หน้าหนังสือทั้งหมด

การประกอบความเพียรในพระภิกษุ
170
การประกอบความเพียรในพระภิกษุ
…ภิกษุมีอายุมาก เป็นคนแก่ ถูกความชราครอบงำ 2. สมัยที่เจ็บไข้ได้ป่วย มีโรคมาก 3. สมัยที่เศรษฐกิจไม่ดี อาหารบิณฑบาตหาได้ยาก 4. สมัยที่ผู้คนขาดความสามัคคี ทะเลาะเบาะแว้งกัน 5. สมัยที่ภิกษุสงฆ์แตกกัน ทะเลาะกัน …
การประกอบความเพียรหรือการเจริญสมาธิภาวนาเกี่ยวข้องกับความขยันของพระภิกษุ แม้ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม พระภิกษุต้องรักษาคุณสมบัติในการมีความศรัทธา มีสุขภาพดี และไม่โอ้อวดตนเอง การปรารภความเพียรอย่างจร
การพิจารณาความตายในพระพุทธศาสนา
159
การพิจารณาความตายในพระพุทธศาสนา
…็นเวลาไหน ก็ให้นึกว่าอาจมีเหตุให้เราตายได้ตลอดเวลา เช่น อาจถูกงูกัด แมงป่อง ต่อย ตะขาบกัด พลาดหกล้ม อาหารไม่ย่อย ถูกคนทำร้าย หรือถูกอมนุษย์เบียดเบียน แล้วจึงพิจารณาต่อ ไปว่า บาปอกุศลทั้งหลายที่จะเป็นอันตรา…
เนื้อหานี้พูดถึงความจริงของชีวิตที่ไม่สามารถพาอะไรไปได้เมื่อจากโลก และการมีความต้องการตลอดเวลา การรู้จักพิจารณาถึงความตายช่วยกระตุ้นให้คนทำความดีตามที่พระพุทธเจ้าได้สอน. พระองค์ให้เราระลึกถึงความตายทั
ทัศนคติเรื่องปัจจัย 4 กับการใช้ชีวิต
149
ทัศนคติเรื่องปัจจัย 4 กับการใช้ชีวิต
…รถใช้ได้ในหลายโอกาส หรือหลายสถานการณ์ เพื่อจะได้ไม่จำเป็นต้องมีเสื้อผ้ามากเกินความจำเป็น เป็นต้น 2. อาหาร ควรเน้นที่ความครบถ้วนทางโภชนาการ มากกว่ารับประทานอาหารที่ไม่ค่อยมีประโยชน์ ตามชอบใจ ซึ่งส่วนใหญ่จะแ…
…ิธีการที่ฆราวาสสามารถปรับใช้ทัศนคติเกี่ยวกับปัจจัย 4 เพื่อประโยชน์ในชีวิตประจำวันผ่านการใช้เสื้อผ้า อาหาร และที่อยู่อาศัยอย่างมีสติและคำนึงถึงความคุ้มค่าแหล่งที่อยู่อาศัยต้องสะอาดและเหมาะสม
ผลต่อการสร้างนิสัยของพระภิกษุ
143
ผลต่อการสร้างนิสัยของพระภิกษุ
…หรือยามเจ็บไข้ แต่ไม่รับยามาใช้รักษา เป็นต้น 2. กรณี “รับน้อย” กว่าความจำเป็น ก็จะทำให้ลำบาก เช่นฉันอาหารน้อยจนเกินไป จะทำให้ หิวเร็ว ร่างกายอ่อนเพลีย เกิดความกังวลเพราะความหิว เป็นต้น 3. กรณี “รับมาก” กว่…
การรับปัจจัย 4 เป็นประตูที่จะมีผลกระทบต่อการพัฒนานิสัยและคุณธรรมของพระภิกษุอย่างมาก การรับหรือไม่รับปัจจัย 4 ส่งผลต่อชีวิตและการบำเพ็ญสมณธรรมของพระภิกษุ หากไม่รับจะส่งผลให้มีความลำบากเมื่อเกิดความจำเป
การสละและการกำจัดปัจจัย 4
142
การสละและการกำจัดปัจจัย 4
…มตามวิธีการ เช่น ผ้าจีวรเก่าๆ ที่ใช้ไม่ได้แล้ว อาจ นำไปตัดแบ่งเป็นผ้าผืนเล็กๆ สำหรับทำความสะอาด หรืออาหารบิณฑบาตที่เหลือ ไม่สามารถเก็บไว้ได้ ให้นำไปเททิ้งในที่อันสมควร เป็นต้น 6.8 การ “รับ” ปัจจัย 4 ความสำ…
ในขั้นตอนที่ 5 การสละปัจจัย 4 หมายถึงการแบ่งปันหรือถวายให้ผู้มีคุณธรรม ส่วนการกำจัดเป็นการทำลาย หรือกำจัดวัสดุที่ใช้แล้วให้เหมาะสม เช่น การใช้ผ้าจีวรเก่าเพื่อทำความสะอาด การรับปัจจัย 4 นับว่าเป็นสิ่งจ
การบริโภคและปัจจัย 4 ในชีวิตของพระภิกษุ
140
การบริโภคและปัจจัย 4 ในชีวิตของพระภิกษุ
…ันน้อยเกินไป ไม่นานก็จะหิวใหม่อีกครั้ง แต่ถ้าฉันมากไป ร่างกายก็อึดอัด และไม่สบายตัว นอกจากนี้ หากฉันอาหารที่ไม่มีคุณภาพ เช่น เป็นของแสลงแก่ร่างกาย หรือมีรสจัด หรือเป็นของที่เสียแล้ว ก็จะส่งผล ต่อร่างกายโดย…
บทความนี้สำรวจการบริโภคอาหารของพระภิกษุว่ามีความสำคัญอย่างไรในการบำเพ็ญสมณธรรม และวิธีการแสวงหาปัจจัย 4 อย่างถูกต้องตามหลักธรรม …
ปล่อยอารมณ์และการใช้ปัจจัย 4 ในการฝึกจิต
139
ปล่อยอารมณ์และการใช้ปัจจัย 4 ในการฝึกจิต
…ปกรณ์ สำหรับฝึกจึงต้องละเอียดอ่อนแตกต่างกันไป หากพิจารณาให้ดี จะพบว่าในบรรดาปัจจัย 4 “บิณฑบาต” หรือ อาหาร เป็นสิ่งที่ควบคุมหรือบริหารได้ยากที่สุด สำหรับจีวร และเสนาสนะ เมื่อมีแล้วก็สามารถใช้กันได้ยาวนาน ไม…
…ททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ และ ธัมมารมณ์ โดยใจควรหยุด นิ่ง และพินิจพิจารณา ปัจจัย 4 คือ อาหาร หนังสือ และเสนาสนะ ซึ่งเมื่อใช้ต้องพิจารณาใน 3 กาล รวมทั้งศึกษาแนวทางและความแตกต่างของปัจจัย 4 เพื่…
การบริหารปัจจัย 4 ในพระพุทธศาสนา
136
การบริหารปัจจัย 4 ในพระพุทธศาสนา
…้งทั้งที่ยังใช้ กันไม่คุ้มค่า ก็ไปหาซื้อกันมาใหม่ วัสดุจากธรรมชาติที่ต้องนำมาใช้จึงต้องมากตามไปด้วย อาหารสำหรับพระภิกษุก็ฉันเท่าที่บิณฑบาตมาได้ และหากเกินเวลาเที่ยงวันไปก็ไม่สามารถฉันได้อีก อาหารที่พระภิกษ…
จากพุทธพจน์แสดงให้เห็นว่าปัจจัย 4 เป็นเหตุให้เกิดกิเลสตัณหาในพระภิกษุ หากไม่ระมัดระวังจะส่งผลต่อคุณธรรม การฝึกฝนตนเองจะช่วยสร้างนิสัยดีและคิดดี การใช้ปัจจัย 4 จำเป็นตามวัตถุประสงค์ เพื่อไม่ให้เกิดการส
การพัฒนานิสัยผ่านปัจจัย 4
135
การพัฒนานิสัยผ่านปัจจัย 4
…ุไม่ได้มีทรัพย์สมบัติอะไร สิ่งที่มีส่วนใหญ่คือปัจจัย 4 เท่าที่จำเป็น คือ มีผ้าไตร จีวรเพียง 3 ผืน มีอาหารเท่าที่บิณฑบาตมาได้ในแต่ละวัน มีเสนาสนะที่มุงบังเพียงเล็กๆ พอตัว และมียา รักษาโรคในยามที่ป่วยไข้ ดัง…
นิสัยคือความประพฤติเคยชินที่เกิดจากการย้ำคิดพูดทำ หากมีนิสัยดีจะทำให้มีโอกาสคิดพูดทำดี ในขณะที่ถ้ามีนิสัยไม่ดีจะมีโอกาสมีการกระทำไม่ดี การมีปัจจัย 4 ของพระภิกษุเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดนิสัยดีและไม่ดี ตัวอ
เภสัชบริขารในพระพุทธศาสนา
134
เภสัชบริขารในพระพุทธศาสนา
…เนยใส เนยข้น น้ำมัน น้ำผึ้ง น้ำอ้อย เป็นเภสัชอยู่ในตัว และ เขาสมมติว่าเป็นเภสัช ทั้งสำเร็จประโยชน์ในอาหารกิจแก่สัตวโลก และไม่ ปรากฏเป็นอาหารหยาบ ผิฉะนั้น เราจึงอนุญาตเภสัช 5 นี้แก่ภิกษุทั้งหลาย ให้รับประเค…
ในพระพุทธศาสนา พระองค์ทรงบัญญัติการใช้ยา 5 ชนิด ได้แก่ เนยใส, เนยข้น, น้ำมัน, น้ำผึ้ง, และน้ำอ้อย เพื่อใช้ในการรักษาโรคและส่งเสริมคุณธรรมของภิกษุ การอนุญาตนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตและปร
การบริโภคและที่อยู่อาศัยของภิกษุในพระพุทธศาสนา
133
การบริโภคและที่อยู่อาศัยของภิกษุในพระพุทธศาสนา
บิณฑบาต (อาหาร) สำหรับเรื่องการบริโภคอาหาร ท่านพระสารีบุตรเถระ พระอัครสาวกเบื้องขวา ผู้มีปัญญาเลิศกว่า ภิกษุใด ได้…
การบริโภคอาหารของภิกษุในพระพุทธศาสนานั้นมีแนวทางที่ชัดเจน เพื่อความสบายของร่างกายและการปฏิบัติธรรม โดยท่านพระสารีบ…
ความสำคัญและวัตถุประสงค์ของปัจจัย 4
131
ความสำคัญและวัตถุประสงค์ของปัจจัย 4
…และปกปิดอวัยวะที่น่าละอายเท่านั้น การมี เสื้อผ้าหลากหลายสีสัน หลากหลายรูปทรง ก็แทบจะไม่จำเป็นเลย ถ้าอาหารมีไว้เพื่อหล่อเลี้ยงชีวิต ช่วยให้ ร่างกายมีเรี่ยวแรงไปทำกิจกรรมที่สำคัญปริมาณอาหารที่มากจนเกินกว่าที…
…ปัจจัย 4 ในพระพุทธศาสนาเน้นความพอเพียงและการใช้เท่าที่จำเป็นเพื่อความสุขในชีวิต ซึ่งปัจจัย 4 ได้แก่ อาหาร, ที่อยู่, เสื้อผ้า และยารักษาโรค การใช้ในปริมาณที่ถูกต้องช่วยบรรเทาความทุกข์ให้หายไป การมีมากเกินไป…
ความสำคัญของปัจจัย 4 ในชีวิตและการบำบัดทุกข์
130
ความสำคัญของปัจจัย 4 ในชีวิตและการบำบัดทุกข์
บิณฑบาต (อาหาร) เราอนุญาตบิณฑบาตแก่พวกเธอ ก็เพียงเพื่อให้กายดำรงอยู่ได้ ให้กาย เป็นไปได้ ให้ความลำบากสงบ เพื่ออนุเ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงวัตถุประสงค์ของการใช้ปัจจัย 4 ได้แก่ บิณฑบาต (อาหาร) เสนาสนะ (ที่อยู่อาศัย) และคิลานปัจจัยเภสัชบริขาร (ยารักษาโรค) โดยยกตัวอย่างการบรรเทาความลำบากและเว…
ความสำคัญของปัจจัย 4 สำหรับพระภิกษุและฆราวาส
129
ความสำคัญของปัจจัย 4 สำหรับพระภิกษุและฆราวาส
…าข้าวของอะไรมาใช้ตามใจ ไม่สามารถ นุ่งห่มด้วยเสื้อผ้าที่มีรูปแบบและสีสันอันหลากหลายไม่สามารถรับประทานอาหารในเวลาใดก็ได้ตามใจตนเอง ปัจจัย 4 ที่พระภิกษุมีอยู่นี้ จึงมีเฉพาะที่จำเป็นต้องมีจริงๆ เท่านั้น ดังนั้…
ปัจจัย 4 คือ สิ่งที่จำเป็นสำหรับการดำรงชีวิต ไม่ว่าจะเป็นความปลอดภัย ที่พัก หรือยารักษาโรค สำหรับพระภิกษุแล้ว ปัจจัย 4 จะมีความสำคัญมาก เพราะพวกเขาต้องลดการครอบครองลงเหลือเพียงสิ่งที่จำเป็น นอกจากนี้
ปัจจัย 4 และมัตตัญญูในพุทธศาสนา
128
ปัจจัย 4 และมัตตัญญูในพุทธศาสนา
คำว่า “บิณฑบาต” หมายถึง อาหาร คำว่า “เสนาสนะ” มาจากคำ 2 คำ คือ เสนะ แปลว่า “ที่นอน และอาสนะ แปลว่า “ที่นั่ง” รวม ความแล้วคือที่นอ…
…ฑบาต', 'เสนาสนะ', และ 'คิลานปัจจัยเภสัชบริขาร' รวมถึงปัจจัย 4 ที่จำเป็นในการดำรงชีวิต เช่น เสื้อผ้า อาหาร ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค ความสำคัญของปัจจัยเหล่านี้ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้ไว้ และการเป็นผู้รู้จ…
แนวทางการทำความดีในวันต่างๆ
95
แนวทางการทำความดีในวันต่างๆ
…ันไปบ้าง เช่น ถ้าเป็นเด็กก็อาจจะมีขนม อุปกรณ์ เครื่องเขียนหรือของเล่นไปฝากเพื่อนๆ ส่วนผู้ใหญ่ก็อาจทำอาหารพิเศษแล้วนำไปแบ่งปันให้คนข้างบ้าน หรือ เอาไปฝากคนที่ทำงาน เป็นต้น แม้การช่วยเหลือด้วยกำลังกาย เวลาที…
ข้อความข้างต้นกล่าวถึงความสำคัญของการทำทาน รักษาศีล และการเจริญภาวนาในชีวิตประจำวันของชาวพุทธ โดยเน้นย้ำว่าทั้งสามสิ่งนี้เป็นสิ่งที่ไม่ควรขาดและต้องปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ แม้ในวิถีชีวิตที่แตกต่างกัน การ
การปฏิบัติทางพระพุทธศาสนาในชีวิตประจำวัน
92
การปฏิบัติทางพระพุทธศาสนาในชีวิตประจำวัน
…ให้เรียบร้อยเหมาะแก่การหยิบใช้ ขณะฉัน นั่งหลังตรง มีกิริยาสงบสำรวม สายตาไม่สอดส่ายไปที่ไหน ค่อยๆ ตักอาหาร ทำคำข้าวให้กลมกล่อม คือ ให้มีขนาดพอดีๆ ไม่ใหญ่เกินไปไม่เล็กเกินไป แม้ในบาตรหรือในจานก็ตะล่อมเกลี่ยใ…
…ักธรรม เช่น การบิณฑบาตที่ภิกษุต้องสำรวจกิริยามารยาทและกฎระเบียบที่ภิกษุพึงปฏิบัติ รวมถึงการรับประทานอาหารอย่างมีสติและสงบ ความสำคัญของการสำรวมในกิริยาคือการสร้างความเคารพและเลื่อมใสในธรรมะ เมื่อลงมือปฏิบัต…
พระอริฏฐะ ผู้มีความเห็นผิด
89
พระอริฏฐะ ผู้มีความเห็นผิด
…็ยังบริโภคกามคุณ 5 อยู่เลย แม้พระภิกษุก็เช่นกัน ยังคงดูรูปสวยๆ ฟังเสียงเพราะๆ ดมกลิ่นหอมๆ ลิ้มรสชาติอาหารอันเอร็ดอร่อย ถูกต้องสัมผัสที่น่าชอบใจ มีเครื่องปูลาดอาสนะ หรือแม้แต่เครื่องนุ่งห่มที่ มีสัมผัสอ่อนน…
เรื่องของพระอริฏฐะที่มีความเห็นผิดเกี่ยวกับความเป็นอันตรายของกามตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัส ซึ่งนำไปสู่การละทิ้งเพศพระภิกษุและการสร้างบาปอกุศล ความเข้าใจผิดนี้มีผลกระทบทั้งต่อคุณธรรมของตนเองและความเ
การรู้จักธรรมในสมัยพุทธกาลและปัจจุบัน
72
การรู้จักธรรมในสมัยพุทธกาลและปัจจุบัน
…่างว่า ภิกษุเมื่อขอ ก็ขอทั้งตระกูลชั้นต่ำ ชั้นกลาง ชั้นสูง ไม่ เว้น ตระกูลทั้งหลายเลย ดังนั้น จึงได้อาหารพอยังอัตภาพให้เป็นไปได้ ฉันใด ท่านสอบถามท่านผู้รู้ทุกเวลา ถึงฝั่งแห่งปัญญาบารมีแล้ว ก็จักบรรลุพระ สั…
บทความนี้สรุปถึงจุดมุ่งหมายในการรู้จักธรรมเพื่อให้พระภิกษุเข้าใจคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยแบ่งวิธีการเรียนรู้ธรรมออกเป็น 2 ประเภท คือ ในสมัยพุทธกาลที่พระภิกษุเรียนรู้จากการฟังโดยตรงจากพระพุทธเจ้า และในสม
อานิสงส์จากการฝึกตามธัมมัญญูสูตร
66
อานิสงส์จากการฝึกตามธัมมัญญูสูตร
…องต้อนรับ (ปาหุเนยโย) หมายถึง ท่านเป็นผู้ควรต้อนรับยิ่งกว่าแขกผู้ยิ่งใหญ่ ทั้งหลาย ที่นั่ง ข้าว น้ำ อาหาร และความสะดวกสบายใดๆ ที่ควรแก่ท่าน ก็ต้องรีบจัดหามาต้อนรับ เพราะถือว่าเป็นโอกาสสำคัญที่จะได้บุญใหญ่ …
อานิสงส์จากการฝึกตามธัมมัญญูสูตรรวมถึงการเป็นผู้ควรของคำนับ ต้อนรับ ทำบุญ อัญชลี และเป็นนาบุญของโลก โดยมีธรรม 7 ประการที่เป็นหัวใจสำคัญในการฝึกปฏิบัติ เพื่อให้เป็นที่เคารพและได้รับการต้อนรับอย่างเหมาะ