นิว : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 45 / 94

…ี้มีอรรถาธิบายอย่างไร ? แก้ว่า ก็อัปปนา เกิดขึ้นในวาระใด ในวาระนั้นจิตย่อมหมดจดจากหมู่กิเลสกล่าวคือ นิวรณ์อันเป็นอันตรายแห่งฌานนั้น เพราะหมดจดแล้ว จิตก็เป็น ธรรมชาติปราศจากเครื่องกั้น ดำเนินไปสู่สมถนิมิต…

เนื้อหานี้ว่าด้วยการอัปปนาในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นถึงบทบาทของจิตที่หมดจดจากกิเลสและนิวรณ์เพื่อนำไปสู่สมถนิมิตสายกลาง โดยอธิบายว่าจิตต้องเผชิญกับปัจจัยที่ทำให้เข้าถึงสถานะมั่นคงและทำให้เก…

…ุปปาทะ ( ที่เกิดตัณหา ) ๔ ประเภท เจโตปีละ (ตาปูตรึงจิต )๕ ประเภทวินิพันธะ (เครื่องผูกจิต ) ๕ ประเภท นิวรณ์ ๕ และประเภทอภินันทนะ ( เครื่องเพลิดเพลิน ) ๕ ประเภท วิวาทมูล ( มูลแห่งการวิวาท ) ๖ และประเภทตัณห…

เนื้อหานี้กล่าวถึงประเภทต่างๆ ของอุปกุศลซึ่งรวมถึงโลภะ โทสะ โมหะ และประเภทอื่นๆ ที่มีผลต่อการปฏิบัติธรรม โดยเฉพาะการจำแนกประเภทของมารทั้ง 5 ที่ยังคงส่งผลกระทบต่อผู้ปฏิบัติ ซึ่งรวมถึง กิเลสมาร ขันธมาร

…นะนั้นเล่า ก็มีลิงค์ วจนะ วิภัตติ ตรงกัน ดัง ตัวอย่างต่อไปนี้ :- สา อาวุโส เทวี ปริปทุกคพฺภา อตฺตโน นิวาสนฏฐานภูติ က ๒ ๔ ៨ ය เทวทห์ คนตุกามา ฯลฯ แปลว่า ดูก่อนผู้มีอายุ อันว่าพระนางเทวี ๖ ๕ ๒ พระองค์นั้น …

ในหน้าที่ 85 ของบทเรียนนี้ มีการอธิบายการใช้คำในภาษาบาลี โดยเฉพาะการสร้างประโยคผ่านการรวมศัพท์ต่างๆ เข้าด้วยกัน เช่น นิบบาต และการใช้กิริยาวิเสสนะ การแปลและประโยคตัวอย่างเพื่อทำความเข้าใจประวัติศาสตร์

…ลง 5 อาคม เช่น นิมุคุโค ดำรงแล้ว นิคจฺฉติ เข้าถึง นิกุชฺฌติ งอเข้า นิขนติ ขุดลง นิทหติ ตั้งลง (ฝัง) นิวาโส ความเข้าอยู่ นิ ที่แปลว่า ไม่มี, ออก, ตรงกับ นิส ในสันสกฤต เวลาใช้มัก ซ้อนหรือลง 5 อาคม ตามอักขร…

บทนี้อธิบายการใช้อุปสัคในบาลี โดยเฉพาะความหมายของคำว่า 'นิ' ที่มีทั้งความหมายว่า เข้า, ลง และ ไม่มี, ออก ผู้ศึกษาควรจดจำคำแปลที่ถูกต้องเพื่อให้สามารถใช้อุปสัคได้อย่างเหมาะสมตามบริบทที่กำหนด ตัวอย่างแล

…- หน้าที่ 102 ส่วนคำว่า นีวรณ์ ซึ่งแปลว่า ธรรมชาติอันกั้น (จิตไม่ให้บรรลุความ ดี) นั้น แม้จะแยกเป็น นิวรณ (สสกฤต เป็น นิส+วฦ ธาตุใน ความปิดความกั้น) นิ ตัวนั้นคงแปลรวมกับธาตุว่าปิดหรือกั้นเท่านั้น อุปสัค…

ในบทนี้ได้อธิบายเกี่ยวกับคำว่า 'นีวรณ์' ซึ่งหมายถึงธรรมชาติอันกั้นที่ทำให้จิตไม่สามารถบรรลุความดี รวมถึงการเรียนรู้เกี่ยวกับอุปสัคที่นำหน้าศัพท์ซึ่งสามารถเปลี่ยนรูปศัพท์ให้มีความหมายต่างไปได้ เช่น นิก

…ย อยู่ใน ขุ. สุ. ๒๕/๔๔๓ คาถาที่ ๓ ยถา หิ ฯ เปฯ ชีวิต อยู่ใน ที. มหา, ๑๐/๑๔๑ คาถาที่ ๔ อุสสาโวว ฯเปฯ นิวารย อยู่ใน ขุ. ชา. เอกาทสก. ๒๗/๓๑๖

เนื้อหาเน้นถึงความตายที่เข้ามาเปรียบเสมือนเพชฌฆาตที่รอที่จะคร่าชีวิตของมนุษย์ รวมถึงการเตือนให้ระลึกถึงความไม่แน่นอนของสมบัติในชีวิตที่อาจสูญเสียไปได้ทุกเมื่อ การมีสมบัติยังคงอยู่ได้ก็ชั่วขณะหนึ่งก่อน

…อำนาจการทำในใจแล้ว ๆ เล่า ๆ จิตย่อมจะได้อาเสวนา (ความคล่อง) สติอันมีความตายเป็นอารมณ์ย่อมจะตั้งมั่น นิวรณ์ ทั้งหลายย่อมจะรำงับ องค์ฌานทั้งหลายย่อมจะปรากฏขึ้น แต่เพราะ อารมณ์ (ของฌานนี้) เป็นสภาวธรรม และเ…

…ธิบายลักษณะของจิตที่เกิดขึ้นและดับไป การพิจารณาอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับความตายจะช่วยให้จิตตั้งมั่นและลดนิวรณ์ได้ ฌานที่เกิดขึ้นในกระบวนการนี้จะทำให้เกิดความสงบดั่งที่ระบุในวิสุทธิมรรค การนำเสนอความคิดนี้เน้…

…ๆ ในลมอัสสาสะ ปัสสาสะ ให้หายไป ย่อมผูกจิตของตนไว้ (ให้เป็น อัปปนา) ได· ตั้งแต่ปรากฏนิมิตอย่างนั้นไป นิวรณ์ทั้งหลายก็เป็นโทษที่เธอ ข่มได้แน่ กิเลสทั้งหลายระงับเงียบไป สติมั่นคง จิตดำรงมั่นโดย อุปจารสมาธิเ…

…ารศึกษาองค์ความรู้ในวิสุทธิมรรค โดยพระโยคาวจรที่มีปัญญาจะต้องตั้งจิตไว้ในปฏิภาคนิมิต และสามารถจัดการนิวรณ์และกิเลสให้หมดไป รวมถึงการมีสติกับลมอัสสาสะและปัสสาสะเพื่อนำไปสู่การภาวนาอย่างถูกต้อง โดยอธิบายถึ…

…ีกาว่า นิมติ ในที่นี้ ก็คือสีมส้มเภทนั่นเอง (ไม่ใช่นิมิตอย่างนิมิตในกสิณ) เพราะเมื่อได้สมสัมเภทแล้ว นิวรณ์จึงระงับ กิเลสจึงชมไป จิตจึงตั้งมั่นเป็นอุปจารสมาธิ

…ละการบรรลุอัปปนาเพื่อการเจริญจิต โดยกล่าวถึงองค์ประกอบหลายประการที่จะนำไปสู่การปฏิบัติที่ดี การระงับนิวรณ์และการตั้งมั่นของจิตในสมาธิ การแนะนำการใช้เมตตาเป็นแนวทางในการพัฒนาจิตใจจนไปถึงการเข้าถึงฌานที่สู…

…เมื่อเธอ นึกหน่วง (นิมิตนั้น) แล้ว ๆ เล่า ๆ ทำไปจนเป็นนิมิตที่นึกเอามาได้ ตรึกเอามาได้อย่างนั้นอยู่ นิวรณ์ทั้งหลายก็รำงับ สติตั้งมั่น จิตเป็น สมาธิชั้นอุปจาร เธอต้องเสพเจริญทำให้มากซึ่งนิมิตนั้นให้บ่อยเข…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการนึกหน่วงเอากสิณในฌานอุปจาร การพัฒนาจิตให้รู้ลึกในนิมิตแห่งอากาศ การรำงับนิวรณ์และเสริมสร้างสมาธิ ที่สำคัญคือ การเข้าใจในรูปแบบการละนิวรณ์อย่างละเอียดในอรูปฌาน เพื่อให้เข้าถึงค…

…ดังนี้แล้ว ๆ เล่า ๆ ทำจนเป็นตักกาหตะวิตักการตะ เมื่อเธอยังจิตให้ ท่องไปในนิมิตนั้นเนือง ๆ อย่างนั้น นิวรณ์ทั้งหลายจะระงับ สติจะตั้ง มั่น จิตจะเป็นสมาธิชั้นอุปจาร เธอต้องเสพเจริญกระทำให้มากซึ่งนิมิต นั้นเ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการเจริญอากิญจัญญายตนะ โดยเฉพาะในพระโยคาวจรที่อธิบายถึงวิธีการปฏิบัติสมาธิอย่างถูกต้อง เพื่อให้เกิดความเข้าใจในอากิญจัญญายตนะ และการตัดความพอใจในวิญญาณัญจายตนะอย่างมีสติ เพื่อเข้าถึง

…า ละเอียด ละเอียด' ทำจนเป็นตักการตะ วิตักการตะ เมื่อเธอยังจิตให้ท่องไป ในนิมิตนั้นเนือง ๆ อย่างนั้น นิวรณ์ทั้งหลายจะระงับ สติจะตั้งมั่น จิต เป็นสมาธิชั้นอุปจาร เธอส้องเสพเจริญทำให้มากซึ่งนิมิตนั้นเนือง ๆ…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการปฏิบัติเพื่อเจริญเนวสัญญานาสัญญายตนะ โดยเฉพาะการทำให้ชำนาญในอากิญจัญญายตนสมาบัติ และเห็นโทษของสัญญาต่าง ๆ ทั้งหลาย และเห็นอานิสงส์ของธรรมชาติที่ละเอียดและประณีต ในกระบวนการทำเ

…ย่อมจะปรากฏโดยอาการปฏิกูล เธอ ส้องเสพเจริญทำให้มากซึ่งนิมิตนั้นแล้ว ๆ เล่า ๆ เมื่อเธอทำไป อย่างนั้น นิวรณทั้งหลายจะรำงับ จิตจะตั้งมั่น โดยอุปจารสมาธิ อัน ไม่ถึงอัปปนา เพราะความที่กพฬิงการาหารเป็นสภาพลึก …

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการสะท้อนถึงความปฏิกูลที่เกิดขึ้นในการกินอาหารและการทำความสะอาดมือ โดยมีการยกตัวอย่างถึงการล้างมือและอาการของความปฏิกูลที่เชื่อมโยงกับความรู้สึกทางจิต การศึกษาความปฏิกูลนี้ช่วยให

…ว่า "จิตนี้เป็นจิตมี ราคะหรือ ฯลฯ หรือว่าเป็นจิตยังไม่พ้น" ด้วยประการฉะนี้แล เจโตปริยญาณกถา จบ ปุพเพนิวาสานุสสติญาณกถา [อรรถาธิบายศัพท์บาลีในญาณนี้ ในปุพเพนิวาสานุสสติญาณกถา มีอรรถาธิบายว่า บทว่า "ปุพฺเพ…

…ั้ง ๕ และเจโตปริญญาณ โดยสำรวจลักษณะของจิตในระดับต่างๆ เช่น จิตมีราคะและจิตยังไม่พ้น มีการพูดถึงปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ซึ่งช่วยให้นักปฏิบัติเข้าใจการเกิดและดับของจิตในชาติที่ผ่านๆ มา รวมทั้งการเห็นจิตของผู้…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 180 อีกนัยหนึ่ง นิวุฏฐธรรม (เรื่องหรืออาการต่าง ๆ ที่อาศัยขันธ์ เช่น กำเนิด ชื่อ โคตร เพศ ผิวพรรณ ?) ทั้งหลาย ก็ชื่อนิว…

เนื้อหาเกี่ยวกับนิวุฏฐธรรมที่ตั้งอยู่บนขันธ์ ซึ่งหมายถึงเรื่องต่าง ๆ ที่สามารถระลึกได้ด้วยวิญญาณ การศึกษานี้เน้นถึงการเ…

…น (เป็นต้น) คำว่า อิติ คือ เอว์ (แปลว่า) โดยประการดังกล่าวมานี้) คำว่า "สาการ์ สอุทเทส์ - (ซึ่งบุพเพนิวาส) พร้อมทั้งอาการพร้อมทั้งอุเทศ" อธิบายว่า (ซึ่งบุพเพนิวาส) นับว่าพร้อมทั้งอุเทศ ก็ด้วยอำนาจชื่อ แล…

บทนี้กล่าวถึงการระลึกถึงบุพเพนิวาสและการแยกแยะคนตามชื่อและโคตร จากนั้นได้อธิบายว่าบุคคลนั้น ๆ สามารถระลึกและรู้จักตัวตนซึ่งพิจารณาจา…

…่ (แต่) สิ่งอะไร ๆ ในอนาคต ชื่อว่ามิได้ เป็นอารมณ์แห่งอนาคตังสญาณหามีไม่ โดยนัยที่กล่าวแล้วในปุพเพ- นิวาสญาณ ในกาลที่รู้ว่า "เรา (ในอนาคต) จักเกิดในที่โน้น" ก็เป็น อัชฌัตตารมณ์ ในกาลที่รู้ว่า "คนโน้น (ใน…

เนื้อหาเกี่ยวกับอนาคตังสญาณและเจโตปริยญาณเป็นหลักสำคัญในวิสุทธิมรรค ซึ่งได้อธิบายว่า อนาคตังสญาณมีธรรมชาติเป็นอนาคตารมณ์ รวมถึงการรู้เกี่ยวกับอนาคตและกรรมต่างๆ โดยยกตัวอย่างกรณีต่างๆ เช่น การรู้เกี่ยว

…ฏฐีอุปมาพุทธพิธี. ๒๖. นิพนุตา กีละ สา ยสา โส-นิภกิลโล มีลสสอกแล้ว ปัญมี พุทพพิธี. (ลบ ขนุต คงไว้แต่ นิวุปสัก) ๒๗. ทิโม ชนฺโมแขวนยาว วิสนบุพพ กามม. ๒๘. ทีมาชุมษุสุ โส-ทีมชม มีแข็งยาว ฌฎูรีพุทธพิธี. ๒๙. อน…

บทความนี้เสนอการวิเคราะห์และอธิบายเกี่ยวกับบาลีไวราณี สมานและติชติ ในหัวข้อที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธและวิธีการที่ใช้ในการเปรียบเทียบต่างๆ เช่น นิครธาสและอนุวิริโอ รวมถึงรายละเอียดทางพุทธพิธีที่ทำให้เกิด

…ป็นปัจจุบัน อีกหน้าหนึ่ง จะตอบ มีปวติ (ความหมุนไป) ปวัตตนะ (เหตุให้หมุนไป) และวิบัติ (ความหมุนกลับ) นิวัตตนะ (เหตุให้หมุนกลับ) เป็นลักษณะโดยลำดับกัน อันนี้ มีความเป็นสังขตะ ต้นหา (ความกระหาย) และความเป็น…

เนื้อหานี้พูดถึงลักษณะต่างๆ ของความรู้สึกและอาการที่เกิดขึ้นภายใต้สภาวะจิตใจ รวมถึงความเป็นจริงของการกระตุ้นและความต้องการทางอารมณ์ โดยแบ่งออกเป็นลักษณะต่างๆ ที่เกิดขึ้นในปัจจุบันและเพิ่มเติมเกี่ยวกับ

…ิอันครอบครึไว้จงมานั้น (๔) ส่วนอารมณ์ของปฏิสนธิ โดยองค์ ๓ คือ อดตรามน (ด้านอารมณ์) ปัจจุบันนามน และนิวัตพาทพามน (คืออารมณ์ที่ไม่ควรกล่าวได้ว่าเป็นอดตรามน (ด้านอารมณ์) แต่) ปฏิสนธิของพวกอาสัญญ์เป็นอารมณ์…

…่างกัน โดยมีการวิเคราะห์สภาพและการเกิดขึ้นของอารมณ์ในสัตว์ชั้นต่างๆ รวมถึงความสำคัญของปัจจุบันนามและนิวัตพาทพามน รวมถึงการเชื่อมโยงไปยังธรรมชาติของจิตที่มีผลต่อการเกิดปฏิสนธิในทุกประเภท นอกจากนี้ยังมีการ…