การสร้างบุญบารมีในชีวิต : หน้า 157/252

ของอายุ เมื่อความชรามาถึง คนส่วนใหญ่จะเริ่มรู้สึกได้ จากทั้งความเปลี่ยนแปลงทางสรีระร่างกาย และ ความแข็งแรงที่ลดน้อยถอยลงอย่างชัดเจน แต่แม้อย่างนั้น ก็ยังมีน้อยคนนัก ที่จะได้ย้อนกลับมา พิจารณาว่า ตลอดเวลาที่ผ่านมา ตนเองได้สั่งสมบุญบารมีมามากน้อยเพียงใด หรือเป็นไปเพื่อการบรรลุ เป้าหมายของชีวิตหรือไม่ 4) นำโอกาสดีๆ ของชีวิตให้ล่วงเลยผ่านไป เพราะเวลาที่เหมาะสมและดีที่สุด ที่จะสร้างบุญบารมี ได้ก็คือเมื่ออยู่ในยามหนุ่มยามสาวอันสดใสซึ่งมีร่างกายอันสมบูรณ์แข็งแรง แต่ผู้คนจำนวนมากกลับใช้วันเวลา ในระยะนี้ไปกับเรื่องที่ไม่เป็นแก่นสาร แทนที่จะรีบขวนขวายสร้างบุญกุศลให้ยิ่งๆ ขึ้นไป บางคนถึงกับมี ความเห็นผิดไปอีกว่า ควรรอให้แก่ก่อนจึงค่อยเข้าวัดสร้างบุญบารมี ซึ่งหลายคนก็ไม่มีโอกาสจะมีชีวิต จนถึงตอนนั้น หรือหากถึง ก็ไม่มีเรี่ยวแรงจะทำอย่างที่คิดไว้ จึงเป็นเรื่องที่น่าเสียดาย ถ้าปล่อยให้โอกาส ดีๆ ของชีวิตหลุดลอยไปเพราะความประมาทในชีวิตของตนเอง 5) นำความตายมา นี้เป็นความจริงแท้แน่นอนสำหรับทุกคน ในขณะที่เวลาผ่านเลยไป แม้อาจ จะส่งผลกระทบต่อชีวิตของแต่ละคนไม่เหมือนกันแต่ที่เหมือนกันก็คือทุกชีวิตล้วนกำลังเดินทางไปสู่จุดสุดท้าย ซึ่งก็คือความตายนั่นเอง และเมื่อความตายมาถึง สำหรับผู้ที่ไม่ได้สร้างความดี เพราะมัวปล่อยให้โอกาสดีๆ ในชีวิตผ่านเลยไป ก็ย่อมประสบกับวิบากที่ตนเองทำไว้ในโลกหน้า โดยไม่อาจจะย้อนเวลาเพื่อกลับมาแก้ตัวใดๆ เหมือนดังที่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสในเทวทูตสูตร ถึงผู้ที่ประมาท ทำบาปไว้ในคราวมีชีวิต เมื่อละโลกไป พญายมจะ ถามเขาว่าตอนยังมีชีวิตอยู่ได้เห็นเทวทูตทั้ง 5 คือ เด็กที่เกิดใหม่ คนแก่ คนเจ็บ คนที่ถูกลงโทษจองจำ และ คนตาย หรือไม่ เมื่อเขาตอบว่าเห็น พญายมจะถามเตือนสติต่อไปว่า ตัวท่านนั้นก็มีสติดี เป็นผู้ใหญ่แล้ว เคยคิดบ้างไหม ว่าตนเองก็ต้องมีความเกิด ความแก่ ความเจ็บ การถูกลงโทษเมื่อทำความชั่ว และมีความ ตายเป็นธรรมดา ควรที่จะทำความดีทาง กาย วาจา และใจ เมื่อเขาตอบว่าไม่ได้คิด เพราะมัวประมาทอยู่ พญายมจึงกล่าวกับเขาว่า “ดูก่อนพ่อมหาจำเริญ ท่านไม่ได้ทำความดีทางกาย ทางวาจา และทาง ใจไว้ เพราะมัวประมาทเสีย ดังนั้น เหล่านายนิรยบาลจักลงโทษโดยอาการ ที่ท่านประมาทแล้ว ก็บาปกรรมนี้นั่นแล ไม่ใช่มารดาทำให้ท่าน ไม่ใช่บิดา ทำให้ท่าน ไม่ใช่พี่น้องชายทำให้ท่าน ไม่ใช่พี่น้องหญิงทำให้ท่าน ไม่ใช่มิตร อำมาตย์ทำให้ท่าน ไม่ใช่ญาติสาโลหิตทำให้ไม่ใช่สมณะและพราหมณ์ทำให้ ท่าน ไม่ใช่เทวดาทำให้ท่าน ตัวท่านเองทำเข้าไว้ ท่านเท่านั้นจักเสวยวิบาก ของบาปกรรมนี้” เทวทูตสูตร, มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์, มก. เล่ม 23 หน้า 189 146 DOU แม่บท การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา