อรรถกถ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 10 / 42

…น้า 509-511. 5 พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย นิทานวรรค มก. เล่ม 26 ข้อ 550-555 หน้า 529, ธัมมปทัฏฐกถา อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท มก. เล่ม 42 หน้า 57. บ ท ที่ 3 ธ ร ร ม ช า ติ ข อ ง ชี วิ ต ท า ง พ ร ะ พุ ท …

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการเวียนว่ายตายเกิดตามคำสอนของพระพุทธเจ้า รวมถึงความหมายของสังสารวัฏและพุทธพจน์เกี่ยวกับการดำรงอยู่ของมนุษย์ในหลายชาติที่ผ่านมา พระพุทธองค์สอนว่าการเวียนว่ายตายเกิดไม่สามารถกำ

…ตายเกิดจริง ตายแล้วไม่สูญ โลกหน้ามีอยู่จริง คือ กรณีคนที่สามารถระลึกชาติหนหลังได้ ซึ่ง 1 ชาตกัฏฐกถา อรรถกถาสาเกตชาดก เอกนิบาต มก. เล่ม 56 ข้อ 68 หน้า159-161. บ 3 50 DOU บ ท ที่ 3 ธ ร ร ม ช า ติ ข อ ง ชี วิ …

บทความนี้กล่าวถึงพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและการเวียนว่ายตายเกิดตลอดหลายชาติของพระองค์ โดยเล่าถึงขณะเสด็จบิณฑบาตในเมืองสาเกตที่พบพราหมณ์และภรรยาที่เคยมีความสัมพันธ์ในอดีต เรื่องนี้ยังสะท้อนถึงความรู้สึกคุ้น

… ข้อ 533 หน้า 150. * พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต มก. เล่ม 32 ข้อ 50 หน้า 95. * มโนรถบูรณี อรรถกถาอังคุตตรนิกาย ติกนิบาต, อรรถกถาอปัณณกสูตร, มก. เล่ม 34 หน้า 49-50. 52 DOU บ ท ที่ 3 บ ท ที่ 3 ธ ร ร…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความหมายของกิเลสและผลกรรมที่เกิดจากการทำกรรมในพระพุทธศาสนา ผ่านชีวิตและวิบากกรรมขององคุลิมาล อดีตโจรที่ฆ่าคนหลายคน จนกระทั่งได้บวชและบรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ กิเลสเป็นสาเหตุที่ทำให้จ

…จ 7 เจตนา หมายถึง สภาพความนึกคิดที่มีความจงใจเป็นสิ่งประกอบสำคัญ คือ ต้องคิดไว้ก่อน - สารัตถปกาสินี อรรถกถาสังยุตตนิกาย สคาถวรรค, อรรถกถาจตุจักกสูตร, มก. เล่ม 24 หน้า 147. สารัตถปกาสินี อรรถกถาสังยุตตนิกาย …

บทความนี้สำรวจลักษณะและอำนาจของกิเลสสามประเภท ได้แก่ โลภะ โทสะ และโมหะ ซึ่งส่งผลกระทบต่อจิตใจและการกระทำของบุคคล โลภะเป็นความปรารถนาที่ไม่มีที่สิ้นสุด โทสะเป็นความโกรธและความเกลียดชัง ขณะที่โมหะเป็นคว

…ิริยาวัตถุ” โดยเฉพาะ บุญกิริยาวัตถุ 3 อันได้แก่ ทาน ศีล และภาวนา” หรือมีชื่อเต็มดังนี้ * ปปัญจสูทนี อรรถกถามัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์, อรรถกถามหาสีหนาทสูตร, มก. เล่ม 18 หน้า 67, มโนรถบูรณี อรรถกถาอังคุตตรนิกาย…

เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับการกระทำและเจตนาในพระพุทธศาสนา โดยกรรมมีการแบ่งประเภทออกเป็น 2 ฝ่ายคือ ฝ่ายกุศลกรรมและฝ่ายอกุศลกรรม กุศลกรรมคือการกระทำดีที่ไม่มีโทษและส่งผลดีต่อชีวิต บุญกิริยาวัตถุประกอบด้วยทา

…ใจ ดังนี้คือ พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค มจร. เล่ม 31 ข้อ 2 หน้า 414. * สัทธัมมปกาสินี อรรถกถาขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค มก. เล่ม 68 หน้า 48. บ ท ที่ 3 ธ ร ร ม ช า ติ ข อ ง ชี วิ ต ท า ง พ ร ะ พ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงบุญและกรรมในพระพุทธศาสนา แบ่งออกเป็นบุญกิริยาวัตถุ ซึ่งประกอบด้วยทาน สีล และภาวนา โดยแต่ละประเภทมีบทบาทสำคัญในการลดกิเลสและส่งเสริมการปฏิบัติศีล การให้ทานถือเป็นการสร้างบุญที่ช่วยเสร

…ะธรรมเทศนา 69 กัณฑ์, กัณฑ์ 6 สังคหวัตถุ หน้า 96-97, กัณฑ์ 32 รัตนสูตร หน้า 385-386. 2 สัมโมหวิโนทนี อรรถกถาพระวิภังค์, มก. เล่ม 77 หน้า 466. 3 มธุรัตถวิลาสินี อรรถกถาขุททกนิกาย พุทธวงศ์, มก. เล่ม 73 หน้า 16…

บทความนี้กล่าวถึงการกระทำชั่วในรูปแบบต่าง ๆ ได้แก่ กายทุจริต วจีทุจริต และมโนทุจริต โดยชี้ให้เห็นถึงการกระทำที่เกิดจากเจตนาและส่งผลต่อชีวิตของผู้ทำ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความหมายของวิบากและผลของกรรม โด

… เมื่อกลั่นเป็นดวงบารมี แล้วจะเหลือขนาด 1 นิ้ว” (2) ความหมายของบาป คำว่าบาปมาจากภาษาบาลีว่า “ปา” พระอรรถกถาจารย์กล่าวไว้ว่า ชื่อว่าเป็นบาป เพราะ เป็นของลามก บาปนั้นชื่อว่าเป็นความเศร้าหมอง เพราะทำจิตที่เคยป…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการฝึกสมาธิและความสำคัญของบุญที่เกิดขึ้นเมื่อทำความดี เช่น การให้ทานและรักษาศีล บุญเป็นพลังงานบริสุทธิ์ในใจที่ช่วยชำระล้างกิเลส ให้เกิดสุขและความสำเร็จ เราจะเห็นว่าบาปคือการกระทำที่ท

…ัตนตรัยในตัว 4. ธรรมกายนั้นเป็นคำที่มีหลักฐานปรากฏอยู่ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาต่าง ๆ ได้แก่ พระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา วิสุทธิมรรค มิลินทปัญหา หนังสือปฐมสมโพธิกถา เป็นต้น 5. ธรรมกายนั้นมีอานุภาพมาก เช่น ช่วยให้ผู…

พระรัตนตรัยมีความสำคัญในพุทธศาสนา แบ่งออกเป็นภายนอกและภายใน โดยมีพระสัมมา สัมพุทธเจ้า, ธรรมคำสอน และพระสงฆ์เป็นส่วนหนึ่งของพระรัตนตรัยภายนอก ขณะที่พระรัตนตรัยภายในสื่อถึงธรรมกายที่ตั้งอยู่ ณ ศูนย์กลาง

…บรรลุเป็น 4.4 หลักฐานเกี่ยวกับธรรมกาย หลักฐานเรื่องธรรมกายมีปรากฏอยู่หลายคัมภีร์คือทั้งในพระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา วิสุทธิมรรค มิลินทปัญหา หนังสือปฐมสมโพธิกถา จารึกลานทอง ศิลาจารึก และหนังสือทางพระพุทธศาสนาอื…

เรื่องนี้กล่าวถึงพระราชาและอำมาตย์ที่ตัดสินใจบวชอุทิศพระศาสดา หลังจากถวายทรัพย์ถึง 300,000 แก่พ่อค้า โดยพระราชาเสด็จออกบวชพร้อมกับอำมาตย์และบรรลุเป็นพระอรหันต์ ส่วนพระนางอโนชาเทวีและเหล่าภรรยาได้บวชตา

… ดูก่อนวักกลิ ผู้ใดแลเห็นธรรม ผู้นั้นชื่อว่าย่อมเห็นเรา ผู้ใดเห็นเรา ผู้นั้นชื่อว่าย่อมเห็นธรรม” ใน อรรถกถาวักกลิสูตรอธิบายไว้ว่า “ธรรมกายแลคือพระตถาคต...” หมายถึงเมื่อพระวักกลิได้เข้าถึงธรรม คือ พระธรรมกาย…

บทความนี้กล่าวถึงธรรมกายในแง่มุมของพระพุทธศาสนา โดยอธิบายว่า ธรรมกายเป็นบ่อเกิดแห่งรัตนะทั้งหมด และการเข้าถึงพระธรรมกายในตัวคือการเข้าถึงพระพุทธเจ้า ในประเด็นที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสกับพระวักกลิว

…ปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ 8 นั่นเอง อีกนัยหนึ่ง การเจริญภาวนาคืออะไร การเจริญภาวนาก็คือ การทำสมาธิ ดังในอรรถกถาที่ว่า “ธรรมชาติใด อันพระโยคีบุคคลอบรมอยู่ เจริญอยู่ ฉะนั้น ธรรมชาตินั้น ชื่อว่า ภาวนา, ภาวนาคือสมา…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับสติปัฏฐาน 4 และความสำคัญของสัมมาสมาธิในอริยมรรคมีองค์ 8 ว่าการเจริญภาวนาและทำสมาธิสามารถช่วยให้จิตบริสุทธิ์จากกิเลส ส่งผลให้บรรลุถึงนิพพาน เมื่อปฏิบัติสัมมาสมาธิไปพร้อม ๆ กับอง

…รียกว่า “อริยมรรคสมังคีบุคคล” 1 - ทตตชีโว ภิกฺขุ (2537), ธรรมจักรกัปปวัตนสูตร, หน้า 170. อัฏฐสาลินี อรรถกถาธรรมสังคณี, มก. เล่ม 76 หน้า 514. * พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค, มก. เล่ม 68 ข้อ 147 ห…

เนื้อหาต้องการให้ผู้อ่านเข้าใจเกี่ยวกับการเข้าถึงพระธรรมกาย ซึ่งมีหลายระดับ ตั้งแต่ธรรมกายโคตรภูยันถึงธรรมกายอรหัต โดยการหยุดใจที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7. นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงดวงธรรม 6 ดวงและการบรรลุ

…ให้พ้นทุกข์ได้อย่างแท้จริง ส่วนอามิสบูชานั้น ยังไม่อาจช่วยให้พ้นทุกข์ได้อย่างถาวร 1 สุมังคลวิลาสินี อรรถกถาทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค, อรรถกถาปาสาทิกสูตร, มก. เล่ม 15 หน้า 295. บ ท ที่ 4 4 พ ร ะ รั ต น ต ร ย : แ ก่…

บทความนี้อธิบายถึงประเภทและวิธีการบูชาพระรัตนตรัย แบ่งออกเป็นสองประเภท ได้แก่ อามิสบูชา ซึ่งรวมถึง การถวายดอกไม้, ธูปเทียน และการสร้างพระพุทธรูป และปฏิบัติบูชา ซึ่งเน้นการปฏิบัติตามพระธรรมเพื่อพ้นทุกข

…ะสัมมาสัมพุทธเจ้า สำหรับในหัวข้อนี้นักศึกษาจะได้เรียน ความหมายของ “พุทธะ” ในนัยอื่น ๆ ที่ปรากฏอยู่ในอรรถกถา ดังนี้ คำว่าพุทธะมีคำแปลไว้หลายนัยดังที่บันทึกไว้ในอรรถกถาว่า “ชื่อว่า พุทธะ เพราะอรรถว่า ตรัสรู้ …

ในบทนี้กล่าวถึงความหมายของพุทธะ ซึ่งแปลว่า ตรัสรู้สัจจะ, ทรงปลุกสัตว์ให้ตื่น และผู้สิ้นกิเลส โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นผู้เข้าถึงพระธรรมกายและตรัสรู้อริยสัจ 4 พระองค์มีพระนามหลายชื่อเช่น พระพุทธเจ้า,

…ุทธพจน์มามาก เช่น พระอานนทเถระ หรือ ภิกษุผู้ทรงพระไตรปิฎกต่าง ๆ เป็นต้น พระสุตพุทธเจ้าตามความหมายที่อรรถกถา ให้ไว้ ไม่ได้ระบุว่าต้องตรัสรู้ธรรมเพียงแต่เป็นผู้ศึกษามากเท่านั้น (2) จตุสัจจพุทธะ หรือ พระจตุสัจ…

พุทธะแบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ สุตพุทธะซึ่งเป็นภิกษุผู้ศึกษาเยอะ, จตุสัจจพุทธะซึ่งสอนอริยสัจ 4, ปัจเจกพุทธะที่ตรัสรู้ด้วยตนเอง และ สัพพัญญูพุทธะที่สอนผู้อื่นได้ โดยพระสัพพัญญูพุทธะนั้นหมายถึงพระสัมม

…, ศาสนาเปรียบเทียบ, หน้า 229. กัป หมายถึง หน่วยเวลาที่ยาวนานมากจนไม่อาจจะนับประมาณได้ * ปรมัตถทีปนี อรรถกถาขุททกนิกาย อุทาน, อรรถกถาอาหุสูตร, มก. เล่ม 44 หน้า 609. 100 DOU บ ท ที่ 5 พ ร ะ พุ ท ธ : พระสัมมาส…

ผู้ที่ตั้งใจสร้างบารมีเพื่อเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเรียกว่า พระโพธิสัตว์ ซึ่งเป็นบุคคลธรรมดาที่มีความตั้งใจพัฒนาศักยภาพตนเองเมื่อบารมีเต็มเปี่ยมจึงสามารถตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ ในแง่ของความดี

…เสียได้แล้ว พระองค์จึงพ้นไปจากภพทั้ง 3 คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ เสด็จออกสู่นิพพานไป 1 สุมังคลวิลาสินี อรรถกถาทีฆนิกาย สีลขันธวรรค, อรรถกถาพรหมชาลสูตร, มก.เล่ม 11 หน้า 151. รศ.ฟื้น ดอกบัว (2539), ศาสนาเปรียบเท…

บทความนี้กล่าวถึงพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเน้นการเปรียบเทียบกับดอกบัวที่บานสะพรั่งตลอดจนการช่วยเทวดาและหลุดพ้นจากสังสารวัฏ รวมถึงการวิจัยในศาสนาต่างๆ ที่ยกย่องพระองค์เป็นที่พึ่ง ไม่ว่าจะเป็นศา

…ยรวมอาจจะเป็นมนุษย์หรือสัตว์ พระวินัยปิฎก มหาวรรค ภาค 1, มก. เล่ม 68 ข้อ 7 หน้า 29. * สารัตถปกาสินี อรรถกถาสังยุตตนิกาย สคาถวรรค, มก. เล่ม 25 หน้า 115 * ราชบัณฑิตยสถาน (2525), พจนานุกรม, (ฉบับอิเล็กทรอนิกส์…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จขันธปรินิพพานในวันเพ็ญเดือน 6 มีอายุ 80 ปี พระองค์มีลักษณะมหาบุรุษและมีความสุขสูงสุดในชีวิต ก่อนผนวช พระองค์ตรัสรู้ด้วยภาวนามยปัญญา ซึ่งมีความลึกซึ้ง มากกว่าความคิดทั่วไป การสร

…สอน อีกนัยหนึ่งคำว่า “พระโพธิสัตว์” อาจหมายถึงผู้ที่ปรารถนา “พุทธภูมิ” ก็ได้ ที่ชื่อว่าพุทธภูมินั้น อรรถกถากล่าวไว้ว่า “เพราะเป็นภูมิคือเป็นสถานที่ประดิษฐานแห่งพระพุทธเจ้า” สถานที่ประดิษฐาน พระพุทธเจ้าในที่…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับพระโพธิสัตว์และสัมมาสัมโพธิญาณ โดยพระโพธิสัตว์คือผู้ที่มีความปรารถนาจะตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ อนิยตโพธิสัตว์ และ นิยตโพธิสัตว์ โดยอนิยตโพธิส