ปรากฏ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 40 / 69

…อนล้อรถ เหมือนวงดวงจันทร์ และเหมือนวงดวงอาทิตย์ก็มี ก็แลกรรมฐานนี้นั้นก็อย่างเดียวนั่นแล (แต่นิมิต) ปรากฏต่าง ๆ กัน ก็เพราะความที่พระโยคาวจรมีสัญญาต่าง ๆ กัน เปรียบเหมือนเมื่อภิกษุ หลายรูปนั่งสาธยายพระสูตร…

…ลดกเพื่อแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างในประสบการณ์การรับรู้ของพระภิกษุในขณะสวดพระสูตรเดียวกัน เหตุผลในการปรากฏต่างกันอาจเกิดจากสัญญาและความเข้าใจของผู้ศึกษา เช่นเดียวกับที่แต่ละคนมองเห็นข้าวของแตกต่างกันจากมุมม…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 129 [นิมิตปรากฏแล้วทำอย่างไร พระทีฆภาณกาจารย์ทั้งหลาย กล่าวอย่างนี้ก่อนว่า "ก็เมื่อนิมิต ปรากฏแล้วดังนี้ ภิกษุนั้นจ…

ในวิสุทธิมรรค ภิกษุที่พบกับนิมิตควรไปปรึกษาอาจารย์ และขึ้นอยู่กับคำแนะนำที่จะได้รับ อาจารย์ทั้งสองแบบมีวิธีแนะนำที่แตกต่างกันซึ่งอาจกระทบต่อการดำเนินการภาวนา พระทีฆภาณกาจารย์เสนอให้ใช้แนวทางที่อาจทำให

…เขาอย่างเดียว สำหรับลางคน มโนสมาจารอย่างเดียวเรียบร้อย และความ เรียบร้อยแห่งมโนสมาจาร (ของเขา) นั้น ปรากฏแก่ชนทั้งปวงใน การ (ทำวัตร) ต่าง ๆ มีการไหว้พระเจดีย์เป็นต้น จริงอยู่ ผู้ใดเป็น คนมีใจไม่เรียบร้อย ผ…

ในบทนี้เน้นถึงความสำคัญของความเรียบร้อยในกายสมาจาร วจีสมาจาร และมโนสมาจาร ภายใต้พระธรรมคำสอน ฟังธรรมและการฝึกฝนจิตเพื่อให้เกิดความเคารพและความตั้งใจในศาสนา ชี้ชัดว่าผู้นั้นต้องมีจิตใจที่เรียบร้อยเพื่อ

…บอยู่นั่นไซร้ ทีนี้เธอจึงพิจารณาถึงบท พระสูตรทั้งหลาย ที่มีความเนื่องด้วยศัพท์อนมตัคคะ (สงสารที่ไม่ ปรากฏต้นปลาย) ก็ในสุตตบทเหล่านั้น สุตตบท (ต่อไป) นี้ พระผู้ มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย สัต…

เนื้อหานี้กล่าวถึงพระศาสดาและคุณอันน่าอัศจรรย์ของพระองค์ รวมถึงการพิจารณาความสัมพันธ์ท่ามกลางสังสารวัฏ และบทพระสูตรที่ชี้ให้เห็นถึงความเชื่อมโยงของสัตว์กับบุคคลต่าง ๆ ว่าไม่มีใครที่เป็นมารดาหรือบิดาขอ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 194 เพราะเหตุนั้น ในบทเหล่านี้ แม้นบทใด ๆ ปรากฏ (เห็นชัด ขึ้น) พระโยคาวจรก็พึ่งแผ่เมตตาไปตามกำลังของบทนั้น ๆ เถิด โดยนัยที่กล่าวมาดังนี้ อัปปนาในอโ…

บทนี้กล่าวถึงการเจริญเมตตาของพระโยคาวจร ตามอัปปนาในบทต่าง ๆ โดยอธิบายเกี่ยวกับจำนวนอัปปนาในแต่ละประเภทอาการ พร้อมเหตุผลในการแบ่งประเภททั้งหญิงและชาย รวมถึงอานิสงส์ ๑๑ ประการที่เกิดจากการเจริญเมตตา โดย

…กัน) เป็นต้นนั่น ตาม บาลีว่า "ก็แล การถือไม้พลอง ถือศัสตรา และการทะเลาแก่งแย่ง ทุ่มเพียงกันทั้งหลาย ปรากฏมีอยู่ก็เพราะมีรูปเป็นเหตุ แต่ว่าโทษมีการ ถือไม้พลองเป็นต้นนั้นไม่มีโดยประการทั้งปวงในอรูปภพ เธอพิจา…

ในเนื้อหานี้ กล่าวถึงอรูปกรรมฐานที่พระโยคาวจรใช้ในการพัฒนาสติและปัญญา โดยการพิจารณาเห็นโทษในกรัชรูป การถือไม้พลอง และการทะเลาะวิวาทที่มาจากรูป เป็นการชี้ให้เห็นว่าอารมณ์เหล่านี้ไม่มีในอรูปภพ โดยการปฏิ

… ว่า "เกสา ปฐวีธาตุ ผมทั้งหลายเป็นธาตุ ดิน โลมา ปฐวีธาตุ - ขนทั้งหลายเป็นธาตุดิน " ดังนี้เป็นต้น จะ ปรากฏเป็นชักช้าไป แต่เมื่อเธอมนสิการ (แต่โดยลักษณะ) ว่า "สิ่งที่มีลักษณะกระด้าง เป็นธาตุดิน สิ่งที่มีลักษ…

บทความนี้นำเสนอแนวทางการภาวนาในธาตุกรรมฐาน โดยมีการแยกประเภทธาตุตามลักษณะเช่น ธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม สำหรับภิกษุที่มีปัญญากล้า การปฏิบัติจะชัดเจนมากขึ้น โดยยกตัวอย่างการสวดภาษาบาลีเป็นอุปมาเพื่อเปรียบเทียบ

…เอาลักษณะทีร้อยในโกฏฐาส ๖ นั้นแหละว่า ธาตุไฟ เมื่อพระโยคาวจรนั้นกำหนดไปอย่างนั้น ธาตุทั้งหลายย่อมจะ ปรากฏ อุปจารสมาธิย่อมจะเกิดขึ้นแก่เธอผู้อาวัชชนาการไป มนสิการ ไปซึ่งธาตุทั้งหลายนั้นแล้ว ๆ เล่าๆ โดยนัยที…

เนื้อหาฉบับนี้ว่าด้วยการกำหนดลักษณะของธาตุทั้งสี่ตามหลักอนุญาตในวิสุทธิมรรค โดยจำแนกธาตุลม ธาตุดิน ธาตุน้ำ และธาตุไฟ ผ่านการพิจารณาในโกฏฐาส และการเกิดอุปจารสมาธิในการปฏิบัติธรรม โดยให้ผู้ปฏิบัติได้เรี

…ป็น ๓ ข้อ) ดังนี้ว่า ธาตุ (๑) มี อะไรเป็นลักษณะ (๒) มีอะไรเป็นรส (คือเป็นกิจ) (๓) มีอะไรเป็น เครื่องปรากฏ (คือเป็นผลปรากฏ) เป็นต้น แล้วจึงมนสิการ โดยอาการ มีลักษณะเป็นอาทิ อย่างนี้ว่า ปฐวีธาตุ มีความเป็นขอ…

…านี้กล่าวถึงการสอนของพระโยคาวจรเกี่ยวกับธาตุทั้งสี่ โดยแบ่งออกเป็นสามข้อ ว่าด้วยลักษณะ รส และเครื่องปรากฏของแต่ละธาตุ ได้แก่ ปฐวีธาตุ แสดงถึงคุณสมบัติที่หยาบและเป็นที่อาศัย, อาโปธาตุ ที่มีคุณสมบัติไหลได้, …

…งปวงนั้นไม่ล่วง รุปปนลักษณะ (ลักษณะคือความทรุดโทรม) ไปได้ ชื่อว่าเป็นมหาภูต ด้วยเหตุหลายอย่าง เช่นมีปรากฏการณ์ใหญ่เป็นอาทิ คำว่า เช่นมีปรากฏการณ์ใหญ่เป็นอาทิ นั้นอธิบายว่า ธาตุ "มหาภูต" ด้วยเหตุเหล่านี้ คื…

…้งยังชี้ให้เห็นถึงคุณลักษณะของธาตุที่เรียกว่า รูป ซึ่งไม่ล่วงลักษณะของความทรุดโทรม มีการอธิบายถึงการปรากฏการณ์ใหญ่ที่เกี่ยวข้องกับมหาภูตและวิการต่าง ๆ ที่มีอิทธิพลต่อการทำความเข้าใจในธรรม ทั้งในด้านของอนุป…

…ัยว่า แผ่นดินนี้คำนวณด้านหนาได้ประมาณเท่านี้ คือ ๒๔๐,๐๐๐ โยชน์ ดังนี้เป็นต้น แม้ในอุปาทินนสันดาน ที่ปรากฏเป็นของใหญ่เหมือนกัน โดย (ปรากฏแห่ง) สรีระของปลาเต่า เทวดา และทานพ เป็นต้น สม พระบาลีว่า "ดูกรภิกษุท…

…เทียบว่าสิ่งต่าง ๆ ในจักรวาลนั้นได้แก่ธาตุที่มีการแสดงออกในลักษณะต่าง ๆ แม้จะไม่มีสีหรือรูปแบบตามที่ปรากฏ โดยแสดงให้เห็นถึงการ4634เล่นกลของธรรมชาติที่สามารถทำให้สิ่งที่ไม่มีเป็นสิ่งที่มีการแสดงออกอย่างชัดเ…

…ุปาทินนะ เป็นธรรมชาติมีความผิด ปกติใหญ่ ใน ๒ อย่างนั้น สำหรับอนุปาทินนะ ความใหญ่แห่งความ ผิดปกติย่อมปรากฏในเมื่อกับวินาศ สำหรับอุปาทินนะ ปรากฏเมื่อ ธาตุกำเริบ จริงอย่างนั้น เปลวไฟอันลุกขึ้นแต่แผ่นดิน แล่นล…

บทความนี้กล่าวถึงความมีวิการใหญ่ตามหลักของวิสุทธิมรรค โดยนำเสนอปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อโลกถูกทำลายด้วยธาตุต่างๆ เช่น ไฟ น้ำ และลม ที่จะส่งผลกระทบต่อร่างกายและธาตุต่าง…

…งคสังกันติกะ (เลื่อนองค์) ๑. มหาฎีกาอธิบายว่า นึกหน่วงเอาโลหิตกสิณมาไว้เฉพาะหน้า เมื่อโลหิตกสิณเพิก ปรากฏมีกสิณุคฆาฎิมากาส (อากาศตรงที่ดวงกสิณเพิก) ไม่ทำในใจกสิณุคฆาฎิ มากาสนั้น เข้าอากาสานัญจายตนะฌานแล้ว …

บทความนี้อธิบายถึงกระบวนการการเข้าปฐมฌานซึ่งเริ่มจากการเข้าปฐวีกสิณและเลื่อนไปยังเตโชกสิณ รวมถึงการข้ามกสิณต่าง ๆ ด้วยการควบคุมจิตใจ เพื่อให้เกิดสมาธิและอ่านเข้าใจความหมายของฌานต่าง ๆ ให้ดีขึ้น สู่การ

…าริย์นี้เหมือนกัน [อธิบายปาฏิหาริย์ทั้งสองอีกความหมายหนึ่ง อีกนัยหนึ่ง ปากฎปาฏิหาริย์ (ปาฏิหาริย์ที่ปรากฏตัวผู้มีฤทธิ์) ทุก อย่าง ชื่อว่า อาวิภาวปาฏิหาริย์ อปากฏปาฏิหาริย์ (ปาฏิหาริย์ที่ไม่ ปรากฏตัวผู้มีฤท…

…ก็ได้ทำปาฏิหาริย์ที่ทำให้พระราชาไม่ทอดพระเนตรเห็นผู้อื่น อีกทั้งยังอธิบายถึงความหมายของปาฏิหาริย์ที่ปรากฏและไม่ปรากฏตัวผู้มีฤทธิ์ ซึ่งประกอบด้วยอาวิภาวปาฏิหาริย์และติโรภาวปาฏิหาริย์ ที่ชี้ให้เห็นถึงการแสดง…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 138 นั้น ปรากฏทั้งสองอย่างดังนี้ คือ พระตถาคตเจ้าทรงทำยมกปาฏิหาริย์ ในกาลนี้ ไม่ทั่วไปกันพระสาวกทั้งหลาย (คือพระสา…

บทความนี้เน้นการวิเคราะห์ปาฏิหาริย์ที่เกิดจากพระตถาคตและท่านมหากะ โดยนำเสนอวิธีการที่ว่าปาฏิหาริย์ไม่สามารถมองเห็นได้ แต่เสียงนั้นมีให้ได้ยิน ซึ่งอิงจากมหาสูตรและพรหมนิมันตนิกสูตร กล่าวถึงการทำยมกปาฏิ

…นั่งชมข้าวน้ำต่างอย่างที่ ๑. สำนวนอย่างนี้ไม่คุ้นหูของเรา ที่คุ้นหูนั้นเป็นสำนวนในอรรถกถาธรรมบทว่า "ปรากฏ ในข่ายแห่งพระญาณ" ๒. อาปานภูมิ ตามรูปศัพท์น่าแปลว่า "ที่เป็นที่มาดื่ม" ชวนให้นึกไปว่าเป็นที่เลี้ยงส…

เนื้อหาในภาคนี้บรรยายถึงเหตุการณ์ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงนิมนต์ให้มีการรับภิกษาในบ้านของพระองค์ พร้อมทั้งการตรวจสอบความเชื่อของนันโทปนันทนาคราชและการพิจารณาโดยพระมหาโมคคัลลานเถระเกี่ยวกับการช่วยเหลือจ

…้ด้วยเจโตปริยญาณ” ถ้าภิกษุผู้มีฤทธิ์ ได้เจโตวสีนั้น เป็นผู้ใคร่จะไปสู่พรหมโลกด้วยทิสสมานกาย (กายที่ ปรากฏ) ไซร้ เธอก็น้อมจิตไปตามอำนาจกาย อธิษฐานจิตไปตาม อำนาจกาย ครั้นน้อมจิตไปตามอำนาจกาย อธิษฐานจิตไปตามอ…

การพรรณนาเกี่ยวกับความสามารถของภิกษุในการเดินทางไปยังพรหมโลก ผ่านการใช้เจโตปริยญาณและทิสสมานกายหรืออทิสสมานกาย โดยภิกษุจะสามารถรับรู้เสียงและจิตของพรหมได้ การนิรมิตกายตามความต้องการและการปฏิบัติในพรหม

…น [เทียบอานุภาพแห่งญาณ] ก็และในชนผู้ระลึกปูพเพนิวาสได้เหล่านี้ความเห็นปุพเพนิวาสแห่ง ยรถีย์ทั้งหลาย ปรากฏเป็นเช่นกับแสงหิ่งห้อย ...แห่งพระปกติ สาวกทั้งหลาย ... เช่นกับแสงตะเกียง ... แห่งพระมหาสาวกทั้งหลาย …

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการดำเนินพระญาณที่ถูกต้องและไม่ติดขัด รวมถึงการเปรียบเทียบความสามารถในการระลึกปุพเพนิวาสของพระสาวกและพระพุทธเจ้าด้วยแสงที่เปรียบเทียบกับแสงต่าง ๆ ที่แสดงถึงความรู้และคุณธรรม สามารถ

…รจนถึง ล้างหน้า' กิจที่ทำในเวลาใกล้รุ่ง กิจที่ทำในมัชฌิมยาม กิจที่ทำใน ปฐมยาม ก็กิจเพียงเท่านี้ ย่อมปรากฏแม้แก่ปกติจิต ยิ่งสมาธิจิตในบริ กรามก็ยิ่งจะปรากฏชัดทีเดียว แต่ถ้าในกิจเหล่านั้น กิจอะไรอย่างหนึ่งไม…

บทความนี้เสนอการทำกิจกรรมเกี่ยวกับการชำระบาตรซึ่งมีความสำคัญในชีวิตประจำวันของภิกษุ โดยการย้อนลำดับไปถึงการทำกิจกรรมต่างๆ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน สิ่งเหล่านี้ช่วยให้ภิกษุมีสติรู้ตัวเมื่อทำกิจกรรมต่าง

… (ไป) ได้ในเทวโลก ดังนี้แล [เกิดสูรย์ ๗ ดวง] อนึ่ง ต่อแต่ฝนขาด ล่วงกาลไปนานไกล สูรย์ดวงที่ ๒ ก็เกิด ปรากฏขึ้น จริงอยู่ ข้อนี้พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสไว้ว่า "ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย สมัยนั้นมีอยู่ "" ดังนี้เป็น…

บทความนี้ว่าด้วยการทำบริกรรมในวาโยกสิณซึ่งนำไปสู่ฌานในเทวโลก และการเกิดในพรหมโลกโดยอำนาจของฌานที่สัตว์แต่ละตัวได้ในเทวโลก โดยไม่มีสัตว์ใดที่ปราศจากกรรมที่ดี เช่นเดียวกับการเกิดในสุริยเทพบุตร เกี่ยวกับ