ข้อความต้นฉบับในหน้า
Here is the extracted text from the image:
---
แบบเรียนบาลีไวยากรณ์สมบูรณ์แบบ
สันธิ
ทุ+กรี เป็น ทุกรี ต+ปิโโต เป็น ตปปาโว
ท+จริต เป็น ทจจริติ จง+กิ เป็น จตุุกิ
ท+ลฺโภ เป็น ทลฺโล จง+กลิ เป็น จตุุกีส
ท+ปิโป เป็น ทุปปิโป จง+พิช เป็น จตุพีรี
นิ+กงโบ เป็น นิจกงโบ น+โก เป็น ฉกู
นิ+โธ เป็น นิทโธ น+พลสุภาณี เป็น ลพสุภาณี
นิ+มโล เป็น นิมัโล ส+กาโร เป็น ลุกโร
นิ+พูโต เป็น นิพฑูโต ส+บุโร เป็น ลบูโร
๔) ย อังกฺรอยํลังกัสระทํและสระทํานั้นไม่เป็นสระสุดามและไม่เป็นสระ อา ให้ทํา
ย อังกฺรเปนสีลํภาวะพยัญชนะได้ เช่น
สุ+ยติ เป็น สุยติ วิเน+ย เป็น วิเนย
นิ+ยติ เป็น นิยติ เน+ย เป็น เนยํ
อภิ+ยติ เป็น อภิหยติ เส+โย เป็น เสโย
วิจ+ย เป็น วิจยํ เว+ยากรโณ เป็น เวย ยากรโโน
๕) เมื่อแปล คยู เป็น จ, ลยู เป็น จ, นยู เป็น ณ, ทยู เป็น ช, สุยู เป็น ส,เเมต้นให้ทาพยัญชนะที่ถูกแปล แล้วนี้เป็นสีลไวยากรณํเล่มสมบัติทรงของข้าวเจ้ ฯ เช่น
ชฺวนุโธ ตถบเปน ชาติโอ+อนโø วิปลิส+อาโล แยกพยัญชนะออกจากสระ ชาติโอ+อนโø แปลง อิ เป็น ยุ ชาตยู+อนโø แปลง ลู เป็น ลุ ทา จ สีลเทวภาวะ วิปลี+อาโล +นำพยัญชนะประกอบสระหลัง
ศัพทํหลายสมัยวิธีทําดั่งเหมือนกัน
อัน+อาโย เป็น อญฺญาโย
ยิ+เอว เป็น ยุชเว อภิ+เอกเจ เป็น อุเปนกจเจ อิ+เอกทา เป็น อุเปบทา
หรือศัพท์คิดถึง (ลง เนฺ ปล่อย)เช่น
โกฬัสโล (กุลส+เนฺ)
โกฬาทุกโบ (กุนฺฑิ+เนฺ)
ปนุกุจจิ (ปนุกิ+เนฺ)
มฺูจุโล (มฺูจสติ+เนฺ)
หรือศัพท์คิดถึง (ลง เนฺ ปล่อย)เช่น
โกฬัสโล (กุลส+เนฺ)
โกฬาทุกโบ (กุนฺฑิ+เนฺ)
ปนุกุจจิ (ปนุกิ+เนฺ)
มฺูจุโล (มฺูจสติ+เนฺ)