เหตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 221 / 294

…ยหัง ๆ ของเรา ๆ ในบทว่า คิริสนาทุรียโร มี วิเคราะห์ว่า [นาฏด] ช่วยเมื่อเข้าข้างขาและในซอกขาทั้งหลาย เหตุนั้น [นาฏด] ชื่อคิริสนาทุรี [ตัวเที่ยวไปข้างและซอกแห่ง เขา] สองว่ากว่า ปกิล ปิยม ดี คือ ต้นไม้เสียงอ…

ในบทความนี้พูดถึงความหมายของมังคลิดาถิ่นในตอนเล่ม ๑ หน้าที่ 119 โดยการวิเคราะห์แต่ละคำและบริบทที่เกี่ยวข้อง กล่าวถึงความสามารถในการร้องของนกและต้นไม้เสียงที่มีผลสำคัญในสังคม นอกจากนี้ ยังกล่าวถึงความส

…กำหนดไว้ว่า วัน ๑๔ คำเป็นต้น พึงเป็นวันไม่มีประโยชน์, แต่วันที่ บังคับกำหนดไว้ว่า วันไรประโยชน์ไม่. เหตุนี้น่ำในอรรถา กถาดฤาอัน พระอรรถถาการซึ่งไม่แสดงความที่อุโบสถกรรม นั้น เป็นกิจอันบุคคลพึงทำในวันที่ท่…

เนื้อหาเกี่ยวกับความหมายและความสำคัญของอาวาสีในฤกษ์สำคัญ ซึ่งรวมถึงพิธีกรรมและการจัดระเบียบวันสำหรับอุโบสถกรรมในภาคอิสที่ระบุวันที่สำคัญต่างๆ และการกำหนดวันเพื่อให้เกิดประโยชน์ตามความเชื่อของพระธรรม.

…หลาย เพราะถึงภาวะเช่นเดียวกัน โดยความกลัดกลุ้มแห่งรคะ ฉะนั้น ธรรมนันทะ พระผู้พระภาคจึงตรัสว่า เมถุน เหตุนี้ พระ อรรถกถามว่าซึ่งกล่าวว่า 'ราคปริญญาณ' เป็นต้น บรรดา บทเหล่านี้ บทว่า ราคปริญญาณ แปลว่า โดยควา…

เนื้อหานี้พูดถึงความหมายของ 'เมถุนธรรม' ที่มีความเกี่ยวพันกับการประพฤติของคนในพระพุทธศาสนา โดยอาศัยอรรถกถาที่อธิบายถึงการมีจิตที่ติดอยู่ในความกลัดกลุ่มแห่งราคะ ซึ่งเป็นธรรมที่เกิดจากการอยู่ร่วมกันทั้ง

… เล่ม ๓ - หน้า ๑๓๐ ภูฏาจุฬาหัตถีโภคสูตร ว่า "ธรรมนี้เป็นธรรมของชนฺ คือเป็นองๆ โดยอาการที่กล่าวแล้ว เหตุนี้ ชื่อว่า เมญูม [๑๒๑] อรรถกถาธรรมมิกสูตร ว่า "บทกาวว่า สฏุตี น ภูฏเชยุ วิภาคโภคณี คำว่า ไมพิธิงโภ…

บทความนี้กล่าวถึงภูฏาจุฬาหัตถีโภคสูตรและอรรถกถาธรรมมิกสูตร รวมถึงหลักธรรมและแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคและการนอน โดยมีการชี้แจงคำศัพท์เฉพาะในบริบทของพระไตรปิฎก เช่น การสูญเสียและการใช้ชีวิตในพ

ประโยค ๕ - มังกรคลาดกัปปิ่นเล่ม ๓ - หน้าที่ ۱۳๖ เพราะเหตุนี้ พระอรรถกาถาจึงกล่าวว่า "ปมาดิดกุณฑี องปุยติฏต" อรรถกาถุทกทปะว่าที่นอนอันไม่สมควรและเครื่องปลาคอั…

บทนี้กล่าวถึงการตีความและการอธิบายเกี่ยวกับอาสนาในพุทธศาสนา โดยมีการอ้างอิงถึงพระอรรถกาถา และอธิบายถึงคำว่า 'ปมาดิดกุณฑี' และอาสนาที่ไม่สมควร บทนี้ประกอบด้วยความเข้าใจในภูมิคำศัพท์บาฬีและการใช้คำที่เห

…มมีเท่ากัน ย่อมไม่ควร". [๒๔] จริงอยู่ เท้เตี้ยและมีประมาณ ๔ นิ้ว โดยนิ้วพระ สุดเท่านั้น จึงควร เพราะเหตุนี้ พระผู้พระภาคจึงตรัสว่า "อึ่ง ญิ ภูกุจจะให้ทําเทียม หรือดัดใหม่ พึงทําให้มีเท่าได้ นี้ โดยนิ้วสุ…

เนื้อหาในเอกสารนี้ว่าด้วยการศึกษาเกี่ยวกับการวัดขนาดและรูปแบบทางเรขาคณิตในพระธรรม โดยเฉพาะการประยุกต์การวัดจำพวกต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติของพระภิกษุและคำตรัสของพระผู้มีพระภาค อธิบายถึงรัฐศาสตร

ประโยค ๕ มัง: มังลัดถาที่มีนปเปล เล่ม ๓ - หน้าบ 138 (นิสาสมัญ) เท่านั้นจึงควร. เพราะเหตุนัน พระผู้มีพระภาคจึงตรัสไว้ ในเสนอสนับสนะว่า "ภิญฑูท้งหลาย ภูมิ์ ไม่มีรังเชรองเท้เดียง สูง ภูมิ์ใดพ…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของที่นอนในพระธรรม โดยระบุไว้ว่า การใช้ที่นอนต้องคำนึงถึงความสูงและขนาดของที่นอน نیز0 ที่นอนที่สูงเกินไปหรือใหญ่เกินไปจะไม่เหมาะสม อีกทั้งยังมีการอัญเชิญคำสอนจากอรรถกถาและพระธรรม

…ไว้แล้ว" [๒๒] เพราะรวมองค์ที่ ๓ และที่ ๔ ทั้ง ๒ องค์เป็นองค์เดียวกัน จึงมีองค์เดียว ด้วยประกาสะนี้ เหตุนัน ในอรรถกถาทุกภาสะท่านจึงกล่าวว่า “๒ องค์นี้องค์ต้นและองค์ที่ ๕ และที่ ๘ ทั่วไป แก่อุปาสและสามเณรด…

ข้อความนี้เน้นการรักษาศีลในพระพุทธศาสนาโดยเฉพาะในบทบาทของอุปาสกและสามเณรที่เกี่ยวข้องกับการนอนที่ห้ามใช้สอยกับวัตถุประสงค์ในการช่วยรักษาศีล. เนื้อหาแสดงให้เห็นถึงการอธิบายลักษณะของศีลและการปฏิบัติที่ถ

…นิจฉัยในคาถาที่ ๖. กล่าวว่า อารติ. การเว้น ชื่อว่า วิถี อัทย่างหนึ่ง ชนทั้งหลายผสมวัน ด้วยตนาน นั้น เหตุนี้ เจตนานั่น ชื่อว่ารัตติ บางว่า ปาปี คือ จากปาปี ได้แก่ จากอุกกุส. บางว่า มูขปาณา คือ จากการ ดื่ม …

บทความนี้พรรณนาถึงคาถาที่ ๖ ซึ่งเน้นการเว้นจากปาปีและความสำรวมจากการดื่มน้ำเมา การวิเคราะห์มีการกล่าวถึงมงคลทางจิตใจและการไม่ยินดีในความชั่ว นอกจากนี้ยังอธิบายคุณค่าของการไม่ดื่มสุราและมุ่งมั่นในการรั

…ทามิ' ดังนี้ ด้วยอิทธิพลนั้น อีกอย่างหนึ่งพึงทำการสงเคราะห์สังฆาบรมทั้งหลายเช่นนั้นเข้าอยู่ (ก็ได้) เหตุฉะนั้น พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า 'สภูปาทน์คุณหนุตส' ดังนี้" [๔๕] นอกจากนี้ สงฆถูกสอบถามพิสูจน์สูตรเป็นต…

…ี้กล่าวถึงภูฏกฎฏทันสูตรและการนำทางของบัณฑิตในการสงเคราะห์สังฆาบรม ผ่านคำบรรยายที่ชัดเจนถึงอิทธิพลและเหตุผลในการปฏิบัติ พระอรรถกถายังกล่าวถึงการสอบถามพิสูจน์สูตรและการสละชีวิตของอุบาสกที่มีความตั้งใจในการป…

…า 'สมุจฉวรีติ." กในคำเหล่านี้ ด้วยคำว่า "จิตตุมิ' ณ อุปุปชติ" ดังนี้แล้ว พระอรรถากถาแสดงว่า "จิตเป็นเหตุอาเวร ๕ เข้าไปสงบแล้ว นั่นแหละ" เพราะเหตุนี้ ในรถกถาท่านจึงกล่าวว่า "อัยวรทั้ง ๕ ของพระอริยสาวกา เป็…

…นถึงความสำคัญของการควบคุมจิตใจและการเข้าใจหลักธรรมเพื่อหลีกเลี่ยงเวรกรรมที่เกิดจากความคิดที่ผิดพลาด เหตุการณ์ในธรรมบทไม่เพียงแต่สอนให้เราเข้าใจเกี่ยวกับความบาปกรรมและผลที่ตามมา แต่ยังช่วยให้เราสร้างความสง…

…เป็นต้น จึงเป็นอันสำเร็จแล้ว ความที่มีจิตอาริ เป็นบาปธรรมเศร้าหมองแล้ว เพราะโลภะเป็นต้น ก็เหมือนกัน เหตุนี้ นั่นจึงกล่าวคำเป็นต้นว่า สกิลีกโลสย″ ดังนี้ ส่วนการ ยักเรียกกรรมเหล่านั้นว่า กิเลส ย่อมได้แสดงหน…

เนื้อหาในบทนี้อธิบายเกี่ยวกับกรรมกีลาสซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยมุ่งเน้นไปที่การทำความเข้าใจกรรมผ่านทางนัยของอนินทาน ทั้งยังได้แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างกรรมและกิเลส รวมถึงผลกระทบที่มี

ประโยคที่ ๕ - มงคลดิถีบันเทิง ๑๓ หน้า 177 เมื่อเป็นเช่นนี้ เหตุไฉนพระผู้มีพระภาคจึงทรงสร้าฯอ้าง * พระอรรถ-ถาคตาจึงกล่าวว่า คาถาพนธ์ ดังนี้. อธิบายว่า พระผู้มีพระภา…

บทความนี้สำรวจคำอธิบายเกี่ยวกับอุทธธรรมในพระพุทธศาสนา โดยพิจารณาถึงความหมายของเรื่องอาธและการเกิดของกรรม โดยเน้นว่าบุคคลที่ไม่ถึงกรรมบถจะไม่สามารถกล่าวว่าเป็นกายกรรมได้ การศึกษานี้ช่วยให้เข้าใจถึงความ

…ษาอญญญปลายอญญานั้น ว่า "บทงว่า สุราสาวิมุตติ คือ พันจากสุราและเมรัยตามที่กล่าวแล้ว." [๑๐] เจตนาเป็นเหตุคือตี ว่า คือ เป็นที่ตั้งแห่งความประมาณ ชื่อว่าปนะ จริงอย่างนั้น พระอรรถกถายกว่่าไว้ในอรรถกถา- อามกถ…

เนื้อหาพูดถึงนิยามของน้ำเมาและมัชชะตามที่กล่าวในอรรถกถา โดยอธิบายถึงการที่สุราและเมรัยเป็นที่ตั้งแห่งความเมา และการสำรวมจากการดื่มน้ำเมาเป็นหลักการสำคัญในการฝึกปฏิบัติตามแนวทางศาสนา อรรถกถาได้กล่าวถึง

…้นฉันใด แม้ในมงคลข้อว่า อาฏริ วิธิต ปาปา นี้ บัณฑิตไม่ควรถือเอาสุรา- ปานนั้น ในทวา ปาปา นี้ ฉันนั้น เหตุในพระวรณาไม่ทรงจัด สุราปนะนั้นเข้าในศิลาสูตรนั้น มีอันดั่งพระภูฏาจารย์กล่าวไว้ใน ศิลาสูตรนั้นแล้ว คื…

…รรมมดีตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยเฉพาะในศิลาสูตรที่ระบุถึงการไม่ควรถือเอาการดื่มสุราเป็นเรื่องดี ด้วยเหตุที่เป็นทางแห่งการเสื่อมและกรรมชั่ว ทั้งยังสะท้อนความเชื่อทางศาสนาที่มีต่อการเป็นอยู่และการเลือกทำดี …

ประโยคเล่ม 3 (หน้า 183) เหตุนี้ คำว่า วิสุ อบมูปฺปลวโต จังนั้น เป็นคำที่ปราก- รยะกล่าวดีแล้ว." ก็ในมคคลว่าข้อว่า อารติ วิริติ ปา…

ในพระธรรมมีการอธิบายว่า การดื่มสุราถือเป็นบาปและสะท้อนถึงสถานะของบุคคลตามแนวทางแห่งธรรมะ พระผู้มีพระภาคตรัสถึงกรรมที่เกี่ยวกับการดื่มสุราไว้อย่างเหมาะสม และบัณฑิตควรเข้าใจว่า การดื่มสุราอาจนำไปสู่อันต

…ว่า ที่เขาดงไว้ในนานเลย ดังนี้เถือ. [๑๒๙] ก็กรมกิเลส ๔ ประการตามที่กล่าวแล้ว เป็นเจตนา โดยธรรมเทียว เหตุนี้ ในอรรถกถาสมมุติฐสุตรเป็นต้น พระ อรรถกถาจึงทั้งหลายจึงกล่าวไว้ ในอรรถกถาแห่งอุตสาหกรรมกว่า "กรมบด…

ภายในเนื้อหาในเสกฎีษฎีปานิสิกขาเสนอถึงความสำคัญของกรรมและอารมณ์ที่เป็นพื้นฐานของการกระทำในชีวิต พบการอ้างอิงถึงอรรถกถาที่เกี่ยวข้องกับกรรมทั้ง ๓ และการดำเนินการที่ไม่ควรถูกมองข้าม อธิบายถึงกรณีต่างๆขอ

…เท่านั้น ส่วนสำหรับพวกคฤหัส เมื่อสิกขาบาท ข้อนี้ทำลายแล้ว ก็เป็นอันทำลายเฉพาะข้อเดียวเท่านั้น เพราะ เหตุที่สัปปลอบด้วยองค์ ๕ จะสำเร็จแกลกุตทัลเหล่านั้นได้ก็ก (ก็) ด้วยการสมาทานสิกขาบทเหล่านั้นแหละ ข้อนั้น…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของสิกขาบท ๕ ในพระพุทธศาสนา โดยระบุว่าหากสามเณรทำลายสิกขาบทข้อหนึ่ง จะทำให้สิกขาบททั้งหมดเสียหาย ขณะที่คฤหัสก์สามารถทำลายได้เฉพาะข้อเดียวเท่านั้น ทั้งนี้ การสมาทานสิกขาบทต้อง

…๕๑] โลกวิธีทีนั่น มีอาการทำลายเป็นสุขภาพ โลดคร-วิธีดัง หมามีการทำลายเป็นสภาพไม่ ด้วยประกายฉนี้, ด้วยเหตุ นั่นแล ในอรรถกฎูกทมันสูตร พระอรรถกฎูชึ่งกล่าวว่า "ก็ธรรมดาความทำลายแห่งเสตมาวิธีดี ย่อมไม่มี. เพราะ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการทำลายสิกขาบทในพระพุทธศาสนา สรุปความสำคัญของการประพฤติปฏิบัติตามสิกขาบทที่สมาทาน และการแสดงถึงลักษณะของพระอริยสาวกที่ไม่ปฏิบัติในสิ่งที่เป็นโทษ เช่น การดื่มสุรา สังเกตได้จากการที่น้ำ

ประโยค ๑ - มังคลดำก็มีเปล เล่ม ๓ - หน้าที่ ๑๙๓ ปฏิปิกข์ เพราะเหตุนี้ พระอรรถกถาจึงกล่าวว่าคืออเวพรดี บทว่า โยนิโสทิฐิ ควาวว่า สำเร็จโดยธรรมชาติ ประหนึ่งความ ที่มนุษ…

ข้อความนี้อธิบายถึงแนวคิดเรื่องความสำเร็จตามธรรมชาติในมังคลดำ โดยเสนอว่ามนุษย์และสัตว์มีการเดินทางหรือตำแหน่งที่สูงขึ้นหรือต่ำลงตามเจตนาและการตัดสินใจ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของเจตนาและการรับรู้ถึ