พระเดชและการบรรลุธรรมในชีวิต : หน้า 101/239

ประโยค๑ - มงคลกิติที่ป็นเปล่า เล่ม ๔ หน้า ๑๐๑ ความที่เกรงมหาสุนะรู้ว่า พระเดชผู้ลากำธรรมกถาในกลางคืน คือ รูปนี้." เรื่องกิขผู้มีความมักน้อยในปริยัติ คบ. (๑๓๔) อรรถกถาสุตตรสูตรว่า " ภิกษุมิความมักน้อยใน อภิชฌาย ย่อไม่ให้คนอื่นรู้ว่าตนได้รับรสบรรลุผล เป็นเหมือนพระ มัชฌิมิกเถระ." อรรถกถาอบิบาตองค์อุตตรนิยายเป็นต้นว่า " ได้ยินว่า พระเดชได้เป็นพระมหาชินาฬิพ. ก็มีรามของท่าน มีราคาประมาณบาทหนึ่งเท่านั้น. ท่านได้เป็นพระสงฆเถระในวันลองวิหารของพระเจ้าโสภธรรมราช. ครั้งนั้น พวกมนุษย์ เห็นความที่ท่านปนเกินไป จึงกล่าวว่า "ท่านผู้เจริญ ขอท่านจงอยู่ข้างนอกหน่อยหนึ่ง." พระเดช คิดว่า "เมื่อพระนิชาภผ ผู้เช่นนี้ด้วยเรา ไม่ทำการลงเรสเถาแก่พระราชา รูปอื่นใครเล่า ถ้าทำได้?" จึงกล่าวในแผ่นดิน ผุดขึ้นรับอ้อนข้าวที่พระราชาขึ้นถวายพระสงฆเถระนั้นแหละ." ภูมิอธิบายตามองค์อตตุตตรนิยายเป็นต้นว่า " บอกว่า อติภูมาถ -- ความว่า มนุษย์ทั่งหลาย เห็นความปนเหลือเกิน ตัวรามแห่ง บัตรและจิรของท่าน คิดว่า วันนี้ เป็นวันมงคล พระราชา ควรทำ พระผู้เป็นเจ้ามุบาตรและจิรอันสะอาดอย่างดี ให้เป็นหัวหน้า จึง คิดว่า 'ท่านผู้เจริญ ขอท่านจงอยู่ข้างนอกหน่อยหนึ่ง.' เมื่อพวกมนุษย์ไม่รู้'hanเอง พระเดชคำลงในแผ่นดิน พูดฉันรับทันที. ถ้าพระเดช ๑. ส.ว. ๓/๓๑๑. ๒. มง. ป. ๑/๗๙.