การประกอบจิตและประเทศแห่งน้ำในพระสูตร : หน้า 170/239

ประโยค ๕ - มขั้นคลอดที่ปั่นเปล เย่ๅ ๔ - หน้าที่ ๑70 อาสาวน ขยะ ได้แก้ พระอรหันต์." ภูฏกสัตตุมสูตรนั้นว่า " โดยปรมณ์ต์ การประกอบจิตมีวามา เป็นดัง แหกตงั ที่ไม่มีอยู่เป็นสภาพ ย่อมไม่สำเร็จ เหตุนี้ พระ อรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า กาลาติ กุลมิ ค ะา นป ๗ เอตอ อิธวาน ดังนี้. แห่งจริง คุสธรรที่บุคคลประพฤติพร้อมด้วยกาล อนันทนกล่าวด้วย กาล ศัพท์ในบทว่า กาล นี้ เพราะไม่มีอืนอื่นอีก." [๔๐] อรรถกถาจุตสูตร ปัญจวจรรก ในที่สุดเป็นฉากัดติบ่นาด อังคุตตนิกว่า " ว่า ทูลฌสัตก คือ มีมสิตไหญ่-ในคำว่า ปฐพกนุทรปราสาทานี้ พึงทราบวินิจฉัยดังนี้: ประเทศแห่งภูเขาน้ำอันได้มาว่า กำ เซาะแล้ว คือ อันนำ้ทาเลแ ล้ว ซึ่ง โลกเรียกกันว่า นิมมะพลบ นิมิกูษะบ้าง ชื่อว่า กันทะ. ประเทศแห่งแผ่นดิน เมื่อฝนไม่ตกตลอด ๙ เดือน ก็เกิดกระแง้ง ชื่อว่า ปรษะ. เหมืองเล็กที่ไหลไปสู่นอง ชื่อว่า สงบ. บ่อเล็ก ชื่อว่า คุชพะ. บ่อน้ำใหญ่ชื่อว่า มหโสภะ. แห่งน้ำนี้ชื่อว่า กุมทิ. แม่น้ำใหญ่มีคงคาและยมนาเป็นต้น ชื่อว่า มหานที." ภูฏกุตตสูตรนี้ว่า " พระอรรถกถาจารย์ กล่าวว่า กุนโรว ดังนี้ เพราะกระทำอธิบายว่า ประเทศแห่งภูเขาที่ถูกน้ำชื่อว่า กา เซาะ แล้ว. ประเทศแห่งภูเขาที่ชาวโลกเรียกว่า นิมมะพลบ ทั้งนี้บ่ง เพราะ ความเป็นประเทศเกิดแล้วแต่แม่น้ำ โดยความเกิดแห่งน้ำตามมุ่งที่ชาวโลกเรียกว่า นทินญโฒ จึงบ่งว่า เพราะความเป็นแดนเกิด @ มิน. ป. ๒/๒๖.