เรื่อง : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 134 / 563

…, มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่ม 21 ข้อ 521 หน้า 141 พระธรรมเทศน์พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร), เรื่อง “มงคลกถา”, 20 กันยายน 2496, หน้า 90 บทที่ 4 ขั้ น ต อ น ที่ 2 อัตถั ญ ญ DOU 75

เรื่องราวนี้เล่าว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงโปรดโจรองคุลิมาล ซึ่งเป็นโจรที่ฆ่าคนจำนวนมาก โดยมีการสนทนาที่สำคั…

…ิดความประสงค์ กลางของกลางเข้าไปนั่นแหละ ตั้งแต่ ต้นจนถึงพระอรหัต ไม่ให้คลาดเคลื่อนความหยุดอันนี้ จากเรื่องราวข้างต้นจะเห็นว่า คำๆ เดียวกัน อาจมีความหมายได้หลายระดับด้วยกัน ฉะนั้นการ เข้าใจในนัยที่ถูกต้องจึง…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการหยุดเพื่อให้เข้าใจในนัยที่ถูกต้องของพระพุทธศาสนา การเข้าใจนัยอย่างถูกต้องช่วยให้ปฏิบัติได้ดีและเจริญในคุณธรรม การมีความเพียรที่ไม่ถูกต้องอาจทำให้ไม่สามารถบรรลุธรรมได้เหมื

…มเพียรแต่เพียงผู้เดียวและตั้งอยู่ใน ความไม่ประมาท ไม่นานนักก็ได้บรรลุธรรม เป็นพระอรหันต์ในที่สุด จากเรื่องนี้จะเห็นว่า เดิมพระโสณะโกฬิวิสะปรารภความเพียรอย่างหนักจนเกิดความท้อ ถึงกับจะสึก ออกไปเป็นฆราวาส ด้ว…

พระพุทธเจ้าได้ใช้สายพิณเป็นอุปมาในการสอนพระโสณะโกฬิวิสะ เกี่ยวกับการตั้งความเพียรให้อยู่ในระดับพอเหมาะ เพื่อหลีกเลี่ยงการฟุ้งซ่านจากความเพียรที่มากเกินไป และการเกียจคร้านจากความเพียรที่น้อยเกินไป เมื่

เรื่องพระอริฏฐะ ผู้มีความเห็นผิด เมื่อครั้งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกคหบ…

เรื่องของพระอริฏฐะที่มีความเห็นผิดเกี่ยวกับความเป็นอันตรายของกามตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัส ซึ่งนำไปสู่ก…

…วยใจแล้ว แทงตลอด ดีแล้วด้วยความเห็น เป็นเวลานาน ดูก่อนอานนท์ แต่สาวกควรจะใกล้ชิดติดตามศาสดา เพื่อฟังเรื่องราวเห็น ปานฉะนี้ ซึ่งเป็นเรื่องขัดเกลากิเลสอย่างยิ่ง เป็นที่สบายแก่การพิจารณา ทางใจ เป็นไปเพื่อความเ…

การใกล้ชิดกับพระอุปัชฌาย์หรือครูบาอาจารย์ที่ดีเป็นสิ่งสำคัญสำหรับพระภิกษุ ในการพัฒนาคุณธรรมและการเข้าใจธรรมะอย่างลึกซึ้ง การได้ฟังธรรมและสอบถามความรู้จะช่วยให้เขาเข้าถึงปฏิบัติได้ดียิ่งขึ้น อีกทั้งยัง

…่งๆ ขึ้นไป ซึ่งกุศลธรรมที่ทรงตรัสไว้ในที่นี้ หมายถึง การมีความเจริญในศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ ปัญญา และ เรื่องตัวอย่างการประเมินคุณธรรม การรู้จักประเมินคุณธรรมในตัวเป็นเรื่องสำคัญในทางพระพุทธศาสนา เพราะหากพระภิ…

จากพุทธพจน์แสดงให้เห็นว่าพระองค์ทรงให้ความสำคัญกับกุศลธรรมของพระภิกษุใน 3 ลักษณะ ซึ่งรวมถึงการไม่อยู่กับที่และการพัฒนาคุณธรรมให้เจริญขึ้น โดยยกตัวอย่างพระมหาติสสเถระ ที่เข้าถึงสมาบัติ 8 แต่ไม่รู้ตัวว่

…เวลาทำความเพียร เพียงพระธัมมทินนะเดินพ้นออกไปเท่านั้น พระมหาติสสเถระก็ได้บรรลุ พระอรหัตผลในทันที จากเรื่องนี้แสดงให้เห็นว่า หากไม่ทราบว่าจะประเมินคุณธรรมในตนเองอย่างไร โอกาสที่จะหลง คิดว่าตนเองบรรลุธรรม อย่…

บทความนี้นำเสนอเรื่องราวของพระมหาติสสเถระและพระลกุณฏกภัททิยะในการประเมินคุณธรรมในตนเอง พระมหาติสสเถระได้เรียนรู้ว่าแม้ตนจ…

มีกุลบุตรคนหนึ่งเกิดศรัทธา บวชอุทิศชีวิตในพระพุทธศาสนา เมื่อบวชแล้ว พระอาจารย์และ อุปัชฌาย์ได้สอนเรื่องศีลที่เธอต้องรักษา โดยจำแนกศีลออกเป็นประเภทต่างๆ อย่างถี่ถ้วนให้ฟัง ภิกษุรูปนั้น รู้สึกว่าศีลเป็นสิ่…

เรื่องราวเกี่ยวกับภิกษุผู้มีศรัทธาที่บวชในพระพุทธศาสนา โดยมีพระอาจารย์แนะนำให้รักษาศีล 3 ประการ ได้แก่ กาย…

…ชชสูตร, ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค, มก. เล่ม 12 ข้อ 383 หน้า 272 พระธรรมเทศนาพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร), เรื่อง "ภัตตานุโมทนากถา”, 9 พฤษภาคม 2497, หน้า 358 ปรมัตถ์ แปลว่า ประโยชน์อย่างยิ่ง คือพระนิพพาน หรือแปลว่…

บทความนี้กล่าวถึงการสละอารมณ์ที่ไม่ดีเช่น โลภ โกรธ หลง เพื่อให้จิตใจผ่องใสและมีสมาธิ พร้อมด้วยการพัฒนาปัญญาที่มี 3 ระดับ คือ จินตมยปัญญาที่เกิดจากการคิดและพิจารณา โดยยกตัวอย่างจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพ

…พิจารณาเห็นความบกพร่องในตนเองที่ต้องเร่งแก้ไขมากน้อยแค่ไหน พระธรรมเทศนาพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร), เรื่อง “ ศีลทั้ง 3 ประการ, 14 มีนาคม 2497, หน้า 240 บทที่ 5 ขั้ น ต อ น ที่ 3 อัตตัญญ DOU 107

การประเมินศีลในทางธรรมปฏิบัติสามารถทำได้โดยการพิจารณาถึงการเข้าถึงดวงศีลภายใน ซึ่งเป็นศีลที่มีความบริสุทธิ์และสามารถมองเห็นได้ในศูนย์กลางกายมนุษย์ สำหรับฆราวาสนั้น สามารถประเมินได้จากความผ่องใสของใจ แ

บิณฑบาต (อาหาร) สำหรับเรื่องการบริโภคอาหาร ท่านพระสารีบุตรเถระ พระอัครสาวกเบื้องขวา ผู้มีปัญญาเลิศกว่า ภิกษุใด ได้ให้แนวทางในการ…

การบริโภคอาหารของภิกษุในพระพุทธศาสนานั้นมีแนวทางที่ชัดเจน เพื่อความสบายของร่างกายและการปฏิบัติธรรม โดยท่านพระสารีบุตรได้แนะนำให้บริโภคอาหารในปริมาณที่พอเหมาะและหยุดเมื่อรู้สึกอิ่มซึ่งควรจะดื่มน้ำต่อ เ

…4 มาจากท่านด้วย นิสัยดีๆ ที่เกิดจากการบริหารปัจจัย 4 ได้ดี จะเป็นพื้นฐานให้ความคิด คำพูด การกระทำใน เรื่องอื่นๆ ดีตามมา ยิ่งพระภิกษุอาศัยปัจจัย 4 มาใช้ฝึกฝนตนเองจนเกิดเป็นนิสัยดีๆ ได้มากเท่าไร คุณธรรม ความด…

จากพุทธพจน์แสดงให้เห็นว่าปัจจัย 4 เป็นเหตุให้เกิดกิเลสตัณหาในพระภิกษุ หากไม่ระมัดระวังจะส่งผลต่อคุณธรรม การฝึกฝนตนเองจะช่วยสร้างนิสัยดีและคิดดี การใช้ปัจจัย 4 จำเป็นตามวัตถุประสงค์ เพื่อไม่ให้เกิดการส

…กาย วาจา ใจ และเพิ่มพูนคุณธรรมของท่านให้ก้าวหน้ายิ่งๆ ขึ้นไปอีกด้วย 6.9 ตัวอย่างการประมาณในการรับ มีเรื่องตัวอย่างของการรับปัจจัย 4 จากพระไตรปิฎกที่น่าสนใจ ที่จะช่วยทำให้เข้าใจถึงการรับปัจจัย 4 ได้ดีขึ้น 2 …

…่วยให้พระภิกษุสามารถพัฒนาศีลธรรมและก้าวหน้าในธรรมะได้ ทั้งนี้มีตัวอย่างจากพระไตรปิฎกที่ช่วยให้เข้าใจเรื่องนี้ให้ดีขึ้น เช่น เรื่องพระเจ้าอุเทนถวายจีวรแก่พระอานนท์และภิกษุณีกุลลนันทารับกระเทียมไม่รู้จักประมา…

…ะพุทธศาสนา เพราะมีพระภิกษุที่ฝึกฝนอบรมตนเองมาดี เป็น ที่ตั้งแห่งความเลื่อมใสศรัทธาอย่างพระอานนท์ 2. เรื่องภิกษุณีถุลลนันทา สมัยนั้น อุบาสกคนหนึ่งได้ปวารณากระเทียมไว้แก่ภิกษุณีสงฆ์ว่า ภิกษุณีรูปใดต้องการกระเ…

ข้อความนี้สรุปการรับผ้าของพระอานนท์ที่ได้รับผ้าจีวรถึง 1,000 ผืนในวันเดียว เป็นการแสดงให้เห็นถึงการประมาณในการรับที่มีประโยชน์สูงสุดต่อพระพุทธศาสนา ทั้งยังเน้นถึงกรณีตัวอย่างของภิกษุณีถุลลนันทาที่ไม่ร

6.12.1 ทัศนคติเรื่องปัจจัย 4 กับการใช้ชีวิต ประโยชน์ประการแรกที่ฆราวาสสามารถนำมาปรับใช้ เพื่อประโยชน์แก่ตนเองได้ คือการน…

บทความนี้นำเสนอวิธีการที่ฆราวาสสามารถปรับใช้ทัศนคติเกี่ยวกับปัจจัย 4 เพื่อประโยชน์ในชีวิตประจำวันผ่านการใช้เสื้อผ้า อาหาร และที่อยู่อาศัยอย่างมีสติและคำนึงถึงความคุ้มค่าแหล่งที่อยู่อาศัยต้องสะอาดและเห

…นทางโลก มาประพฤติพรหมจรรย์ เพราะเห็นว่าไม่ควรประมาทในการทำความดี แตกต่างจากผู้ที่ไม่เข้าใจ เหมือนกับเรื่องราวใน รัฏฐปาลสูตร ที่พระเจ้าโกรัพยะ ผู้ครองกุรุรัฐ ถามพระรัฐปาละด้วยความสงสัยใน การออกบวชของท่านตั้ง…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของเวลาในชีวิตและการไม่ประมาท ซึ่งนำมาจากคำสอนในรัฏฐปาลสูตร โดยพระรัฐปาละที่ออกบวชตั้งแต่ยังหนุ่ม เนื่องจากเห็นคุณค่าของการทำความดีและเข้าใจในความไม่แน่นอนของชีวิต รวมถึงการเ

…วามสำคัญก็จะคล้ายกับกษัตริย์เช่นกัน คือหากทำให้ยอมรับได้แล้ว คนอื่นๆ ก็จะยอมรับ ตามกันไปด้วย ดังเช่นเรื่องราวของพราหมณ์พาวรี พราหมณ์พาวรี เป็นผู้มีลักษณะมหาบุรุษ 3 ประการ เรียนจบไตรเพท มีลูกศิษย์มากมายคือมี…

เนื้อหาได้อธิบายถึงการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในแคว้นมคธที่เริ่มเมื่อพระเจ้าพิมพิสารยอมรับศาสนา ทำให้ชาวเมืองเดินทางมาทำบุญและฟังธรรม ตามมาด้วยการมีส่วนร่วมของพราหมณ์พาวรีและศิษย์ผู้ใหญ่ที่บรรลุธรรม รวมถึงก

จากพระสูตรดังกล่าวข้างต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสถึงความแตกต่างของกลุ่มบุคคลต่างๆ ไว้ ทั้งในเรื่องของความปรารถนา รสนิยม ความมั่นใจ ความต้องการ รวมทั้งการมีเป้าหมายที่ต่างกัน ซึ่ง ความต่างกันเหล่านี้…

…สไว้ เช่น ความถือดีของกษัตริย์ ที่มีทิฏฐิมานะ ซึ่งมีผลต่อการปกครองและความสัมพันธ์ระหว่างชนชั้นต่างๆ เรื่องราวต่างๆ เช่น พระเจ้าปเสนทิ และท้าวมหานาม เป็นตัวอย่างที่นำมาอธิบายถึงอิทธิพลทางสังคมในสมัยพุทธกาล …

…ภะได้ครองราชย์ จึงยกทัพกลับไปฆ่าเจ้าศากยะทั้งหมดตามที่อาฆาตไว้ ภัยใหญ่จึงเกิดแก่เจ้าศากยะทั้งปวง จากเรื่องนี้จะเห็นถึงมานะทิฏฐิและความถือดีของกษัตริย์ผู้มีอำนาจ แค่เพียงเพราะความมีมานะไป ดูถูกวิฑูฑภะเท่านั้…

เรื่องราวของวิฑูฑภะผู้มีผิวพรรณดั่งทองคำที่ถูกดูแคลนโดยเจ้าศากยะ ทำให้เกิดความแค้นที่นำไปสู่วิสัยทัศน์แห่ง…

…จะยกปฏิกขึ้น เป็นอาการแทนว่าตนเองลง จากยาน และจะลดร่มลง แทนการแสดงความเคารพด้วยการน้อมศีรษะไหว้” จากเรื่องดังกล่าว แม้ว่าพราหมณ์จะมีความเคารพเลื่อมใส แต่เพราะมีชีวิตอยู่ในทางโลก จึงยังคง ต้องรักษาชื่อเสียงข…

บทความนี้กล่าวถึงความกังวลใจของพราหมณ์เมื่อเจอพระพุทธองค์ และความกลัวการถูกดูหมิ่น ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการรักษาหน้าตาในสังคม แม้จะมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ในส่วนที่สองกล่าวถึงความถือดีของคฤหบดี ที่ม