อรรถกถา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 34 / 42

…วามว่า สื่อว่า ปราสนา ในบทคุณนั้น ๆ เพราะความเป็นผู้ประกอบด้วยความโลกจิต ที่นบว่า ปราสนากินส่วน." อรรถกถาชาดกว่า " สองว่า อุตตูจิน" ถูกมาบโท ความว่า ท่านเป็นคนชั่ว ไม่เสง่โดยราคะตนที่ได้แล้ว ชื่อว่า ปราสนา…

บทความนี้ทำการวิเคราะห์และแปลความหมายของข้อความในพระไตรปิฎกเกี่ยวกับผลแห่งอุบายกรรมที่มีผลต่อการมีหรือเสียสตรีจำนวนมาก โดยอ้างถึงความสำเร็จในรูปแบบต่างๆ ที่เกิดจากการกระทำและความหมายของแต่ละคำในบริบทข

… นั้น เป็นหนุอ่านความพิศษาให้. ภูมาวิ้งดังว่า " บทว่า อิจฉาทุตสุด คือ ผู้ถนความอยาก เมียดเมินแล้ว. อรรถกถาชาดกว่า " บทว่า มภูติ ความว่า จักนี้ เมื่อจะ นกกระหมองของพ่านนั้น ผู้เป็นคนอันความอยากจัดแล้ว ในบัดน…

บทความนี้วิเคราะห์ความอยากและทุกข์ในชาดก โดยมีเรื่องราวเกี่ยวกับแม่ตัวหนึ่งที่ประสบกับความอยากที่จัดจ้านจนต้องออกจากป่า ข้อคิดเกี่ยวกับความทุกข์ที่เกิดจากความโลภ และการเข้าใจในความหมุนวนของชีวิต ที่สา

…ที่ตน เทวยอยู่ เพราะเหตุนี้ ข้าพเจ้าจึงรักษาโอวาท ขอความเป็นผู้มีมาก อย่าได้มาอีกเลย." [ แก้ธรร ] อรรถกถาชาดกว่า " บรรดาท่านเหล่านั้น นบว่า อติพยโนะ คือ ดูหมิ่น ได้แก่ คดีเดียอยู่. นบว่า โกฎกูฏเกน ได้แก่ ค…

ในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีมนุษยสัมพันธ์และการรักษาโอวาทในชุมชน โดยมีตัวอย่างจากปัญญาโปรสถานที่เคยดูถูกที่อยู่ของตนและถูกผลักดันให้ออกจากชุมชน และสรุปว่าความเป็นผู้มีมากควรรักษาให้ดี เพื่อไม่ให้เ

…วว่า ราโคาสารโคเป็นต้น. อรรถกถื้ออัญญาสลิมิว่า "สภาพใจ ย่อมกำหนดนานเหตุนัน สภาพนัน ชื่อว่า สาราโค." อรรถกถาวิงค์ว่า "บุคคลอ่อนปรารถนาวัตถุใหญๆ ก็หรือ ว่า ความปรารถนาของบุคคลนั้นใหญ่ เหตุนัน บุคคลนั้น ชื่อว่า…

…มีความปรารถนาใหญ่ (มหิฏฐา) ได้被อธิบายว่าเป็นการที่บุคคลมีความปรารถนาสิ่งที่ยิ่งใหญ่ บทความยังอ้างถึงอรรถกถาและสูตรต่างๆ ที่ช่วยให้เห็นความสำคัญของการมีใจปรารถนาที่มั่นคงและสำคัญในทางพุทธศาสนา เช่น การไม่รู้จ…

…ลกแล้ว นอนอยู่ ในธารกถาปัญญาโปลสถ ควรประกอบวา (แสดงด้วย) ถาว่าเรื่องแห่งความเป็นผู้มัวหมอง จบ. [๒๖] อรรถกถาวีติสูตร และเอกนิบาต องค์ตรุนิกาย ว่า "ที่ความประกาศคุณที่ไม่มี และความเป็นผู้ไม่รู้จักประมาณใน การร…

บทความนี้วิเคราะห์ความมัวหมองตามหลักพระธรรม โดยระบุว่าผู้ที่มีความไม่รู้จักประมาณในการรับรู้จะมีพฤติกรรมที่แสดงออกในทิศทางที่ผิดและมีอาการของความไม่เชื่อมั่นในศรัทธา นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความปรารถนาลา

…หกสูตร - ในเทวสมวาร ในเอกธรรมบาลี ในเอกนิบาต อังคุตตร- นิจกายว่า "ภิกษุผู้เป็นฤาษีหก พึงรับประทาน" อรรถกถาปัญญาคหสูตรนั้นว่า "บรรดาเทวเหล่านี้ สองเท่ว มุตตา ชนิดพุท" ความว่า บุคคลผู้รับ พึงรู้อย่างไร ? จริง…

…้พระภาคได้แสดงธรรมแก่ภิกษุทั้งหลายเพื่อให้เข้าใจถึงการรับมือกับความปรารถนานั้น โดยใช้ปฏิญาณหกสูตรและอรรถกถาตามพระธรรม เพื่อให้ภิกษุรู้จักควบคุมอำนาจและกำลังของตน นอกจากนี้ยังพูดถึงความสำคัญของการใช้ทุกอย่าง…

…ดำบรรพ์ เล่ม ๔ - หน้า 99 เรื่องกัณหาดาบ มาในกัณหาดาบ ในสกนิบาต เรื่องผู้มักน้อยในปัจจัย จบ [๔๕๕] อรรถกถากฤษฎสูตรว่า "ภิญญาผู้มีความน้อยใน ฤดูกาล ย่อมไม่ให้ชม่นอื่นรู้ว่า ตรณิษฐ์ฤดูกาลดังเดิมเหมือนพระเถระผ…

…งธรรมในบริบทของพระเถระพี่น้องและความสำคัญของฤดูกาลในพระธรรม มีการกล่าวถึงนโยบายและการกระทำที่ปรากฏในอรรถกถาเอกนิบาต ต้องครรนิกายและครรนิวัตรสูตรรวมถึงเรื่องพระมหากุมารกัณหาปรสทะในสุดท้าย โดยมีการอธิบายความสั…

…รู้ว่า พระเดชผู้ลากำธรรมกถาในกลางคืน คือ รูปนี้." เรื่องกิขผู้มีความมักน้อยในปริยัติ คบ. (๑๓๔) อรรถกถาสุตตรสูตรว่า " ภิกษุมิความมักน้อยใน อภิชฌาย ย่อไม่ให้คนอื่นรู้ว่าตนได้รับรสบรรลุผล เป็นเหมือนพระ มัช…

…ติ ในขณะที่พระเดชได้รับการยกย่องจากผู้คนในขณะเดียวกัน โดยยกตัวอย่างแนวคิดและการปฏิบัติที่สอดคล้องกับอรรถกถาและหลักการทางพระพุทธศาสนา.

…นนี้เป็นเปล่า เล่ม ๔ หน้า ๑๐๔ [๗๔๑] กิทธรรมาคิภูนู้สั่นโดน ย่อมเป็นผู้ปะพฤติดั่งนอนเรีบ เหตุนั้น ในอรรถกถาสมบูรณ์สูตรเป็นต้น ท่านจึงกล่าวไว้ว่า "ภิกษุผู สันโดษนั้น บริโภคสนสนที่บุรฺษะท่าแล้ว ๆ คือราวปา โคลน…

เนื้อหาอธิบายถึงภิกษุผู้สันโดษที่มีการบริโภคและการอยู่ในอารามตามบทพรรณนาในอรรถกถาสมบูรณ์สูตร โดยกล่าวถึงลักษณะการดำรงชีวิตที่มีความโดดเดี่ยวและความสุขในกิจทั้ง 4 อ้างอิงถึงพระปัจเจก…

…ียว, อธิบายว่า ชื่อว่าเป็น ผู้ซ่านบนแตร เพราะความเป็นผู้ซ่านกับเขานั้นอธิบายมาว่าแตร พิง เทียวไป." อรรถกถาขัดวิสาณุตว่า "นอเรด ชื่อว่า อุตุกวิสาณ." กุปุ ศัพท์ เป็นอรรถแห่งปูฎก (ส่วนเปรียบ) พระปิงเจกพุทธ อ.ป…

มัจจันตสูตรได้พูดถึงบุคคลผู้สันโดษที่มีชื่อว่า อาทุกุทิวาส และ อุปปโภ ซึ่งสามารถครองอันตรายทั้งหลายได้ด้วยอิศวาสนขันธ์และธรรมต่างๆ อันตรายทั้งหลายที่เกิดขึ้นสามารถส่งผลกระทบต่อกายและจิตของบุคคล หากไม่

ประโยค เรื่องพระยานกแก้วดำ มาในอรรถกถาพุทธสาวกชาดก ในวนวินิบาต. [๙๕] เพราะเหตุนั้น ภิกษุผู้ประสงค์ความดำรงอยู่ได้บาน แม่แห่งพระศาสนา พระเป…

บทความนี้ศึกษาเรื่องพระยานกแก้วดำซึ่งมีการอธิบายในอรรถกถาพุทธสาวกชาดก ผ่านการวิเคราะห์ถึงความสำคัญของความเป็นผู้ไม่สันโดษ และการมีอยู่ของพระธรรมในสัทธรรม โดย…

… เขาย่อมชื่อว่าเป็นผู้สันโดษใหญ่ ก็ความไร้โดยอิทธินในพระ อรหัตอย่างว่ามานี้ ชื่อว่า ภูมิโยมนุษฎ. " อรรถกถาสังคดีสูตรว่า " ผู้บุคคลผู้พร้อมเพรียงด้วยความใคร่ อย่างยิ่งนั้น บำเพ็ญศีลแล้ว ย่อมยังมานให้เกิด ได้…

บทนี้กล่าวถึงการปฏิบัติธรรมซึ่งมีศีลเป็นหัวใจสำคัญ ความสันโดษและการเจริญตนในพระพุทธศาสนา เน้นการอุทิศถวายสำหรับสงฆ์และการเจริญภาวนาเพื่อบรรลุพระอรหัต และการเติบโตทางจิตใจเพื่อให้เกิดความสันโดษและการพั

…บุคคลผู้บูชาพระอุปการะ บุคคลผู้กตัญญู- กตัญญุตุ นั้น ๒ จำพวกนี้๚ อภิฤา ทั้งหลาย หาได้งอกในโลก" [๓๒] อรรถกถาทุกบริบูรณ์ อังคุตตรณายะนั้นว่า "บรรดา บุคคล ๒ จำพวกนั้น บุคคลผู้ถวายอุปการะก่อน ชื่อว่า บุพพากรนี่ …

บทความนี้นำเสนอเรื่องราวของความกตัญญูในตัวบุคคลและสิ่งสำคัญของการอุปการะในชีวิต ตามพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่กล่าวว่าความกตัญญูนั้นทำให้บุคคลงอกงามในโลก และการระลึกถึงอุปการะของผู้อื่น นำไปสู่การส

ประโยค มั่งคลกๆที่นี้เป็นเปล เล่ม ๔ หน้าที่ 120 อุปกรณ์นั้น คือเช่นนั้น." (๓๑๖) อรรถกถาสังศิตสูตรว่า " เทวา โถม แปลว่า เป็น ผู้มีลิ้น. เทวา ตมปราโน มีวิเคราะห์ว่า ความมืดนี้นั่นเองเป็นที…

ในอรรถกถาสังศิตสูตร การใช้คำว่า 'เทวา' มีนัยยะลึกซึ้งที่เกี่ยวข้องกับความมืดที่เป็นที่ไปของบุคคลผู้หนึ่ง ผู้ท…

…ั้นและประการนั้น พระอรธร กถาจารย์ จึงกล่าวว่า "อิม สตุตา" เป็นดังนั้น. [วันธรรมสวดนะโดยปกติ] [๒๗๔] อรรถกถาว่า "อาจารย์ผู้อื่น กล่าวว่า การฟัง ธรรมในวันที่ ๕ ข้อว่า การฟังธรรม โดยภาค สงฆ์ที่พระธรรม- สังคทาก…

เนื้อหาเกี่ยวกับสังขารเฉพาะทางที่ปรากฏในงานเขียนของพระอรธรรมอาจารย์ เช่น อรรถกถาการฟังธรรมและความเข้าใจในวิญญาณที่เกิดขึ้นจากสังขารในภาคปฏิบัติ โดยเน้นที่การฟังธรรมในวันที่ ๕ และกา…

…่ริยาสาวกนี้ ในมัยนั้น โภชนงค์ ๗ ย่อมถึงความเจริญเต็มที่." บาริโโผนงคสังขุต ในมา (วา) วรรค. [๓๗] อรรถกถากัสสลังสังขุตว่า "บทว่า อฤกฐาติว่า ความว่า ทำบุญให้มีประโยชน์ด้วยธรรมนัน อีกอย่างหนึ่ง ทำธรรมมันให้ …

บทความนี้กล่าวถึงประโยค ๕ ที่ชี้ให้เห็นถึงมงคลที่เกิดจากการทำบุญและการตั้งมั่นในจิต โดยเน้นถึงอานิสงส์ ๔ และความเจริญในโภชนงค์ ๗ ภายใต้หลักธรรมที่พระผู้มุ่งพระกตัญญูได้ระบุไว้ ทั้งยังสำรวจความสำคัญของ

…รม ด้วยวาจา เพ่งดัยใจ แทบหมดคล้ายดี คำทฤษฎี อานิสงส์ ๔ เหล่านี้ อันก็ภูมิพึงหวังได้ " ดังนี้ [๗๖๑] อรรถกถา โศตนาคุณสูตรนั้นว่า "บทว่า โศตนาคุณ ความว่า อันก็ภูมิชื่อโศตประสาทลงแล้ว กำหนดด้วยโศตคืออญฺญา สองบ่…

บทนี้นำเสนอทฤษฎีเกี่ยวกับอานิสงส์ของการบูชาธรรมและการเรียนรู้ ซึ่งอธิบายถึงความสำคัญของการทำความเข้าใจธรรมและการปฏิบัติตนให้ตรงตามคำสอนของพระพุทธเจ้า และกล่าวถึงอานิสงส์ที่พึงหวังได้จากการมีจิตใจที่ตั

…หล่านี้ ก็ฉันนั้นเหมือนกันแน ฯ ฯ ย่อมให้ถึงความสิ้นไปแห่งอสวะทั้งหลาย" ดังนี้ สัทตมสูตร จบ. [๔๐๐] อรรถกถาสัทตมสุตุนั้นว่า " ทวา กาลานี้ เป็นชื่อ แห่งคุฏบรมทั้งหลายที่เป็นไปในกาลนั้น ๆ คือ ในวันฟังธรรม, กาล…

พระผู้มีพระภาคตรัสเกี่ยวกับการฟังธรรมที่ถูกต้องว่าเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้บุคคลดำเนินไปสู่การสิ้นไปแห่งอสวะ มี 4 กาล ได้แก่ การฟังธรรม การสนทนา การแสดงธรรม และการเจริญวิปัสสนา ซึ่งจะนำไปสู่การเข้าถึงค

…้นว่า " โดยปรมณ์ต์ การประกอบจิตมีวามา เป็นดัง แหกตงั ที่ไม่มีอยู่เป็นสภาพ ย่อมไม่สำเร็จ เหตุนี้ พระ อรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า กาลาติ กุลมิ ค ะา นป ๗ เอตอ อิธวาน ดังนี้. แห่งจริง คุสธรรที่บุคคลประพฤติพร้อมด้วย…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการประกอบจิตที่มีความสำคัญและการอธิบายประเทศแห่งน้ำในอรรถกถาที่เกี่ยวข้องกับพระสูตรต่าง ๆ โดยมีเนื้อหาที่เกี่ยวกับการตั้งอยู่ของประเทศ ความสำคัญของภาวะจิตและกาล…

…ธรรมตามสมควรแก่ธรรม โดยเคารพ. ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๕ นี้แห ย่อมเป็นไป ดΩ ๆ ๆ ๆ ดังนี้. จตุตถสูตร จบ. อรรถกถา“จตุสูตรนี้ว่า “ข้อน่า ฑูฬพะ ธมฺม สุตฺติ ความว่า เป็นผู้ไม่เมียโลดลง กระทำกิจที่ทำแล้ว ฟ้องอยู่. กล่…

ในบทนี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของการฟังธรรมและการปฏิบัติธรรม โดยเฉพาะการเคารพในพระธรรม โดยหากไม่ฟังและปฏิบัติตามธรรม ย่อมสร้างความเสื่อมแห่งพระศาสนา ในขณะที่การเคารพและปฏิบัติตามธรรมจะสร้างความมั่นคงให้ก