แบบเรียนบาลีอาากรณ์สมุรณ์แบบ : หน้า 22/59

แบบเรียนบาลีอาากรณ์สมุรณ์แบบ สมิธี ลบพยัญชนะที่เหมือนกันออก ๑ ตัว นำพยัญชนะประกอบเสร็จแล้ว ปุฌนกาวุฒุะ สุขะอุสุสะ ปุฌนาการุฒุะ สุขะอุสุสะ คำที่เหล่านี้มีวิธีทำตัวเหมือนกัน วิถิต+อนิยมูต เป็น วิยุทานุรูปต. วิ+อานุรูป เป็น พยัญชนะ (แปลง ๓ เป็น พ). วิ+อาโกโต เป็น พยางโต (แปลง ๓ เป็น พ) หนึ่ง+อาสโน เป็น นายสนโน ๑๐. ติ ของ อตฺติ, ปิติ และ อิติ ให้แปลง ติ เป็น จ แล้วทำ จ เป็นสติทวาวะะได้ง่าย เช่น อตฺนิรตเป็น อติ+อนติ อิติแจ่ ต้นบเป็น อติ+อนติ อจุจว่าต้นเป็น อิจ+เออว่า ต้นบเป็น อิจ+เออว่า คำที่เหล่านี้มีวิธีทำตัวเหมือนกัน อติ+โอกาตา เป็น อุติโตตา ปิติ+อติ เป็น ปุโจโตุ อิติ+อสุสะ เป็น อิจฺจุสะ ปติ+อารติ เป็น ปุจารณ์ติ อิติ+อเดติ เป็น อิติ ข้อยกเว้นถ้าสระหลังเป็นอันกันกันกันกันสระหนือคือสระหลังเป็น อี, อิ ไม่ยอมแปลงติ เป็น จ แต่ให้สนิธานโดยวิธีนา ๆ มีสระหน้าเป็นต้น เช่น อติ+อิสนฺโคน เป็น อติสฺโคน อติ+โอโล เป็น อติโล อิติ+อิรติ เป็น อิติรติ อิติ+อิคิท เป็น อิติที อิติ+อิทิ เป็น อิติที ปติ+อิโต เป็น ปติโต ๑๑. สระอยู่หลังให้แปลง อี เป็น ออพ , แปลง อิ ร เป็น ออพ ได้บ้าง เช่น อพุคควโต ต้นบทเป็น อก+อุกโท ออพ+อุกโตก เป็น ออพุคาเหตุก ว ต้นบทเป็น ออพ+โอคาเหตุก แปลง ออิ เป็น ออทิ ออพ+อุคโต เป็น ออพุท+โอคาเหตุก สันสะนะ นำพยัญชนะประกอบสระหลัง ออพฤควโต ออพฤ+อุกโตกา คำที่เหล่านี้มีวิธีทำตัวเหมือนกัน อิติ+อาณา เป็น อาทูควาน อิติ+อีติ เป็น อาติรี อิติ+อิรติ เป็น อาติรติ อิติ+อิรโว เป็น อาติรโว อิติ+อิสม์ติ เป็น อาอิติม อิติ+อุปโต เป็น อุปปาโต