ความเห็นที่ถูกต้องตามธรรมชาติในพระพุทธศาสนา : หน้า 34/67

พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 75 ๔. ความเห็นซึ่งเป็นธรรมชาติตรง เราจะลงความเห็นอย่างไรจึงจะเห็นตรง เช่น ลงความเห็นได้ว่าคนที่วิวาทกัน คนไหนผิด คน ไหนถูก ถ้าถูกจึงจะเป็นธรรม “ความเห็นซึ่งเป็นธรรมชาติตรงนั้น ตรงตลอด ตรงทำนองคลองธรรมตั้งแต่ ศีลบริสุทธิ์มาเห็นศีลบริสุทธิ์ว่าถูก นอกจากนั้นไม่บริสุทธิ์ ไม่ถูก แล้วก็เห็นศีล ที่ บริสุทธิ์และไม่บริสุทธิ์ ศีลที่พระอริยเจ้าชอบใจ ก็เห็นถูกตรงตามรอยศีล ไม่เคลื่อน จากศีล แล้วก็เลื่อมใสในพระสงฆ์” ในบทท้ายท่านแสดงหลักไว้ว่า ธมฺมทสฺสน์ เห็นธรรมนั่นเอง เห็นธรรม คือเห็นอะไร ? คือ เห็นดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ ถึงกายอรหัตละเอียด (๑๘ กาย) เห็นดวงธรรมเหล่านั้น ได้ชื่อว่า ธมฺมทสฺสน์ เห็นตรง ทางอื่นก็อาศัยธรรมเหล่านี้ทั้งนั้น ความ ถูกตามดวงธรรมนั้น “เดี๋ยวนี้พวกเราทั้งหมดนี่แหละ ทั้งภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา เห็น ตรงน่ะมีกี่องค์ล่ะ พระเณร อุบาสก อุบาสิกา มีกี่คนที่เห็นตรงน่ะ ในวัดปากน้ำนี้มี ๑๕๐ กว่าคนแล้วนะ” ดวงธรรมนี่มาจากไหน ? เมื่อกาย วาจา ใจ บริสุทธิ์ ก็เข้าถึงดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ เมื่อเพิ่มความบริสุทธิ์ ทั้งศีล สัจจะ จาคะ ปัญญา ก็ถึง ดวงธรรม กายทิพย์ ถึงปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน ก็ถึง “กายรูปพรหม” เพิ่มอรูปฌาน ๔ ก็ถึง ดวงธรรมกายอรูปพรหม เดินศีล สมาธิ ปัญญา วิมุตติ วิมุตติญาณทัสสนะ เข้าถึงดวงธรรม กายธรรม และเข้าถึงกาย โสดา สกทาคา อนาคา อรหัต ตามลำดับ เห็นอย่างนี้จึงเรียกว่า เห็นตรง หรือเห็นธรรม “ถ้าเราไม่อยากเป็นคนจนอยากเป็นคนมั่งมีแล้ว ต้องมีธรรม ๔ ประการ นี้อย่าให้เคลื่อน ให้มีไว้ในตัวเสมอ ถ้าเคลื่อนแล้วละก็ใจจะไม่ผ่องใส จะคิดถึงแต่ สมบัติบ้าๆ เข้าใจแค่สิ่งหยาบๆ เที่ยวคว้าเรื่อยเปื่อยทีเดียว วุ่นวายไปตามกัน ถ้าไม่มีทั้ง ๔ ประการนี้ประจำใจ แม้เป็นอยู่ก็เปล่าประโยชน์ ผู้มีปัญญาจึงควร - ประกอบความเชื่อในพระตถาคตเนืองๆ - ประกอบศีลไว้เนืองๆ - ประกอบความเลื่อมใสไว้เนืองๆ - แก้ไขความเห็นของตัวให้ตรงไว้เนืองๆ ทรัพย์อันประเสริฐในพระพุทธศาสนามีอยู่อย่างนี้ ภิกษุ สามเณรให้เข้าถึงธรรม ๔ ประการนี้