อรรถกถา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 3 / 42

…ิกษุเหล่านั้นในอนาคตกาล พวกภิกษุจักเป็นสุขุมาลชาติ มีมือเท้าอันอ่อน เรียบเรียงจาก “กาติยานเถรคาถา”, อรรถกถา ขุททกนิกาย เถรคาถา, มก. เล่ม 52 หน้า 188 "กลิงครสูตร, สังยุตตนิกาย นิทานวรรค, มก. เล่ม 26 ข้อ 676 ห…

ข้อความนี้กล่าวถึงลักษณะของการเป็นผู้ตื่นในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการทำสมาธิและการไม่เห็นแก่การนอนเพื่อทำให้จิตใจผ่องใส พร้อมทั้งนำเสนอเรื่องของพระกาติยานเถระที่ประสบความสำเร็จในการค

…มุนี (สด จนฺทสโร), เรื่อง “การเว้นขาดจากบาป”, 18 เมษายน 2497 เรียบเรียงจาก เรื่องพระมหาปุสสเทวเถระ, อรรถกถา มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์, มก. เล่ม 17 หน้า 697 คตปัจจาคติกวัตร คือ วัตรของผู้ถือกรรมฐานเดินกลับไป เด…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีสติสัมปชัญญะในทุกกิจกรรมของพระภิกษุ เพื่อไม่ให้ตกเป็นทาสของกิเลส เช่น ความโกรธและความหลงมัวเมา โดยอิงจากพระธรรมเทศนาของพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ซึ่งได้ให้คติตัวอย่

…้ว พระเถระก็ยังยินดี ยังสรรเสริญการ อยู่ในเสนาสนะอันสงัด มีป่าเป็นต้น มีเรื่องย่อดังนี้ มโนรถบูรณี, อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต, มก. เล่ม 33 ข้อ 274 หน้า 352 "ธุดงควัตร หมายถึง ข้อปฏิบัติของผู้สมาทาน เพื่…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจริญวิปัสสนาและการรักษาสติสัมปชัญญะเป็นเวลานาน อธิบายขั้นตอนการเสพเสนาสนะอันสงัดสำหรับพระภิกษุ เพื่อการฝึกฝนเพิ่มความสงบสุขและการทำสมาธิอย่างมีประสิทธิภาพ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสรร

…ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ใน คุมพิยชาดก” ว่า “กามคุณนี้ชื่อว่าเป็นเหยื่อของสัตวโลก หิริสูตร, อรรถกถา อังคุตตรนิกาย สัตตกนิบาต, มก. เล่ม 37 ข้อ 62 หน้า 212 ยถาภูตญาณทัสสนะ คือ ความรู้ความเห็นตามเป็นจริ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีเสนาสนะสงัดสำหรับพระภิกษุในการพิจารณาตนเองและทบทวนข้อวัตรปฏิบัติ ทั้งยังนำเสนอ 6 ขั้นตอนที่ช่วยให้ใจหยุดนิ่งและเกิดปัญญา การฝึกตามลำดับนี้ส่งผลต่อการพัฒนาจิตและการบรร

…มทินนะจึงขอให้ท่านช่วยเนรมิตสระน้ำใหญ่ ท่านก็เนรมิตสระให้เกิดขึ้น ขอให้เนรมิตดอกบัว พระมหาติสสเถระ, อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต, มก. เล่ม 32 หน้า 67 สมาบัติ 8 หมายถึงรูปฌาน 4 และ อรูปฌาน 4 บทที่ 5 ขั้ น ต…

จากพุทธพจน์แสดงให้เห็นว่าพระองค์ทรงให้ความสำคัญกับกุศลธรรมของพระภิกษุใน 3 ลักษณะ ซึ่งรวมถึงการไม่อยู่กับที่และการพัฒนาคุณธรรมให้เจริญขึ้น โดยยกตัวอย่างพระมหาติสสเถระ ที่เข้าถึงสมาบัติ 8 แต่ไม่รู้ตัวว่

…เกตการณ์มาโดยตลอด แม้ว่าท่านจะเป็นพระเสขบุคคล ก็รู้จักกาล พระอนาคามี เรียบเรียงจาก “ปฐมภัททิยสูตร”, อรรถกถา ขุททกนิกาย อุทาน, มก. เล่ม 44 หน้า 661 เสขบุคคล คือ ผู้ที่ยังต้องศึกษาอยู่ ได้แก่พระอริยบุคคลที่ยัง…

บทความนี้นำเสนอเรื่องราวของพระมหาติสสเถระและพระลกุณฏกภัททิยะในการประเมินคุณธรรมในตนเอง พระมหาติสสเถระได้เรียนรู้ว่าแม้ตนจะมีความพยายามในการปฏิบัติ แต่ความกำหนัดในกามยังทำให้เขาหลงผิดในความคิดว่าตนบรรล

… ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 8, กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2538), กัญจนขันธชาดก, อรรถกถา ชาดก เอกนิบาต, มก. เล่ม 56 หน้า 90 บทที่ 5 ขั้ น ต อ น ที่ 3 อัต ตั ญ ญ DOU 97

บทความนี้เน้นถึงความสำคัญของการพัฒนาศรัทธาให้มั่นคงและการรักษาศีลในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะประเภทของศีลที่มีบทบาทในการควบคุมกายและวาจาของผู้ประพฤติธรรม การมีศรัทธาที่มั่นคงส่งผลให้คุณธรรมดีงามก้าวหน้าไม่

…ญู อัตตัญญู มัตตัญญู ด้วยประการฉะนี้” 6.1 คำแปล และความหมาย คำว่า “มัตตัญญู” แปลว่า รู้ประมาณ ซึ่งในอรรถกถาขยายความเพิ่มเติมไว้ว่า คือการรู้จัก ความพอดี พอควร และพอประมาณ ส่วนคำว่า “จีวร” หมายถึง ผ้า ซึ่งพระ…

บทนี้กล่าวถึงขั้นตอนที่ 4 ในการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่คำว่า 'มัตตัญญู' ซึ่งหมายถึงการรู้จักประมาณในการรับสิ่งต่างๆ เช่น จีวรและบิณฑบาต ทั้งนี้ พระภิกษุควรเริ่มต้นการฝึกจากการศึกษาคำสอนและรู้จ

…ทนถวายจีวรแก่พระอานนท์เพราะความเลื่อมใส 2. เรื่องภิกษุณีกุลลนันทารับกระเทียมไม่รู้จักประมาณ รถสูตร, อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค, มก. เล่ม 28 หน้า 398 134 DOU แม่บท การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา

การรับปัจจัย 4 ของพระภิกษุมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตและการบำเพ็ญสมณกิจ ซึ่งต้องพิจารณาจากหลายปัจจัย เช่น ความต้องการของผู้ให้และจำนวนปัจจัยที่มี หากผู้ให้มีมาก แต่ต้องการถวายเพียงเล็กน้อย พระภิกษุควรร

… จนอาจกล่าวได้ว่าความตายไม่มีนิมิต คือไม่มีเครื่องหมายให้ทราบล่วงหน้าได้เลย ซึ่งในเรื่องนี้มีปรากฏในอรรถกถา สมิทธิสูตร กล่าวไว้ว่า 1. ชีวิต ชื่อว่าไม่มีนิมิต เพราะกำหนดแน่ไม่ได้ ว่าจะตายในวัยไหน หรืออายุเท่า…

เนื้อหานี้พูดถึงความจริงเกี่ยวกับชีวิตที่เหมือนแม่น้ำที่ไหลไปไม่มีหยุด โดยยกตัวอย่างเปรียบเทียบต่างๆ จากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่เตือนให้มนุษย์ตระหนักว่าเวลาในชีวิตมีจำกัด และไม่มีใครสามารถยืนยันความยืน

…ธิภาวนาอย่างต่อเนื่องในการฝึกใจ ซึ่งจะช่วยให้ใจหยุดนิ่ง ได้ง่ายและรวดเร็วขึ้น ว่าด้วยวิเวก 3 อย่าง, อรรถกถา ขุททกนิกาย มหานิทเทส, มก. เล่ม 66 ข้อ 702 หน้า 280 ปุราเภทสุตตนิทเทส, ขุททกนิกาย มหานิทเทส, มก. เล่…

บทความนี้กล่าวถึงการฝึกสมาธิภาวนาและการหลีกเร้นซึ่งเป็นวิธีการสำคัญในการพัฒนาจิตใจของพระภิกษุ โดยการฝึกสมาธิจะช่วยให้เกิดความละเอียดรอบคอบและคุณธรรมที่ดี และสามารถลดละกิเลสต่างๆ ได้ ผ่านวิธีการตั้งใจใ

…'ทหรสูตร, สังยุตตนิกาย สคาถวรรค, มก. เล่ม 24 ข้อ 322 หน้า 406 เรียบเรียงจาก “เรื่องพระเจ้าวิฑูฑภะ”, อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 41 หน้า 21-42 บท ที่ 8 ขั้ น ต อ น ที่ 6 ปริสัญญู DOU 175

บทความนี้กล่าวถึงความแตกต่างของกลุ่มบุคคลในสังคมตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ เช่น ความถือดีของกษัตริย์ ที่มีทิฏฐิมานะ ซึ่งมีผลต่อการปกครองและความสัมพันธ์ระหว่างชนชั้นต่างๆ เรื่องราวต่างๆ เช่น พ

…รื่องนำไป พาหนะต่างๆ เช่น รถ เรือ เกวียน เป็นต้น เรียบเรียงจาก “เรื่องโกสิยเศรษฐีผู้มีความตระหนี่”, อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 41 หน้า 49 บท ที่ 8 ขั้ น ต อ น ที่ 6 ปริสัญญู DOU 177

บทความนี้กล่าวถึงความกังวลใจของพราหมณ์เมื่อเจอพระพุทธองค์ และความกลัวการถูกดูหมิ่น ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการรักษาหน้าตาในสังคม แม้จะมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ในส่วนที่สองกล่าวถึงความถือดีของคฤหบดี ที่ม

…ายหรือขวา ในระยะที่พอเหมาะนั่นเอง กุลปกสูตร, อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต, มก. เล่ม 36 ข้อ 111 หน้า 250 อรรถกถา โอมตรณสูตร, สังยุตตนิกาย สคาถวรรค, มก. เล่ม 24 หน้า 32 182 DOU แม่บทการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา

เนื้อหานี้นำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนที่เหมาะสมในพระพุทธศาสนา เน้นการใช้กิริยาวาจาในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างเคารพ และเคล็ดลับในการแสดงออกในสถานการณ์ต่างๆ เช่น การยืน การนั่ง การพูด รวมถึงข้อห้ามที่ควรห

… ซึ่งอาการนั่งที่ถูกต้องนั้น ควรเว้นจาก ลักษณะ 6 อย่าง ดังนี้ คือ 1. นั่งไกลเกินไป ปฐมสมันตปาสาทิกา อรรถกถาพระวินัยปิฎก, มก. เล่ม 1 หน้า 84 มหานิทานสูตร, อรรถกถา ทีฆนิกาย มหาวรรค, มก. เล่ม 13 หน้า 189 บ ท ที…

ในพระพุทธศาสนา การกระทำที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ตัวอย่างจากสามเณรนิโครธที่ทำให้พระเจ้าอโศกเกิดความเลื่อมใส และเป็นผลให้พระพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรือง สามเณรนิโครธมีอาการงดงาม จนทำให้พระราชานิมนต์มาใ

…) และนักบวช 2. สามารถวางตัวได้ถูกต้องเหมาะสม ทั้งการเข้าหา การยืน การกระทำ การนั่ง การนิ่ง ราชสูตร, อรรถกถา ขุททกนิกาย อุทาน, มก. เล่ม 44 หน้า 173 184 DOU แม่บทการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา

การนั่งอย่างถูกต้องในพระพุทธศาสนาควรมีระยะที่เหมาะสม รวมถึงการนิ่งที่สง่างามซึ่งแบ่งออกเป็นการนิ่งเพราะรู้และไม่รู้ การนิ่งที่สง่างามจะเป็นการแสดงออกที่น่าเลื่อมใส ควรพูดแต่เรื่องธรรมะหรือทำตัวนิ่งเหม

…์ต่อไป ในภพเบื้องหน้า ปาสรา สูตร, มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์, มก. เล่ม 18 ข้อ 323 หน้า 421 อายาจนสูตร, อรรถกถา สังยุตตนิกาย มูลปัณณาสก์, มก. เล่ม 25 หน้า 124 บทที่ 9 ขั้ น ต อ น ที่ 7 บุคคล ปโร ปรัญญู DOU 191

บทความนี้กล่าวถึงความรู้และคำแนะนำในการเข้าใจธรรมชาติของผู้ฟัง ซึ่งเป็นกุญแจสำคัญในการสนทนาธรรมกับพระภิกษุผู้มีความเข้าใจธรรมชาติของผู้ฟัง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงให้เห็นถึงประเภทของผู้ฟังที่มีความแ

…ทำให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจในวิชาอื่น ๆ มากขึ้น หลักฐานอ้างอิงที่สำคัญของตำราเล่มนี้คือ พระไตรปิฎก, อรรถกถา, พระธรรมเทศนาของพระ เดชพระคุณหลวงปู่วัดปากน้ำภาษีเจริญ พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ผู้ค้นพบวิชชาธรร…

บทที่ 1 แนะนำวิชา GB101 ซึ่งเป็นความรู้พื้นฐานทางพระพุทธศาสนาที่พูดถึงพระรัตนตรัย การเรียนรู้จะช่วยให้นักศึกษาเข้าใจคำสอนในพระพุทธศาสนาและนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม โดยอ้างอิงจากพระไตรปิฎกแ

…ัตนตรัยในตัว 4. ธรรมกายนั้นเป็นคำที่มีหลักฐานปรากฏอยู่ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาต่าง ๆ ได้แก่ พระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา วิสุทธิมรรค มิลินทปัญหา หนังสือปฐมสมโพธิกถา เป็นต้น 5. ธรรมกายนั้นมีอานุภาพมาก เช่น ช่วยให้ผู้…

พระรัตนตรัยมีความสำคัญในพุทธศาสนา แบ่งออกเป็นภายนอกและภายใน โดยมีพระสัมมา สัมพุทธเจ้า, ธรรมคำสอน และพระสงฆ์เป็นส่วนหนึ่งของพระรัตนตรัยภายนอก ขณะที่พระรัตนตรัยภายในสื่อถึงธรรมกายที่ตั้งอยู่ ณ ศูนย์กลาง

…บรรลุเป็น 4.4 หลักฐานเกี่ยวกับธรรมกาย หลักฐานเรื่องธรรมกายมีปรากฏอยู่หลายคัมภีร์คือทั้งในพระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา วิสุทธิมรรค มิลินทปัญหา หนังสือปฐมสมโพธิกถา จารึกลานทอง ศิลาจารึก และหนังสือทางพระพุทธศาสนาอื่…

เรื่องนี้กล่าวถึงพระราชาและอำมาตย์ที่ตัดสินใจบวชอุทิศพระศาสดา หลังจากถวายทรัพย์ถึง 300,000 แก่พ่อค้า โดยพระราชาเสด็จออกบวชพร้อมกับอำมาตย์และบรรลุเป็นพระอรหันต์ ส่วนพระนางอโนชาเทวีและเหล่าภรรยาได้บวชตา