วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ : หน้า 195/266

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 194 เพราะเหตุนั้น ในบทเหล่านี้ แม้นบทใด ๆ ปรากฏ (เห็นชัด ขึ้น) พระโยคาวจรก็พึ่งแผ่เมตตาไปตามกำลังของบทนั้น ๆ เถิด โดยนัยที่กล่าวมาดังนี้ อัปปนาในอโนธิโสผรณะจึงเป็น ๒๐ เนื่องด้วยอัปปนา ๔ ๆ ในอาการ ๕ ส่วนในโอธิโสผรณะเป็น ๒๘ เนื่องด้วยอัปปนา ๔ ๆ ในอาการ ๓ ก็แลในอาการ ๓ นั้น คำว่า อิตถิโย ปุริสา - สตรี บุรุษ ท่านกล่าวโดยเพศ คำว่า อริยา อนริยา - อริยชน อนริยชน กล่าว โดย (แยก) เป็นพระอริยะ และปุถุชน คำว่า เทวา มนุสฺสา วินิปาติกา - เทวดา มนุษย์ วินิปาติกะ กล่าวโดยอุปบัติ (กำเนิด) ส่วนในทิสาผรณะ อัปปนาเป็น ๔๘๐ คือ ตามนัย (ตอน อาการ ๕) มี สพฺเพ ปุรถมาย ทิสาย สตฺตา----เป็นข้อต้น ทำ เป็นทิศละ ๒๐ (๑๐ ทิศรวม) เป็น ๒๐๐ ตามนัย (ตอนอาการ ๓) มี สพฺพา ปุตฺถิมาย ทิสาย อิตถิโย---- เป็นข้อต้น ทำเป็นทิศ ละ ๒๘ (๑๐ ทิศรวม) เป็น ๒๘๐ ทั้งหมดตามที่ว่ามานี้เป็นอัปปนา ๕๒๘ ที่ท่านกล่าวไว้ในปฏิ สัมภิทาแล [แก้อรรถเมตตานิสงส์] พระโยคาวจรนี้ครั้งเจริญเมตตาเจโตวิมุติตามทางอัปปนาเหล่านั้น ทางใดทางหนึ่งดังกล่าวมาฉะนี้แล้ว ย่อมได้อานิสงส์ ๑๑ ประการ ที่ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้โดยนัยว่า "ผู้เจริญเมตตาเจโตวิมุติ ย่อม หลับเป็นสุข" ดังนี้เป็นอาทิ