อร. : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 390 / 405

๒๕๗ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ภาพประกอบเป็นภาพแสดงให้เห็นช้างและสิงโตในป่า ๑. ผู้แสดงธรรม ๑.๑ เราจักกล่าวให้แจ่มชัด ประหนึ่งยกพระฉัตรพันดวง พระอาทิตย์พันดวงขึ้น ประหนึ่งตามประทีปป่านี้พันดวงที่ส่อง

บทความนี้กล่าวถึงการใช้บริการอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก เพื่อสอนความเพียรและความมั่นคงในทางธรรม โดยเน้นการแสดงธรรมให้ผู้อื่นรู้ถึงนรก สวรรค์ และนิพพาน พร้อมตัวอย่างการอธิษฐานที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุ เป็

22 ๕๔ อุปําปปมิยมจากพระไตรปิฎก ๓.๕ กุลบุตรผู้ต้องการศึกษาบำเพ็ญเพียร ถึงความสำรวมในวาจาทั้งสองเหล่านี้ (โสตทวารและากายวาร) จำทำที่สุดแห่งชาติ สรณะ มะนะได้ดิบพลมีเดียว เปรียบเหมือนรุ่งแจ้งของเทือจอจาย

เนื้อหาของบทความนี้อธิบายถึงหลักการบำเพ็ญเพียรและการสำรวมในวาจาของพระไตรปิฎก โดยเน้นให้เห็นความสำคัญของการรักษาอินทรีย์และการมีสติในชีวิตประจำวัน ซึ่งมีการเปรียบเทียบธรรมแห่งการฝึกฝนเพื่อความเจริญแห่ง

๒๕ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔. โทษของหญิง ๔.1 ในร่างกายของเธอเช่นกับลูกอัณฑะเต็มไปด้วยคู ต มีหัวห่อปิดได้ เหมือนนาถาปัจจมีผลทอก มีช่องเก่าช่องเป็นที่ไหลออกเนื่องฉันท์ ข.เณร (เณร) มค. ๓๕/๕๓ ๔.2 ภิกษุค

เนื้อหาเกี่ยวกับโทษของหญิงในพระไตรปิฎก โดยใช้การเปรียบเทียบที่มีความหมายเพื่อแสดงถึงสถานะและบทบาทของหญิง เรื่องราวนี้ได้อธิบายถึงการมองเห็นหญิงว่าเป็นเหมือนกับแม่น้ำที่มีการเปลี่ยนแปลงและไม่สามารถจำกั

25 อุบาอูมไม่ยจากพระใครชอ 4.10 จิตของหญิงเหมือนจิตของนาย ลุ่มๆ ดอนๆ เหมือนเจาไม้ หัวใจของหญิงไหวไป ไหมมา เหมือนลังลำกังหมุน เมื่อใด หญิงทั้งหลายมุ่งหวังเห็นทรัพย์ของบูรพา ที่ควรส่อเอาไว้ เมื่อนันใช้จำ

บทความนี้นำเสนอความคิดเห็นในพระไตรปิฎกที่บรรยายถึงธรรมชาติและบทบาทของผู้หญิงในแง่มุมต่างๆ การเปรียบเทียบผู้หญิงกับธรรมชาติ เช่น ดอกไม้และไฟ เปรียบเทียบถึงความลุ่มๆ ดอนๆ ของจิตใจผู้หญิง และการมารยาในลั

๒๖๐ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔.๓๗ พระฉันทธมีกำลัง พระอาทิตย์มีกำลัง สนุนพราหมณ์มีกำลัง ฝนแหงสนพรหมมีกำลัง หญิงมีกำลังยิ่งกว่ากำลังทั้งหลาย. ๔.๑๘ สตรีได้ออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิตในธรรมวินายใด ธรรมวิน

เนื้อหานี้พูดถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกที่แสดงถึงกำลังของพระอาทิตย์และความสำคัญของหญิงในสังคม โดยเปรียบเทียบกับความที่สามารถดำรงชีวิตได้แม้ในสภาพต่าง ๆ พร้อมทั้งความไม่แน่นอนในความรักและคำพูดที่มีมาจา

22 6 6 อุปมาอปมจากพระไตรปิฎก 6.19 ผู้มีเล็บครบก็มี 20 เล็บ เล็บเหล่านี้ทั้งหมดโดยวรรณะมีสีขาวในโอกาสที่พันเนื้อมีสีแดงในโอกาสติดกับเนื้อ โดยอธิฐาน มีอธิฐานเหมือนโอกาสตามที่ตั้งอยู่ โดยมากมีอธิฐานเหมือ

เนื้อหานี้สำรวจอุปมาอุปมัยที่มีอยู่ในพระไตรปิฎก โดยกล่าวถึงการเปรียบเทียบและความเข้าใจในเรื่องร่างกาย รวมถึงโอกาสที่เกี่ยวข้องในชีวิตและการเข้าถึงพระนิพพาน ซึ่งมีอรรถรสจากการสังเกตและความเชื่อเกี่ยวกั

23 อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ดู ก่อนภิกษุทั้งหลาย คำว่าภาวะนํ้ามันอันเต็มเปี่ยม เป็นชื่อของกายตาศติ เพราะเหตุนี้ เธอพิสูจน์ว่ากายตาศติเป็นของอันเราจุรีแล้ว กระทำให้มากแล้ว กระทำไม่หยุด ส่งสมแล้ว ปริอณ

บทความนี้กล่าวถึงการใช้คำอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกเพื่ออธิบายแนวคิดเกี่ยวกับกายตาศติ และการออกบวชของบุคคลซึ่งเป็นการแสดงถึงการหลุดพ้นจากกิเลสและการใส่ใจในประโยชน์สุขของจิตใจ โดยอุปมาเชื่อมโยงกับสภาพทางก

๒๕๙๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๑๐.๖ คนเหล่านั้น อย่าได้เห็นเราเลย และเราอย่าได้เห็นคนเหล่านั้นเลย ดู่อนสารินตุร‍ เผยงเหมือนเนื้อที่เกิดในป่า เหมือนมนุษย์ทั้งหลายแล้วกิงหนีจากไปสูป่า จากชุ่มไปสูชุ่ม จา

อุปมาจากพระไตรปิฎกแสดงถึงลักษณะของมนุษย์และการออกบวช โดยเปรียบเทียบกับธรรมชาติ เช่น เนื้อในป่าและต้นไม้ที่ออกผล การเห็นธรรมและความเป็นอยู่ของนรชนนั้นเหมือนการเดินทางไปตามความต้องการของตนเอง การเปรียบเ

๒๒๖ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก พึ่งหลาย ๗ ในสติดาวะนั่งหลาย ๙ ดูเจริญถูกลมชุ่มชิ้นในหามสมุทร และดูโคจรที่เทียบในเครื่องยนต์ ที่ม. (อรรถ) มก. ๑๓/๒๐๕ ๒.๒ กระแสน้ำแห่งแม่น้ำคงกลาดไหลไปสมุทร ฉันใด ดูก่อนภิ

เนื้อหานี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เช่น การเปรียบเทียบกระแสน้ำแห่งแม่น้ำกับการไม่เวียนไปมาของผู้ปฏิบัติธรรม และสภาวะที่ต้องหลีกเลี่ยงการจมอยู่ในอำนาจของมนุษย์หรืออมนุษย์. นอกจากนี้ยังมีการพูดถึ

อุมาอุปมาไม่จากพระไตรปิฎก ๓.๑๑ พระพุทธองค์ทรงยกตัวอย่างถึงปริมาณน้ำที่มีอยู่ในสระโบกขรเต็มเปี่ยม กว้าง ๕๐ โยชน์ ยาว ๕๐ โยชน์ ลึก ๕๐ โยชน์ว่ามีปริมาณหนึ่งร้อยวัดน้ำขึ้นมาด้วยปลายเท้าคา ปริมาณน้ำที่ดื่

พระพุทธองค์ใช้การเปรียบเทียบต่าง ๆ เพื่ออธิบายความทุกข์ของพระอริยสาวกที่ยังหลงเหลืออยู่ กับความทุกข์ที่ถูกกำจัดไปแล้ว โดยยกตัวอย่างน้ำในสระ ขนาดใหญ่ และแม่น้ำที่รวมกัน การพูดถึงความทุกข์ในรูปแบบต่าง ๆ

อุมาภูมิไม่ยาจพระใครภูมิ ๔.๕ ต้นหนานั้นแลเป็นเช่นดั่งข่าย ท่องเที่ยวไป แม่ชานไปเกาะเทียวออในอารมณ์ต่างๆ เป็นเครื่องปลดปลุมนุ่งสัตว์โลกลนี้ เหมือนด้ายอังอุ้งหงอง ขอดเป็นปม เป็นเหมือนหญ้ากระจาย และหญ้า

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของการเข้าใจธรรมะ การปลดทุกข์ และการมีจิตใจที่มั่นคงเพื่อไม่ให้ติดในข้อบกพร่อง เช่น ความประมาท และความพอใจในสิ่งที่ไม่ยั่งยืน โดยชี้ให้เห็นว่าสัตว์และมนุษย์มักอยู่ในสภาพที่ถ

๒๒๔ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔.๑๐ ตัณหาย่อมเจริญแก้สัตว์ผู้ประพฤติประมาท เหมือนเทถ่านทรายเจริญอยู่ในป่า ฉะนั้น บุคคลผู้อยู่ในอำนาจของตัณหา ย่อมเร่ร่อนในป่าในเขาลำเนาไพร ฉะนั้น ขุ.เณร. (เณร) มก. ๒๕/๑

เนื้อหาในบทนี้ได้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยที่แสดงให้เห็นถึงความเชื่อมโยงของตัณหากับการดำรงชีวิตของบุคคลที่ประมาท ตลอดจนการเข้าใจอริยสัจ ๔ อันได้แก่ ทุกข์ เหตุเกิดทุกข์ ความดับทุกข์ และข้อปฏิบัติที่นำไปสู่กา

๒๕๕๕ อุมาอายุไม่จากพระไตรปิฎก ๖.๓ แก้วเหล้าทิพย์พร้อมด้วย สี กลิ่น และรส แต่ว่าเจือด้วยยาพิษ ทันใดนั้น มีบรมเดินฝวามร้อนอดอาเทเหนื่อยเมื่อลำมา กระทั่งหน้า คงพยายามได้บุญรับผู้นั้นอย่างนั้นว่า นาย แก้

เนื้อหาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบสถานะของมนุษย์ในแง่ของอริยมรรคองค์ ๘ และการค้นหาความสุขจากพระธรรม ในการดื่มด่ำกับแก้วเหล้าที่มีสีสัน กลิ่นหอม และรสชาติ แต่กลับเสริมด้วยพิษที่นำไปสู่ความทุกข์ การรับรู้ว่

๒๖ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๗.๓ ลมแรงย่อมพัดมุ้งม่านเกิดขึ้นแล้วให้หยุดไปได้ในระหว่างนั้นเอง แม่ฉันใด ภิญฺญามือเจริญ กระทำให้ภายในซึ่งียมรรครอับประกอบด้วยองค์ ๘ ย่อยยัง อุตส่ธรรมขันฉามที่ เกิดขึ้นแล้

พระไตรปิฎกได้มีการเปรียบเทียบหลายรูปแบบผ่านอุปมาอุปไมยที่สอนให้เข้าใจการพัฒนาทางจิตใจและการบำเพ็ญธรรม เพื่อให้บรรลุถึงนิพพาน ความเข้าใจในแต่ละเรื่องมีความเกี่ยวข้องและเหมาะสมที่ใช้เป็นข้อคิดในการพัฒนา

๒๒๒ อุปมูลูปมาจากพระไตรปิฎก ก็เพราะโทษที่อาหารน้อยอย่างเดียว เปรียบเหมือนดวงตาแห่งเราเปราะกลุลกมลิกเข้าไปในกระบอกตา ดูประหนึ่งดวงดาวปรากฏในบ่ออันฉลึก ฉะนั้น ก็เพราะโทษอาหารน้อยอย่างเดียว หนังสือระเหง

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของความเพียรและความตั้งใจในการปฏิบัติธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการเปรียบเทียบที่ให้เห็นถึงโทษของอาหารน้อย ซึ่งสร้างอุปมาถึงการมีสติและการปฏิบัติที่ถูกต้อง เพื่อหลีกเลี่ยงการ

๒๗๙ อุบมาตุไม่จากพระไตรปิฎก ๒.๗ บุคคลเมื่อกระทำความเพียร แม้จะตายก็ถือว่า ไม่เป็นหนีใหม่มาดี เทวดา และบิดามารดา องค์บุคคลเมื่อทำอย่างลูกผู้ชาย ย่อมไม่เดือดร้อนในภายหลัง ข.ซอ. (โพร มค. ๓๒/๗๕ ๒.๘ พญ

บทความนี้เกี่ยวกับความเพียรในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากพระไตรปิฎกที่กล่าวถึงคุณค่าของความเพียร เช่น การกระทำความเพียรไม่ว่าจะเป็นในสถานการณ์ใดก็ถือเป็นสิ่งสำคัญของการบรรลุพระสัมโพธิญาณ การเปรียบเที

25 อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก 2.14 ไก่ย้อมตื่นแต่เช้า ฉันใด ภิกษุผู้ปรารถนาความเพียรก็ยึดตื่นแต่เช้าทำความสะอาดวัดน้ำดื่ม น้ำใช้ระหว่างกาย สวดมนต์บทธรรมอีกครั้ง ฉันนั้น มิสิล. ๒๓ 2.15 ธรรมดาเ

อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับความเพียรในการปฏิบัติธรรมของภิกษุ เช่น การตื่นแต่เช้าเพื่อดูแลวัด การฝึกสติ และการมีความมุ่งมั่นในอำนาจอรหันต์ ทั้งหมดนี้สอนให้เห็นถึงความสำคัญของการทำความ

๒๐๙๗ อุบาสนาไม่จจากพระไตรปิฎก ๓.๑ ธรรมดากระแตเมื่อพบคัตกุ่ยอ่อนพอกหางขึ้นให้เนน้อยเพื่อออกสู้กัตต ถ้าใด ภิกษุ ผู้ปรารถนาความเพียรก็นั้น เมื่อเกิดคัตกุ่ย คือ กิเลสขึ้นก็พองหาง คือ สติปัฏฐานให้เนน้อยขึ

เนื้อหานี้กล่าวถึงการปฏิบัติธรรมที่สำคัญในพระพุทธศาสนา โดยใช้สติปัฏฐานเป็นเครื่องมือในการเอาชนะกิเลส ซึ่งแบ่งออกเป็นบทเรียนจากพระสุปบุณณกเถระ และพระอนุรุทธเถระ ที่เน้นถึงความสำคัญของสมาธิและการรักษาคว

โอม มูลอุปไมยจากพระไตรปิฎก ข้อสังเกตกับคำของพระวัจฉเฆเรเจ่าว่า เมื่อดวงอาทิตย์ขึ้น ย่อมทำให้เห็นสิ่งต่างๆทั้งสะอาดไม่สะอาด ดี เลว ฉันใด พระกิริยาผู้ทรงธรรมก็ทำให้หมู่ชนอเนกอร่อยชาปเปรียบได้ให้เห็นธรรม

ข้อความนี้อภิปรายถึงคำสอนในพระไตรปิฎกที่ใช้การอุปมาเปรียบเทียบเพื่ออธิบายพฤติกรรมและธรรมชาติของจิต และการปฏิบัติของภิกษุ ผู้ที่มีความตั้งมั่นในธรรม และไม่ควรให้ความสนใจสิ่งที่อยู่ไกล ควรซึ่งปัจจุบันขอ

มัย อุปมาอุปมัยจากพระไตรปิฎก 4. ไม่ติดลาลากสักกะ 4.1 พระมหาสัตว์ผู้เจริญโดยสัญชาติโลกเป็นผู้อบรมดี ไม่ติดในโลกธรรมทั้งหลายเหมือนดอกบัวไม่ติดโดยน่า ฉันนั้น ขุ.จริง. (อรรถ) มก. ๑๗/๕๕ 4.2 ธรรมดาดอกบั

บทความนี้กล่าวถึงอุปมาอุปมัยจากพระไตรปิฎก โดยเฉพาะเรื่องการไม่ติดอยู่ในโลกธรรม เช่น ลาภ ยศ และสรรเสริญ ต่างๆ เปรียบเทียบกับธรรมชาติของดอกบัวที่เกิดในน้ำแต่ไม่ติดอยู่ในน้ำ หรือเต่าที่ดำรงอยู่ในที่เงียบ