จริง : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 58 / 138

…ยถารห์ คือ โดยอนุรูปแก่อารมณ์นั้น ๆๆ ท่านอาจารย์ กล่าวคำว่า ปริยาเยน เพราะอารมณ์บางอย่างไม่ชัดเจน ๆ จริงอยู่ เฉพาะ ในกสิณ อสุภะ โกฏฐาสะ (กายคตาสติ) และอานาปานัสสติเท่านั้น มีนิมิตชัดเจนแลฯ หลายบทว่า ปฐวีม…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมที่เกี่ยวข้องกับเมตตากรุณาและอุเบกขาซึ่งเป็นคุณธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนา ในส่วนนี้กล่าวถึงการสร้างจิตที่ปราศจากโทมนัสและการนำไปสู่อัปปมัญญา รวมถึงวิธีพัฒนาจิตที่สงบนิ่งจาก

…งเขปในที่นี้ เท่านี้ ฯ ส่วนวิธีนี้ บัณฑิตจึงถือเอาโดยพิสดารจาก ปกรณ์วิสุทธิมรรคตอนแสดงเรื่องภาวนา ๆ จริงอยู่ ภาวนาวิธีแม้ทั้ง ๒ อย่าง ท่านอาจารย์กล่าวไว้โดยสังเขปเหลือเกินในที่นี้ ๆ ก็เมื่อ พวกเรานำนัยพิส…

ในเนื้อหานี้อธิบายถึงวิธีการภาวนาที่ต้องประกอบไปด้วยองค์ประกอบที่จำเป็น ทั้งการตัดปลิโพธ การปลงผล การทำดวงกสิณ และการตั้งจิตให้มั่นอยู่ที่ลมหายใจ รวมถึงการกำหนดนิมิตในอารมณ์ โดยมีการกล่าวถึงความต่างขอ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 417 เช่นกับอุคคหนิมิตฯ จริงอยู่ อารมณ์นี้ บัณฑิตเรียกว่า ปฏิภาคนิมิต เพราะเช่นกับอุคคหนิมิตนั้นนั่นเอง ฯ แต่ปฏิภาคนิมิตนั้น เป็…

ในบทนี้มีการกล่าวถึงนิมิตที่เป็นปฏิภาคนิมิตและคุณสมบัติต่างๆ ของวสีในการดำรงอยู่ภายในอารมณ์ทั้ง ๕ โดยวิเคราะห์ความแตกต่างของนิมิตรและองค์ฌาน รวมถึงวิธีการเข้าไปยังระดับฌานอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งในกระบ

…้ ไม่ต้อง เยิ่นเย้อนัก ๆ ก็ความคล่องแคล่วในการพิจารณา สำเร็จแล้วด้วยความ คล่องแคล่วในการนึกนั่นแล ฯ จริงอยู่ ชวนะทั้งหลายในลำดับแห่ง อาวัชชนะนั่นเอง ชื่อว่าปัจจเวกขณชวนะ ฯ [อธิบายรูปฌานและอรูปฌาน] ๆ ๆ ท่า…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายเสนอในอภิธัมมัตถสังคหบาลีซึ่งเขียนถึงการออกทางจิตและความคล่องแคล่วในการพิจารณา โดยระบุถึงบทบาทของวิตกและฌาน รวมทั้งความสำคัญของอันตรายขององค์ที่หยาบที่อาจเกิดขึ้นในระยะต่าง

…่น และขันธ์ที่เคยอาศัยอยู่ในกาล ก่อนเป็นต้น ซึ่งเป็นอารมณ์แห่งบริกรรมฯ બૈ [อธิบายอารมณ์ของอภิญญา ๕] จริงอยู่ บรรดาอารมณ์มีรูปเป็นต้น อิทธิวิธญาณ มีอาลัมพนะ (อารมณ์) 5 อย่างก่อน คือ ฌานที่เป็นบาท ๑ กาย ๑ อ…

บทนี้กล่าวถึงการเข้าถึงอภิญญาโดยการส่งบริกรรมจิตไปที่ปัญจมฌาน ซึ่งเป็นฌานที่ประกอบด้วยอุเบกขาและเอกัคคตา การอธิษฐานเพื่อบรรลุอภิญญาและการบริกรรมอิทธิวิธญาณในประสบการณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์และฌ

…ณฑิต เรียกว่าจุตูปปาตญาณ ฯ แม้ยถากัมมูปคญาณ และอนาคตังสญาณ ก็ย่อม สำเร็จด้วยอำนาจทิพยจักษุนั่นเอง ฯ จริงอยู่ ยถากัมมูปคญาณและ อนาคตังสญาณเหล่านั้น ไม่มีบริกรรมแผนกหนึ่ง ๆ ในญาณทั้ง ๒ นั้น อนาคตังสญาณมีจิต…

…ต่าง ๆ ในแง่ของการไม่เที่ยง โดยสรุปแล้ว วิปัสสนากรรมฐานมีความสำคัญในการบำเพ็ญปัญญาเพื่อให้เข้าใจความจริง.

…ม่พิจารณาฯ อธิบายว่า ในการพิจารณากิเลส ที่ละได้แล้วและที่ยังเหลือนั้น เป็นเรื่องตามแต่ท่านประสงค์ ฯ จริงอย่างนั้น เจ้าศากยะมหานาม ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้า ถึงกิเลสที่ยังละไม่ได้ว่า ธรรมอะไรหนอในภายใน ที่ข…

การพิจารณานิพพานนั้นต้องพิจารณากิเลสที่ละได้แล้วและที่ยังเหลือ พระเสขะบางท่านพิจารณา แต่พระอรหันต์ไม่มีการพิจารณากิเลสที่ยังเหลือ โดยปัจจเวกขณญาณมี ๑๕ สำหรับพระเสขะและ ๔ สำหรับพระอรหันต์ กล่าวถึงความบ

…ีประชาชนผู้ได้รับ พระเมตตาปกแผ่ไป ย่อมจงรักภักดีในสมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าเป็นอย่างยิ่งและความ จริงข้อนี้ก็ปรากฏไปในนานาประเทศ จนมีผู้สรรเสริญพระเกียรติว่า ยากที่จักหาพระเจ้าแผ่นดินผู้ สนิทกับราษฎรได…

บทความนี้กล่าวถึงพระเมตตาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสในการสนับสนุนและช่วยเหลือราษฎร รวมถึงการสักการะและการจัดงานต่างๆ ที่มีต่อประชาชน ทรงมีความใกล้ชิดสนิทสนมกับประชาชนอย่างมากจนได้รับการ

…ตรเทียม ตรัสรียกกัลยาณมิตรว่าสุนัท คือคนใจดีที่จัดว่า เป็นมิตรแท้ คือ เป็นผู้ปอกลอกเป็นผู้พูดไม่ได้ จริง เป็นผู้ประจบ เป็นผู้ชักพาในทางฉิบหาย. มิตรแท้นั้น คือเป็นผู้อุปการะเกื้อกูลกันจริง เป็น ผู้ร่วมสุขร…

บทความนี้ได้กล่าวถึงการแบ่งแยกลักษณะของมิตรจากคำสอนของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า โดยเน้นถึงความสำคัญของมิตรแท้ที่มอบความรัก เอื้อเฟื้อ และเกื้อกูลกันเมื่อประสบปัญหา ในขณะที่มิตรเทียมเป็นผู้ที่มีนิสัยที่ถือเอ

…โนบาย พอ เป็นนิทัสสนนัย. ธรรม มีความหมายทั่วไปตามศัพท์ ว่าสภาพที่ทรงไว้ คือทรงไว้ดำรงไว้ตามความเป็น จริงดังที่มีแสดงไว้ในอภิธรรม ว่า กุสลา ธมฺมา ธรรมทั้งหลายเป็นกุศล คือ ส่วนดี อกุสลา ธมฺมา ธรรมทั้งหลายเป…

บทความนี้พูดถึงสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก และการรับพระราชทานเพื่อประดับพระปัญญาบารมี นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของธรรมและวินัยในชีวิต โดยเน้นที่ความแตกต่างระหว่างกุศลธรรมกั

…ม่ถึง ความเป็นหมู่ใหญ่ที่ไพบูลย์คือจำนวนมากตราบเท่าที่สงฆ์ ยังไม่ถึงความเป็นหมู่ใหญ่ด้วยลาภอัน เลิศ จริงอยู่ ภิกษุ ๕๐๐ รูปเหล่านี้อย่างต่ำเป็นโสดาบัน ต่อมา เมื่อมีภิกษุประพฤติไม่ดีไม่งามขึ้น เรียกว่าได้มี…

บทความนี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของสิกขาบทในพระพุทธศาสนา ซึ่งพระพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทเพื่อรักษาเอกลักษณ์และความเป็นระเบียบของสงฆ์ โดยมีการแสดงปาฏิโมกข์ให้กับสาวกและการบัญญัติศีลสำหรับคฤหัสถ์เพื่อให้พ

…ให้ได้ผลที่ประสงค์ให้ดำเนิน โดยสม่ำเสมอมีความเพียร คือ พยายามทำไป มีขันติ มีความอดทน มีสัจจะ คือความจริง และรักษาอธิษฐาน คือความมุ่งมั่นตั้งใจไว้เสมอ ย มีอีก ๓ ขอ ตามที่กล่าวมานี้จะเห็นได้ว่า วิริยะ เพียร…

…นอธิษฐานตามหลักธรรมที่พระเจ้าเนมิราชเคยปฏิบัติ เรื่องของการตั้งใจเพื่อผลแห่งความดี และการมองเห็นความจริงผ่านประสบการณ์ของพระองค์ เมื่อทรงพิจารณาว่าการทำทานไม่เพียงพอ ต้องมีการผนวชเพื่อปฏิบัติพรหมจรรย์ ชาด…

…รจึงเป็นพระราชสัจจาธิษ ฐานและพระราชสัจจวาจาตามพระพุทธภาษิตที่ตรัสไว้ว่า “สัจจ์ เว อมตา วาจา คำสัตย์ จริงเป็นอมตวาจา วาจาที่ไม่ตาย” ทำให้สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์พร้อมทั้ง ประชาชนชาวไทย สถิตมั่นสถาพร…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชดำรัสของสมเด็จพระญาณสังวร และความสำคัญของคำสัตย์จริงตามพระพุทธภาษิต อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์และประชาชนไทย โดยยกตัวอย่างธรรมะอย่างเช…

…ื่นเป็นที่พึ่ง อย่ามีอย่างอื่นเป็นที่พึ่ง พุทธภิตนี้ แสดงข้อปฏิบัติที่สมควรแก่สมณบริษัทผู้รับเทศนาก็จริง ถึงอย่างนั้น ก็แนะให้ได้สันนิษฐานว่า อันคนจะทำเกาะคือถิ่นฐานของตนไม่ให้กระแสชล คืออันตราย ท่วมทับได…

…ทธบัญญัติ โดยอ้างอิงจากคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ที่แสดงให้เห็นว่าความดีและธรรมเป็นที่พึ่งที่แท้จริงของเรา และควรพึ่งพาตนเองในการพัฒนาคุณธรรม หลักการที่ถูกเน้นคือความเพียรซึ่งช่วยนำไปสู่ความสำเร็จในชี…

…ปถัมภก เป็นพระเกียรติอันเลิศ ดิลกยิ่งใหญ่ แผ่ขจรไปทั่วภูมิมณฑลคล้ายพระเจ้าอโศกมหาราชในอดีตกาลฉะนั้น จริงอยู่ พระ ยังมีผู้ทรงไว้แลปฏิบัติอยู่เพียงใด พระ ๓ ปริยัติธรรมคำสอนของสมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ ศาสนาก็ย…

เนื้อหาเกี่ยวกับการสร้างพระไตรปิฎกที่พระเจ้าพี่ยาเธอกรมพระจันบุรีนฤนาถ ทรงจัดการพิมพ์ ซึ่งมีการบริจาคจากพระบรมวงศานุวงค์และประชาชน เพื่อเทิดพระบารมีและส่งเสริมพระศาสนา การสืบทอดพระธรรมวินัยของพระศาสนา

…คือโคจรร่วมทางกับดาวฤกษ์ ในฝ่ายคดีธรรม ความสำเร็จแห่งพระสัมมาสัมโพธิญาณ เว้นธิติเสียย่อมมีไม่ได้เลย จริงอย่างนั้น สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าหากไม่ทรงพระธิติมั่นได้เสวยความลำบกเข้าก็ดี ได้ทรง แสวงหาทางพระโพธ…

พระพุทธโฆษาจารย์ได้สรุปถึงความสำคัญของการกำหนดทางเดินในชีวิตของกุลบุตร โดยมีความยากลำบากและความล่อหลอกที่จะถ่วงการก้าวหน้า การประพฤติตามคำแนะนำของผู้มีปัญญาเป็นสิ่งสำคัญต่อการบรรลุถึงความดีและความงาม

…สาหลอกลวง กันก็ดี ย่อมลงอาชญาแก่ผู้นั้น เช่นเดียวกับหนายอกเอาหนามบ่ง การลงอาชญานั้น ไม่ใช่ธรรมแท้ ก็จริงแต่ทำตามหลักแห่งนิติที่บัญญัติล่วงหน้าไว้ เพื่อกำจัดธรรม นับว่ายุติธรรม คือธรรมโดย บัญญัติ เป็นรัฏฐา…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิรูปการปกครองที่เน้นการปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่อให้สังคมอยู่เย็นเป็นสุข ผู้ปกครองควรยึดมั่นในธรรมเพื่อกำจัดอธรรมและส่งเสริมความเป็นธรรมในสังคม โดยอ้างอิงถึงคำสอนของพระพุทธเจ้าและการ

…่าวไว้ว่า ปุญญวนตา นาม การณวสิกตา โหนติ ชื่อว่าผู้มีบุญทั้งหลาย ย่อมเป็นผู้อยู่ในอำนาจแห่งเหตุฉะนี้ จริง อยู่ บุคคลได้ชื่อว่าผู้มีบุญ ก็เพราะได้บำเพ็ญคุณความดีมาแล้วมากอันความดีย่อมเป็นการที่ทำ เพราะเป็นก…

ในปีพ.ศ. ๒๔๗๕ มีการเน้นการเลือกธรรมมารับพระราทาน เกี่ยวกับการณวสิกตา ซึ่งหมายถึงความจำเป็นในการกระทำสิ่งต่างๆ โดยไม่ฝ่าฝืนความเหมาะสม และเป็นคุณสมบัติที่สำคัญในการพัฒนาบุคลิกภาพและจิตใจให้แข็งแกร่งขึ้

…รดเสียทุกกาลสถาน จนไม่สำเร็จประโยชน์หรือซ้ำกลับเป็นโทษ เพราะกรุณาอัน ไม่ชอบด้วยธรรมิกอุบายก็เป็นได้ จริงอยู่ ผู้ทำผิดควรข่มขู่ปราบปรามก็ต้องนิเคราะห์ ผู้ทำชอบ ควรเชิดชูยกย่องก็ต้องปเคราะห์ ให้เหมาะแก่การณ…

บทความนี้กล่าวถึงการวินิจฉัยของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับพระสารีบุตรที่ถูกโจทก์ฟ้อง และความสำคัญของการวินิจฉัยที่เป็นธรรม พระองค์ได้ทำการพิจารณาคดีอย่างละเอียดเพื่อไม่ให้เกิดความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการกระทำขอ

…ิดชอบ ยังเป็นภาระน้อย จะปล่อยให้เป็นภาระของเอกชนอยู่ก่อน ก็ชอบแก่กาละ แต่เมื่อมี พระสาวกมากขึ้นแล้ว จริงอยู่ การกระทำด้วยอำนาจความคิดเห็นแห่งเอกชน ย่อมมีทางผิดพลาดได้ง่ายด้วย เหลือหูหลงตาล้นใจ ยิ่งเป็นผู้…

การบวชในพระพุทธศาสนาเป็นกิจกรรมที่สำคัญซึ่งต้องการความพยายามจากทั้งอาจารย์และศิษย์ อาจารย์ต้องมีวิธีการเผยแผ่คำสอนที่ไม่เพียง แต่เพื่อต้องการให้นิยมกัน แต่ยังต้องการให้เกิดความสะดวกในการปฏิบัติด้วย ระ