หน้าหนังสือทั้งหมด

การสำรวมใจและผลกระทบจากอนุพยัญชนะ
42
การสำรวมใจและผลกระทบจากอนุพยัญชนะ
…กิดกิเลสขึ้น ดังนั้นการไม่ถืออนุพยัญชนะ ก็คือ เมื่อ ได้เห็นองค์ประกอบเล็กๆ น้อยๆ เหล่านั้น ก็ยังหยุดใจตัวเองให้อยู่ในอาการสักแต่ว่าเห็น ไม่เก็บเอาไปนึกคิด ปรุงแต่งต่อไป เพราะจะทำให้กิเลสเฟื่องฟูขึ้นในใจ
เนื้อหาเน้นการสำรวมใจไม่ให้ถูกอนุพยัญชนะและกิเลสเข้าครอบงำ โดยยกกล่าวถึงข้อสอนจากพระพุทธองค์เรื่องอภิชฌาและโทมนัสซึ่งส่งผ…
การฝึกสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
51
การฝึกสติสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา
…ระทำด้วยความรู้สึกตัว เสมอ ไม่ลืม หรือเผลอสติเลย การหมั่นฝึกให้ตัวเองมีสติสัมปชัญญะ ย่อมมีผลดีต่อจิตใจ เพราะทำให้ใจไม่ตกเป็นทาสของอำนาจ กิเลส เช่น ความโกรธเคือง ความลุ่มหลงมัวเมา ใจจึงมีความโปร่งโล่งเบา…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีสติสัมปชัญญะในทุกกิจกรรมของพระภิกษุ เพื่อไม่ให้ตกเป็นทาสของกิเลส เช่น ความโกรธและความหลงมัวเมา โดยอิงจากพระธรรมเทศนาของพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ซึ่งได้ให้คติตัวอย่
การควบคุมใจและโภชนาการในพระพุทธศาสนา
55
การควบคุมใจและโภชนาการในพระพุทธศาสนา
และชื่อว่าเป็นเครื่องผูกมัดสัตวโลกไว้” เพราะกามคุณ คือ รูป เสียง กลิ่น รส และ สัมผัสทางกายที่น่า พอใจ จะคอยดึงดูดใจให้ซัดส่าย ไม่หยุดนิ่ง ไหลออกไปติดอยู่กับกามคุณนั้นๆ การคุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย…
บทความนี้พูดถึงวิธีการควบคุมอารมณ์ของใจไม่ให้ไปติดอยู่กับกามคุณและการบริโภคอาหารอย่างมีประมาณ โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล…
ขั้นตอนที่ 4: การประกอบเนืองๆ ซึ่งความเป็นผู้ตื่นอยู่
56
ขั้นตอนที่ 4: การประกอบเนืองๆ ซึ่งความเป็นผู้ตื่นอยู่
…ารทำความเพียรอย่างเต็มที่ได้แล้ว ในขั้นตอนต่อไป พระภิกษุต้องทำความเพียรพยายามให้ยิ่งขึ้นไป ด้วยการนำใจที่เคยซัดส่ายไปในอารมณ์ต่างๆ ภายนอกตัว ให้กลับมาอยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 ซึ่งเป็นที่ตั้งถาวรของใจ
…ตอนที่ 4 การประกอบเนืองๆ ซึ่งความเป็นผู้ตื่นอยู่ มีความสำคัญต่อการทำสมาธิ ซึ่งนักปฏิบัติธรรมต้องกลับใจสู่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 และสั่งสมชั่วโมงหยุด เพื่อให้ใจหลุดพ้นจากกิเลส การฝึกให้สำเร็จนั้นต้องอาศัยค…
ขั้นตอนที่ 5 และ 6 ในการฝึกจิตตามหลักพระพุทธศาสนา
57
ขั้นตอนที่ 5 และ 6 ในการฝึกจิตตามหลักพระพุทธศาสนา
…รในอินทรีย์ทั้งหลาย รู้จักการประมาณ ในการบริโภค และรู้จักการให้เวลาในการทำภาวนา ไม่เห็นแก่การนอนแล้วใจก็ย่อมได้รับการประคับประคอง มาอย่างดี วนเวียนใกล้ศูนย์กลางกายได้นาน เป็นสมาธิมากขึ้น ในขั้นต่อไป พระ…
…ได้เรียนรู้เกี่ยวกับการประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ โดยทำให้มีสติอยู่ที่ศูนย์กลางกายในทุกอิริยาบถ ทำให้จิตใจสงบและมั่นคง ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสนอแนวทางให้กับเราว่าต้องฝึกรักษาจิตใจให้หยุดนิ่งอย่างต่อเนื…
การฝึกใจและการปฏิบัติตามพระสูตรกโมคคัลลาน
59
การฝึกใจและการปฏิบัติตามพระสูตรกโมคคัลลาน
คิดหวงแหน ไม่อยากให้ใครมาแย่งชิงเอาไป เมื่อสิ่งนั้นเสื่อมสลายหรือถูกคนอื่นลักไป ก็ขัดเคือง ไม่พอใจ พยาบาทก็เกิดขึ้นได้เช่นกัน ใจที่พยาบาท มุ่งร้าย วนเวียนในอารมณ์โกรธเป็นประจำนี่เอง ทำให้เหนื่อยล้า …
บทความนี้สำรวจการฝึกใจตามขั้นตอนของคุณกโมคคัลลานสูตร ซึ่งช่วยป้องกันและกำจัดนิวรณ์ทั้ง 5 ประการ ทำให้ใจหยุดนิ่ง และเข้าถึง…
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา: ทาน ศีล ภาวนา
61
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา: ทาน ศีล ภาวนา
…ารรู้จักประมาณในโภชนะ ความเป็นผู้ตื่นอยู่ สติสัมปชัญญะ และการเสพเสนาสนะอันสงัด โดยมุ่งไปที่การควบคุมใจ และฝึกใจให้หยุดนิ่ง ซึ่งความเข้ม ข้นของการฝึก เช่น การระวังตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ การประมาณในอาหาร …
…ยถึงการนำหลักการทาน ศีล ภาวนาไปใช้ในชีวิตประจำวันของฆราวาส โดยเน้นที่การฝึกศีล 5 หรือศีล 8 การควบคุมใจผ่านการภาวนา และการไม่ยึดมั่นในทรัพย์สินภายนอก ซึ่งช่วยในการเจริญสมาธิและการรักษาศีล ให้การฝึกมีความ…
การรู้จักธรรมและการศึกษาพระไตรปิฎก
71
การรู้จักธรรมและการศึกษาพระไตรปิฎก
…กด้วยความแยบคาย ก็ควรจะสรุปหลักธรรมหรือ สาระสำคัญๆ ได้อีกประการหนึ่งด้วย เช่น 1. เกิดความรู้ความเข้าใจในความจริงของโลกและชีวิต ว่าทุกสรรพสิ่งไม่ว่าตัวเราหรือสิ่งใดๆ ล้วนมีเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และเสื่อมสลาย…
…นการนำความรู้มาปรับใช้ในชีวิต เพื่อสร้างบุญและหลีกเลี่ยงบาปกรรม ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนให้เข้าใจความจริงของโลกและชีวิต โดยมีหลักการที่สำคัญ เช่น กฎไตรลักษณ์ ที่ช่วยให้เห็นความไม่เที่ยงแท้ของชีวิต …
การเป็นอัตถัญญูในพระพุทธศาสนา
93
การเป็นอัตถัญญูในพระพุทธศาสนา
…บัติเป็นกิจวัตรประจำวัน ทำซ้ำแล้วซ้ำอีก กระทั่งถูกหล่อหลอมเข้าไปเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันกับ กาย วาจา ใจของตนเอง จนเกิดสติสัมปชัญญะ มีอินทรีย์สงบสำรวม ทำจนคุ้นกลายเป็นนิสัย บุคลิกท่าทาง ก็จะเปลี่ยนไป เกิด…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการฝึกฝนเพื่อเป็นอัตถัญญูในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่าการเข้าใจนัยที่แท้จริงในพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และการนำคำสอนมาฝึกปฏิบัติ จนเกิดผลที่เป็นความบริสุ…
การรักษาศีลและการเจริญภาวนา
96
การรักษาศีลและการเจริญภาวนา
…ยาของผู้อื่น หรือบุคคลผู้มีเจ้าของหวงแหน ให้วาจาที่ อ่อนหวาน ให้คำพูด ที่ไพเราะ ให้คำพูดที่เป็นกำลังใจ เป็นปิยวาจา และดำรงความเป็นผู้มีสติอยู่เสมอ โดย ไม่ดื่มของมึนเมาหรือเสพยาเสพติด เป็นต้น 3. การเจริญ…
การรักษาศีลทำได้ง่ายเช่น ไม่ฆ่าไม่เบียดเบียน ไม่ลักไม่ขโมย โดยใช้วาจาที่อ่อนหวานและมีสติ การเจริญภาวนาสามารถทำได้ทุกวัน ตั้งแต่ตื่นนอนถึงก่อนนอน โดยควรทำให้เป็นนิสัยและฝึกฝนให้สม่ำเสมอ การทำทาน รักษาศ
การสละอารมณ์และปัญญาในพระธรรม
112
การสละอารมณ์และปัญญาในพระธรรม
3. สละอารมณ์ คือ สละอารมณ์ที่ไม่ดีต่างๆ ออกไปจากใจให้หมด ทั้งอารมณ์ที่เกิดเพราะความ โลภ ความโกรธ ความหลง เมื่อสละอารมณ์ได้ ใจก็คลายจากสิ่งต่างๆ นอกตัว…
บทความนี้กล่าวถึงการสละอารมณ์ที่ไม่ดีเช่น โลภ โกรธ หลง เพื่อให้จิตใจผ่องใสและมีสมาธิ พร้อมด้วยการพัฒนาปัญญาที่มี 3 ระดับ คือ จินตมยปัญญาที่เกิดจากการคิดและพิจารณา โดยยก…
การฝึกอบรมด้วยปัจจัย 4 เพื่อละอาสวะ
138
การฝึกอบรมด้วยปัจจัย 4 เพื่อละอาสวะ
…ตกล่าวว่า จะพึงละได้เพราะ การพิจารณาเสพ” ดังนั้น วิธีการนำปัจจัย 4 มาใช้ฝึกอบรมเพื่อขจัดกิเลสอาสวะในใจ สามารถทำได้โดยการบริโภค ใช้สอยปัจจัย 4 ให้ถูกต้องตามวัตถุประสงค์ เช่น พระภิกษุต้องทราบว่า จีวรที่มี…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาเสพปัจจัย 4 อย่างมีสติ เพื่อช่วยลดปัญหาทางจิตใจและสร้างสมาธิให้มั่นคง พระภิกษุต้องใช้ปัจจัย 4 อย่างเหมาะสมไม่ให้ติดอารมณ์กับปัจจัยเพื่อที่จะทำให้สา…
ปล่อยอารมณ์และการใช้ปัจจัย 4 ในการฝึกจิต
139
ปล่อยอารมณ์และการใช้ปัจจัย 4 ในการฝึกจิต
“ปล่อยอารมณ์ทั้ง 6 คือ รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ ธัมมารมณ์ ใจหยุด นิ่ง เฉย ไม่ไปแตะ ไปเกี่ยวกับอารมณ์ เหล่านั้น ไม่ไปกินอารมณ์เหล่านั้น ไม่ไปเอารสของอารมณ์เหล่าน…
…้เสนอการปล่อยอารมณ์ทั้ง 6 ได้แก่ รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ และ ธัมมารมณ์ โดยใจควรหยุด นิ่ง และพินิจพิจารณา ปัจจัย 4 คือ อาหาร หนังสือ และเสนาสนะ ซึ่งเมื่อใช้ต้องพิจารณาใน 3 กาล ร…
การสร้างบุญบารมีในชีวิต
157
การสร้างบุญบารมีในชีวิต
…ความแก่ ความเจ็บ การถูกลงโทษเมื่อทำความชั่ว และมีความ ตายเป็นธรรมดา ควรที่จะทำความดีทาง กาย วาจา และใจ เมื่อเขาตอบว่าไม่ได้คิด เพราะมัวประมาทอยู่ พญายมจึงกล่าวกับเขาว่า “ดูก่อนพ่อมหาจำเริญ ท่านไม่ได้ทำค…
เมื่อความชราเข้ามาถึง หลายคนเริ่มรู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลงทางร่างกายและพลังกายที่ลดลง แต่ยังมีน้อยคนนักที่ได้พิจารณาว่าได้สั่งสมบุญบารมีมามากน้อยเพียงใด การใช้ช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการสร้างบุญบารมีมักถู
การฝึกสมาธิภาวนาและการหลีกเร้นในพระพุทธศาสนา
165
การฝึกสมาธิภาวนาและการหลีกเร้นในพระพุทธศาสนา
…รอบคอบ มีศีลาจารวัตรอัน งดงาม เป็นที่ตั้งแห่งความเลื่อมใสศรัทธาแล้ว ก็ยังเป็นเครื่องฝึกสติสัมปชัญญะ ใจไม่ไปเกาะอยู่กับสิ่งต่างๆ นอกตัว ซึ่งการฝึกทุกอย่างที่ผ่านมานั้น ท้ายที่สุดแล้วก็ทำให้ใจของท่านกลับเ…
บทความนี้กล่าวถึงการฝึกสมาธิภาวนาและการหลีกเร้นซึ่งเป็นวิธีการสำคัญในการพัฒนาจิตใจของพระภิกษุ โดยการฝึกสมาธิจะช่วยให้เกิดความละเอียดรอบคอบและคุณธรรมที่ดี และสามารถลดละกิเลสต่างๆ ได้ …
การพัฒนาคุณธรรมสำหรับพระภิกษุ
167
การพัฒนาคุณธรรมสำหรับพระภิกษุ
…ก 7.6 การบริหารเวลาให้เป็นกาลัญญูบุคคล 7.6.1 หลักการบริหารเวลา ในการบริหารเวลา พระภิกษุควรมีความเข้าใจอย่างน้อยที่สุดใน 3 ประเด็นต่อไปนี้ 1) การมีทัศนคติในเรื่องเวลาอย่างถูกต้อง คือการเห็นว่าเวลาในชีวิต…
การพัฒนาคุณธรรมให้เจริญก้าวหน้าในพระภิกษุประกอบด้วยการฝึกฝนผ่าน 4 ขั้นตอน ได้แก่ กิจวัตรประจำวัน กิจกรรม ปัจจัย 4 และการบริหารเวลา โดยต้องมีทัศนคติที่ถูกต้องเกี่ยวกับเวลา การลำดับความสำคัญของงาน และกา
การปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา
171
การปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา
…ารณา ว่าสถานที่นั้นๆ เหมาะสมมากน้อยเพียงไร เป็น สถานที่ที่มีความสงบสงัด พอจะทำให้เกิดกายวิเวก และจิตใจไม่วอกแวก ไม่กระสับกระส่าย ใจรวมเป็นสมาธิ ได้ง่ายหรือไม่ เป็นต้น 7.6.3 เหตุที่ทำให้บริหารเวลาไม่ได้ …
…ความเพียรนั้นสำคัญอย่างไร และมีข้อแนะนำในการร่วมสมาธิที่เหมาะสม โดยการตั้งสัตยาธิษฐานเพื่อมีความตั้งใจแน่วแน่ แม้จะต้องเผชิญกับความยากลำบากร่างกาย พระภิกษุควรพิจารณาถึงสถานที่เหมาะสมสำหรับการฝึกสมาธิเพื…
ความสัมพันธ์ของคณกโมคคัลลานสูตร กับธัมมัญญูสูตร
231
ความสัมพันธ์ของคณกโมคคัลลานสูตร กับธัมมัญญูสูตร
…อง ของพระภิกษุในพระศาสนาที่มีระเบียบแบบแผน จากง่ายไปยาก ซึ่งถือเป็นเครื่องช่วยพัฒนา ขัดเกลาอุปนิสัย ใจคอให้ดีงาม จนกลายเป็นคุณธรรมภายในใจ และในที่สุดก็จะสามารถขจัดกิเลสอาสวะให้หมดสิ้นไป ได้บรรลุ เป้าหมา…
…ูตรและธัมมัญญูสูตรในการพัฒนาตนเองให้บรรลุถึงพระนิพพาน โดยนำเสนอวิธีการฝึกฝนพระภิกษุให้มีคุณธรรมภายในใจ ผ่านการศึกษาและปฏิบัติตามธรรมที่พระพุทธองค์ได้ตรัสไว้ พร้อมแสดงถึงขั้นตอนการฝึก 6 ขั้นตอนที่สำคัญใน…
การปฏิบัติตามธรรมในพระพุทธศาสนา
232
การปฏิบัติตามธรรมในพระพุทธศาสนา
ผลจากการได้ปฏิบัติตามธรรมทั้ง 6 ประการนี้ ย่อมน้อมนำใจของพระภิกษุผู้ฝึกให้กลับเข้ามาตั้ง ณ ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 ของตนเอง และยิ่งปฏิบัติได้สมบูรณ์มากเท่าไร…
การปฏิบัติตามธรรมทั้ง 6 ประการช่วยนำใจกลับมายังศูนย์กลางกายฐานที่ 7 ทำให้ใจหยุดนิ่งและกำจัดนิวรณ์ จึงเป็นการเข้าถึงธรรมตั้งแต่ปฐมฌานถึงสุด…
การเจริญสมาธิภาวนาและการควบคุมกายวาจา
242
การเจริญสมาธิภาวนาและการควบคุมกายวาจา
…รควบคุมกายกับวาจาไม่ให้ไปทำชั่วก็สามารถทำได้ ง่ายขึ้น “การเจริญสมาธิภาวนา” เมื่อควบคุมกายกับวาจาได้ ใจก็จะค่อยๆ กลับมาอยู่ภายในตัว เมื่อฝึก สมาธิต่อไป ใจจะค่อยๆ ตั้งมั่น จนกระทั่งหยุดนิ่ง เกิดเป็นความสว…
การเจริญสมาธิภาวนาเป็นวิธีการที่ช่วยให้กาย วาจา และใจ สะอาดบริสุทธิ์ โดยการควบคุมกายวาจาและการทำทาน รักษาศีล นำมาซึ่งความสงบและสติปัญญา เมื่อนำวิธีการนี้…