อรรถกถาจารย์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 4 / 7

…ผู้น้อยนับไปจ้อย ๑ ผู้น้อยนับในครูงค์ ๑ ผู้น้อยในบริวาร ๑ ผู้น้อยในมรรคลผลที่ บรรลุ เพราะเหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวไว้ในอรรถกถา ๑. อง. เอก. ๒๐/๔๕๕. ว่า "เทวสมวรร ไม่มี ที่ถูกต้องเป็น "ติฎวรค" ๒. มิน. ปุ. ๔/…

เนื้อหานี้กล่าวถึงปัญหาความไม่ประมาณของภิกษุผู้มีความปรารถนามาก ซึ่งอาจนำไปสู่ความไม้แน่นอนในการรับรู้และปฏิบัติ พระผู้พระภาคได้แสดงธรรมแก่ภิกษุทั้งหลายเพื่อให้เข้าใจถึงการรับมือกับความปรารถนานั้น โดย

…พระธรรมกายบัญญัติขึ้นมาใหม่เหมือนอย่างที่ใครหลาย ๆ คนเข้าใจ แต่เป็นคำเรียก “สวดพิธูชิต” ที่ได้ตามพระอรรถกถาจารย์เพื่อให้จดจำง่าย ๆ ก็เท่านั้น ฉะนั้น เวลาจะว่า จะคอมเมนต์ จะโพสต์ หรือหากเจอะอะไร ก็อยากให้ลองเปิดค…

…ในพระไตรปิฎกและไม่ใช่คำที่วัดพระธรรมกายบัญญัติขึ้นมาใหม่ แต่เป็นคำเรียกเพื่อจำง่ายในสวดพิธูชิตตามพระอรรถกถาจารย์ ผู้สนใจสามารถค้นคว้าเพิ่มเติมในพระไตรปิฎกและอรรถกถาแปลได้ เพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดและผลกระทบที่อ…

…ิดขึ้น เพื่อจะได้ทำให้ใจของเราพร้อมที่จะทำสมาธิให้ดียิ่งๆ ขึ้นไป 3.3 วิธีแก้ไขพยาบาท ในพระไตรปิฎกพระอรรถกถาจารย์ได้กล่าวถึงวิธีการเพื่อละพยาบาทเอาไว้ว่า ธรรม 6 ประการย่อมเป็นไป เพื่อละพยาบาท คือ 1 ทีฆนิกาย มหาวรร…

อาการความโกรธเกิดจากจิตที่ร้อนรน อาจส่งผลเสียต่อทั้งตัวเราและผู้อื่น โดยเฉพาะเมื่อมีโทสะ คิดทำลาย ซึ่งอาจลุกลามจนเกิดความพยาบาทเมื่อไม่สามารถทำลายทันที ความไม่พอใจที่เกิดขึ้นแม้เพียงเล็กน้อยสามารถจุดช

มรรค ผล ก็จะบังเกิดต่อไป แล้วแต่การพิจารณานั้นๆ อนึ่ง พระอรรถกถาจารย์ได้กล่าวว่า ผู้ที่ได้สำเร็จเป็นพระอรหันต์จากการเจริญกายคตา สติกัมมัฏฐาน เพียงแต่อาศัยอุคคหโกสัลละ 7 …

เอกสารนี้เสนอการพิจารณาในมนสิการโกสัลละ 10 อย่างซึ่งต้องการให้ผู้ปฏิบัติระลึกถึงหลักการอย่างหนักแน่น ข้อปฏิบัติทั้งหมดต้องดำเนินการด้วยความระมัดระวังในขั้นตอนต่าง ๆ เพื่อให้การพิจารณาไม่คลาดเคลื่อนไปจ

…ได้ กล่าวว่า การพิจารณาโกฏฐาสะนี้แหละเป็นสิ่งสำคัญอยู่ เมื่อผู้เจริญไม่ละทิ้ง ปฏิบัติต่อไปตามที่ท่านอรรถกถาจารย์ได้สั่งไว้นี้ ก็จักได้รับผล อย่างแน่นอน โกฏฐาสะเหล่านั้นจะปรากฏขึ้นโดยเฉพาะๆ ทั้งภายในตนและคนอื่นเสม…

…พิจารณาต่อไปเรื่อย ๆ เพื่อให้สามารถเข้าถึงจิตใจที่ปลอดจากความกลัวและอคติได้ในที่สุด หากปฏิบัติตามที่อรรถกถาจารย์สอนจะได้รับผลแน่นอน เช่นเดียวกับการมองเห็นโกฏฐาสะเป็นเพียงส่วนประกอบที่รวมกัน.

ในการเจริญกายคตาสติกัมมัฏฐานนี้ พระอรรถกถาจารย์แนะไว้ว่า ผู้เจริญจะต้อง ทำการท่องด้วยวาจาทุกๆ คนไป ไม่ว่าจะเป็นบุคคลธรรมดา หรือบุคคลที่ทรงไว้ซึ่งพร…

การเจริญกายคตาสติกัมมัฏฐานนี้แนะนำให้ท่องด้วยวาจาทุกๆ คน เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายในการพิจารณา โดยมีวิธีการในการบริกรรมแบ่งเป็นหลายหมวด ทั้ง อนุโลมและปฏิโลม เป็นการช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถพิจารณาสำเร็จได

…ล่ม ๕ หน้า ๖๕ เป็นมงคล เพราะเป็นเหตุแห่งความก้าวล่วงสังสารทุกข์ได้." [๒๕] กล่าวว่า อภิสมอแลน นี้ พระอรรถกถาจารย์กล่าว หมายอามตรัสอธิษฐานญาณดลย. ด้วยเหตุนี้นั่น พระผู้มีพระภาค จึงตรัสว่า "ภิญญทั้งหลาย ผู้ใดอ้อมเห็…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสังสารทุกข์และมงคลแห่งการเห็นทุกข์ ความดับทุกข์และข้อปฏิบัติที่นำไปสู่ความดับทุกข์ ซึ่งพระผู้มีพระภาคได้ตรัสถึงความสำคัญของการเข้าใจเหตุของทุกข์และการดับทุกข์ในบทพระสูตรต

…จิวโดยตรง นั่นแลว่า การบรรโภจิวร่มสำเร็จ เพราะให้ถึงประโยชน์มีการ บำบัดเสียดังความหนาวเป็นต้น พระอรรถกถาจารย์ จงกล่าวว่า ว่าหาริโกปุปฺปฏิฏานามมตุตสาน ดังนี้ เพราะเหตุั้น พระ ผู้มีพระภาค จึงตรัสว่า 'เพียง…

…ึงการถอดผ้าผ้ายบและรายละเอียดโดยมุ่งเน้นที่การบรรโภจิวและการประกอบมณฑล จากการตีความและคำอธิบายของพระอรรถกถาจารย์ นอกจากนี้ ยังอธิบายถึงการไม่ทำความแปลกและความสำคัญของการบรรโภจิวเพื่อให้ถึงประโยชน์ มีการใช้คำที่เก…

…ว่า โอท- ปุดกิณี. ด้วยเหตุนี้นั้น พระอรรถกถาจึงกล่าวคำว่า อูกนิษ- เป็นต้น. ในคำว่า ชนะ อนโมก นี้ พระอรรถกถาจารย์กล่าวอ้างอ้าง นั่นแล้วด้วย ชจ ศัพท์ เพราะประกอบด้วยงง. มีคาอธิบายว่า 'สตรี อันกองทัพผู้ยงธขึ้นแล้วนา…

…วข้องกับสตรีและการสนับสนุนด้านเงื่อนไขต่าง ๆ พร้อมกับการพูดถึงการดูแลบุตรและภรรยาในบริบทของศาสนา พระอรรถกถาจารย์ได้เสนอคำชี้แจงต่าง ๆ ที่สะท้อนถึงแนวคิดการปฏิบัติ และความสำคัญของการสงเคราะห์ อุปกรณ์ต่าง ๆ ในส่วนน…

…ง ว่า มีโทษแห่งการอยู่ในบ้านอยู่ 8 อย่าง แม้ว่าจะเล็กน้อยหรือเป็นธรรมดาอย่างไรก็ตาม โทษเหล่านั้นพระ อรรถกถาจารย์ท่านกล่าวไว้ดังต่อไปนี้ บ ท ที่ 5 อุ ท ธ จ จ ก ก ก จ จ ะ แ ล ะ วิธี แก้ไข DOU 65

บทความนี้ให้ความเข้าใจเกี่ยวกับความกังวลใจที่อาจส่งผลต่อการนั่งสมาธิและการมุ่งมั่นในทางปฏิบัติ ศึกษาเครื่องกังวลที่มี 10 ประการตามคัมภีร์วิสุทธิมรรค รวมถึงข้อคิดเกี่ยวกับการต้องตัดการยึดถือจากที่อยู่

4.2 สาเหตุของถีนมิทธะ เหตุเกิดถีนมิทธะ พระอรรถกถาจารย์ท่านแสดงไว้ว่ามี 5 ชนิด คือ 4.2.1 อรติ ความไม่ยินดี คือไม่ยินดีในการทำงาน หรือในการทำสมาธิเป็นต้น เม…

ถีนมิทธะเป็นอุปสรรคในการทำสมาธิ พระอรรถกถาจารย์กล่าวถึงสาเหตุของถีนมิทธะที่แบ่งออกเป็น 5 ชนิด ได้แก่ อรติ (ความไม่ยินดี) ซึ่งเกิดจากจิตใจที่ไม่ละเอ…

…ารภความเพียร แก้โดยอุบายแก้ง่วง 8 ประการ ตามที่พระโมคคัลลานะได้รับคำแนะนำจากพระพุทธเจ้าหรือตามที่พระอรรถกถาจารย์แนะนำไว้ โดยให้ประมาณในการทาน ผลัดเปลี่ยนอิริยาบถ นึกถึงความสว่าง อยู่กลางแจ้ง คบหามิตรดี และพูดคุยก…

ถีนมิทธะ คืออาการง่วงเหงาหาวนอนที่เกิดจากหลายสาเหตุ เช่น ความเกียจคร้าน, อาการหดหู่, การพักผ่อนไม่เพียงพอ วิธีแก้ไขมีหลายประการ เช่น การใช้ความเพียร, การปรับเปลี่ยนอิริยาบถ, นึกถึงความสว่าง, การอยู่กล

…ิจารณา โกฏฐาสะนี้ เมื่อถึงขั้นสุดท้ายแล้ว ต้องถือเอาแต่เพียงอันเดียว ไม่ต้องถือเอาทั้ง 32 อย่าง ท่านอรรถกถาจารย์ได้เปรียบเทียบข้อนี้ว่าดุจดังนายพรานต้องการจับลิงซึ่งอยู่ในป่าตาล มีตาล 32 ต้น เขาเอาลูกศรยิงใบตาลซึ…

เอกสารนี้เกี่ยวกับการพิจารณาโกฏฐาสะซึ่งมีการเลือกสรรโดยละทิ้งที่น้อยชัดเจน จนเหลือเพียงหนึ่งเดียวและเข้าถึงฌาน เนื้อหาทำเปรียบเทียบการปฏิบัติการกับนายพรานและลิงในป่าตาล ที่ทำให้เราสามารถเข้าสู่กระบวนก

…ยเป็นทุกข์ “เปรียบเหมือนบุรุษจะพึงเป็นผู้มีอาพาธ ถึงความลำบากเจ็บหนัก บริโภคอาหารไม่ได้ และไม่มี พระอรรถกถาจารย์ ได้อธิบายเพิ่มเติมว่า เหมือนอย่างคนกระสับกระส่ายเพราะโรคดี แม้เมื่อ เขาให้น้ำผึ้งและน้ำตาลกรวดเป็นต…

ในบทนี้กล่าวถึงอารมณ์พยาบาทที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันและผลกระทบต่อการทำสมาธิ พยาบาทเป็นอุปสรรคที่ทำให้ใจไม่สงบ ซึ่งจำเป็นต้องรู้จักและกำจัดเพื่อช่วยในการเข้าถึงความสุขจากสมาธิ พระพุทธองค์ได้เปรียบเทีย

…ฐฯ แปลว่า ละแล้ว. บทว่า โอ เป็นเพียงนิมิต๓ [๕๔๗] นิพพานนั่นมี ๒ อย่าง โดยปรยีย ด้วยประการดังนี้. พระอรรถกถาจารย์ กล่าวว่าไว้แม้นิโรธกถารวิสุทธิสูตรว่า " ปู-> นิพพานอันไม่มีปิจฉา ชื่อว่า อุปปาทะปริญญา. อีกนัยหนึ่ง…

ข้อความนี้กล่าวถึงการทำความเข้าใจในธรรมสาระของพระพุทธศาสนา ซึ่งรวมถึงอิทธิพลของธรรมวินัยในชีวิตและการบรรลุนิพพานที่เป็นสาระสำคัญ ตามที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ เนื้อหาอธิบายว่านิพพานมีสองประเภทคือ อุปปาท

…้" พวกเราจักเที่ยวบิณฑบาต ณ ที่ไหน? กว่า "ในบ้านโน้น ขอรับ" นี่เป็นการให้คำตอบคือจริง ถึงดังนั้น พระอรรถกถาจารย์ ก็กล่าวว่า เอกตุ จินตวา ดังนั้น เพราะ หมายเอาจิตเป็นเหตุคิดแล้วจึงกล่าว สองบอกว่า โตติ ปฏิราษฎ ควา…

บทความนี้กล่าวถึงการบิณฑบาตของภิกษุในฐานะแห่งการดำเนินชีวิตและการพิจารณาในพระธรรม โดยมีพระอรรถกถาจารย์ให้คำอธิบายเกี่ยวกับความคิดและการตอบสนองของภิกษุที่พึงมีในกิจกรรมบิณฑบาต ซึ่งยืนยันว่า การรู้จักพอเพ…

…ก่อนคริสต์ศตวรรษอรรถกถาในภาษาบาลี่ที่เราใช้ในปัจจุบันนี้ เกิดขึ้นจากการจ้านของพระพุทธโฆษาจารย์และพระอรรถกถาจารย์รุ่นถัดมา โดยอาศัยเนื้อหาจากอรรถกถาชิงหลหลายฉบับที่เรียกว่า “โบราณอรรถกถา” อาทิมหาวรรถากมหาปัจฉิมอรร…

บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างภาพสลักหินและอรรถกถาชาดก อธิบายการใช้เนื้อหาในอรรถกถาเพื่อเสริมการตีความภาพ โดยยกตัวอย่างผลงานสร้างในพุทธศตวรรษที่ 3 รวมถึงการอ้างอิงเนื้อหาเก่าแก่ในอรรถกถาชั้นต่าง ๆ

แนวคิด 1. กรรมเป็นเรื่องที่สลับซับซ้อน เข้าใจได้ยาก แต่ในพระไตรปิฎก พระอรรถกถาจารย์ได้พยายาม อธิบายเรื่องกรรมเพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น ซึ่งท่านจำแนกออกเป็น 3 หมวด คือ กรรมให้ผลตาม หน้าที…

บทความนี้ทำการอธิบายถึงแนวคิดต่างๆ ของกรรมที่ถูกจำแนกเป็น 3 หมวด ด้วยการศึกษาเรื่องกฎแห่งกรรมจากหลักฐานในพระไตรปิฎก เพื่อเข้าใจการให้ผลของกรรมอย่างชัดเจน นักศึกษาเรียนรู้ได้ถึงประเภทต่างๆ และวิธีการเป

…บีบคั้น 12) อุปฆาตกกรรม คือ กรรมตัดรอน กล่าวคือ กรรมดีหรือกรรมชั่วตัดรอน ต่อมาในราวพุทธศตวรรษที่ 10 อรรถกถาจารย์คนสำคัญของยุค คือ พระพุทธโฆษาจารย์ ภิกษุ ชาวแคว้นมคธ ประเทศอินเดีย ด้วยความที่ท่านเป็นบัณฑิตนักปราชญ…

บทความนี้กล่าวถึงการเกิดใหม่ของมนุษย์จากการเป็นเทวดา รวมถึงการส่งต่อคำสอนเกี่ยวกับกรรมจากพระพุทธองค์จนถึงปัจจุบัน โดยการจำแนกกรรมออกเป็น 12 ประเภท ได้แก่ ทิฏฐธรรมเวทนียกรรม, อุปปัชชเวทนียกรรม และอื่นๆ

นิปเปสิกตานี้ พระอรรถกถาจารย์อธิบายว่า หมายถึง การ ค่าด้วยวัตถุสําหรับค่า ๑๐ อย่าง คือ พูดข่ม พูดใส่ร้าย พูดขับเขา พูดไล่เขา พูดห…

เนื้อหาเกี่ยวกับแนวทางการหาเลี้ยงชีพด้วยวิธีการที่ไม่บริสุทธิ์ของพระภิกษุ โดยระบุถึง 5 วิธีที่พระภิกษุใช้รวมถึงการพูดลับหลัง สร้างความข่มขู่ และแสวงหาผลประโยชน์จากผู้อื่น สิ่งเหล่านี้ถือเป็นการละเมิดศ