ผัสสะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 4

…บกับ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์ ร่วมกับวิญญาณ ทำให้เกิดการรับรู้ 5. สฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ เมื่อมีสฬายตนะแล้ว ย่อมต้องมีการผัสสะ คือ การประจวบกระทบกันกับสิ่งที่ถูกรู้ คือ รูป เสียง กลิ่น รส …

…สำคัญในการรับรู้ทางอารมณ์ โดยการกระทบระหว่างอายตนะภายในและภายนอก เช่น ตา หู จมูก และวิญญาณ ทำให้เกิดผัสสะและเวทนา การรับรู้เหล่านี้มีผลกระทบต่ออารมณ์และความทุกข์ที่เกิดจากความต้องการต่างๆ อันมีต้นกำเนิดมาจ…

…่กำลังเกิดอยู่กับเรา และเมื่อมีปัจจุบันเหตุแล้ว ผลในอนาคตก็จะต้องมีแน่นอน คือ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ที่เรียกว่า รูปนามขันธ์ 5 ของสัตว์ทั้งหลายนั่นเอง 3. ปริโยสานอาทิปฏิโลมเทศนา เป็นการแสดงองค์ป…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย โดยเฉพาะอาการป่วยที่เกิดจากอวิชชาและอาสวะ และการแสดงปฏิจจสมุปบาทโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่แสดงถึงเหตุและผลเพื่อให้เห็นถึงความทุกข์และสิ่งที่เกิดขึ้นในชีว

…ป็นแดนเกิด ก็เวทนานี้มีอะไรเป็นเหตุ มีอะไรเป็นที่ตั้งขึ้น มีอะไรเป็นกำเนิด มีอะไรเป็นแดนเกิด เวทนามีผัสสะเป็นเหตุมีผัสสะเป็นที่ตั้งขึ้นมีผัสสะเป็นกำเนิดมีผัสสะเป็นแดนเกิด ก็ผัสสะนี้มีอะไร เป็นเหตุ มีอะไรเป…

…ชชาเป็นหัวหน้าแห่งเหตุทั้งปวง โดยอธิบายการเชื่อมโยงของอาหาร 4 ประเภทและความสัมพันธ์ของตัณหา, เวทนา, ผัสสะ, สฬายตนะ, นามรูป และวิญญาณ ภายในพระพุทธศาสนา.

…าทาน จัดเป็นกิเลสวัฏ 2. สังขาร (กรรม) ภพ (ส่วนที่เป็นกรรมภพ) จัดเป็นกรรมวัฏ 3. วิญญาณ นามรูป อายตนะ ผัสสะ เวทนา ภพ (ส่วนที่เป็นอุปัตติภพ) ชาติ ชรามรณะ จัดเป็นวิปากวัฏ 1 วศิน อินทสระ, หลักคำสอนสำคัญในพระพุท…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการแสดงปฏิจจสมุปบาทซึ่งมีจุดเริ่มที่แตกต่างกัน เพื่อช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเข้าใจและกำจัดทุกข์ได้อย่างตรงจุด โดยเปรียบเทียบเป็นการหาทางออกจากเถาวัลย์ที่มีการตัดและดึงเพื่อใช้งาน นอกจ

…ตามมาเป็นวิปากวัฏ การเสวยผล จะเป็นไปได้ ก็ต่อเมื่อสิ่งเหล่านี้มีอยู่พร้อม คือ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา อุปปัติภพ ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ฯลฯ หรือกล่าวอีกอย่างหนึ่ง สิ่งเหล่านี้มีผลเนื่องมาจากกรรม ในช่ว…

ในบทความนี้จะกล่าวถึงความหมายของตัณหา อวิชชา และความเชื่อมโยงกับกรรมที่ส่งผลต่อสังขารและผลของกรรม ที่เกิดขึ้นในชีวิตของปุถุชน เราจะทำความเข้าใจกระบวนการดับวงจรปฏิจจสมุปบาท เพื่อสร้างความเข้าใจในการพ้น

…กิดสฬายตนะ สฬายตนะ มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ในชั้นของนามรูป เป็นปัจจัยให้เกิดผัสสะ ผัสสะ มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ในชั้นของสฬายตนะ เป็นปัจจัยให้เกิดเวทนา พระเด…

…ับที่ไม่มีที่สิ้นสุด ในขณะเดียวกันยังได้กล่าวถึงลักษณะของอวิชชา, สังขาร, วิญญาณ, นามรูป, สฬายตนะ และผัสสะ ซึ่งเป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกันอย่างลึกซึ้งในกระบวนการเกิดขึ้นของทุกข์และการดับทุกข์ การพิจารณาด้วยญ…

…อีก เลส กรรม ข้ามภพข้ามชาติอดีตมาสู่ปัจจุบัน อวิชชา คือ กิเลส สังขาร คือ กรรม วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา คือ วิบาก วิบาก 252 DOU สมาธิ 8 วิ ปั ส ส น า กัมมัฏฐาน

บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับปฏิจจสมุปบาทในมุมมองข้ามภพข้ามชาติ โดยเริ่มจากการวิเคราะห์การเกิดปฏิสนธิวิญญาณในครรภ์มารดา การแยกสฬายตนะ และการเกิดเวทนา ที่ส่งผลต่อการสร้างกรรมในปัจจุบันและอนาคต ซึ่งทำใ

…ัตตัญญู (๑) ๒๗๒ มีทิพยสมบัติอันประณีตกว่าเทพยดาทั้งหลายด้วยองค์ ୭୦ ประการคือ ด้วยรูป เสียง กลิ่น รส ผัสสะ อายุ วรรณะ สุข พละ ยศ และมีความรุ่งเรืองครอบงำาทวยเทพเหล่าอื่นด้วยความเป็น ใหญ่ แต่ท่านนั้นยังไม่หม…

เนื้อเรื่องเกี่ยวกับปชาบดีเถรี ผู้มีทิพยสมบัติมากมายแต่ยังไม่หมดกิเลส และการเดินทางแห่งกรรมจากสวรรค์สู่การเป็นภรรยาหัวหน้าทาส ก่อนที่จะได้เกิดใหม่เป็นราชธิดาในกรุงเทวทหะ ซึ่งในทางเดินนี้มีการสร้างกุฏิ

…รค สติปัฏฐาน สัมมัปปธาน อิทธิบาท อินทรีย์ พละ โพชฌงค์ สัจจะ สมถวิปัสสนา ธรรมขันธ์ อายตนะ ธาตุ อาหาร ผัสสะ เวทนะ สัญญา เจตนา จิตและนาม ด้วยสามารถแห่งบุคคลผู้จะรู้ได้ โดยอาการนั้น ๆ เพราะฉะนั้น ใน ฐานะ ๒๐ คื…

ในหน้าที่ 62 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกาได้กล่าวถึงการแจกแจงนัยที่เกี่ยวข้องกับโสดาปัตติมรรค โดยมีการแสดงออกถึงประเภทนัยที่เป็นจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น การแจกออกเป็นจำนวน ๑๐๐๐ นัย โดย

…ัจจะ ปรารภ อารมณ์ คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ หรือ อารมณ์ใด ๆ เกิดขึ้นแล้ว ในสมัยนั้น ผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา จิต ความไม่ฟุ้งซ่าน ย่อมมี ธรรมเหล่านี้ ชื่อว่ากุศล ญาณที่เป็น ไปในธรรมเหล่านี้ ช…

ในหน้าที่ 234 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี พบว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงธรรมอันทัสสนะที่ควรละ โดยเฉพาะราคะ โทสะ โมหะ และกิเลส อีกทั้งการภาวนาเกี่ยวกับจิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ ซึ่งการตรัสเช่นนี้ชี้ให้เ

…ังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 347 เป็นปัจจัยเกิดสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัยจึงเกิดผัสสะ เพราะผัสสะเป็นปัจจัยจึงเกิดเวทนา เพราะเวทนาเป็นปัจจัยจึงเกิดตัณหา เพราะตัณหาเป็นปัจจัยจึงเกิดอุปาทา…

…าวถึงปฏิจจสมุปบาทนัยซึ่งอธิบายการเกิดขึ้นของทุกข์ โดยเริ่มต้นจากสฬายตนะซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดผัสสะและเวทนาจนถึงชาติและมรณะ ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นตามลำดับของปัจจัยที่เครือข่ายและเกี่ยวข้องกัน โดยอธิบายถึ…

…ังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 360 ว่าอายตนะ ฯ อายตนะ ๖ และอายตนะที่ ๖ ชื่อว่าสฬายตนะ ผัสสะ ที่เป็นไปในทวาร ๖ ด้วยอำนาจแห่งจักขุสัมผัสเป็นต้น ชื่อว่าผัสสะ ฯ เวทนามี ๓ คือ สุขเวทนา ทุกขเวทนา แ…

ในหน้าที่ 360 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา กล่าวถึงอายตนะ ๖ และการรับรู้ผ่านสัมผัส การแบ่งประเภทเวทนาเป็น ๓ ประเภท รวมถึงการจัดประเภทตัณหาและอุปาทาน โดยอธิบายเกี่ยวกับความแตกต่างระ

…า เกิดจากปัจจัยคือวิญญาณ ฯ ก็สฬายตนะจำเพาะมีนามรูปเป็นที่เข้าอิง อาศัย ย่อมเป็นไปโดยความเป็นทวารแห่งผัสสะ 5 อย่าง ตามสมควร หาใช่โดยประการอื่นไม่ เพราะฉะนั้น สฬายตนะจึงชื่อว่าย่อมเกิดจาก ปัจจัยคือนามรูปฯ แล…

…รอธิบายนี้ทำให้เห็นว่าสังขารเกิดจากอวิชชา และวิญญาณก็เกิดจากสังขาร โดยยกตัวอย่างการเกิดของสฬายตนะและผัสสะที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ยังมีการวิเคราะห์เกี่ยวกับความยินดีในธรรมที่ถือเป็นเหตุให้เกิดตัณหา นอกจากนี้…

…นัยที่ กล่าวแล้ว ฯ ก็ท่านอาจารย์ทำในใจว่า เฉพาะความเกิด ความแก่ และความดับแห่งวิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ และเวทนา พระ ผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ความเกิด ความแก่ และความตาย ดังนี้ จึงกล่าวคำเป็นต้นว่า ชาติชรา…

บทความนี้เป็นการวิเคราะห์หลักธรรมเกี่ยวกับอวิชชา ตัณหา และอุปาทานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นถึงการเกิด ความแก่ และความดับของวิญญาณ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคตตามอำนาจของเหตุทั้งส

…ง (กล่าว) ให้พิสดาร โดยนัยนี้เทอญ ในธรรมเหล่านั้น อวิชชากับสังขารเป็นสังเขป ๑ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา เป็นสังเขป ๑ ตัณหา อุปาทาน ภพ เป็นสังเขป ๑ ชาติชรามรณะ เป็นสังเขป ๑ อนึ่ง ใน 4 สังเขป นั้น สั…

ในเนื้อหานี้อภิปรายถึงกรรมภพและขันธ์ทั้งหลายที่เกิดจากอวิชชาและสังขาร โดยชี้ให้เห็นว่าแต่ละครั้งของความเป็นอย่างนี้มีปัจจัยเรื่องอวิชชาที่เป็นสาเหตุสำคัญ สรุปว่าการกำหนดรู้ในเรื่องนี้เรียกว่า ธรรมฐิติ

…ะนั้น ธรรม ๕ ประการนี้ จึงจัดเป็นกรรมวัฏในอดีต ธรรม ๕ มี วิญญาณ เป็นต้น ( คือ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ) จัดเป็นวิปากวัฏในกาลบัดนี้ ด้วยถือเอา (คือกล่าวถึง) ตัณหา อุปาทาน ภพ ก็เป็นอันถือเอา ( คือก…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการวิเคราะห์กรรมวัฏและวิปากวัฏตามหลักพระพุทธศาสนา โดยระบุถึงองค์ประกอบต่างๆ อย่างอวิชชา สังขาร ตัณหา และอุปาทานที่ส่งผลต่อวิญญาณและเวทนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมทั้ง 5 และการ

…นเวทนาก็มิใช่ ไม่เป็นเวทนาก็มิใช่ แม้จิตก็เป็น เนวจิตตินาจิตต์- เป็นจิตก็มิใช่ ไม่เป็นจิตก็มิใช่ แม้ผัสสะก็เป็น เนวผสฺโสนาผสฺโส - เป็นผัสสะก็มิใช่ ไม่เป็นผัสสะก็มิใช่ ในสัมปยุตธรรมที่เหลือทั้งหลายก็นัยนี้ …

…่าเป็นสัญญาที่ชัดเจนหรือไม่เป็นสัญญา ความเข้าใจนี้ช่วยชี้ให้เห็นถึงธรรมที่เกี่ยวข้อง เช่น เวทนา จิต ผัสสะ ซึ่งล้วนมีลักษณะที่มีอยู่ในที่แบบเดียวกัน สุดท้ายมีการเปรียบเทียบด้วยเรื่องน้ำมันทาบาตร เพื่ออธิบาย…

…ในครัง แม้เมื่อเกิดแล้วก็เกิดร่วม กินไม่ (จิงชื่ออนิสตะ) [อรรถาธิบายส่งภาร ๓๖] [นิยตส่งภาร ๒๓] [๑ ผัสสะ] วิญญาณในบทเหล่านี้ สภาวธรรมโดย้อมถูกต้อง เหตุนี้

บทความนี้พูดถึงการจัดเรียงวิญญาณตามประเภทต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับอุคุศลและการส่งผลของการกระทำ โดยเน้นไปที่การส่งภารที่สัมพันธ์กับสภาวธรรม ทั้งในความหมายของการส่งผลที่มีประสิทธิภาพตามหลักการของจิตวิญญาณ

…ุจิตคัมปฏ องสมบูร มี ๑๓ คือเป็นเนื้อมามโดยรูปองตน ๑๓ เป็นอาวปะ ๔ ในอุตุสังขัง ๑๓ นั้น สังขาร ๑๓ คือ ผัสสะ เดตนา วิภา วิจาร ปีติ วิริยะ อิสาระ อโณคัปปะ โลกะ โมทะ มิจฉาทิฏฐิ เหล่านี้เป็นเนื้อมามโดยรูปองตน สั…

ในบทนี้พูดถึงอุตุสังขังที่เกี่ยวข้องกับสังขาร ๑๓ ประเภทในโลก พร้อมทั้งอธิบายถึงวิญญาณเดวที่ ๑ และแนวความคิดเกี่ยวกับความเป็นอายและความไม่อาย รวมถึงอภิฤกษะโบตัตปะ ซึ่งเป็นแนวคิดที่สื่อถึงความสงบและความ

…าณดวงที่ 1 (คือโถมบุสารคต ปฏิสัมปย อังษะ) มียวาปนะ ๔ เป็นอนิยตะใน อุปจารธิยะแดง ๘ นั้น สังขาร ๑ คือ ผัสสะ เจตนา วิญญาณ วิจัย ชีวิต สมาธิ อริสเทรา มโนตัปปะ โถมะ เหล่านี้เป็น นิยะเทสะโดยรูปของตน สังขาร ๔ คือ…

บทความนี้สำรวจความหมายของวิญญาณดวงที่ 3 และมานะภายในสังขารตามทฤษฎีวิภัฏธิมรร เน้นการเชื่อมโยงระหว่างอุเบกขาสารคตและเจตสิกธรรม เพื่อนำเสนอความเข้าใจที่ดีขึ้นเกี่ยวกับธรรมชาติและลักษณะของสังขารในความคิด