อรรถกถาจารย์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 7

ในการเจริญกายคตาสติกัมมัฏฐานนี้ พระอรรถกถาจารย์แนะไว้ว่า ผู้เจริญจะต้อง ทำการท่องด้วยวาจาทุกๆ คนไป ไม่ว่าจะเป็นบุคคลธรรมดา หรือบุคคลที่ทรงไว้ซึ่งพร…

การเจริญกายคตาสติกัมมัฏฐานนี้แนะนำให้ท่องด้วยวาจาทุกๆ คน เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายในการพิจารณา โดยมีวิธีการในการบริกรรมแบ่งเป็นหลายหมวด ทั้ง อนุโลมและปฏิโลม เป็นการช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถพิจารณาสำเร็จได

…ะวิธี จึงกล่าวอีกว่า "มงคลหล่านหลาย มีกรไม่เสพคนพาลเป็นต้น มีประกุฎงามกล่าวว่าไว้แล้ว." แท้จริง พระอรรถกถาจารย์ก็กล่าวความแห่ง อีสท์ ศัพธ์ ด้วยคำนี้ว่า ฑุตุปฺปกรณ์. กล่าววิสัยแห่ง เอต ศัพท์ ด้วยคำนี้ว่า อสวนทีน.…

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับมงคลหล่านซึ่งมีชื่อว่า เอตทิลานี ตามที่ปรากฏในอรรถกถา โดยมีการอธิบายถึงความหมายและความสัมพันธ์ของคำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง เช่น ฑุตุปฺปกรณ์ อสวนทีน และเอต ศัพท์ ในการอ่านเสริมสร้างคว

นิยาม หมายถึง ความแน่นอน” หรือหากใช้ในภาษาร่วมสมัยที่เข้าใจได้ง่ายๆ นิยามก็ อาจแปลว่า “กฎ” พระอรรถกถาจารย์ได้จำแนกนิยามไว้ 5 ประการคือ พืชนิยาม อุตุนิยาม จิตตนิยาม กรรมนิยาม และ ธรรมนิยาม กฎทั้ง 5 ประการนี้…

บทความนี้อธิบายถึงการจำแนกนิยาม 5 ประการในพุทธศาสนา ซึ่งได้แก่ พืชนิยาม, อุตุนิยาม, กรรมนิยาม, จิตตนิยาม, และ ธรรมนิยาม กฎต่างๆนี้เป็นหลักการสำคัญที่ควบคุมสิ่งต่างๆ ทั้งในโลกและอนันตจักรวาล โดยแต่ละกฎ

…อดีต วัฏฏทุกข์ในอนาคต (อดีตตอบปุตตวัฏฏทุกข์) และทุกข์ในการแสวงหาอาหาร (อาหารวัฏทุกข์) โดยทั่วไป พระอรรถกถาจารย์ทั้งหลายจะกล่าวเพียง คำ วลี หรือข้อความ มาทำการอธิบายความหมายเท่านั้น การยกเอาคาถาทั้งหมด 32 คาถา ขอ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของธรรมาภาวนา โดยอธิบายถึง 8 ประการที่นำไปสู่ความสงเคราะห์ในพระพุทธศาสนา เช่น การเกิด การแก่ การเจ็บ การตาย และความทุกข์ต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการนำเสนอการตีความคาถาเพื่อการเรี

…้ว มีแต่ประโยชน์เกิดขึ้นเพียงฝ่ายเดียว และ ที่สำคัญยังมีอานิสงส์มากอย่างจะนับจะประมาณมิได้ ดังมี พระอรรถกถาจารย์เปรียบเทียบไว้ว่า การได้ถวายจีวรแด่พระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระขีณาสพ ที่นั่งติด ๆ กันในจักร…

วารสาร 'อยู่ในบุญ' มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแผ่ธรรมะ โดยเน้นการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจในพระพุทธศาสนาและการนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน การให้ธรรมทานถือเป็นยอดแห่งการให้ เพราะช่วยให้ผู้รับได้รู้จักกับธรรมะแ

แว่นขยายที่ทําให้พระพุทธพจน์ชัดเจนขึ้นสำหรับคนรุ่นต่อมา อุปมาเหมือนบันไดที่ทอดให้ไต่ขึ้นไปหาขุมทรัพย์ที่ถูกต้องคือ พระพุทธพจน์ และอุปมาเหมือนเครื่องช่วยหายใจที่ช่วยให้ดำดิ่ง ลึกลงไปถึงอรรถแห่งพระพุทธพ

บทความนี้พูดถึงบทนิพนธ์ที่ทำให้พระพุทธพจน์เข้าใจได้ง่ายขึ้นสำหรับคนรุ่นใหม่ โดยอ้างถึงผลงานของพระอรรถกถาจารย์และพระฎีกาจารย์ซึ่งช่วยให้พระสาวกรุ่นหลังเข้าถึงพระศาสนธรรมได้อย่างถูกต้อง และเป็นเครื่องมือที่ช่วยใ…

…ก เป็นลำดับชั้นดังนี้ ก. อรรถกถา เป็นตำราอธิบายพระไตรปิฎกซึ่งแต่งโดยอาจารย์ในกาลต่อมาที่เรียกว่า พระอรรถกถาจารย์ เป็นเนื้อความสอนชั้นที่ 2 รองจากพระไตรปิฎก ข. ฎีกาเป็นตำราอธิบายขยายความอรรถกถา ซึ่งแต่งโดยอาจารย์ท…

พระไตรปิฎกเป็นคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญ ซึ่งประกอบด้วยพระสุตตันตปิฎก, พระอภิธรรมปิฎก, และพระวินัยปิฎก โดยมีการจัดพิมพ์เป็นภาษาบาลีและต่าง ๆ และมีการแปลเป็นหลายภาษา ซึ่งรวมถึงภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส แ

ประโยค๖ - มังคลิดกถาเขียนนี้แปล เล่ม ๔ หน้า 66 พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า กุมมูลฐานสีแสดา คมน์ ดังนี้ เพราะเหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงแสดงว่า "ไม่ควรคิดแก้" อะไร…

บทความนี้กล่าวถึงการแปลจากมังคลิดกถาที่เขียนโดยพระอรรถกถาจารย์ เกี่ยวกับแนวทางการเข้าใจการปฏิบัติของภิกษุที่มีสีไม่เป็นที่รัก และการแสวงหาความรู้ที่ถูกต้อง อาจมีค…

…้ บันติรติพึงเห็นเนื้อความ ในคำนี้อย่างนี้ว่า "จนกระทั่งอายุปีตามนะ คือ คู่แห่งปีตามนะ ที่ ๓" แต่พระอรรถกถาจารย์ไม่ถือเอาดัง จึงกล่าวไว้ในอรรถถกว่า 'ยุคติ อยูปุปามาณู จุตติ' ท่านแสดงความที่ยุคศพท์ เป็น สัพพอันหาป…

…ในคำสอนจึงเป็นสิ่งสำคัญ เช่นเดียวกับการสนทนาเกี่ยวกับการเกิดและการตายที่ส่งผลต่อการศึกษายุคปีตาม โดยอรรถกถาจารย์มีความเห็นว่าความเข้าใจในแนวคิดว่าสีแห่งอัตตาและคุณธรรมควรมีควาเมาเกี่ยวข้องและกันอย่างไร กล่าวได้ว่…

…อธิบายว่า ย่อมถึงการพอกพูน เหมือนออมปลวกอันตัวปลวกช่วยกัน ก่อนเพิ่มขึ้นนั่น. ภูอาศิลาสุตนั้นว่า "พระอรรถกถาจารย์ เมื่อจะเสนอว่า การสั่งสมโภคะของผู้นัน ประกอบด้วยธรรม คือเข้าถึงญาณ ด้วย บทกาถว่า มงฺคลสุข อธิเรโต จ…

บทความนี่เสนอแนวคิดเกี่ยวกับการสร้างและเพิ่มพูนโภคทรัพย์ โดยอธิบายว่าการเข้าถึงโภคทรัพย์ใหญ่สามารถทำได้ผ่านการร่วมมือกันและธรรมะ โดยเปรียบเทียบกับการทำงานของปลวกที่ช่วยกันพอกพูนสร้างรัง ความสำคัญของกา

…ปแก่วันนั้น ประมาณ ๕๐๐ ปีทิพย์ เป็นประมาณอายุ (ของ เหล่าเทวดาชั้นจาตุมมหาราชิกา) ฯ สมจริงดังคำที่พระอรรถกถาจารย์ ทั้งหลายกล่าวไว้ว่า "๕๐ ปี ของพวกมนุษย์ เป็นวันหนึ่งใน ชั้นจาตุมมหาราชิกานั้น ๓๐ คืนและวัน เป็น ๑ เ…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการกำหนดอายุของมนุษย์และเทวดา ความยาวของการดำรงอยู่ในภุมมเทวดา บางชนิดมีอายุได้แค่ 9 วันในขณะที่บางชนิดอาจอยู่ได้จนถึงชั่วกัลป์ ทว่ามนุษย์ถือว่ามีอายุเฉลี่ยไม่เกิน 200 ปี พระพุทธเจ

…วดเป็นหมู่ มีอยู่ทั้งหมด ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ เพื่อสะดวกในการศึกษาและนำไป ปฏิบัติของอนุชนรุ่นหลัง พระอรรถกถาจารย์ได้จัดหมวดหมู่ไว้ เป็น ๓ หมวดใหญ่ๆ รวมเรียกว่า พระไตรปิฎก หมายถึงพระคัมภีร์ อย่าง ที่เก็บรักษาเป็นคล…

พระไตรปิฎกคือพระคัมภีร์ซึ่งประกอบด้วยพระธรรมขันธ์ทั้งหมด 84,000 เล่ม แบ่งเป็น 3 หมวดหลักคือ พระวินัยปิฎก, พระสุตตันตปิฎก และพระอภิธรรมปิฎก โดยจัดทำขึ้นเพื่อความสะดวกในการศึกษาและปฏิบัติของอนุชนรุ่นหลั

๓. ทรงเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ ๔. ทรงเป็นผู้เสด็จไปดีแล้ว ๕. ทรงเป็นผู้รู้แจ้งโลก 5. ทรงเป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึกไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า ๗. ทรงเป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย ๔. ทรงเป็นผู้เบิก

พระอรรถกถาจารย์ได้อธิบายพระพุทธคุณ 9 ประการ ได้แก่ ความเป็นผู้มีวิชชาและจรณะ ความเป็นผู้เสด็จไปดีแล้ว ความรู้แจ้งโล…

…่อยๆ รวมตัวกันมาก ขึ้นเรื่อยๆ และจะกลั่นตัวเป็นบารมี บาปคืออะไร คำว่าบาปมาจากภาษาบาลีว่า “ปาง” ในพระอรรถกถาจารย์กล่าวไว้ว่า ชื่อว่าเป็นบาป เพราะเป็นของลามก โดยความเป็นของเลวส่วนเดียว บาปนั้นชื่อว่าเป็นความเศร้า ห…

มโนทุจริต หมายถึง การกระทำชั่วทางใจมี 3 ประการ ได้แก่ อภิชฌา, พยาบาท, และ มิจฉาทิฏฐิ วิบากหมายถึง ผลที่เกิดจากกรรมซึ่งมี 2 ระดับ คือ บุญและบาป เมื่อทำกุศลกรรมจะเกิดบุญในใจและเมื่อทำอกุศลกรรมจะเกิดบาป

…ือ สิ่งใดเป็นอกุศล ทรงละเว้นสิ่งนั้น สิ่งใดเป็นกุศล ทรงยึดถือประพฤติสิ่งนั้น วัตรในข้อที่สองนั้น พระอรรถกถาจารย์อธิบายเพิ่มเติมไว้ว่า พระเจ้าจักรพรรดิจะต้อง ยังชนภายในคือ พระมเหสี พระราชโอรส และ พระราชธิดาให้ตั้ง…

พระเจ้าจักรพรรดิทรงมีบทบาทสำคัญในการจัดการรักษาความสงบและความมั่นคงให้แก่ประชาชน โดยทรงคุ้มครองชนภายในทั้งพระมเหสี พระราชโอรส พระราชธิดา และเหล่าทหาร ทรงป้องกันการทำอกุศลกรรมและบริจาคทรัพย์แก่ผู้ยากไร

…่านี้." ภูมิอิริยวังสัตุกคา ในสังเกียรติสูตร และอิริยวังสุดนั้นว่า " คำว่า อิมา ติโย สนฺโตส นี้ พระอรรถกถาจารย์ กล่าวด้วย สามารถสันโดษโดย 3 เป็นที่รวมแห่งสันโดษทั้งผม. ก็พระอรรถกถาจารย์ ยืนคลานปัจจัยข้างหน้าขึ้น…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของสันโดษในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในหมู่ภิกษุที่มีการบริจาค 8 ข้อ รวมถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับสันโดษในรูปแบบต่างๆ ที่มีอำนาจในการกระทำตามคำลำและตามสมควร รวมถึงการอธิบายถึงการเ

…ี่มุ่งหมายแล้วด้วยอรรถา คุณบุคคลเห็นแจ้งวัตถุที่ เขาตั้งไว้ในที่ใดที่หนึ่งโดยประณีต เพราะเหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า 'อภิญญา โอโลเกตา โทปี' คำว่า กมุนปกโลกน โภ ปี โภ คำว่า ความแตกประกบ ย่อมไม่มี ครับอาการ…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความเห็นและการทำงานของจิตตามหลักการปรัชญาในคำสอนในพระพุทธศาสนา เน้นถึงความสำคัญของอารมณ์และจิตใจในการมองเห็นทรัพย์สินของผู้อื่นและการควบคุมความโลภ โดยแนวคิดเหล่านี้เกี่ยวข้อ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 45 ส่วนความต่อไปนี้ เป็นวินิจฉัยตามแนวมติของอรรถกถาจารย์ ทั้งหลาย ในปัญหาว่าจริยาทั้งหลายมีอะไรเป็นต้นเหตุนั้น แท้จริง ใน อุสสทกิตตนะ (ตอนว่าด้วยความหนาในวิ…

ในบทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ตามความเห็นของอรรถกถาจารย์เกี่ยวกับจริยาของสัตว์และเหตุที่ส่งผลต่อพฤติกรรม เช่น โลภะ โทสะ และโมหะ ซึ่งส่งผลต่อกายและจิตใจของบุ…

…ุ ท่านอาจารย์สงเคราะห์เอา เวลาสลบเข้าด้วย ฯ [ปัจจเวกขณะชวนจิต] คำว่า ภควโต ฯ เป ฯ วทนฺติ ความว่า พระอรรถกถาจารย์กล่าว ว่า การนำจิต ที่มีอาวัชชนะเป็นประธานไปโดยถึงยอดแห่งความเป็น ผู้มีความชำนาญในการคำนึงของพระผู้ม…

บทความนี้นำเสนอการอภิปรายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นถึงความสำคัญของการเข้าใจอานุภาพของอินทรีย์และจิตการในการฝึกปฏิบัติในพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังกล่าวถึงพระผู้มีพระภา

…่า 1. อายตนะ 12 ชื่อว่า อายตนะเพราะสืบต่อ สืบต่อแห่งการมา หรือเพราะนำไปซึ่ง การสืบต่อ ในเรื่องนี้พระอรรถกถาจารย์ได้อธิบายเพิ่มเติมไว้ว่า จริงอยู่ ธรรม คือจิตและเจตสิก ในบรรดาจักขุและรูป เป็นต้น เป็นทวารและอารมณ์น…

บทความนี้พูดถึงอายตนะ 12 ซึ่งมีผลกระทบต่อการเกิดขึ้นของจิตและเจตสิกที่หลากหลาย ปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่ออายตนะกระทบกัน ส่งผลให้เกิดจิตกุศลและอกุศลอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดกำลังและคุณธรรมที่เข้มแข็งขึ้