โทส : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 12 / 38

…ารนั่งเนสัชชิกังคัง หรือบางวันอาจจะรักษาอุโบสถศีล เป็นต้น สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นไปเพื่อกำจัดกิเลสโลภะ โทสะ โมหะให้เบาบางลง กาย วาจา ใจก็จะยิ่งบริสุทธิ์ผ่องใสขึ้นไปทุกวัน เมื่อทำได้ดังนี้แล้ว การฝึกฝนอบรมตน…

การรักษาศีลทำได้ง่ายเช่น ไม่ฆ่าไม่เบียดเบียน ไม่ลักไม่ขโมย โดยใช้วาจาที่อ่อนหวานและมีสติ การเจริญภาวนาสามารถทำได้ทุกวัน ตั้งแต่ตื่นนอนถึงก่อนนอน โดยควรทำให้เป็นนิสัยและฝึกฝนให้สม่ำเสมอ การทำทาน รักษาศ

…ธุดงค์ที่เดินทางไปตามที่ต่างๆ เพื่อแสวงหาความสงัดกาย เป็นต้น 2. การหลีกออกจากกิเลสทั้งปวง เช่น ราคะ โทสะ โมหะ เป็นต้น ดังที่พระพุทธองค์ตรัสไว้ ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ภิกษุเป็นผู้หลีกเร้นอย่างไร ? ดูก…

บทความนี้กล่าวถึงการฝึกสมาธิภาวนาและการหลีกเร้นซึ่งเป็นวิธีการสำคัญในการพัฒนาจิตใจของพระภิกษุ โดยการฝึกสมาธิจะช่วยให้เกิดความละเอียดรอบคอบและคุณธรรมที่ดี และสามารถลดละกิเลสต่างๆ ได้ ผ่านวิธีการตั้งใจใ

… ที่เกิดขึ้นเพราะ จักษุสัมผัสเป็นปัจจัย ก็เป็นของร้อน ร้อนเพราะอะไร เรากล่าวว่าร้อนเพราะไฟ คือ ราคะ โทสะ โมหะ ร้อน เพราะชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส” ในทางปฏิบัติ การเลือกธรรมะตามภู…

อาทิตตปริยายสูตรอธิบายถึงความร้อนในสิ่งทั้งปวงรวมถึงสุขเวทนาและทุกขเวทนาที่เกิดจากจักษุสัมผัส อย่างไรก็ตาม ในการแสดงธรรม พระภิกษุควรทราบภูมิหลังของผู้ฟังเพื่อปรับเนื้อหาให้เหมาะสมกับผู้ฟัง เนื้อหาแห่ง

…ข์และไม่สุข คือ สภาพเป็นกลางๆ หรือเรียกว่า “อัพยากฤต” เหตุแห่งทุกข์ก็คือ อกุศลมูลทั้ง 3 ได้แก่ โลภะ โทสะ โมหะ หรือโลภ โกรธ หลง เหตุแห่งสุขก็ ตรงกันข้ามกับเหตุแห่งทุกข์ คือ กุศลมูล ได้แก่ อโลภะ อโทสะ อโมห…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยถูกต้องหรือ 'สัมมาสัมพุทโธ' โดยมีคุณวิเศษ 5 ประการ คือ จกฺขุ, ญาณ, ปญฺญา, วิชชา และ อาโลโก ซึ่งรวมความหมายว่า 'ทั้งรู้ทั้งเห็น' พระองค์พบเห็นความเป็นจริงโ

…งใสอยู่ที่ศูนย์กลางกาย จากนั้น ทรงอบรมใจด้วยสมาธิ โดยนำใจไปหยุดอยู่ตรงกลางดวงศีลนั้น หยุดสงบ จนราคะ โทสะ โมหะ อภิชฌา พยาบาท เข้ามาครอบงำพระทัยของพระองค์ไม่ได้ พระทัยจึงใสบริสุทธิ์ เป็นสมาธิ หยุดนิ่ง จนกร…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงพระนามว่า 'สุคโต' แปลว่า 'ผู้เสด็จไปดีแล้ว' มีความหมาย 4 นัย ได้แก่ เสด็จไปดี, เสด็จไปถูกต้อง, เสด็จไปสู่ฐานะที่ดี, และเสด็จไปงาม โดยพระองค์ทรงประพฤติดีในหลายชาติ จึงดำเนินผ่านอ

…ตระ ทรงเป็นผู้ประสบแต่โชคดี ด้วยบุญบารมีของ พระองค์ 2) ผู้หักกิเลส หมายความว่า พระองค์ทรงกำจัด ราคะ โทสะ โมหะ ตัณหา อวิชชา ตลอดจน อกุศลธรรมทั้งปวงออกจากพระทัยได้เด็ดขาดแล้ว โดยสรุปก็คือ พระองค์ทรงเป็น ผู…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้า หรือที่ทรงพระนามว่า 'ภควา' มีความหมายที่ลึกซึ้ง อาทิเช่น ผู้มีภาคย์ ซึ่งแสดงถึงความเป็นบุญกุศลและความสุขที่พระองค์ประสบ รวมถึงการหักกิเลสที่หมายถึงความบริสุทธิ์ภายใน นอกจากนี้ยังมี

…ไม่เกิดความ รู้สึกหดหู่ ท้อแท้ หรือผิดหวังอย่างรุนแรง จนถึงกับทำลายตนเองด้วยวิธีการต่างๆ ไปเสียก่อน โทสะ โมหะ ทิฏฐิมานะ ตลอดจนความไม่ละอาย และความไม่เกรงกลัวต่อความชั่วและบาปทั้งหลาย ซึ่งนอนเนื่องอยู่ในใ…

บทความนี้กล่าวถึงความเข้าใจในกิเลสและวัตถุกามที่ส่งผลต่อจิตใจของมนุษย์ โดยการวิเคราะห์อนุสัญญาของความลังเลสงสัย ความหดหู่ และอาการต่าง ๆ ที่เกิดจากความไม่พอใจในวัตถุกามทั้ง 5 อย่าง เช่น รูป เสียง กลิ่

…จิตใจเศร้าหมองขุ่นมัว รับคุณธรรมได้ยาก มี 16 อย่าง คือ 1. อภิชฌาวิสมโลภะ ละโมบ จ้องจะเอาไม่เลือก 2. โทสะ คิดประทุษร้าย 3. โกธะ โกรธ 4. อุปนาหะ ผูกโกรธไว้ 5. มักขะ ลบหลู่คุณท่าน 6. ปลาสะ ตีเสมอ 7. อิสสา ร…

บทที่ 8 ของหนังสือเล่มนี้เน้นไปที่สามัญญผลเบื้องสูงซึ่งพระพุทธเจ้าทรงสอนได้ให้แก่พระเจ้าอชาตศัตรู พระองค์ได้สอนถึงการบรรลุมรรคผลนิพพานที่ต้องการสมาธิภายในลึกซึ้ง โดยการวางใจที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เพื

…น ของบุคคลอื่น ด้วยใจ คือจิตมีราคะ ก็รู้ว่าจิตมีราคะ หรือจิตปราศจากราคะ ก็รู้ว่าจิตปราศจากราคะ จิตมีโทสะ ก็รู้ว่าจิต มีโทสะ หรือจิตปราศจากโทสะ ก็รู้ว่าจิตปราศจากโทสะ จิตมีโมหะ ก็รู้ว่าจิตมีโมหะ หรือจิตปร…

ภิกษุที่มีจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์สามารถกำหนดรู้ใจของสัตว์อื่นได้ โดยสามารถสังเกตจิตของบุคคล ว่ามีราคะ โทสะ โมหะ หรือไม่ ขณะเดียวกันยังสามารถระลึกชาติได้ในอดีตทั้งหลาย โดยมีความสามารถในการมองเห็นจิตใจและอดี…

…สงสารนี้ทุกคนถูกกิเลสคืออวิชชาครอบงำทำให้ไม่รู้ว่า มีการ เกิดตายหลายชาติ มีการเสวยกรรมที่ทำด้วยโลภะ โทสะ โมหะ พวกเราเหมือนถูกหลอกกันตั้งแต่ลืมตา ดูโลกว่า ชีวิตนี้มีครั้งเดียว เพราะฉะนั้นอยากได้อะไรก็รีบ …

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับผลกระทบของบุญและบาปที่เกิดจากกรรมที่ทำ โดยแสดงให้เห็นว่า บุญหรือบาปที่ก่อให้เกิดผลในชีวิตมีผลต่อรูปร่าง อายุ และความสุขของแต่ละบุคคล การสร้างกุศลกรรมสามารถนำไปสู่สวรรค์ ในขณะที

…นตรัยในตัวคือ การปฏิบัติตามหลักมรรคมีองค์ 8 เมื่อบุคคลปฏิบัติตามหลัก นี้ย่อมทำให้กิเลสอาสวะคือ โลภะ โทสะ โมหะ ที่ห่อหุ้มจิตอยู่เบาบางไปเรื่อยๆ เมื่อกิเลสเบาบางไปแล้วก็ จะได้เข้าถึงพระรัตนตรัยในตัวในที่สุ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าถึงพระรัตนตรัยในตัวของทุกคน ซึ่งประกอบด้วยการปฏิบัติตามหลักมรรคมีองค์ 8 เพื่อทำให้กิเลสในจิตใจเบาบางลงไป นอกจากนี้ยังมีการอธิบายเกี่ยวกับการปฏิบัติสมถวิปัสสนากัมมัฏฐานใน 4 ยุค

…อันเป็นเครื่องระงับความร้อน นั้นก็ย่อมมี ฉันใด แม้ความสงบเย็นอันเป็นเครื่องดับความร้อนด้วยไฟคือราคะ โทสะ โมหะ ก็พึ่งมี ฉันนั้น เมื่อความชั่วมีอยู่ ความดีก็ต้องมี ฉันใด เมื่อความเกิดมีอยู่ แม้ความไม่เกิดก…

เนื้อหานี้กล่าวถึงพระโพธิสัตว์ในอดีตเมื่อได้รับพุทธพยากรณ์จากพระทีปังกรพุทธเจ้า โดยกล่าวถึงการเวียนว่ายตายเกิดเพื่อสั่งสมบารมีและการแสวงหาทางพ้นทุกข์ ผ่านการบวชและการสร้างบุญ โดยเฉพาะการสละชีวิตของสุเ

…” ด้วยอำนาจความเพลิดเพลิน” ส่วนอวิชชาหรือโมหะคือความไม่รู้หรือความหลงนั้นเป็นรากเหง้าของตัณหา สำหรับโทสะเป็นกิเลสที่เกิดต่อจากตัณหา เช่น อยากได้แล้วไม่ได้ดังใจหวังก็จะเกิดโทสะ เกิดความหงุดหงิดรำคาญใจขึ้น…

…มชาติของตัณหาที่ยังผลต่ออารมณ์และความรู้สึกของมนุษย์ และการเชื่อมโยงระหว่างตัณหากับกิเลสต่าง ๆ เช่น โทสะที่เกิดจากความอยากและความผิดหวัง ซึ่งอาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่รุนแรงในบางครั้ง

…หมายถึง ภิกษุผู้เป็นพระอรหันต์ มีสังโยชน์ในภพนี้สิ้นรอบแล้ว หลุดพ้นแล้วเพราะรู้โดยชอบ เป็นผู้มีราคะ โทสะ และโมหะสูญสิ้นแล้ว แต่ยังเป็นผู้เสวยอารมณ์ทั้งที่พึงใจ และไม่พึงใจ ยังเสวยสุขและทุกข์อยู่ เพราะควา…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการดับตัณหาผ่านคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบตัณหากับทะเลที่ไม่มีวันเต็ม การเข้าถึงพระนิพพานนั้นถูกแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สอุปาทิเสสนิพพาน และ

…แปดกับอุศลธรรม ๆ นักศึกษาบางท่านอาจจะยังสงสัยว่า แล้วอกุศลธรรมต่าง ๆ ได้แก่ กิเลส 3 ตระกูล คือ โลภะ โทสะ โมหะหรืออวิชชา รวมทั้งอกุศลกรรมคือ กายทุจริต วจีทุจริต และมโนทุจริต อยู่ตรงส่วนไหนของ พระไตรปิฎก ค…

การปฏิบัติบุญกิริยาวัตถุ เช่น ทาน ศีล ภาวนา ช่วยสร้างบารมี 10 เพื่อเข้าสู่โลกุตรมรรคและบรรลุเป็นพระอรหันต์ การดำเนินชีวิตในการสร้างบารมีต้องใช้เวลานาน โดยเฉพาะพระโพธิสัตว์ต้องสร้างบารมีมากว่า 20 อสงไข

…ือ 1) พิจารณาที่ต้นเหตุของการกระทำนั้น ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสว่า “กรรมที่บุคคลทำด้วย อโลภะ อโทสะ อโมหะ กรรมนั้นเป็นกุศล กรรมนั้นไม่มีโทษ กรรมนั้นมีผลเป็นสุข” 1 2) พิจารณาที่ผลสุดท้ายของการกระทำนั…

เนื้อหาเกี่ยวกับอบายมุขที่สร้างความฉิบหายทั้งแก่ตนเองและผู้อื่น โดยจะมีการพิจารณาเกณฑ์ในการตัดสินกรรมดีและกรรมชั่วได้ด้วยตนเอง ตามหลักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยแบ่งออกเป็นลักษณะต่างๆ ทั้งการพิจารณาที่ต้น

…ตรองอย่างลึกซึ้งได้ด้วยเหตุผลว่า เหตุแห่งการทำกรรมดีนั้น เริ่มต้นด้วยใจที่เป็นกุศล อันได้แก่ อโลภะ อโทสะ อโมหะ ดังนั้นผล ปลายทางที่จะเกิดขึ้น ย่อมเป็นผลดี และให้ความสุขอย่างแน่นอน ส่วนเหตุแห่งการทำกรรมชั…

เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับกฎแห่งกรรม โดยแบ่งแยกระหว่างความเชื่อที่ถูกต้องและผิด เรื่องของกรรมดีและกรรมชั่วนั้นสัมพันธ์กับสภาพใจของบุคคล ซึ่งผู้ที่มีจิตใจที่เข้าใจถึงกฎแห่งกรรม จะสามารถพิจารณาแยกระ

…ธรรมตลอดไป แต่ถ้าเด็กคนใดไม่สามารถปรับตัวให้เข้ากับผู้อื่นได้ เพราะยังมีความคิดเห็นผิดๆ เช่น บันดาล โทสะง่าย พูดจาก้าวร้าว ชอบทะเลาะเบาะแว้งกับผู้ร่วมทำกิจกรรม ชอบแสดงกิริยาหยาบคาย ฯลฯ ย่อม เป็นที่รังเกี…

การทำกิจกรรมร่วมกันในชีวิตประจำวันช่วยให้เด็กเรียนรู้กฎ มารยาท และวัฒนธรรม พวกเขาเรียนรู้ที่จะคิดดี พูดดี และทำดี ซึ่งส่งเสริมการพัฒนาตนเองให้เป็นคนดี และมีศีลธรรม โดยการปลูกฝังภาคปฏิบัติจะสร้างผลดีต่

…คำศัพท์ ทางธรรมว่า “มิจฉาทิฏฐิ” ความเห็นผิดนี้เกิดจากจิตใจ ที่ตกอยู่ใต้อำนาจกิเลส 3 ตระกูล คือ โลภะ โทสะ โมหะ บุคคลใดก็ตามที่มีความเห็นเป็นมิจฉาทิฏฐิ ย่อมจะก่อแต่กรรมชั่วเป็นนิสัยสันดาน พฤติกรรมเช่นนี้ น…

การปฏิรูปมนุษย์เป็นกระบวนการที่มุ่งเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมและความคิดที่ไม่ดีให้กลายเป็นสิ่งที่ดีและเหมาะสม โดยเน้นที่การเปลี่ยนมิจฉาทิฏฐิหรือความเห็นผิดให้กลายเป็นสัมมาทิฏฐิซึ่งเป็นความเห็นที่ถูกต้อง การป

…าปกรรมโดยเหตุ 4 ประการ อะไรบ้าง คือ ปุถุชน 1. ย่อมถึงฉันทาคติ (ลำเอียงเพราะรัก) ทำบาปกรรม 2. ย่อมถึงโทสาคติ (ลำเอียงเพราะชัง) ทำบาปกรรม 3. ย่อมถึงโมหาคติ (ลำเอียงเพราะเขลา) ทำบาปกรรม 4. ย่อมถึงภยาคติ (ลำ…

… ซึ่งบัณฑิตไม่สรรเสริญ นอกจากนี้ยังมีเหตุ 4 ประการที่ทำให้ปุถุชนไม่ควรกระทำบาปกรรม ได้แก่ ฉันทาคติ, โทสาคติ, โมหาคติ และภยาคติ ซึ่งทั้งหมดนี้นำไปสู่การกระทำที่ไม่ดีและไม่พึงปรารถนา.