คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.ธ.๕-๙ : หน้า 32/374

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.ธ.๕-๙ สั้นๆ มีเนื้อความสั้นสุดหรือยัง ก็ดูที่เรียนควรพากย์นี้ ก็เรียบประเภทนี้ ได้แก่ กิริยาที่ประกอบด้วยปัจจัยในอายขนาดทั้งหมด และปัจจัยในกิริยาเกิดที่ เป็นกิริยาคมพายได้ เช่น ๓ อนีย ตพพ ปัจจัย บทกิริยานี้ส่วนมากเรียงไว้งหลังสุดประโยค เช่น - สา ทสมาสจจเยน ปุตตะ วิชชาย ฯ (๑/๑) - เอวะ สมบททิฐิ เวทิตพพุ ฯ (๑/๖๗) บทกิริยาเคราะห์หว่าง เรียกอ่านกิริยา หรือลักษณะกิริยา ได้แก่ กิริยาที่แทรกอยู่ในกลางประโยคที่มีเนื้อความยาวๆ หรือประโยคที่มี กิริยาหลายๆ ตอน ก่อนที่จะถึงกิริยาใหญ่คุมพากย์ กิริยาประเภทนี้ได้แก่ กิริยาที่ประกอบด้วย อนุต มาน ปัจจัย และ ตวา ปัจจัย เป็นนิตย์ นั้นเอง เช่น - โส เอกทิวาส หนานติฺ คุนฺตู นนทฺตฺุ อาคุณโณ อนุตรมคะ สมปูนนสาขํ เอกํ ฯวนปิติ ทีสุวา ฯเปา ปกาถมิ ฯ (๑/๑) - ปฐม วิเนธโร ตตกุต ปฏิญฺโญ ตํ อุตกํ ทีสุวา นิญฺชิตฺตา อิติร ปฏิญฺจิ ฯ (๑/๙๕) บทขยายกิริยา บทขยายกิริยา คือ บทที่ช่วยทำให้กิริยาสมบูรณ์และมีเนื้อความเด่นชัดขึ้น บทขยายกิริยานี้ ได้แก่ คำที่สัมพันธ์เข้ากับกิริยาทั้งหมด ยกเว้นบทกรรมมันเอง คำศัพท์ประเภทนี้ได้แก่คำศัพท์ ทุฎฐิติตติ ตติย-