั้งห้า ๑ ที…

เนื้อหาในหน้าที่ 114 แสดงถึงการศึกษาจิตในทวารต่างๆ โดยแบ่งหมวดหมู่ของจิตและอารมณ์ตามประเภทต่างๆ รวมทั้งการอธิบายถึงวิญญาณและอารมณ์ที่สัมพันธ์กัน พร้อมการยกตัวอย่างจิตและอารมณ์ในทวารเฉพาะ เช่น จักขุทวา

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 113 ชื่อว่าทวาร ในทวารสังคหะ มี 5 อย่าง คือ จักขุทวาร ๑ โสต- ทวาร ๑ มานทวาร ๑ ชิวหา…

บทความนี้นำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับทวารทั้งห้าตามอภิธัมมัตถสังคหะ ได้แก่ จักขุทวาร, โสตทวาร, มานทวาร, ชิวหาทวาร, กายทวาร, และมโนทวาร โดยอธิบายถึงการเกิดของจิต ๔๖ ภายใต้ปัญจทวารและทวารวินิมุตจิตที่มีงาน

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 112 ชวนะเป็นกิจ ฯ จิต ๑๑ คือ มหาวิบาก ๘ และสันติรณจิต ๓ มีตทา ลัมพนะเป็นกิจ ฯ ก็บรร…

บทบาทและลักษณะของจิตในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างของประเภทจิตและกิจที่เกี่ยวข้อง เช่น มหาวิบากและสันติรณจิต ซึ่งมีบทบ…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 111 [สังคหคาถา] เหตุที่เป็นอกุศลมี ๓ คือ โลภะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ เหตุที่เป็นกุศล และอั…

เนื้อหานี้อธิบายถึงประเภทต่างๆ ของอกุศลและกุศล โดยระบุตัวอย่างของจิตที่ถูกแบ่งตามเหตุและกิจต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ โมหะ รวมถึงกิจที่สัมพันธ์กับจิตประเภทต่างๆ และรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจำแนกจิตตาม

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 110 ตติยฌาน และจตุตถฌาน ๔๔ รวมเป็น ๖๒ อย่าง ๆ ก็จิตที่สหรคต ด้วยโทมนัส ได้แก่ปฏิฆจิ…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาจิตและเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยแยกประเภทของจิตได้เป็น 6 แบบ และเวทนาที่มีอยู่ 3 แบบ คือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา ซึ่งมีการระบุจำนวนจิตที่สอดคล้องกับประเภทต่างๆ ของเวทนา และ

* ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 109 อธิธัมมัตถสังคหบาลีแปล ปริเฉทที่ ๓ ชื่อปกิณณกสังคหะ [สังคหาคาถา] ธรรมคือจิตและเ…

บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหะซึ่งเน้นการศึกษาธรรมที่ประกอบด้วยจิตและเจตสิก 53 อย่าง โดยการจัดแยกธรรมเหล่านั้นตามเวทนา เหตุ กิจ และอารมณ์ รับรู้ถึงเวทนาทั้ง 5 ได้แก่ สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส แ