การพัฒนาศรัทธาและศีลในพระพุทธศาสนา : หน้า 108/252

สำหรับผู้มีศรัทธา ก็ควรพัฒนาศรัทธาของตนนั้นให้มั่นคง กลายเป็น “อจลศรัทธา” คือความเลื่อมใส ศรัทธาชนิดที่หมดความสงสัยใดๆ ในพระรัตนตรัย เมื่อมีศรัทธาตั้งมั่นจึงจะมั่นใจได้ว่า คุณธรรมความดีของเรา จะก้าวหน้า ไม่เสื่อมสลายหรือลดน้อยลงไปได้เลย 5.4.2 ศีล “ศีล” แปลว่า ความประพฤติดีทางกายและวาจา การรักษากายและวาจาให้เรียบร้อย ข้อปฏิบัติ สำหรับควบคุมกายและวาจาให้อยู่ในความดีงามการรักษาปกติตามระเบียบวินัย ปกติมารยาทที่ปราศจากโทษ ข้อปฏิบัติในการเว้นจากความชั่ว ข้อปฏิบัติในการฝึกหัดกายวาจาให้ดียิ่งขึ้น ความสุจริตทางกายวาจาและ อาชีพ! ศีลจึงเป็นเครื่องควบคุมกาย และวาจา ให้เรียบร้อยดีงาม ซึ่งสำหรับพระภิกษุนั้น พระอรรถ กถาจารย์ได้รวบรวมไว้เป็น 4 ประเภท เรียกว่า “ปาริสุทธิศีล” คือ 1. ปาฏิโมกขสังวรศีล คือการเว้นจากข้อที่พระพุทธองค์ทรงห้าม และทำตามข้อที่ทรงอนุญาต และประพฤติเคร่งครัดในสิกขาบททั้งหลาย แบ่งออกได้ 3 หัวข้อด้วยกัน คือ 1.1 ถึงพร้อมด้วยมรรยาทและโคจร 1.2 มีปรกติเห็นภัยในโทษแม้เพียงเล็กน้อย 1.3 สมาทานศึกษาอยู่ในสิกขาบททั้งหลาย 2. อินทรียสังวรศีล คือสำรวมระวังในอินทรีย์ทั้ง 6 ไม่ให้บาปอกุศลครอบงำใจ 3. อาชีวปาริสุทธิศีล คือ ความบริสุทธิ์แห่งอาชีวะ เลี้ยงชีวิตโดยทางที่ชอบ ไม่ประกอบด้วยการ เลี้ยงชีพที่ผิด เช่น หลอกลวงเขา หรือประจบเขาเพื่อหวังสิ่งของ เป็นต้น 4. ปัจจัยสันนิสสิตศีล หรือปัจจเวกขณศีล คือ การพิจารณาใช้สอยปัจจัย 4 ให้ถูกต้องตาม วัตถุประสงค์และประโยชน์ของสิ่งนั้น ศีลทั้ง 4 ประเภท มีเป้าหมายสำคัญอยู่ที่การรักษา กาย วาจา และใจ ให้คิดดี พูดดี และทำดี เหมือนดังเรื่องใน กัญจนพันธชาดก หน้า 292 พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 8, กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2538), กัญจนขันธชาดก, อรรถกถา ชาดก เอกนิบาต, มก. เล่ม 56 หน้า 90 บทที่ 5 ขั้ น ต อ น ที่ 3 อัต ตั ญ ญ DOU 97