มนต์สายโกฐ : หน้า 35/47

๒๕ - มนต์สายโกฐ จงฆ่าความโกรธ ก่อนที่ความโกรธจะฆ่าเรา นิทานเรื่องนี้ (เอกปัญญาชาดก) เป็นอาทรรศจรรย์ใจว่า คนที่ร้ายหยาบคาย ชอบแข่งแง่รังแกกันอื่น ย่อมไม่เป็นที่รักของใคร ของพ่อแม่ พี่น้องของเขาแข็งของบรรดารายหรือสามของเขา แม่ของญาติธรรมของเขาดังนั้นจึงต้องกล่าวถึงคนอื่นเลย แมคคนดี ๆ เมื่อถูกความโกรธครอบงำแล้ว ก็กลายเป็นคนที่ร้าย น่ารำคาญวัน เหมือนอสรพิษกำลังลายล้อมกัดดา เหมือนใครที่มุ่งแต่ปล้นสะดมผู้อื่น เหมือนนักมายากรที่ร้ายยิ่งนัก ควรหรือเราจะปล่อยตัวปล่อยใจให้ความโกรธครอบงำ แล้วทำตามใจ ตัวเองเป็นที่คร่ำครวญของตัวเอง ถึงเพียงนั้นเกิดเป็นมนุษย์ดี ๆ แล้ว ไม่ชอบใจไม่พอใจ กลับไปอย่าบ่าตัวตาย เป็นสัตว์วิเศษฉานบ้าง เป็นโจรบ้าง เป็นยักษ์บ้าง กลายเป็นบรรพบุรุษ สิ่งที่น่าจะอายได้อย่างหน้าดาเผ่ามะอาย ทำลายความเป็นมนุษย์ของตนให้หมดไป ด้วยการปล่อยตัวให้เป็นทาสของความโกรธ หมาได้ร้าย ขบกัด หรือทำทน เราย่ำย่อน ขบกัดหมา มันนั่นอันคันชั่ว โจโหด ก็เช่นกัน จงหลีกมัน อย่อดกล้า หาความ (ส่วนมน่า) * หลักอันพลาด เป็นการสมควร สู้กับอันพลาดเป็นการเกินควร เพราะเท่ากับแพ้แล้วแต่ก่อนลงมือสู้ ผู้ให้ยอมผูกไมตรีไร้ได้ สุขภาพผู้นั้นเป็นเจ้าของสวนกล้วยหอมและสวนมะมุดอันกว้างขวางสวนทั้งสองอยู่ในจังหวัดชลบุรี แต่ยุ่งห่างไกลกัน คุณนายจึงดูแลไม่ทั่วถึง สามีริบราชการอยู่ต่างจังหวัด ดังนั้น กล้วยหอมที่ออกเครียดถูกโจมตีเป็นประจำ ส่วนละมุดที่ลูกยังดิ้นก็ถูกเก็บเอาไปเป็นประจำ เทนที่โกรธแค้นแซ่ดด่นที่มาลูกโมยของในสวนเหมือนชาวสวนคนอื่น ๆ คุณนายกลับนั่งเงียบเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น