หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมเนียมการสวดพระปริตรในสมัยพุทธกาล
162
ธรรมเนียมการสวดพระปริตรในสมัยพุทธกาล
ไพศาลทักษิณทุกคืน ธรรมเนียมการสวดพระปริตรนี้ปฏิบัติกันมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล เมื่อ ครั้งที่เมืองไพศาลีเกิดภัยพิบัติด้วยอหิวาตกโรคเป็นต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสสั่งให้พระ อานนท์เรียนรัตนสูตรว่าด้วย “ยงก
ธรรมเนียมการสวดพระปริตรเริ่มต้นจากสมัยพุทธกาล ขณะที่เกิดภัยพิบัติ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสั่งให้สวดเพื่อปัดเป่าภัยต่าง ๆ รัชกาลที่ 3 มีความศรัทธาในพระพุทธศาสนา โดยดูแลกิจการศาสนาอย่างใกล้ชิด ส่งผลให้มี
ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในรัชกาลที่ 4, 5 และ 6
163
ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในรัชกาลที่ 4, 5 และ 6
รัชกาลที่ 4 (พ.ศ.2394-2411) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อ เมื่อทรงเป็น เจ้าฟ้ามงกุฎได้ผนวชอยู่ 27 พรรษา ทรงลาสิกขาแล้วขึ้นครองราชย์เมื่อพระชนมายุ 57 พรรษา ใน พ.ศ. 2394 พระองค์ทรงสร้างวัดใหม
ในรัชกาลที่ 4 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้สร้างวัดใหม่และจัดตั้งประเพณีมาฆบูชา ในรัชกาลที่ 5 สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทำการปฏิรูปการศึกษาและจัดตั้งโรงเรียนสำหรับราษฎร ที่วัดมหรรณพาราม แ
บทที่ 7: สรุปประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา
238
บทที่ 7: สรุปประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา
บทที่ 7 บทสรุป 7.1 สรุปประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา การเสด็จอุบัติขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อ 2,500 กว่าปีที่ผ่านมา เป็นเหตุการณ์ ที่ยิ่งใหญ่ของประวัติศาสตร์อินเดียและประวัติศาสตร์โลก เพราะทำให้เกิดก
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้แสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงศาสนาในสังคมอินเดีย ผู้คนละทิ้งความเชื่อดั้งเดิมไปสู่พระพุทธศาสนาโดยเฉพาะในยุคพระเจ้าอโศกมหาราช ซึ่งถือเป็นยุคทองที่พระพุทธศาสนาแพร่กระจายไปยังดินแดนต
ความรู้วิทยาศาสตร์ในพระไตรปิฎก
16
ความรู้วิทยาศาสตร์ในพระไตรปิฎก
ความรู้ที่เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ที่ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎกนั้นเป็นความรู้ที่น่าทึ่งมาก กล่าวคือ เรื่องโลกธาตุหรือเอกภพซึ่งเป็นสิ่งที่กว้างใหญ่ไพศาลที่สุดและเรื่องอะตอมซึ่งเป็นสิ่งที่ เล็กจิ๋วที่สุดมองด้วย
พระไตรปิฎกมีความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่น่าทึ่ง ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ค้นพบในภายหลัง เช่น โลกธาตุ และอะตอม นอกจากนี้ ยังแสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าทางการแพทย์ในสมัยพุทธกาล การผ่าตัดและวิธีการรักษาสุขภาพที่ใช้ก
หลักธรรมสำคัญในพระไตรปิฎก
80
หลักธรรมสำคัญในพระไตรปิฎก
พระเดชพระคุณพระภาวนาวิริยคุณ รองเจ้าอาวาสวัดพระธรรมกาย ได้ให้ภาพรวมหลัก ธรรมสำคัญในพระไตรปิฎกไว้อย่างชัดเจน ดังภาพที่แสดงไว้ในหน้าที่ผ่านมา จะเห็นว่าหลัก ธรรมทั้งหมดในพระไตรปิฎก มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผ
พระเดชพระคุณพระภาวนาวิริยคุณ รองเจ้าอาวาสวัดพระธรรมกาย ได้ให้ภาพรวมหลักธรรมในพระไตรปิฎก โดยทั้งหมดมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้ปฏิบัติบรรลุนิพพาน เป้าหมายสูงสุดของมวลมนุษย์และสรรพสัตว์ หลักธรรมในพระไตรปิฎก
ความเข้าใจเกี่ยวกับนิพพานและความไม่ประมาท
81
ความเข้าใจเกี่ยวกับนิพพานและความไม่ประมาท
บางครั้งก็เรียกว่า “นิพพานเป็น” หมายความว่า ในขณะที่อาสวะกิเลสสูญสิ้นไปหมดแล้ว แต่ ยังมีชีวิตอยู่ ยังมีขันธ์ 5 อยู่ มีธรรมกายปรากฏอยู่ในตัว ทำให้รู้สึกเป็นสุขเหมือนอยู่ใน อายตนนิพพานอย่างแท้จริง เพียง
บทความนี้เสนอความหมายของนิพพานและอธิบายอนุปาทิเสสนิพพานที่เกิดขึ้นเมื่ออาสวะกิเลสสิ้นสุด นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความไม่ประมาทในหลักธรรมของพระพุทธเจ้า ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญในการเจริญอริ
มรรคมีองค์ 8 และการทำจิตให้ผ่องใส
83
มรรคมีองค์ 8 และการทำจิตให้ผ่องใส
(3) การทำจิตของตนให้ผ่องใส มาจากภาษาบาลีว่า สจิตฺตปริโยทปนํ หมายถึง ทำ จิตใจของตนให้ผ่องใส สจิตฺตปริโยทปน์ นี้ ครอบคลุมพระอภิธรรมปิฎกทั้งหมด หากจัดเข้าใน ไตรสิกขาก็จะตรงกับ “ปัญญาสิกขา” 4.5 มรรคมีองค์
บทความนี้นำเสนอการทำจิตของตนให้ผ่องใส อันมีรากฐานจากภาษาบาลี สจิตฺตปริโยทปนํ ซึ่งหมายถึงการทำจิตใจให้บริสุทธิ์และครอบคลุมพระอภิธรรมปิฎก ที่เชื่อมโยงกับอริยสัจ 4 โดยเฉพาะมรรคมีองค์ 8 ซึ่งเป็นหนทางปฏิบั
สัมมาสมาธิ และ ไตรสิกขา
84
สัมมาสมาธิ และ ไตรสิกขา
(8) สัมมาสมาธิ คือ ความตั้งมั่นถูก โดยพยายามประคับประคองในขณะทำภาวนา ให้หยุดนิ่ง ณ ศูนย์กลางกายอย่างต่อเนื่องถูกส่วนเป็นปกติ จนกระทั่งเกิดความสว่างขึ้นในใจที่ นำไปสู่การเห็นธรรมะที่เป็นธรรมชาติบริสุทธ
สัมมาสมาธิเป็นการตั้งใจมั่นอยู่ในภาวนาตามหลักธรรม 7 ข้อ ซึ่งช่วยให้เกิดความสว่างในใจและเห็นธรรมะที่บริสุทธิ์ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสว่าการมีจิตเป็นหนึ่งเดียวเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งรวมถึงสัมมาทิฏฐาน, สัม
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
87
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
เกิดผัสสะ ผัสสะทำให้เกิดเวทนาเวทนาทำให้เกิดตัณหา ตัณหาทำให้เกิดอุปาทาน อุปาทานทำให้ เกิดภพ ภพทำให้เกิดชาติ ชาติทำให้เกิดชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และ อุปายาส อริยสัจ 4 (สมุทัย คือตัณหา ทำให้เ
เนื้อหาเกี่ยวกับธรรมนิยามที่มีความสัมพันธ์ระหว่างนิยามต่าง ๆ เช่น พีชนิยาม อุตุนิยาม จิตตนิยาม และกรรมนิยาม ซึ่งสะท้อนถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการกระทำและความคิดที่ไม่ตั้งอยู่ในศีลธรรม การศึกษาในเรื่อง
ความสำคัญของการประพฤติในธรรม
88
ความสำคัญของการประพฤติในธรรม
ปาฏิหาริย์ต่าง ๆ ได้ เช่น เดินบนน้ำได้ ดำดินได้ เหาะได้ เนรมิตวัตถุสิ่งของขึ้นจากที่ว่างๆ ได้ เป็นต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงความประพฤติของมนุษย์ ว่ามีผลต่อสิ่งแวดล้อมไว้อย่าง ชัดเจนในธรรมิกสูตร 'ค
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า ความประพฤติของมนุษย์ส่งผลต่อทุกสิ่งรอบตัวจากสมัยของพระราชาที่ตั้งอยู่ในธรรมหรือไม่ พระอาทิตย์ พระจันทร์ และการเกษตรล้วนมีผลกระทบซึ่งกันและกัน โดยโยงถึงการประพฤติในธรรมและพลั
ประวัติศาสตร์โลกและมนุษยชาติ
95
ประวัติศาสตร์โลกและมนุษยชาติ
5.2 ประวัติศาสตร์โลกและมนุษยชาติ เพื่อให้เห็นภาพรวมของประวัติศาสตร์โลกและมนุษยชาติได้ชัดเจนขึ้นจึงแบ่งยุคของโลก และมนุษย์ออกเป็น 3 ยุค คือ โลกและมนุษย์ในยุคแรก โลกและมนุษย์ในยุคกลาง และโลก และมนุษย์ใน
บทความนี้กล่าวถึงประวัติศาสตร์โลกและมนุษยชาติซึ่งแบ่งออกเป็นสามยุค ได้แก่ ยุคแรก ยุคกลาง และยุคสุดท้าย โดยเน้นที่ยุคแรกซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่าโลกมีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และพินาศ ตามสัจธรรมของธรร
ประวัติความเป็นมาของโลกและมนุษยชาติในอัคคัญญสูตร
97
ประวัติความเป็นมาของโลกและมนุษยชาติในอัคคัญญสูตร
และอักขระว่า ราชา ก็อุบัติขึ้นเป็นอันดับที่สาม ต่อมามนุษย์บางจำพวกคิดว่า บาปธรรมเกิดขึ้นแล้วแก่มนุษย์ทั้งหลายที่ลักขโมยกล่าว เท็จ และทุบตีผู้อื่นด้วยท่อนไม้เป็นต้น ดังนั้นพวกเราควรไปลอยอกุศลธรรมที่ชั่
เนื้อหาในอัคคัญญสูตรพระสัมมาสัมพุทธเจ้ากล่าวถึงการอุบัติขึ้นของมนุษย์ในยุคแรก และการลดลงของอายุขัยเมื่อมีการทำอกุศลกรรม รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับพระเจ้าทัฬหเนมิที่ครองราชย์โดยธรรม การปรากฏตัวของบรรพชิ
ความสำคัญของใจในศาสนาพุทธ
107
ความสำคัญของใจในศาสนาพุทธ
เส้น เส้นหนึ่งซึ่งจากสะดือทะลุหลัง เส้นที่สองจึงจากด้านขวาทะลุด้านซ้ายของลำตัว ดึงให้ตึง ให้เส้นด้ายทั้งสองตัดกันเป็นกากบาท ตรงจุดกันนั้นเรียกว่า กลางก๊ก ณ ตรงนั้นมีดวงธรรมอยู่ ดวงหนึ่ง เรียกว่าดวงธรร
เรื่องราวเกี่ยวกับการยึดมั่นในศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เพื่อฝึกสมาธิและบรรลุถึงนิพพาน โดยมีความสําคัญของใจที่เป็นศูนย์กลางการบังคับบัญชาความคิด คำพูด และการกระทำ ตามที่หลวงปู่วัดปากน้ำได้กล่าวไว้ว่า ใจเป็
การคบคนและการปฏิบัติในห้องนอน
120
การคบคนและการปฏิบัติในห้องนอน
และในที่สุดเราก็จะทำสิ่งที่ไม่ดีนั้นเป็นประจำด้วย นั่นหมายถึงเราติดนิสัยที่ไม่ดีจากทิศทั้ง 6 นั้นมาแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตรัสสอนว่า “บุคคลคบคนเช่นใดย่อมเป็นเหมือนคนเช่นนั้น” ด้วยเหตุนี้จึงควรคบแต
บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการคบคนดีและหลีกเลี่ยงคนที่ไม่ดี โดยเฉพาะในกรณีที่เป็นผู้มีพระคุณ เช่น บิดามารดา สามารถช่วยกันทำบุญและฟังธรรมเพื่อลดนิสัยไม่ดี นอกจากนี้ยังมีวิธีการใช้ห้องนอนที่ถูกต้องเพื่อพั
ความสำคัญของเป้าหมายชีวิต
124
ความสำคัญของเป้าหมายชีวิต
4.) ความสำคัญของเป้าหมายชีวิต เป้าหมายชีวิตนั้นมีความสำคัญมาก เพราะเป็นจุดหมายปลายทางของการดำเนิน ชีวิตของเรา ความคิด คำพูด และการกระทำทุกอย่างในแต่ละวันจะมุ่งไปสู่เป้าหมายที่เราได้ ตั้งไว้ หากเราไม่ต
เป้าหมายชีวิตมีความสำคัญเพราะมันเป็นจุดหมายในการดำเนินชีวิตที่ทำให้เรามีทิศทางชัดเจน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าคือแบบอย่างในการสร้างเป้าหมายที่สูงส่ง เพื่อพาตนเองและผู้อื่นออกจากความทุกข์ การไม่มีเป้าหมายทำใ
การตั้งเป้าหมายในชีวิต
125
การตั้งเป้าหมายในชีวิต
แม้ระยะเวลาการสร้างบารมีเพื่อเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ดี เพื่อเป็นพระอริยสาวก ก็ดีจะต้องใช้เวลานานมาก แต่ไม่สามารถเทียบกันได้กับระยะเวลาที่สูญเสียไปจากการดำเนิน ชีวิตโดยไม่มีเป้าหมายของสัตว์ทั้งหลาย ก
การสร้างบารมีเพื่อเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอริยสาวกนั้นต้องใช้เวลานาน แต่ระยะเวลาในการดำเนินชีวิตโดยไร้เป้าหมายมักจะนานกว่าเมื่อดำนเนินชีวิตโดยไม่มีทิศทางที่ชัดเจนจะนำไปสู่การเสียเวลาที่ไม่จำเป็น
อมนุษย์และการเกิดใหม่ในพระศาสนา
127
อมนุษย์และการเกิดใหม่ในพระศาสนา
สิ่งมีชีวิตที่กล่าวมาข้างต้นนี้คืออดีตมนุษย์ทั้งสิ้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่าสิ่งมี ชีวิตเหล่านี้คือ “อมนุษย์” หมายถึง ไม่ใช่มนุษย์ อมนุษย์ที่อยู่ในสุคติภูมิคือ เทวโลก และพรหมโลก นั้นคืออดีตมนุษย์ที
บทความนี้กล่าวถึงแนวความคิดเกี่ยวกับอมนุษย์ในพระพุทธศาสนา โดยระบุว่าอมนุษย์ที่อยู่ในสุคติภูมิ ได้แก่ เทวดาและพรหม ส่วนในทุคติภูมิต่างๆ เช่น เปรต สัตว์นรก และสัตว์ดิรัจฉานคือผลจากการทำอกุศลกรรมในชีวิตม
ธรรมาธิปไตยในพระไตรปิฎก
137
ธรรมาธิปไตยในพระไตรปิฎก
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็เหมือนกัน ทรงดำรงอยู่ในธรรม เป็นพระธรรมราชา... ทรง สักการะ เคารพ นอบน้อมธรรม... มีธรรมเป็นใหญ่ ย่อมทรงจัดแจงการรักษา ป้องกัน คุ้มครอง ที่เป็นธรรมในพุทธบริษัทว่า สิ่งนี้ควรทำ สิ่งน
ธรรมาธิปไตยในพระไตรปิฎกแสดงให้เห็นว่าการมีธรรมเป็นเจ้าของหลักการในการปกครองไม่ว่าจะในระบอบใด โดยเฉพาะการปกครองโดยกษัตริย์และคณะบุคคล ที่สำคัญคือการดำรงอยู่ตามธรรมเพื่อความสุขและความถูกต้องในสังคม. การ
การปกครองตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา
138
การปกครองตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา
อปริหานิยธรรม ทศพิธราชธรรม และจักรวรรดิวัตร ฯลฯ ก็สามารถประยุกต์ใช้ในการปกครองได้ ทุกระบอบ นอกจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะสอนหลักธรรมสำหรับการปกครองแล้ว พระองค์ยัง ทรงสอนให้กษัตริย์และผู้ปกครองแคว้นต่างๆ
เนื้อหานี้สำรวจการนำหลักธรรมคือตัวอย่างอปริหานิยธรรมและทศพิธราชธรรมมาใช้ในการปกครองและการบริหารคณะสงฆ์ตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนไว้ การบริหารจัดการคณะสงฆ์เกิดขึ้นใหม่ในพระพุทธศาสนาแต่ต้องมีความเป
หลักธรรมในการปกครองในพระพุทธศาสนา
139
หลักธรรมในการปกครองในพระพุทธศาสนา
ไม่มีกฎระเบียบที่ชัดเจน ก็มีโอกาสปฏิบัติไม่เหมาะสม สร้างความเสื่อมเสียให้แก่พระพุทธ ศาสนาได้ ซึ่งต้นบัญญัติสิกขาบทแต่ละข้อในพระวินัยปิฎก ล้วนมาจากสาเหตุเหล่านี้ทั้งสิ้น ดัง นั้น พระวินัยจึงเปรียบเสมือ
ในพระพุทธศาสนา การปกครองมีความสำคัญสูง โดยแบ่งออกเป็นหลักธรรมในการปกครองตนและการปกครองคน หลักธรรมในการปกครองตนคือการปฏิบัติเพื่อสร้างแบบอย่างที่ดี ส่วนการปกครองคนคือการใช้หลักธรรมเพื่อความเรียบร้อยและ