อร. : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 389 / 405

๑๐ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔.๙ ธรรมดาแผ่นดินย่อมวางเฉยในของไม่สะอาด และของที่สะอาดที่คนทิ้งลง เว้นจากความโกธร และความยินดีทั้งสองนั้น ฉันใด แม้ท่านฉันนั้นเหมือนกัน จงเป็นประดุจดาวรัศมีในสุข และทุก

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เน้นการเป็นประดุจดาวรัศมีในความสุขและทุกข์ เพื่อบรรลุพระสัมโพธิญาณ การมีความสมักคีและสัมมาทิฏฐิเป็นพื้นฐานในการดำเนินชีวิตที่ดี การมีความเห็นชอบและความเพียรในกา

อรูปามปุเอามาจากพระไตรปิฎก ะพระเถรจึงทูลว่าคนเหล่านั้นเห็นชีวิตของพระองค์เข้าออกหรือไม่ ตรัสตอบว่าไม่เห็นพระเถรจึงทูลว่า คนเหล่านั้น ยังไม่เห็นชีวิตของพระองค์ผู้บูชามาอยู่เข้าออก เหตุใดพระองค์จึงทรงเ

เนื้อหาเกี่ยวกับการอภิปรายเรื่องชีวิตและความตายในพระไตรปิฎก โดยเน้นการสนทนาระหว่างพระเถรและพระเจ้าปายาลิส โดยพระเถรเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการเปรียบเทียบชีวิตกับวัตถุต่าง ๆ เพื่อสื่อถึงธรรมชาติของชีวิตและก

๑๕๓ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก พรหมณี แพศย์ ศร คุฬาลา บรรดามนุษย์เหล่านั้นทุ่ง ชาติ คนผู้ฝึกแล้วอ้อมเกิดเป็นมังคล ดี ขังอยู่ในธรรม สมบูรณ์ด้วยศีล กล่าวคำสัจจ์ มีใจประกอบด้วยศีล ละชาติ และมรรคได้แล้ว อย

บทความนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก ที่ชี้ให้เห็นถึงความดีและการปกครองที่มั่นคง ผ่านการเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ เช่น ดอกบัวและโค โดยมีการเน้นถึงคุณสมบัติของผู้นำที่ดี และการปฏิบัติที่ปราศจากบาป กา

๑๒๘ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๓.๖ อันคาพาลทำกรรมทั้งหลายอันลามกย่อมไม่รู้สึก บุคคลผู้มีปัญญากรรม ย่อมเดือดร้อน ดุกลไฟไหม้ เพราะกรรมของตนเอง ขุ. (พุทธ) มก. ๒/๒๗ ๓.๗ บุคคลไม่ควรดูหมิ่นบ้างว่า บาปมีประ

บทความนี้สำรวจอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกซึ่งแสดงให้เห็นถึงผลของกรรมและบาปที่บุคคลจะต้องพบเจอ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงหลักของการทำกรรมดีและกรรมชั่วว่าเป็นสิ่งที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบเพื่อหลีกเลี่ยงการเดือดร

1.4. กลอนแห่งเรือนยอดอย่างใดอย่างหนึ่งทั้งหมดนั้นเปล่งออก น้อมไปสู่ยอด ประมาณเข้า ยอดแห่งเรือนยอดนั้น บัญติตกล่าวว่า เลิกว่ากลอนเหล่านั้น แม่นั่นได้ ใครสมธรรมเหล่าใด เหล่านั้น ทั้งหมดนั้น มีความไม่ประ

บทความนี้พูดถึงแนวคิดเกี่ยวกับความไม่ประมาณในธรรมะของศาสนาพุทธ โดยเปรียบเปรยถึงแสงสว่างของดาวที่ไม่สามารถถึงพระจันทร์ได้ และความสำคัญของการรักษาความไม่ประมาณไว้เหมือนทรัพย์อันประเสริฐ นอกจากนี้ยังพูดถ

อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ทั้งหลายก็เหมือนกัน บางคนพอลอดก็ดตาย บางคนอยู่ได้เกินว่านี้ก็ตาย สัตว์ทั้งหลายเมื่อทำกรรมไว้ ตายไปก็จะไปสูรถู่ ผูทำคุณธรรม เมื่อเขาตายก็จะไปสู่สุคสรรรค์ ติ.ส. (พุทธ) มค. ๒๕/๕

บทความนี้วิเคราะห์อุปมาอุปไมยที่สื่อถึงการตายและการมีชีวิตในพระไตรปิฎก โดยเปรียบเทียบการตายก่อนวัยอันควรกับผลไม้ที่ยังไม่สุก ที่สะท้อนถึงการไม่บรรลุเป้าหมายและการติดยึดของชีวิต ขณะเดียวกัน ยังมีแนวคิด

๓.๖ อายุย่อมอาศัยอยู่รอดอยู่ ไออุ่นก็อาศัยอยู่ฉอคงนตะเกียงนั่นแหละเหมือนตะเกียงน้ำนั้นกำลังไหม แสงอ่อนอาศัยเวลาปลายงปราดา ปลายไฟอ่อนอาศัยแสงจึงปรากฏ ฉันใดฉันก็นอนนั้นแหละ. ม.ม. (เณร) มก. ๑๙/๒๕๔ ๑๐ ร่

ในบทความนี้ได้กล่าวถึงการพิจารณาร่างกายและสิ่งต่างๆ ว่าเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ผ่านการเปรียบเทียบและการสังเกตการณ์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เช่น การแตกของฟองน้ำในแม่น้ำ และการเปรียบเทียบกับสิ่งที่ผ่านเ

๑๑๑ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๑๑.๑.๓ สติการเข้าไปถือเอาเป็นลักษณะ เหมือนนายประชาของพระราชา ย่อมรู้จักกลั่นกรองบุคคลผู้มีประโยชน์เข้ามาพพระราชา กำจัดพวกไม่มีประโยชน์. มิฉะนั้น ๑๑.๑.๔ ธรรมดาพระเจ้าจักรพ

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก โดยเสนอความสำคัญของสติและสัมปชัญญะในการควบคุมกิเลส และการทำความดีในชีวิตประจำวัน เช่น การเปรียบเทียบกับนายประชาของพระราชา ที่ควรเลือกบุคคลที่มีประโย

๑๙๓ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ความเคารพในพระพุทธเจ้า ๑.๑ พระองค์ไม่มีจิดสรรเสริญด้วยคุณอย่างอื่น เปรียบเหมือนดอกจำปา ดอกอุบล ดอกปทุม หรือฉันทนแดง ยามสดใส และมีกลิ่นหอมโดยสิ้นทั้งสี และกลิ่นของมัน มันไ

เนื้อหาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบความเคารพในพระพุทธเจ้าผ่านการอุปมาอุปไมยหลายรูปแบบ เช่น การเปรียบเทียบพระองค์กับดอกไม้และแสงสว่าง ที่แสดงถึงคุณงามความดี และความบริสุทธิ์ของพระพุทธเจ้า ความหมายทางธรรมที่

1. ๑๗ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก 3.5 พวกภิกษุที่โง่าเวลานั้น อันพระเถระทั้งหลายให้การศึกษาแล้วเหมือนอย่างนั้น จักไม่คารพกันและกัน ไม่เอื้องเพื่อในพระอุปชาลาภยาครร มันเป็นเหมือนม้าพิการ ไม่เอื้อเพื่อนาย

อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการเคารพและการมีคุณธรรมในสังคม พระสงฆ์ได้รับการยกย่องให้รักษาเกียรติของตนเองและเพื่อนร่วมบวช การสอนนี้ยังชี้ให้เห็นถึงโทษของการจับผิดและข้อบกพร่องของบ

๑. การไม่โอ้อวด ๓.๑ พระอัญอุรพิหลาย ย่อมไม่ประสงค์จะแข่งอุฏิพฺตคเฉกะกัน เหมือนบุรุษผู้ได้ชมทิพย์แล้ว ไม่บอุชมทิพย์อันตนรู้เฉพาะแล้ว ฉนั้น สัง.ส. (อรรถ) มฎ. ๒๕/๒๑ ๓.๒ ธรรมดาหมัอาเมื่อม่าน้ำเต็มอย่าไม่เ

บทความนี้เน้นความสำคัญของการไม่โอ้อวดและการไม่ดูหมิ่นในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระอัญอุรพิหลายและพระพุทธวจนะที่มีความหมายลึกซึ้งว่าบุคคลที่มีปัญญาจะไม่แสดงออกถึงความสูงส่งของตนเอง และจะไม

๒๓ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ความสำคัญของความสงโดษ ๑.๑ ท้าวสักกะย่อมเพียรพร้อมด้วยความสุขอย่างเดียว ฉันใด ภิกษุผู้นราราความเพียรก็ ควรยินดีแต่ความสุขที่เกิดจากการทำความสงบภายในอย่างยิ่งประการเดี

อุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกกล่าวถึงความสำคัญของความสงบและความเพียรที่ต้องมีในตัวภิกษุ พระไตรปิฎกได้สอนว่า การทำความสงบภายในจะแสดงให้เห็นถึงความสุขที่แท้จริง และการพัฒนาในด้านศีล สมาธิ ปัญญา ถือเป็นสิ่งสำค

20๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก --- 1. ธรรมดานกกระจอกย่อมอาศัยอย่าตามเรือนคน แต่ไม่พออาศัยของสิ่งหนึ่งสิ่งใดของคน มีใจเป็นกลางอยู่ และมากด้วยความจำ ฉันใด ก็ผู้อุปถัมภ์ความเพียร เมื่อเข้าไปถึงบ้านใครแล้

บทความนี้สำรวจอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ซึ่งนำเสนอแนวทางการใช้ชีวิตด้วยความมีสติและความเพียร จากคำสอนที่ว่าด้วยการเป็นกลางไม่ติดยึดในวัตถุ เมื่อเข้าไปในบ้านของผู้อื่น ทั้งยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของกา

20b อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๒.๑๒ กาลใดแล เธอจัดรีกมหาปรีชิวิกต ๘ ประการนี้ และจักเป็นได้ตามความปรารถนา ได้โดยง่ายดาย ซึ่งถาน ๔ นี้ อันนี้ฉลาดยิ่ง เป็นเครื่องอยู่เป็นสุขในปัจจุบันในกาลนี้ ยอดงองด้วยน

บทความนี้สำรวจและสรุปความหมายของอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะในบทที่กล่าวถึงความสำคัญของการมีธรรมะ และการปฏิบัติตนอย่างถูกต้องเพื่อให้มีความสุขในปัจจุบัน เช่น การปฏิบัติเพื่อรักษาตัวเองด้วยกายที่ถู

๒๐๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๑. ความมักตัญญู ๑.๑ บุคคลซึ่ง หรือนอที่ร่มเงาของต้นไม้ใด ไม่พึงพักก้านถึงของต้นไม้นั้น เพราะบุคคลผู้ประทุษร้ายติเตียนคนเป็นซ้ำซ้อน ข.ซา. (อรรถ) มก. ๕๙/๕๐ ๑.๒ กรรมที่บุคคล

เนื้อหาเกี่ยวกับความมักตัญญูและความอัตตัญญู ซึ่งอธิบายผ่านอุปมาอุปไมยที่ใช้งานได้จริงในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะการประพฤติปฏิบัติในเรื่องกรรมและผลของกรรมตามหลักพระพุทธศาสนา ความมักตัญญูคือการเข้าใจถึงผลข

222 อุปมาอปมจากพระไตรปิฎก ๑.๒ ผู้มีปัญญา ๓ จำพวก ๑. บุคคลมีปัญญาดังม้อว่า คือ ขณะฟังธรรมหรือเมื่อเลิกฟังไม่สใจ เหมือนราณาดงลงไปบนหม้อว่า น้ำยอใสไม่ให้ขงอยู่ ๒. บุคคลมีปัญญาดังหน้าดำ คือ ขณะฟังธรรมก็ใ

เนื้อหาในพระไตรปิฎกได้จัดแบ่งผู้มีปัญญาออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ บุคคลที่มีปัญญาเฉพาะในขณะฟัง คือ ขณะฟังธรรมก็ไม่ใส่ใจเหมือนการตั้งอยู่ น้ำที่ไหลไม่เต็มอ่าง และแบ่งการแสดงธรรมให้เห็นความสำคัญของการเรียน

๒๓ อุ้มบาดูมิแยจากพระเจดีย์ภูเขา ความอดทนต่อทุกข์ทน ๑. นรชนผู้ข่มผอม มีตัวละครั้งไปด้วยเส้นเอ็นดังเหตุนาง เป็นผู้รู้จักประมาณในข้าวและน้ำ มีใจไม่ย่อท้อ ถูกเหลืออยู่ทั้งหลายกอดอยู่ในป่าใหญ่ ย่อมเป็น

เนื้อหาเกี่ยวกับการอดทนต่อทุกข์และความเจ็บใจซึ่งมีบทบาทสำคัญในพระพุทธศาสนา บทเรียนจากตัวละครที่อดทนและการเข้มแข็งในธรรม นี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการมีสติ การเข้าถึงใจคน และการหลีกเลี่ยงการทำร้ายผู้

๒๒๒ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๒.๒ เราจักอดกลั้นคำล่วงเกิน เหมือนช้างอดทนต่อกงกร ที่ตกล่ามในสงคราม ฉนั้น. ชู.ธ. (พุทธ) มก. ๓๓/๒๒๓ ๒.๓ ธรรมดาแผ่นดินย่อมอดกลั้นสิ่งทั้งปวง ที่เขาทั้งลง เลอะด่างบ้าง ไม่ล

เนื้อหานี้สำรวจอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก โดยระบุถึงการอดกลั้นคำล่วงเกิน เปรียบเทียบกับช้างในสงครามและพื้นดินที่อดทนต่อสาธารณะ วิถีชีวิตและการกระทำของผู้ที่มีความอดทนต่อคำพูดต่างๆ เช่นเดียวกับช้างที่ต้อ

๒๒๒ อุบามอุ้มมาจากพระไตรปิฏก ๑. ความว่าง่าย ๑.๑ อันคนไขน้ำทั้งหลายย่อมไขน้ำ ช่างครั่งทั้งหลายย่อมตัดลูกคร ช่างตากทั้งหลายย่อมก้านไม้ ผู้สอนง่ายทั้งหลายย่อมฝึกตน. ขุ.ฐ. (อรรถ) มก. ๑๒/๑๕๐ ๑.๒ ธรรมดาโยม

บทความนี้กล่าวถึงความหมายของความว่าง่ายในพระไตรปิฏก โดยยกตัวอย่างความเพียรของโยมและการรับคำสอนจากพระอุปัชฌาย์ รวมถึงการยินดีรับคำสอนจากภิกษุหรือผู้อื่น เพื่อการฝึกฝนตนเองในทางธรรม การฟังคำสอนเป็นการเต

23 อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก อาหารชั่วคราว บางพวกไม่ดื่มน้ำ เป็นผู้มีอาจจะเลวร้าย เที่ยวพูดอดว่าน เป็นพระอรหันต์ คนเหล่านี้เป็นสัญลักษณ์ ขุ.ย. (โพธิ) มก. ๒๓/๑๘ ๒.๓ หญิงคาที่บูดบุคคลจับไม่ดี ย่อมาบมือ

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก กล่าวว่าอาหารชั่วคราวส่งผลต่อบุคคล คนบางกลุ่มมีลักษณะเช่น พระอรหันต์ แม้ว่าจะมีรูปลักษณ์ภายนอกแสดงถึงความบริสุทธิ์ แต่ความจริงอาจแตกต่าง การเปรียบเทียบกับต้นไม้