ปาฐะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 11

…ง อกาลมรณะ ย่อมมีด้วยอำนาจกรรมอันเข้าไปตัด (ชนก) กรรม ในมรณะเหล่านั้น มรณะใด แม้เมื่อความถึงพร้อม * ปาฐะในวิสุทธิมรรคพิมพ์ไว้เป็น เอกภาว....ผิด ที่ถูกเป็น เอกภว...

ในเอกสารนี้กล่าวถึงการบรรยายมรณสติในบริบทของวิสุทธิมรรค โดยมุ่งเน้นความหมายและประเภทต่างๆ ของมรณะทั้งในด้านกาลมรณะและอกาลมรณะ พร้อมทั้งการศึกษาเจตนาขององค์ธรรมเพื่อช่วยในการเข้าใจชีวิตที่ดีขึ้น ในวิถี

…ไปปราศจากเหตุวิบากโมโนวิญญาณธาต (ในโวญูรู้พนกาดา) และวางก คำว่าวาง (ในอาวุธนา) อย่างใดอย่างหนึ่ง · ปาฐะพิมพ์ไว้เป็น อเหตุุก…ธาตุภูคานิ ผิด ที่ถูกเป็น…วคราคัน

บทความนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับกิริยาวจีญาณตามประเภทแห่งภูมิที่มี 3 แบบคือ กามาวจร รูปาวจร อรูปาวจร โดยในกามาวจรมีการจำแนกเป็นอเหตุคู่และสหเหตุคู่ ซึ่ง อเหตุนนั้นถูกแยกเป็นมโนฐานและโมโนญาณาธุ ประกอบด้วยลั

… มีความพะยุงไว้เป็นลักษณะ มีความเคลื่อนไหวเป็นต้น รส มีความแสดงท่าทาง (ต่าง ๆ) ได้ เป็นเครื่องปรากฏ ปาฐะเป็น ปฐวีธาตุ เข้าใจว่า ปฐวี เกิด เพราะยังไม่ถึงวาระจะพูดถึงปฐวี ในที่นี้ แปล ตัด ปฐวี ออก ตามที่เห็…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการสอนของพระโยคาวจรเกี่ยวกับธาตุทั้งสี่ โดยแบ่งออกเป็นสามข้อ ว่าด้วยลักษณะ รส และเครื่องปรากฏของแต่ละธาตุ ได้แก่ ปฐวีธาตุ แสดงถึงคุณสมบัติที่หยาบและเป็นที่อาศัย, อาโปธาตุ ที่มีคุณส

…า เป็นไปใน อวุตตาถวิกัป สงเคราะห์เอาสี่ที่มิได้กล่าวในคาถาเข้าด้วย เช่น สีขาว สีฝาง เป็นต้น เห็นว่า ปาฐะในมหาฎีกาเข้าทีกว่า จึงแก้และแปลตามนั้น

ในภูริทัตตชาดก พระโพธิสัตว์เป็นนาคราชชื่อภูริทัต ซึ่งมีการยืนยันถึงธรรมะและศีล โดยไม่แสดงอาการโกรธแม้ถูกทำร้ายหรือถูกเบียดเบียน ในจับเปยยชาดก พระโพธิสัตว์ในรูปของนาคราชชื่อจับเปยยะ ก็มีการประพฤติตนตาม

…ี้ [อธิบายบาลีกายคตาสติ (ต่อไป) นี้เป็นตอนแสดงการบำเพ็ญในกายคตาสติกรรมฐาน นั้น อันมีคำแก้บาลีนำหน้า ปาฐะว่า อิมเมว กาย ความว่า ซึ่งกายเน่าอันเป็นที่อาศัย แห่งมหาภูต ๔ นี้ ปาฐะว่า อุทธ์ ปาทตลา แปลว่า แต่พื…

บทนี้เน้นการทำสมาธิและการระลึกถึงกายตามคำสอนในวิสุทธิมรรค มุ่งเน้นอานาปานบรรพเป็นกรรมฐาน ที่ชี้ให้เห็นถึงธรรมชาติของกายมนุษย์ที่เต็มไปด้วยสิ่งไม่สะอาด เพื่อให้เกิดการสำนึกในความไม่ถาวรของร่างกายและจิต

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - - หน้าที่ 28 ขึ้นไป ปาฐะว่า อโธ เกสมตฺถกา แปลว่า แต่ปลายผมลงมา บทว่าตจปริยนต์ หมายความว่ามีหนังหุ้มโดยขวาง (คือหุ้มรอบ) ปาฐะ…

ในบทนี้กล่าวถึงการตีความเรื่องร่างกายและสิ่งที่ไม่สะอาด โดยแบ่งเป็นหลายข้อตามหลักคำสอนในวิสุทธิมรรค โดยระบุให้เห็นความสัมพันธ์ในบทบาลีและอธิบายถึงคำศัพท์ที่มีความหมายเกี่ยวข้องกับร่างกายและอาการต่างๆ

… (ผู้ถือการเที่ยวบิณฑ ๑. เพิ่งพบท่านใช้ 'โยคาวจโร' ที่นี่ แต่แล้วก็ใช้ 'โยคี' ตามถนัดต่อไป ๒. ตรงนี้ปาฐะว่า เกสุจิ เกสุจิ อุปฏฐิเตสุ นั้นตก อนุปฏฐิเตสุ ไปบทหนึ่ง เพราะฉะนั้น เมื่อ เรียงเต็มก็เป็น เกสุจิ อ…

บทนี้พูดถึงแนวทางการปฏิบัติของพระโยคี ที่ใช้การเปรียบเทียบเพื่ออธิบายถึงการทำให้จิตดำเนินไปในโกฏฐาส และการมีสมาธิในการปฏิบัติคล้ายกับการที่ลิงอาศัยอยู่ในดงตาล การแสดงถึงความสำคัญของการมีสติในขณะที่มนส

…ฐาน แม้โดยกลิ่น แม้โดยที่อาศัย แม้โดยโอกาส ก็ปฏิกูล อธิบายว่า คนทั้งหลายเห็น ๑. ตอนกำหนดโดยโอกาสนี้ ปาฐะแยกเป็น ๒ ประโยค คือโอกาสโต--- ปริจฺฉินนา ประโยค ๑ สีสกฎาห---- โอกาโส ประโยค ๑ เข้าใจว่าคลาดเคลื่อน …

เนื้อหานี้อธิบายการกำหนดและแยกแยะลักษณะของผมและโกฏฐาสในมิติที่แตกต่างกัน โดยระบุถึงส่วนประกอบและลักษณะที่ทำให้ผมมีความปฏิกูล รวมถึงการวิเคราะห์ คำอธิบายเกี่ยวกับความเข้าใจในวิสาขปริเฉทและการกำหนดโอกาส

…ั้น เช่น ท้องพระคลัง ท้องเรือ ท้องคลอง ฯลฯ ๔. เนื้อแขนท่อนบนชั้น ๑ ท่อนล่างชั้น ๑ เช่นนั้นกระมัง ๕. ปาฐะในวิสุทธิมรรคพิมพ์ไว้เป็น เอก เข้าใจว่าพิรุธ ที่ถูกเป็น เอว มีที่เทียบในตอน นหารู คือ เอว์ โอฬาริโกฬ…

…นดจำนวนกระดูกที่อาจมีความแตกต่างกันในข้อความต่าง ๆ ที่พบในเอกสารอรรถกถาเช่น ปรมัตถโชติกาอรรถกถาขุททกปาฐะ สรุปว่าเนื้อหานี้ช่วยให้เข้าใจธรรมะและการศึกษาพระไตรปิฎกได้ลึกซึ้งมากขึ้นภายใต้การแปลและการวิเคราะห…

…ิทาเป็นปริตตารมณ์" - ความเป็นในอารมณ์ ๘ แห่งปุพเพนิวาสญาณ บัณฑิตพึงทราบ โดยประการดังกล่าวมาฉะนี้ ด. ปาฐะในวิสุทธิมรรคพิมพ์ไว้ว่า นามโคตฺตปฐวันิมิตตาท-- นามโคตฺต นั้นเข้ากับ เรื่อทีเดียว แต่ปฐวีนิมิตฺต ไม่…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาความหมายของยถากัมมูปคญาณซึ่งเป็นเนื้อหาสำคัญในประเด็นขันธ์ทั้งที่เป็นกุศลและอกุศล เป็นอารมณ์ของญาณ ๒ ได้แก่ ปุพเพนิวาสญาณที่เกี่ยวข้องกับการระลึกถึงขันธ์ทั้งของตนและของคนอื่น ร

…ชุ่ม เพราะโลหิตขังอยู่ล่าง นอกนั้นชุ่มเพราะโลหิตไหล ผ่านไปข้างบนนิดหน่อย ฟังดูแล้วก็เข้าใจยาก !. ๒. ปาฐะใช้ศัพท์ว่า อิตร์ เข้าใจว่าคลาดเคลื่อน เพราะเป็นคู่กับ สสรณโลหิต จึงควร เป็น อิตเร อนึ่ง เป็น อิตร์ …

ในโลหิตมีชนิดที่เรียกว่า สังสรณโลหิต ซึ่งเคลื่อนที่ไปทั่วร่างกาย และ สันนิจิตโลหิต ที่ขังอยู่ในส่วนล่างของตับและอวัยวะอื่น ๆ โลหิตทำให้ร่างกายชุ่มชื้นแต่ไร้ความคิดหรือการคำนึงถึงโลหิตนั้น อธิบายถึงควา

…้ว เจริญไปก็ไม่ถึงอัปปนา ไม่ถึง อุปจารได้เลย มีเรื่องเล่าว่า ภิกษุหนุ่มรูปใดรูปหนึ่งทำเมตตาภาวนา ๑. ปาฐะในวิสุทธิมรรค พิมพ์ครั้งที่ ๓ (๒๕๐๓) เป็น ตสฺมึ ผิด ที่ถูกเป็น ตสฺมา ๒. รบกับฝา (กิตติยุทธ) มหาฎีกาช…

เนื้อหาพิจารณาเกี่ยวกับการเจริญเมตตาภาวนาในบุคคลประเภทต่างๆ ว่าควรทำในบุคคลที่รักมากกว่าบุคคลที่เกลียด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีอุปสรรคทางอารมณ์ เช่น ความโกรธหรือราคะที่เกิดเมื่อระลึกถึงบุคคลที่เป็นข้า

…ย์ หรือเนกขัม ๒. บทตั้งคือ อรติรติสโห มีทั้งอรติ และรติ แต่ตอนขยายความ กล่าวแต่อรติ น่าจะตกรติไป ๓. ปาฐะที่เปยยาลไว้นี้ มรในจตุกกังคุตตระหน้า ๑๕๘ ความเต็มว่า ขโม โหติ สีตสุส อุณหสฺส ชิฆจฉาย ปิปาสาย สมกสวา…

บทความนี้พูดถึงการเป็นผู้ที่สามารถควบคุมความรู้สึกต่างๆ เช่น ความไม่ยินดีและความกลัวได้ รวมถึงการอดกลั้นต่อทุกขเวทนา สามารถพัฒนาจิตใจให้มีอานิสงส์ที่มากมาย โดยเน้นการบำเพ็ญกายคตาสติตามหลักการทางธรรมใน

…งตรัสคำว่า ทีฆ์ วา อสฺสนฺโต เป็นอาทิ จริงอยู่ ในปฏิสัมภิทาท่านก็กล่าวคำ (ต่อไป) นี้ไว้ในวิภังค์แห่ง ปาฐะว่า "โส สโตว อสฺสสติ สโต ปสฺสติ" นั้นนั่นแหละว่า "โยคาวจรภิกษุย่อมเป็นสโตการด้วยอาการ ๓๒ คือ (๑) เมื…

บทนี้กล่าวถึงการตั้งสติในกรรมฐานและการเจริญงอกงาม โดยเสนอความหมายของคำต่าง ๆ เช่น สติที่มีความมั่นคงและการไม่หลงลืม นอกจากนี้ ยังเสนอวิธีการที่พระโยคาวจรสามารถสังเกตพฤติกรรมเหล่านั้นเพื่อพัฒนาอารมณ์ดี

…งมั่น (ในอารมณ์นั้น) เธอก็เป็นสโตการด้วยสตินั้น ด้วยความรู้นั้น" ดังนี้ [แก้ศัพท์ อัสสาสะปัสสาสะ] ในปาฐะเหล่านั้น ปาฐะว่า ทีฆ์ วา อสฺสสนฺโต คือยังอัสสาสะ ยาวให้เป็นไป หรือ ในอรรถกถาพระวินัยกล่าวว่า ลมออกข…

บทความนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับความมีอารมณ์เดียวและความไม่ส่ายไปมาแห่งจิต โดยเน้นบทบาทของการหายใจเข้ายาวและออกยาวในการทำให้สติตั้งมั่น พร้อมอธิบายศัพท์ทางการแพทย์ เช่น อัสสาสะและปัสสาสะ ที่สะท้อนถึงการทำง

…ะบายลมออก เป็นลมหายใจออกยาว ใน เพราะกาลที่นับว่าระยะยาว เป็นลมละเอียดกว่าก่อนนั้น (๕) ด้วย ๑. ตรงนี้ปาฐะตก ทีฆ์ ในระหว่าง อสฺสสนฺโต กับ อสฺสสามีติ ๒. มหาฎีกาว่า พระโยคาวจรลางรูปกำหนดลมหายใจออกได้ชัด ลางรู…

บทความนี้สอนเกี่ยวกับการหายใจในอานาปานสติ โดยเฉพาะเมื่อภิกษุระบายลมออก หรือลมหายใจเข้า ต้องรู้ว่าเป็นลมหายใจออกเข้ายาว ตามที่กล่าวในปฏิสัมภิทา โดยมีการระบุอาการต่างๆ ที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่หายใจยาว แ

…าคนิมิตเกิดได้สมาธิแล้ว จิตก็วางเฉยเพราะไม่ต้องพยายาม ที่จะทำฌานให้เกิดอีก จึงว่าอุเบกขาตั้งขึ้น ๒. ปาฐะในฎีกาเรียงติดกันเป็น----กายานุปัสสนาสติหฏฐานภาวนา

ในเอกสารนี้กล่าวถึงการหายใจเข้ายาวและการตั้งอุเบกขา โดยการหายใจที่เป็นหลักการสำคัญในพระพุทธศาสนา การปฏิบัติในการตามกำหนดดูกายและการใช้สติในการเจริญภาวนา นอกจากนี้ยังมีการอธิบายความแตกต่างระหว่างลมหายใ

…ที่ท่านปรินิพพาน” กระทั่งถึงป่าช้าผีดิบก็ดี ขอขมา ๑. อชมนเต ในมหาฎีการเป็น อขมาเป็นฺเต แล้วบอกไว้ว่าปาฐะเป็น อขมนฺเต ก็มี เห็นว่า อขมาเปนฺเต นั่นแหละถูกต้อง เพราะข้างต้นเป็น ขมาเปส ขมาเปตพฺโพ ขมา เปต นํ ม…

บทความนี้พูดถึงการขอขมาในพระพุทธศาสนา การขอขมาแม้จะไม่ได้ขอขมาต่อหน้าท่าน และข้อพิจารณาในการขอขมาท่านอรหันต์โดยเฉพาะเมื่อท่านได้ปรินิพพานไปแล้ว โดยเน้นถึงการทำจิตให้สงบและการประคองจิตอย่างถูกต้อง การบ

…งหลายนั้นปราศจากความคิดคำนึง และความไตร ตรองถึงกันและกัน อันเสมหะ เป็นโกฏฐาสแผนกหนึ่งในร่างกายนี้ * ปาฐะเป็น เอกปตฺต... ลางฉบับเป็น เอกปถ... น่าจะถูก เพราะเสมหะ ๑ ปัตถะ คือกอบ ๑ พอฟังได้ ถ้าถึงบาตร ๑ จะมา…

บทเรียนนี้มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับธรรมชาติในร่างกาย โดยการเปรียบเทียบระหว่างดีไม่ติดที่และเสมหะ ซึ่งทางธรรมมีความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนกับร่างกายและการดำรงอยู่ ไม่มีความคิดและการไตรตรองที่เกี่ยวข้อง เช่น

… (ตัณหา) เป็นที่ดับ (ตัณหา) คือนิพพาน (แดนออกไปแห่งเครื่องร้อยรัด คือตัณหา)" ดังนี้ [แก้อรรถบาลี] ในปาฐะเหล่านั้น คำว่า "มีประมาณเพียงใด" คือ มีประมาณ เท่าใด คำว่า 'ธรรมทั้งหลาย" หมายเอาสภาวธรรม คำว่า 'เป…

ในบทความนี้มีการกล่าวถึงการเจริญอุปสมานุสติสำหรับโยคาจรภิกษุ โดยเน้นที่การเข้าถึงและระลึกถึงคุณสมบัติต่างๆ ของพระนิพพาน ที่เป็นการระงับทุกข์ โดยอ้างอิงถึงคำสอนทางพระบาลี เรื่องวิราคธรรม เป็นธรรมที่สำค