หน้าหนังสือทั้งหมด

การใช้ศัพท์และความหมายในภาษาไทย
205
การใช้ศัพท์และความหมายในภาษาไทย
…ื่นๆ เช่น ไปก่อน พูดก่อน มาก่อน นอนก่อน เป็นต้น นิยมใช้ ปฐม ซึ่งเข้าได้ทั้งกิริยาในระหว่างและ กิริยาคุมพากย์ เช่น ความไทย มคธ : เพราะโทษ คือฉาตกภัยในเมืองเวสาลีนั้นพวกคน ตกยากได้ทำกาละก่อน : ตตฺถ ฉาตกโทเสน ปฐ…
บทนี้กล่าวถึงความหมายและการใช้ศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับคำว่า 'ก่อน' ในภาษาไทย โดยเน้นความแตกต่างระหว่างคำว่า 'ปรม' และ 'ตาว' ที่มีความหมายว่า 'ก่อน' และแสดงถึงการใช้ในการประโยคต่างๆ นอกจากนี้ ยังมีการแจ้ง
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
212
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ไม่ได้ ไม่ทำแล้วจะมีโทษเสียหาย ซึ่งตรงกับสำนวนไทยว่า “ต้อง” นั่นเอง วาจก เช่น : ส่วนมากใช้เน้นกิริยาคุมพากย์ ที่เป็นกัมมวาจก และภาว กี ปเนต์ อาวุโส ปฏิรูป์ นน อปปมตเตหิ ภวิตพพ์ ฯ (๑/๘) : ภนฺเต สุสาเน วสนฺเตน …
…ห้ผู้อ่านเข้าใจวิธีการสร้างประโยคที่ถูกต้องและมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังให้ตัวอย่างเช่น การใช้กิริยาคุมพากย์ในประโยคต่างๆ เพื่อชี้นำการค้นคว้าและนำไปใช้ในอนาคต
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
235
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
…ในการแปลงประโยคกัตตุ เป็น กัมม. เลยทีเดียว คือ (๑) ประโยคที่จะแปลงกัตตุ เป็นกัมม. ได้ จะต้องมีกิริยาคุมพากย์ เป็นสกัมมธาตุ (ธาตุเรียกหากรรม) เท่านั้น (๒) บทกัตตา (ตัวประธาน) ในประโยค กัตตุ, จะต้องเป็นตัว อนภิ…
…าเป็นประธาน และในประโยคกัมมวาจกจะเน้นตัวกรรมเป็นประธาน. มีการอธิบายถึงหลักการสำคัญ เช่น การใช้กิริยาคุมพากย์ที่เหมาะสมและการจัดเรียงบทต่าง ๆ ในประโยคให้ถูกต้อง นอกจากนี้ยังยกตัวอย่างเพื่อให้เข้าใจวิธีการแปลงป…
คู่มือนิชาแปลไทยเป็นครส ป.๕-๙
342
คู่มือนิชาแปลไทยเป็นครส ป.๕-๙
… ลักษณะการปรุงประโยคผิดไปจากประโยคทั่วไป กล่าวคือ ประโยคที่มี หิ นาม วางไว้ต้นประโยค นิยมปรุงกิริยา คุมพากย์ในประโยคนั้นเป็น รูปวิสันติวิกลติ แม้ว่าเนื้อความจะไม่บ่งบอกว่าเป็นอนาคต แต่เวลาแปลจะต้องแปลเป็นอดีต…
บทความนี้พูดถึงการใช้ประโยคหิ นามในภาษามค ทักษะที่จำเป็นสำหรับการแปลประโยคนี้อย่างถูกต้อง มาหลายตัวอย่างและอธิบายการใช้ในบริบทที่ต่างกัน เพื่อให้ผู้เรียนสามารถแปลได้ถูกต้องตามหลักของพระไตรปิฎก เป็นต้น
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
364
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ว คมน์ น ยุตต์ ฯ (๓/๖๓) ค. ถ้ามีนาม หรือสัพพนามเป็นประธานในประโยค ไม่ใช้ ยุตต์ และ วฏฺฏติ เป็นกิริยาคุมพากย์ แต่ใช้กิริยาว่า อรหติ หรือศัพท์ว่า อนุจฺฉวิโก เป็นต้น เช่น : น โส กาสาวมรหติ ฯ (๑/๗๓) : นริท เทวทตฺ…
คู่มือนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับการแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นการใช้ยุตต์และวฏฺฏติในบทประธานที่ประกอบด้วยปัจจัยต่างๆ การใช้กิริยาอรหติ และการใช้บทวิกติกมุมในการสร้างประโยคให้ถูกต้อง นอกจากนี้ยังมีรายละเอียดเ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
254
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ยาในประโยค ย ถ้าบทวิเสสนะเดิมเป็น ต อนุต มาน ปัจจัย ก็ให้เปลี่ยนเป็นกิริยาอาขยาต หรือ กิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ โดย รักษากาลไว้เหมือนเดิม ถ้าเป็นวิเสสนะธรรมดาๆ ก็ทำให้เป็นรูปวิกติ กัตตา แล้วใส่กิริยา ว่ามี ว่…
บทนี้สอนเกี่ยวกับการขยายกิริยาในภาษาไทยเป็นมคธ โดยอธิบายขั้นตอนการสร้างประโยคใหม่ การเพิ่มยเข้าประโยคแรกเพื่อการขยาย การเปลี่ยนกิริยาในประโยคให้เหมาะสม และแสดงตัวอย่างการใช้ โดยเฉพาะการขยายประธาน เพื่
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
360
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ัพท์ประกอบ) คือ ๑๔. กิริยาที่มี อิติ ศัพท์ (เลขใน) เข้าด้วย มีวิธีเรียง ๒ แบบ ก. ถ้าเป็นกิริยาอาขยาตคุมพากย์ จะเรียงกิริยานั้นไว้หน้า หรือหลัง อิติ ก็ได้ เช่น หน้า : โส จินฺเตสิ “อหมฺปิ คมิสสามีติ ฯ หลัง : โส…
ในคู่มือวิชานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับการใช้กิริยาและศัพท์ในภาษาไทยและมคธ โดยเฉพาะกิริยาที่มีคำว่า อิติ ศัพท์ การเรียงกิริยาแบบต่างๆ รวมถึงการใช้สรรพนามในวิภัติ และคำอธิบายเกี่ยวกับรูปแบบต่างๆของศัพท์ในภ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.ธ.๕-๙
32
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.ธ.๕-๙
…ริยาที่แทรกอยู่ในกลางประโยคที่มีเนื้อความยาวๆ หรือประโยคที่มี กิริยาหลายๆ ตอน ก่อนที่จะถึงกิริยาใหญ่คุมพากย์ กิริยาประเภทนี้ได้แก่ กิริยาที่ประกอบด้วย อนุต มาน ปัจจัย และ ตวา ปัจจัย เป็นนิตย์ นั้นเอง เช่น - โ…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.ธ.๕-๙ นำเสนอความรู้เกี่ยวกับกิริยาประเภทต่างๆ การใช้ปัจจัยในกิริยา และตัวอย่างการสร้างประโยคที่ถูกต้อง โดยเฉพาะกิริยาที่มีปัจจัยหลายอย่างในการแสดงออกและการขยายความที่ทำให้เข้
คู่มือวิชาแปลภาษาไทยสู่ภาษาอื่น
246
คู่มือวิชาแปลภาษาไทยสู่ภาษาอื่น
…งประโยค ย ขยายกริยาวิเศษณะ (ยาว - ตาว) (๑) ตัด ตาว ออก ให้เหลือแต่ ยาว ในประโยคหน้า (๒) แปลกริยาคุมพากย์ในประโยค ยาว เป็นกริยานาม และประกอบด้วย ปัญจมีวิตติ ลงท้ายด้วย อา เพื่อรับกับ ยาว (๓) แปลงบทประธาน…
คู่มือเล่มนี้เสนอวิธีการแปลภาษาไทยโดยเน้นการใช้ข้อคิดจากพระธรรม เพื่อให้ภิกษุที่เป็นบัญฑิตสามารถหลีกเลี่ยงบาปและนำไปสู่การปฏิบัติธรรมที่ถูกต้อง รวมถึงวิธีการแก้ไขและปรับประโยค เพื่อให้ตรงตามหลักการแปล
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
90
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
๗ ๔ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ๒. เมื่อควบบทที่เป็นประธานเอกพจน์หลายบทในประโยค ซึ่ง มีกิริยาคุมพากย์ กิริยาระหว่าง และวิกติกัตตาร่วมกัน มีอำนาจให้ กิริยาเหล่านั้นและวิกติกัตตานั้น เป็นพหูพจน์ได้ เช่น …
คู่มือวิชานี้อธิบายการควบบทในประโยคที่มีประธานเอกพจน์หลายบทซึ่งมีกิริยาหรือวิกติกัตตาที่เกี่ยวข้อง โดยเน้นให้กิริยาหรือวิกติกัตตานั้นสามารถเป็นพหูพจน์ได้ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงกรณีเมื่อใช้กิริยากิตก์ว่า
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๙
85
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๙
… ฯ : อุปาสโก ธมฺมสฺสวนนุตราย อนิจฺฉนฺโต อาคเมถ อาคเมญาติ อาห์ ฯ (๑/๑๒๑) ๓. เมื่อปฏิเสธกิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ คือ อนีย ตพุพ ปัจจัย จะแปลงหรือคงไว้ก็ได้ เช่น : ตนเต ยาวชีว์ อกรณีย์ ฯ - อุฏฐาย เต ปัจจุคคมน์ ก…
…ฏิเสธกิริยาอาขยาต ไม่แปลงรูปเป็น อ หรือ อน, การปฏิเสธกับกิริยา นาทีปัจจัย และการปฏิเสธกิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ ซึ่งการเรียงประโยคตามหลักการนี้มีความสำคัญต่อการใช้งานภาษาอย่างถูกต้อง. สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม สา…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
84
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…นอก จึงต้องนับหนึ่งกันใหม่ ข้อนี้ต้องสังเกตและระวังให้ดี จำง่ายๆ ว่าประโยคจะสิ้นสุด ลง เมื่อมีกิริยาคุมพากย์ ส่วนประโยคเลขในซึ่งแทรกเข้ามาในประโยค ใหญ่ จัดเป็นประโยคใหม่ต่างหาก ไม่เกี่ยวกับประโยคเลขนอก ในทาง …
คู่มือวิชานี้เน้นการแปลไทยเป็นมคธ พร้อมรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดการประโยคและหลักการเขียนที่ถูกต้อง ให้ผู้เรียนเข้าใจวิธีการแปลที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะการจัดเรียงนิบาตและการสนธิ ซึ่งมีความสำคัญในการตี
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
76
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…/๙) ที่เรียงไว้หลังก็มีบ้าง เช่น : น สกกา โส อคารมชเฌ ปูเรต ฯ (๑/๖) ๕. สกกา ถ้ามีกิริยาว่ามี ว่าเป็นคุมพากย์อยู่ ก็ทำหน้าที่เป็น วิกติกตฺตา เข้ากับกิริยานั้น เช่น : โลกุตตรธมฺโม นาม น สกุกา โหติ เถเนตวา คณฺหต…
คู่มือวิชานี้นำเสนอเทคนิคและวิธีการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยมีตัวอย่างการเรียงประโยคและชี้แนะการใช้คำในกรณีต่างๆ เช่น การใช้สกกาในบทประโยค การจัดเรียงประโยคอนาทร และการใช้โครงสร้างต่างๆ ในการแปล เพื่อใ
การขยายกรรมและบทเหตุในพระพุทธศาสนา
255
การขยายกรรมและบทเหตุในพระพุทธศาสนา
…ในประโยค งตัดออกไป (๒) ศัพท์ที่เข้าสมาสกับ ตาย ตฺตา เป็นต้น ถ้าเป็นรูปกิริยา อยู่แล้วก็ให้เป็นกิริยาคุมพากย์ได้เลย โดยจะคงรูปไว้อย่างเดิม หรือ เปลี่ยนเป็นกิริยาอาขยาตก็ได้ ถ้ามีบทนามอยู่ด้วย เช่น ทินฺนทานโต ก…
บทความนี้กล่าวถึงตัวอย่างการขยายกรรมและบทเหตุในพระพุทธศาสนา โดยเสนอวิธีการแปลงประโยคและการล้มประโยคอย่างละเอียด เช่น การใช้คำสั่งที่เหมาะสมในบริบทและการเปลี่ยนรูปประโยคเพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น โดยเน้นที
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
342
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ี ลักษณะการปรุงประโยคผิดไปจากประโยคทั่วไป กล่าวคือ ประโยคที่มี หิ นาม วางไว้ต้นประโยค นิยมปรุงกิริยาคุมพากย์ในประโยคนั้นเป็น รูปภวิสสันติวิภัตติ แม้ว่าเนื้อความจะไม่บ่งบอกว่าเป็นอนาคต แต่เวลา แปลจะต้องแปลเป็น…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้อธิบายถึงประโยคพิเศษในภาษามคธ โดยเฉพาะประโยคที่มี 'หิ นาม' ซึ่งมีรูปแบบการปรุงประโยคที่ไม่ทั่วไป ทำให้ต้องคำนึงถึงวิธีการแปลในเชิงอดีต เมื่อเห็นลักษณะเหล่านี้ในข้อความ ช่วยให
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.ธ.๕-๙
24
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.ธ.๕-๙
…ยคแต่ละชนิดนั้น เศษในประโยคลิงค์ตะ มีเพียงตัวประธานเท่านั้น ส่วนประโยคอื่นมีทั้งตัวประธานและมีกิริยาคุมพากย์ด้วย จึงจะเป็นประโยคโดยสมบูรณ์อันหนึ่ง ถ้าจะแบ่งประโยคตามเนื้อความหรือเนื้อเรื่องในประโยค แล้วอาจแบ่…
คู่มือวิชาแปลไทยได้อธิบายถึงโครงสร้างของประโยคต่างๆ ที่มีการใช้ในหลักสูตรปริญญาโท ป.ธ.๕-๙ โดยแบ่งประโยคออกเป็นประเภทย่อย เช่น เอกัตประโยค อนัถตประโยค และสังกระประโยค รวมถึงตัวอย่างประโยคที่ต่างกัน ผู้
การแปลงประโยคและการลำประโยค ๒๒๓
249
การแปลงประโยคและการลำประโยค ๒๒๓
…่ปัจจัยในภาวัตถิ คือ ตุต ตา หรือ ภาว ศพท์ หรือ โต ปัจจัยแทน โดยมีรูปเป็น ตุต ตาย ภาวนา โต (๒) กิริยาคุมพากย์ในประโยค ย ถ้าเป็นกิริยาอาขขาต ให้แปลว เป็นกิริยากิตริั oรักษากาลไว้ แต่จากต้องเปลี่ยนเป็นกัมมาวาจา …
เนื้อหาเกี่ยวกับการแปลงประโยคและการลำประโยคในภาษาไทย โดยประกอบด้วยตัวอย่างการใช้ปัจจัยต่างๆ ในภาษาพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงรูปประโยคให้ถูกต้อง การแสดงออกถึงการเปลี่ยนแปลงในบทประธานและการใช้กิริยาแบบต่างๆ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
48
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ูต (มี, ด้วยทั้ง) ที่เป็นนาม นิยมเรียงไว้หลังตัว ส่วนอิตถีมภูตกิริยา จะเรียงไว้หลัง ประธานหน้ากิริยาคุมพากย์ อิตถัมภูตนาม หรือเรียงไว้หน้าก็ได้ เช่น : : ลิงนั้น ตกลงไปบนปลายตอแห่งหนึ่ง มีตัวถูกตอเสียบ แล้ว ด้…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ให้รายละเอียดเกี่ยวกับหลักการแปลและตัวอย่างการใช้บทต่างๆ ทั้งการใช้คำและโครงสร้างประโยคในภาษาไทยและมคธ รูปแบบการเรียงคำและการใช้ตัวอย่างเนื้อหาจากวรรณกรรม เพื่อช่วยให้น
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
32
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
๑๖ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ สั้นๆ มีเนื้อความสิ้นสุดหรือยัง ก็ดูที่กิริยาคุมพากย์นี้ กิริยาประเภทนี้ ได้แก่ กิริยาที่ประกอบด้วยปัจจัยในอาขยาตทั้งหมด และปัจจัยใน กิริยากิตก์ที่ เป็นก…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ได้กล่าวถึงกิริยาคุมพากย์และอนุกิริยา ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการสร้างแผนการแปล โดยได้มีการชี้แจงบทเรียนเกี่ยวกับการประกอบกิริยา ท…
บทขยายกรรมและบทกิริยา
31
บทขยายกรรมและบทกิริยา
…ยานี้มี ๒ ประเภท คือ ๑. บทกิริยาใหญ่ ๒. บทกิริยาระหว่าง บทกิริยาใหญ่ เรียกว่า มุขยกิริยา หรือ กิริยาคุมพากย์ ทำ หน้าที่คุมประโยค และเป็นกิริยาที่สุดของประโยค จะรู้ได้ว่าประโยค
บทขยายกรรมทำหน้าที่เป็นวิเสสนะของบทกรรม โดยทำให้บทกรรมมีความชัดเจนมากขึ้น สามารถเป็นศัพท์นาม ศัพท์คุณนาม หรือศัพท์กิริยา บทกิริยาคือกิริยาอาการของประธานที่ทำให้ประโยคดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง ถือเป็นส่วน