มงคลทําที่นี้เป็นเปล เล่ม ๔ - หน้า 157 : หน้า 157/239

ประโยค ๕- มงคลทําที่นี้เป็นเปล เล่ม ๔ - หน้า 157 ทฤษฎี นี้เป็นอานิสงส์ของที่ ๕ อันกฤษพึงหวังได้ ที่บูชา ทั้งหลาย ธรรมทั้งหลายอันไปตามโศด อันก็ภูมิอบรม ด้วยวาจา เพ่งดัยใจ แทบหมดคล้ายดี คำทฤษฎี อานิสงส์ ๔ เหล่านี้ อันก็ภูมิพึงหวังได้ " ดังนี้ [๗๖๑] อรรถกถา โศตนาคุณสูตรนั้นว่า "บทว่า โศตนาคุณ ความว่า อันก็ภูมิชื่อโศตประสาทลงแล้ว กำหนดด้วยโศตคืออญฺญา สองบ่า ว่า อนิสิสา ปฐมฺงฺ ขวา ความว่า ดูนีนสิ่งสั่นเครือพิง หวังได้. สองทว่า ธมฺม ปริญญปญฺญตฺ ความว่า ย่อมเล่าเรียนธรรม อันเป็นแบบแผน ซึ่งเป็นคำสอนของพระศาสดามีอิ้ง มีสุตตะ เคยยะ เป็นต้น. บทว่า โศตนาคตา ได้แก่ ไปตามโศต คือเข้าไป สู่โศต. บทว่า มนฺตาปูจิต มาว่า ตรวจสอบจิต. สอง บทว่า ทิกูเจีย สุปปวิริยะ ความว่า แทงตลอด คือ ทำให้ประ- กันด้วยดี ด้วยปัญญา โดยผลและโดยเหตุ. คำว่า มูฏุตสติ กาส กุรุ- มานนฺ นี้ พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ เพราะความไม่มีสติเป็นเหตุ ระลึกถึงพระพุทธองค์มีอิ้ง, แต่ตรัสหมายถึงการทำกาลของปุญชน แท้จริงปุญชน ชื่อว่า มิสติหลงลืมทำกาล. บทว่า อุปปชฺชฺ ความ ว่าดำรงอยู่ในศาลบัญริสสุทธิ ย่อมเกิดในเทวโลก. บทว่า ธมฺมปทิโย ปลนฺติ ความว่า ธรรมคือพระพุทธพจน์ ที่หลงลืมด้วยการท่อง คือ ไม่คงปาก ในกาลก่อน ของอภิกษุผู้อยู่ในโลกซึ่งเกิดในนรกที่สุดทั้งมวล ย่อมกระจาย คือ ย่อมปรากฏ ได้แก่ ปรากฏขึ้น ดูงในกระจก ๑. มนฺปูโล ๒/๔๕๐.