การฟังธรรมและความสิ้นไปแห่งอสวะ : หน้า 169/239

ประโยค ๕ มิ่งคลอดำที่เป็นเปล เล่ม ๕ หน้า ๑๖๙ [๗๕๕] การฟังธรรม อันบุคคลอบรมโดยชอบแล้ว ย่อมให้ ถึงพระอรหัต ด้วยประการฉะนี้ เพราะเหตุนี้ ในปฏิบัณฑิต ตติย- ปิณณกาน์ ในกุกนิบาต อังคุตรนิกาย พระผู้มีพระภาค จึงตรัส ว่า " ภูกุฑทั้งหลาย กาล ๔ เหล่านี้ อันบุคคลอบรมโดยชอบอยู่ ประกูติด้วย ย่อมให้ถึงความสิ้นไปแห่งอสวะทั้งหลายโดย ลำดับ กาล ๔ อย่างอะไรบ้าง ? คือ ฟังธรรมโดยกาล ๑ สนทนา ธรรมโดยกาล ๑ แสดงธรรมโดยกาล ๑ เจริญวิปัสสนาโดยกาล ๑ เหล่านี้แห ภูกุฑทั้งหลาย กาล ๔ อย่าง ฯฯ ย่อมให้ถึงความสิ้น ไปแห่งอสวะทั้งหลาย ภูกุฑทั้งหลาย เปรียบเหมือนเมื่ผลิดใหญ่ ตกลงอยู่บนภูเขา น้ำไหลไปตามที่อุ่ม ย่อมยังลำธารแห่งภูเขา ระแหง ห้วย และ แควไหลลง ตรำบม แล้ว ย่อมไปตามหนอง หนองเต็มแล้ว ย่อมไปตามบึง บึงเต็มแล้ว ย่อมไปตามแม่น้ำโนย แม่น้ำเต็มแล้ว ย่อมไปตามแม่น้ำใหญ แม่น้ำใหญ่เต็มแล้ว ย่อมไปตามสมุทรสาคร ฉันใด, ภูกุฑทั้งหลาย กาล ๔ เหล่านี้ ก็ฉันนั้นเหมือนกันแน ฯ ฯ ย่อมให้ถึงความสิ้นไปแห่งอสวะทั้งหลาย" ดังนี้ สัทตมสูตร จบ. [๔๐๐] อรรถกถาสัทตมสุตุนั้นว่า " ทวา กาลานี้ เป็นชื่อ แห่งคุฏบรมทั้งหลายที่เป็นไปในกาลนั้น ๆ คือ ในวันฟังธรรม, กาลเหล่านั้น อันบุคคลเจริญอยู่ และประกุฏิตามอยู่ สองบทธ อ. อง. จุตกุ ๒/๙๙๘ ๒. มิน ป. ๒/๔๕๕