พระสัมมา-สัมพุทธเจ้า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 34 / 170

บทที่ 6 ขั้นตอนที่ 4 มัตตัญญู จากการศึกษาในบทที่ผ่านมา ตั้งแต่ความเป็น ธัมมัญญู อัตถัญญู และอัตตัญญู ทำให้เราพอจะ มองเห็นภาพวิธีการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนาอย่างเป็นขั้นตอนได้ชัดเจนว่าพระภิกษุจะต้องเริ่มต

บทนี้กล่าวถึงขั้นตอนที่ 4 ในการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่คำว่า 'มัตตัญญู' ซึ่งหมายถึงการรู้จักประมาณในการรับสิ่งต่างๆ เช่น จีวรและบิณฑบาต ทั้งนี้ พระภิกษุควรเริ่มต้นการฝึกจากการศึกษาคำสอนและรู้จ

มีพลังงานไปทำกิจกรรม เราต้องการที่พักสำหรับอยู่อาศัย ทั้งเพื่อความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ของเรา เราต้องการยารักษาโรคในยามที่ป่วยไข้ เพื่อให้ร่างกายกลับมาแข็งแรงพอจะทำกิจกรรมตามปกติ ได้ดังเดิม ไม่ว

ปัจจัย 4 คือ สิ่งที่จำเป็นสำหรับการดำรงชีวิต ไม่ว่าจะเป็นความปลอดภัย ที่พัก หรือยารักษาโรค สำหรับพระภิกษุแล้ว ปัจจัย 4 จะมีความสำคัญมาก เพราะพวกเขาต้องลดการครอบครองลงเหลือเพียงสิ่งที่จำเป็น นอกจากนี้

จีวร (เครื่องนุ่งห่ม) ในคราวหนึ่ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเห็นพระภิกษุมีผ้ามากเกินไป พระองค์จึงทรงดำริว่า พระ ภิกษุควรมีผ้าจำนวนเท่าไร จึงจะดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยความสะดวกสบายพอสมควร เมื่อดำริอย่างนั้นพระ

ในอดีต พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพิจารณาเกี่ยวกับจำนวนจีวรที่เหมาะสมสำหรับพระภิกษุ เพื่อความสะดวกสบายในการดำรงชีวิต เมื่อทรงทดลองด้วยตัวเอง พบว่าใช้จีวรสามผืนก็เพียงพอ แต่ยังอนุญาตให้มีมากกว่านั้นหากจำเป็

จากพุทธพจน์ข้างต้นแสดงให้เห็นว่า ปัจจัย 4 เป็นเหตุให้กิเลสตัณหา คือความอยากได้ อยากมี ในตัวของพระภิกษุกำเริบขึ้นมาได้ ดังนั้นหากพระภิกษุไม่ระมัดระวัง มัวไปเพลิดเพลิน ติดใจ พอใจ หรือหลงยินดี โลภอยากได้

จากพุทธพจน์แสดงให้เห็นว่าปัจจัย 4 เป็นเหตุให้เกิดกิเลสตัณหาในพระภิกษุ หากไม่ระมัดระวังจะส่งผลต่อคุณธรรม การฝึกฝนตนเองจะช่วยสร้างนิสัยดีและคิดดี การใช้ปัจจัย 4 จำเป็นตามวัตถุประสงค์ เพื่อไม่ให้เกิดการส

6.8.3 หลักการรับปัจจัย 4 หลักในการรับปัจจัย 4 พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงให้หลักว่า พระภิกษุควรจะยินดีปัจจัยตามมีตาม ได้ หรือเป็นผู้มีความสันโดษในปัจจัย 4 ดังที่พระองค์ทรงสรรเสริญพระมหากัสสปเถระไว้ว่า “ดูก

หลักการรับปัจจัย 4 จากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าชี้ให้เห็นความสำคัญของความสันโดษ โดยพระมหากัสสปเป็นตัวอย่างที่แสดงถึงการยินดีในปัจจัยต่างๆ ตามเหตุปัจจัย ชี้แนะแนวทางการรับปัจจัยอย่างมีสติและเห็นโทษของการแสวง

แนวคิด 1. เวลาเป็นสิ่งที่มีคุณค่า เพราะเมื่อผ่านไปแล้วไม่สามารถจะย้อนกลับคืนมาใหม่ได้ และในขณะที่เวลาผ่านไป ก็มักจะนำเอาโอกาสดีๆ และสิ่งดีๆ ที่ชีวิตควรจะได้ให้หลุด ลอยตามไปด้วย สำหรับพระภิกษุผู้มีเป้า

การบริหารเวลาเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงกิจวัตรที่สำคัญ 4 ประการ ได้แก่ การเรียน การสอบถาม การทำความเพียร และการหลีกเร้นเพื่อทำสมาธิอย่างต่อเนื่อง การบริหารเวลาอย่างมีประ

7.1 ธรรมที่ชื่อว่า “กาลัญญู” บทที่ 7 ขั้นตอนที่ 5 กาลัญญู จากการศึกษาธัมมัญญูสูตรทั้ง 4 ขั้นตอนที่ผ่านมา พอจะทำให้เห็นวิธีการฝึกที่พระสัมมาสัมพุทธ เจ้าทรงแนะนำได้ว่า พระภิกษุต้องมีความรู้และความเข้าใจ

บทนี้กล่าวถึงการฝึกฝนและเข้าใจในธรรมที่เรียกว่า กาลัญญู ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนให้พระภิกษุรู้จักการบริหารเวลาอย่างเหมาะสม เพื่อพัฒนาคุณธรรมและการฝึกฝนตนเอง โดยนำกิจกรรมการเรียน การสอบถาม การประก

7.3 เวลากับชีวิต พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงนำเอาเรื่องการบริหารเวลามาตรัสไว้ในขั้นตอนที่ 5 ซึ่งชี้ให้เห็นว่า การฝึก เพื่อให้เป็นผู้รู้จักบริหารเวลาทำได้ยากกว่าขั้นตอนอื่นๆ ที่เคยศึกษาผ่านมา อีกทั้งเวลายัง

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการบริหารเวลาในชีวิตตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยชี้ให้เห็นถึงการที่ผู้คนมักไม่สนใจเวลาจนกระทั่งส่งผลกระทบต่อชีวิต โดยมีความจริงเกี่ยวกับเวลาที่ส่งผลต่อชีวิตมนุษย์ 5 ปร

ของอายุ เมื่อความชรามาถึง คนส่วนใหญ่จะเริ่มรู้สึกได้ จากทั้งความเปลี่ยนแปลงทางสรีระร่างกาย และ ความแข็งแรงที่ลดน้อยถอยลงอย่างชัดเจน แต่แม้อย่างนั้น ก็ยังมีน้อยคนนัก ที่จะได้ย้อนกลับมา พิจารณาว่า ตลอดเ

เมื่อความชราเข้ามาถึง หลายคนเริ่มรู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลงทางร่างกายและพลังกายที่ลดลง แต่ยังมีน้อยคนนักที่ได้พิจารณาว่าได้สั่งสมบุญบารมีมามากน้อยเพียงใด การใช้ช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการสร้างบุญบารมีมักถู

“หากเวลานี้ มีข้าราชการของพระองค์ผู้มาจากทั้ง 4 ทิศ กราบทูลว่า ขณะนี้มีภูเขาใหญ่สูงเทียม เมฆกำลังกลิ้งบดขยี้สัตว์ทั้งหลายเข้ามา พระองค์จะทรงปรารถนาเพื่อทำสิ่งใด ก็ขอได้โปรดทำเถิด” จากนั้นทรงถามต่อไปว่

เนื้อหานี้กล่าวถึงคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับการยอมรับความไม่แน่นอนของชีวิต และการต้องรีบเร่งในการสั่งสมบุญในขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ การศึกษาความคิดของพระพุทธศาสนาอย่างลึกซึ้งเผยให้เห็นว่าเวลาใน

5. คติ ชื่อว่าไม่มีนิมิต เพราะกำหนดแน่ไม่ได้ ว่าตายแล้วจะไปเกิด ณ ที่ใด 7.4.3 ควรใช้เวลาที่มีเพื่อทำความดีให้มากที่สุด เพราะเหตุที่ความตายไม่มีนิมิตหมายนี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรงสอนให้พระภิกษุใช้เว

บทความนี้กล่าวถึงการใช้เวลาในชีวิตอย่างคุ้มค่า โดยอ้างอิงจากคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผ่านข้อความในภัทเทกรัตตสูตร ซึ่งสอนให้เราใช้เวลาที่มีอยู่ในการทำความดี ไม่ควรสนใจสิ่งที่ผ่านไปหรือสิ่งที่ยังมาไม

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นอย่างดี (ธัมมัญญู) มีความเข้าใจในนัยที่พระองค์หมายถึง และน้อมนำมา ประพฤติปฏิบัติอย่างจริงจัง (อัตถัญญู) ทั้งยังสามารถประเมินคุณธรรมที่เกิดจากการฝึกนั้นได้ (อัตตัญญู) และเข้มงวดก

บทความนี้สรุปการเป็นกาลัญญู โดยเน้นไปที่การบริหารเวลาให้เกิดประโยชน์สูงสุดทั้งในชีวิตของพระภิกษุและฆราวาส พระภิกษุต้องมีคุณธรรม 5 ประการ ได้แก่ ธัมมัญญู, อัตถัญญู, อัตตัญญู, มัตตัญญู, และกาลัญญู เพื่อ

บทที่ 8 ขั้นตอนที่ 6 ปริสัญญ 8.1 การเป็นปริสัญญ จากบทที่ผ่านมา เมื่อพระภิกษุได้ศึกษาธรรมะ จนรู้ทั่วถึงธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เกิด ความเข้าใจ ในธรรมะอย่างลึกซึ้ง นำมาฝึกฝนอบรมตนเองจนเกิดเป็นคุณธรรม

บทที่ 8 กล่าวถึงขั้นตอนที่ 6 ของการเป็นปริสัญญาที่พระภิกษุต้องฝึกอบรมตนเองให้เป็นกัลยาณมิตร ฝึกตามวิธีการ 5 ขั้นตอนในธัมมัญญสูตร การฝึกนี้ทำให้พระภิกษุรู้จักบริษัทต่างๆ และมีความเข้าใจในธรรมะของพระสัม

บุคคล 4 กลุ่มดังกล่าว เปรียบแล้วก็เหมือนกับดาบ 2 คม ถ้าเห็นดีด้วย ก็จะเป็นผลดีกับพระศาสนา แต่ถ้าไม่เห็นดีด้วย ก็อาจขัดขวางให้การเผยแผ่ทำได้ช้าลง ที่เป็นเช่นนี้เพราะว่า ทั้ง 4 กลุ่มต่างมีขุมกำลัง ที่แต

บทความนี้กล่าวถึงกลุ่มบุคคล 4 กลุ่มที่มีอิทธิพลต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ได้แก่ กษัตริย์, พราหมณ์, คฤหบดี, และสมณะ โดยแต่ละกลุ่มมีขุมกำลังที่ต่างกันทำให้มีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการเผยแผ่ศาสนา อย่างกรณ

นางวิสาขามหาอุบาสิกา เป็นธิดาของธนัญชัยเศรษฐี และนางสุมนาเทวี ในภัททิยนคร ในเวลาที่ นางเป็นเด็กอายุ 7 ขวบ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเห็นอุปนิสัยที่จะพึงแนะนำเพื่อการตรัสรู้ของนาง จึงเสด็จ ไปยังนครนั้นพร้อ

นางวิสาขามหาอุบาสิกา เป็นธิดาของธนัญชัยเศรษฐี หนึ่งในผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่พระพุทธศาสนา ในวัยเด็กนางได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันจากพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้า เมื่อโตขึ้นได้สร้างวัดบุพพารามและให้

ก่อนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะทรงเผยแผ่พระพุทธศาสนาให้หยั่งรากลงลึก และเป็นปึกแผ่นในแคว้น มคธ บุคคลกลุ่มแรกที่พระองค์นึกถึงก็คือ ชฎิล 3 พี่น้อง เพราะเมื่อชฎิลผู้เป็นเจ้าลัทธิบูชาไฟ มีลูกศิษย์มากมาย เป็น

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเผยแผ่พระพุทธศาสนาให้หยั่งรากในแคว้นมคธ โดยเริ่มต้นจากการโปรดชฎิล 3 พี่น้อง ซึ่งนำไปสู่การบรรลุธรรมของลูกศิษย์กว่า 1,000 คน หลังจากบวช พระองค์นำพวกเขาเข้าสู่เมืองราชคฤห์ ส่งผลให้

จากพระสูตรดังกล่าวข้างต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสถึงความแตกต่างของกลุ่มบุคคลต่างๆ ไว้ ทั้งในเรื่องของความปรารถนา รสนิยม ความมั่นใจ ความต้องการ รวมทั้งการมีเป้าหมายที่ต่างกัน ซึ่ง ความต่างกันเหล่านี

บทความนี้กล่าวถึงความแตกต่างของกลุ่มบุคคลในสังคมตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ เช่น ความถือดีของกษัตริย์ ที่มีทิฏฐิมานะ ซึ่งมีผลต่อการปกครองและความสัมพันธ์ระหว่างชนชั้นต่างๆ เรื่องราวต่างๆ เช่น พ

เมื่อนั่งอยู่ต่อหน้าพระพุทธองค์แล้วเกิดความกังวลใจ ด้วยเกรงว่าหากตนจะถามคำถามออกไป เกิด เป็นคำถามไม่ควรถาม หรือหากพระองค์ถามในสิ่งที่ตนเองตอบไม่ได้ ก็เกรงจะเสียหน้า ถูกดูหมิ่น ว่าเป็น คนเขลา ไม่ฉลาด เ

บทความนี้กล่าวถึงความกังวลใจของพราหมณ์เมื่อเจอพระพุทธองค์ และความกลัวการถูกดูหมิ่น ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการรักษาหน้าตาในสังคม แม้จะมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ในส่วนที่สองกล่าวถึงความถือดีของคฤหบดี ที่ม

จากกรุงราชคฤห์วันหนึ่งเศรษฐีเห็นคนบ้านนอกกินขนมเบื้องจึงนึกอยากกินบ้างแต่ก็เกรงว่าคนอื่นจะอยากกิน ด้วย จึงเกิดความตระหนี่อดกลั้นความอยากเอาไว้ จนร่างกายผอมเหลือง ภรรยาเห็นจึงเข้าไปถาม พอทราบก็ รับจะทำ

ในเรื่องนี้ เศรษฐีต้องต่อสู้กับความตระหนี่ของตนเอง แม้จะมีความต้องการที่จะกินขนมเบื้องแต่เขาก็เกรงว่าจะมีคนอยากกินด้วย จนท้ายที่สุดเขาก็ได้เรียนรู้ถึงการทำบุญและใช้ทรัพย์ในการกุศล เมื่อพระมหาโมคคัลลาน

เป็นอันมาก ซึ่งจะมีผลต่อการเผยแผ่พระศาสนาได้เหมือนกัน สำหรับในเรื่องนี้ มีตัวอย่างที่เห็นได้ชัดจาก เรื่องราวของ “ชฎิล 3 พี่น้อง” ดังนี้ เมื่อครั้งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จจาริกไปจนถึงตำบลอุรุเวลา ที่มี

เรื่องราวของชฎิล 3 พี่น้องเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนในการเผยแผ่พระศาสนา เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงนิมิตและปาฏิหาริย์เพื่อเข้าถึงใจของชฎิลอุรุเวลากัสสปะ แม้จะประสบกับทิฏฐิมานะ ทำให้พระองค์ต้องใช้เวลาเพ