หน้าหนังสือทั้งหมด

การแปลและสำนวนในภาษามคธ
173
การแปลและสำนวนในภาษามคธ
สำนวนนิยม ๑๕๗ เท่าที่ยกตัวอย่างมานี้ เป็นเพียงบางส่วนเท่านั้น ยังมีวิภัตติอื่น และคำอื่นอีกมาก ไม่อาจนำมาแสดงในที่นี้ให้หมดสิ้นได้ …
เนื้อหานี้นำเสนอการแปลสำนวนจากภาษาไทยเป็นภาษามคธ โดยมีการยกตัวอย่างการแปลที่ถูกต้องตามความหมาย เช่น คำว่า 'พ่อแม่' แปลเป็น 'มาตาปิตโร' และความสำคัญของการเรียงลำดับคำใน…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
186
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
…มคิดหาจากศัพท์เก่าๆ ที่ง่ายๆ ซึ่งเคย พบเห็นมานั่นเอง ไม่ใช่คิดแต่งศัพท์ใหม่ตามสํานวนไทยอยู่เรื่อยไป ตัวอย่างเช่น สำนวนว่า ดูก่อนพวกเธอ ผู้เห็นภัย แต่งเสียใหม่ว่า ภัยทสฺสก อะไรทำนองนี้ สำนวนนิยมทั่วไป นอกจากสำ…
…สำนวนที่เหมาะสม การไม่คิดสร้างศัพท์ใหม่โดยไม่จำเป็น การแนะนำสำนวนไทยที่ควรทราบเพื่อการแปลที่ถูกต้อง ตัวอย่างสำนวนที่นำมาแสดงมีความหลากหลาย ซึ่งเป็นแนวทางในการเรียนรู้และเข้าใจความหมายในภาษามคธ. สำหรับข้อมูลเพ…
การแปลไทยเป็นมคธ: การใช้ศัพท์และไวยากรณ์
196
การแปลไทยเป็นมคธ: การใช้ศัพท์และไวยากรณ์
๑๔๐ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ การใช้ศัพท์ในประโยค การใช้ศัพท์ภาษามคธ ในประโยคจะต้องให้ตรงกับความหมาย ในความไทย เพราะศัพท์แต่ละศัพท์มีความลึกซึ้งต่างกัน แม้จะแปลเป็น ไทยอย่างเดียวกันก็ตาม เช่น คว
…ศัพท์ในการแปลที่ต้องตรงตามความหมายในภาษาไทย ศัพท์มคธแต่ละคำมีมิติและความหมายที่แตกต่างกัน โดยมีการยกตัวอย่างการใช้ศัพท์ในประโยคที่ถูกต้อง การใช้ศัพท์ที่ไม่ตรงความหมายอาจทำให้ประโยคผิดพลาดได้ ตัวอย่างเช่น การเ…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
208
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
… และศัพท์ที่ อปร เข้าด้วยนั้นจะต้องเป็นศัพท์ ที่เสมอกันกับ ศัพท์ต้น โดยคุณธรรม ฐานะ หรือชนิดเป็นต้น ตัวอย่างเช่น : อตีเต พาราณสีย์ พาราณสีราเช รัชช์ กาเรนเต เทวโล นาม ตาปโส ฯเปฯ วเสยยาม เอกรา สาลายนฺติ อาหฯ ก…
…ปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยเฉพาะการใช้ศัพท์ที่มีความสัมพันธ์กันในธรรมชาติ เช่น มือเท้า ตา หู และอื่นๆ พร้อมตัวอย่างการใช้งานในการแปล เทคนิคการเลือกศัพท์ อปร และการกล่าวถึงวัตถุหรือบุคคลที่มีการกล่าวถึงมาก่อน หนึ่งใน…
การใช้ศัพท์และความหมายในพระไตรปิฎก
209
การใช้ศัพท์และความหมายในพระไตรปิฎก
…า เป็นบุคคล สัตว์สิ่งของไหนกัน แน่ เพียงแต่ให้รู้ว่าเป็นคนหนึ่ง ตัวหนึ่ง หรือสิ่งหนึ่งเท่านั้น เช่น ตัวอย่างว่า : : อัปปมาทรโต ภิกขูติ อิม ธมฺมเทสน์ สตฺถา เชาวเน วิหรตฺโต อญฺญตร์ ภิกขุ อารพา กเถ ฯ (๒/๑๑๑) (แส…
…ัพท์ อญฺญตร ที่หมายถึง 'คนหนึ่ง สิ่งหนึ่ง' และการนิยามความหมายเพิ่มเติมเกี่ยวกับดาบสกับเทพธิดา โดยมีตัวอย่างในบทพระธรรมเทศนาเพื่อแสดงให้เห็นถึงการใช้ศัพท์ในบริบทต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงวิธีการใช้คำในจด…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
212
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ต้น อย่างเดียวกัน เช่น ขชช คู่กับ โภชช ขาทนีย คู่กับ โภชนีย เป็นต้น เวลาใช้นิยมใช้ไม่ให้สลับคู่ กัน ตัวอย่างว่า : อุบาสกคนหนึ่ง นำาของเคี้ยว ของฉัน ไปวัด แล้ว ได้ ถวายแก่ภิกษุรูปหนึ่ง : อุปาสโก ขชชญฺจ โภชนียญ…
คู่มือนี้นำเสนอตัวอย่างการใช้ศัพท์ในภาษามคธและการแปลจากภาษาไทย โดยเน้นการใช้คำคู่ที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน เพื่อช่วยให้ผู้อ่า…
การแปลงศัพท์และความหมาย
219
การแปลงศัพท์และความหมาย
…) = อลภนฺตสฺส เอกสฺส จรณ์ เสยฺโย ๆ = = อลภนฺตสฺส เอกสฺส จริต เสยฺโย ฯ อลภนฺตสฺส เอกจาโร เสยฺโย ฯ ตามตัวอย่างที่แสดงมานี้ จะเห็นได้ว่าแม้จะแปลงศัพท์ไปในรูป ต่างๆ แล้ว ความก็ยังคงเดิม แม้จะแปลยืดยาดไปบ้าง ก็ไม่…
บทความนี้นำเสนอวิธีการแปลงศัพท์ในภาษาไทย โดยมีตัวอย่างการแปลงและความหมายที่เกี่ยวข้องอธิบายไว้ นอกจากนี้ยังมีคำแนะนำในการใช้ศัพท์ให้ถูกต้องตามหลักไวยากรณ์…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
236
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…เช่น ถ้าเป็นกิริยา ก็ต้องลง ย ปัจจัย และลง อิ อาคมหน้า ย ถ้าเป็น กิริยากิตก์ ก็เป็น ต ปัจจัยเป็นต้น ตัวอย่างเช่น ความไทย : ศิษย์ศึกษาศิลปะอยู่ กัตตุ : สิสโส สิปป์ สิกฺขติ ฯ กัมม. : สิสเสน สิปป์ สิกขิยเต ฯ กัต…
…ศึกษาสามารถแปลประโยคจากภาษาไทยเป็นมคธได้อย่างถูกต้อง โดยมีการอธิบายหลักการใช้งานกิริยาในประโยค พร้อมตัวอย่างการแปลที่ชัดเจน ตั้งแต่การแปลปัจจุบันกาลไปจนถึงอดีตกาล รวมถึงการชี้ให้เห็นถึงการใช้ศัพท์ที่ถูกต้องใน…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
238
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ยากิตก์ ต ปัจจัย อาจเปลี่ยนเป็นกิริยา อาขยาตในรูปอดีตกาลได้ แม้จะเพิ่ม อ อาคม เข้ามาด้วยก็ได้ไม่ผิด ตัวอย่าง ความไทย : พ่อครัวหุงข้าวสุก กัมม. : สูเทน โอทโน ปริยเต ฯ กัตตุ สูโท โอทนํ ปจติ ฯ หลักนี้ถือว่าเป็นแ…
…ิตกัตตา เพื่อให้สามารถแปลงประโยคได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ. ในบทนี้จะอธิบายถึงการเปลี่ยนรูปประโยคพร้อมตัวอย่างการแปลที่ชัดเจน เรื่องของตัวอนภิหิตกัตตา, ตัวกรรม, และกิริยา รวมถึงกรณีการเปลี่ยนรูปกิริยาเป็นอดีตกา…
การขยายบทกิริยาวิเสสนะ
243
การขยายบทกิริยาวิเสสนะ
… เนื้อความในประโยค ย ทั้งหมดจะมีลักษณะเป็นบทขยายบทต่างๆ ในประโยค ต ทันที ขอ ให้ดูวิธีการดังต่อไปนี้ ตัวอย่างประโยค ย ขยายบทประธาน (๑) ตัด ย ต ออกให้หมดทุกครั้ง เหลือนอกนั้นให้คงไว้ซึ่งในบาง กรณี เพียงแค่นี้ก็…
บทความนี้กล่าวถึงการขยายบทกิริยาวิเสสนะในภาษาไทย รวมถึงการแปลงประโยคและการล้มประโยค โดยมีตัวอย่างเพื่ออธิบายการเขียนอย่างชัดเจน เช่น การใช้ประโยคเพื่อขยายความ และการตัดข้อความในประโยคให้ได้ผลประโยช…
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
245
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
…ณกาวิญญาณก ธน์ กิญจิ อตฺถิ, สพฺพนต์ ตว ภาโร ฯ (๑/๖) สพฺพ์ อิมสฺมี กุเล วิชชุมาน ฯเปฯ ธน์ ตัว ภาโร ฯ ตัวอย่างประโยค ย ขยายกิริยาวิเสสนะ (อุปมา) (๑) ตัด ยถา ตถา หรือ เอว ออกเสียทั้งหมด แต่ให้ใส่ วิย เข้ามาแทน ย…
บทนี้นำเสนอวิธีการแปลงประโยคในภาษาไทย โดยมีแนวทางการใช้กิริยาอย่างถูกต้อง พร้อมตัวอย่างที่ช่วยให้เข้าใจถึงการล้มประโยคและการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประโยคได้อย่างชัดเจน ความสำคัญของการใช้คำแล…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
246
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ปมตตานิปิ ปาปาน ปริวชฺเชยฺย ๆ ชีวิตกาโม หลาหล วิส วิย ปณฺฑิโต ภิกขุ อปปมตตานิปิ ปาปานิ ปริวชฺเชยย ๆ ตัวอย่างประโยค ย ขยายกริยาวิเสสนะ (ยาว - ดาว) (๑) ตัด ตาว ออก ให้เหลือแต่ ยาว ในประโยคหน้า (๒) แปลงกิริยาคุม…
คู่มือนี้เป็นแนวทางการแปลภาษาไทยเป็นมคธสำหรับผู้เรียนระดับ ป.ธ.๔-๙ โดยยกตัวอย่างการแปลและการทบทวนหลักการเว้นบาปของภิกษุ พร้อมการใช้ gํริยาวิเสสนะในภาษาไทยและการแปลงรูปประโยค เพื่อป…
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
247
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
…/๑๒๖) ยาว อคารมชเฌ วสนาสุส เทวตา ทิพพปูเว ปริณีสุ ฯ ยาวสฺส อคารมชเฌ วิสนา เทวตา ทิพฺพปูเว ปริณีสุ ฯ ตัวอย่างประโยค ย ขยายบทกิริยาหรือขยายนาม บทขยายกิริยาในที่นี้ ได้แก่ บทที่สัมพันธ์เข้ากับกิริยา เช่น บทตติยา…
…ี่ยวกับการแปลงประโยคและวิธีการล้มประโยคในภาษาไทย โดยชี้แจงถึงการใช้บทขยายกิริยาและนามในประโยค รวมถึงตัวอย่างการเปลี่ยนรูปประโยคตามหลักการที่ถูกต้อง โดยสามารถใช้การตัดคำและการย้ายบทประธานเพื่อสร้างความเข้าใจใน…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
248
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
๒๓๒ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ดูที่ความสละสลวยของประโยค ตัวอย่างเช่น ความไทย : ทานนี้ มีผลมากกว่า ทานที่ท่านถวาย ด้วย การบริจาคทรัพย์โกฏิหนึ่ง เดิม = - อิท ทาน, ย์ …
คู่มือนี้นำเสนอวิชาแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นที่ความสละสลวยของประโยค ตัวอย่างของการแปลมีตั้งแต่การบริจาคทรัพย์และความปรารถนาในสิ่งต่าง ๆ โดยยกตัวอย่างประโยคต่าง ๆ ในการแปลและใส่…
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
249
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
การแปลงประโยคและการล้มประโยค ๒๓๓ ตัวอย่างประโยค ย ขยายเหตุ (ยสุมา ตสฺมา) (๑) ตัด ยสฺมา ตสฺมา ออก แล้วใส่ปัจจัยในภาวตัทธิต คือ ตฺต ตา หรือ ภาว…
บทเรียนเกี่ยวกับการแปลงประโยคและการล้มประโยค ซึ่งรวมถึงตัวอย่างและวิธีการต่าง ๆ ในการเปลี่ยนโครงสร้างของประโยค เพื่อให้เข้าใจการใช้ภาษาไทยอย่างถูกต้องและมีประสิทธิ…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
250
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ุญญาติ ๆ (๗/๑๐) อิทานิ ปนสุส ดุสิตวิมาเน นิพฺพตฺตตฺตา (นิพฺพตฺตตาย) อนุญญาติ ฯ มยา ตุมหาก์ จีวรคุคห ตัวอย่างประโยค ย ขยายกาลสัตตมี (ยทา เทา) (๑) ตัด ยทา ตทา ออก ใส่คำว่า กาเล เข้ามาแทน (๒) กิริยาคุมพากย์ในประ…
หนังสือเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นคู่มือในการเรียนการสอนการแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยมีอธิบายตัวอย่างประโยคและหลักกฎการแปลอย่างละเอียด เช่น การเปลี่ยนกิริยาและการใช้ประธานในประโยคต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมีก…
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
251
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
…่ เดิม = ยทา เถโร กุมารโก, ตทา ตสฺส มาตาปิตโร เป็น = กาลมก๋ส ฯ เถรสุส กุมารกกาเล มาตาปิตโร กาลมสุ ฯ ตัวอย่างประโยค ย ขยาย บทกรรม (๑) ตัด ย ต ออก (๒) กิริยาคุมพากย์ ในประโยคย ให้ประกอบเป็นรูปกัมมวาจก ต มาน ปัจ…
เอกสารนี้นำเสนอการแปลงประโยคและการล้มประโยคในภาษาไทย และยกตัวอย่างการใช้งานในบริบทต่างๆ เช่น การปรับใช้ประโยคในสถานการณ์เฉพาะ รวมทั้งการประยุกต์ใช้ในการสื่อสารที่มีคว…
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
253
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
…์) ตยา อิจฉิต ฯ เมื่อกลับแล้วจะเป็น ย์ ตยา อิจฉิต, ต์ สพฺพ์ ทามิ ฯ ต่อไปนี้จักแสดงวิธีการโดยละเอียด ตัวอย่างขยายวิเสสนะ บทวิเสสนะของทุกบท เช่น วิเสสนะของบทประธาน ของบท
เนื้อหาเกี่ยวกับการแปลงประโยคและการล้มประโยคในภาษาไทย โดยมีตัวอย่างการแยกประโยคและเปรียบเทียบระหว่างภาษาไทยและภาษามคธ เพื่อให้เข้าใจการใช้ภาษาและการสร้างประโยคที่ถูกต้…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
254
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
… ถ้าเป็นวิเสสนะธรรมดาๆ ก็ทำให้เป็นรูปวิกติ กัตตา แล้วใส่กิริยา ว่ามี ว่าเป็น มาเป็นกิริยาคุมพากย์ ดูตัวอย่างประกอบ ตัวอย่างขยายประธาน : กุลบุตร ผู้ไม่รู้แม้สถานที่เกิดภัตร จักรู้ชื่อซึ่งการงานอะไร ภตฺตุฏฐานฏฐ…
…นตอนการสร้างประโยคใหม่ การเพิ่มยเข้าประโยคแรกเพื่อการขยาย การเปลี่ยนกิริยาในประโยคให้เหมาะสม และแสดงตัวอย่างการใช้ โดยเฉพาะการขยายประธาน เพื่อชี้ให้เห็นถึงการใช้ภาษาในบริบทที่ถูกต้องเหมาะสม เช่น การใช้คำว่า '…
การขยายกรรมและบทเหตุในพระพุทธศาสนา
255
การขยายกรรมและบทเหตุในพระพุทธศาสนา
เป็น = ตัวอย่างขยายกรรม : การแปลงประโยคและการล้มประโยค ๒๓๙ อานนฺทตฺเถร์ อุปสงฺกมิตวา ฯเปฯ ยาจึสุ ฯ (๑/๕๕) เย ปญฺจสต…
บทความนี้กล่าวถึงตัวอย่างการขยายกรรมและบทเหตุในพระพุทธศาสนา โดยเสนอวิธีการแปลงประโยคและการล้มประโยคอย่างละเอียด เช่น การใช้คำ…