พระองค์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 139 / 225

…ุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 1 ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคเจ้า ผู้เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เอง โดยชอบ พระองค์นั้น [ พรรณนาความแห่งปัญหาพยากรณ์ "ภิกษุผู้เป็นคนฉลาด มีความเพียร มีปัญญาบริหาร ตน ตั้งอยู่ในศีลแล้ว…

…ัฏที่เป็นอุปสรรคในการฝึกจิตและพัฒนาปัญญา ในเนื้อหามีการอธิบายถึงความหมายของคำและการปฏิบัติธรรมตามที่พระองค์ตรัสไว้ ซึ่งเป็นแนวทางสำหรับผู้ที่ต้องการเข้าใจลึกซึ้งในหลักธรรม.

…าะเหตุว่าหมู่สัตว์อันชัฏคือตัณหาเกี่ยวสอดไว้อย่างนี้ ข้าแต่พระโคดม เพราะเหตุนั้น ข้าพเจ้าจึงขอทูลถามพระองค์ ข้อว่า ติ ติ โคตม ปุจฉามิ ความว่า เพราะเหตุนั้น ข้าพเจ้าจึงขอทูลถาม พระองค์, เทพบุตรออกพระนามพระผู้…

บทนี้อธิบายถึงอัตภาพของตนและผู้อื่น ทั้งในอายตนะภายในและภายนอก สื่อถึงความเกี่ยวข้องของสรรพสัตว์ที่อยู่ภายใต้ตัณหาหรืออันชัฏที่รัดรึง เหมือนกับต้นไม้ที่มีชัฏ และการถามพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงผู้ที่จะสามา

… [ เรื่องพระจิตตคุตตเถระ ] ได้ยินว่า ในถ้ำใหญ่กรัณฑกะ มีจิตรกรรมเรื่องอภิเนษกรมณ์ แห่งพระพุทธเจ้า ๗ พระองค์ เป็นที่น่าพึงใจ ภิกษุหลายรูปเดินเที่ยว ดูเสนาสนะ เห็นจิตรกรรม (นั้น) เข้า ก็กล่าว (ชมกะพระเถระ) ว่า…

ในถ้ำใหญ่กรัณฑกะ พระจิตตคุตตเถระได้อาศัยอยู่กว่า 60 ปี โดยไม่เคยมองดูจิตรกรรมอันสวยงามด้านในถ้ำ ทั้งยังไม่เคยสังเกตไม้กากะทิงที่อยู่ใกล้ประตูถ้ำ จนกระทั่งได้เห็นเกสรดอกไม้หล่นลงมา ท่านจึงรู้ว่ามันมีดอ

…ามเกิดเป็นธรรมดา อาศัยเราเป็นกัลยาณมิตรแล้ว ย่อม พ้นจากความเกิดได้ ดังนี้เป็นต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์เดียว จึงเป็นกัลยาณมิตรที่ถึงพร้อมด้วยอาการทั้งปวง เพราะเหตุนั้น เมื่อ พระองค์ยังเสด็จอยู่ กรรมฐานที…

…เมื่อมีกรรมฐานในสำนักที่ถูกต้อง ตามแนวทางของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะนำไปสู่การพ้นจากความเกิด ในสมัยที่พระองค์ยังมีชีวิตอยู่ และหลังจากพระองค์เสด็จปรินิพพานแล้ว ก็ยังมีพระมหาสาวกที่สามารถสืบทอดกรรมฐานได้อย่างถู…

…ารณาเห็นความเป็นใหญ่ แห่งพระศาสดา โดยนัยดังนี้ว่า " พระศาสดาของเราทรงมีปกติตรัส สรรเสริญวิริยารัมภะ พระองค์มี คำสอนอันใครๆ ไม่พึงละเมิดด้วย พระองค์มีพระอุปการะมากแก่เรา ทั้งหลายด้วย พระองค์ เมื่อเรา บูชาด้วย…

ในหน้าที่ 113 ของวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ มีการกล่าวถึงความสำคัญของการมีความยำเกรงในการทำบิณฑบาต ซึ่งส่งผลดีต่อทายก, การพิจารณาถึงความเป็นใหญ่ของพระศาสดา และการบูชาโดยการปฏิบัติที่ไม่จำกัดเฉพาะการบู

…ุโส ปัจจัย ๔ แห่งเจโตวิมุตติสมาบัติที่ เป็นอทุกขมสุข " ดังนี้ หรือนัยหนึ่ง พึงทราบว่าเวทนาเหล่านั้น พระองค์ตรัสไว้ใน จตุตถฌานนี้เพื่อสรรเสริญฌานนั้นก็ได้ เปรียบเหมือนโอรัมภาคิย สังโยชน์มีสักกายทิฏฐิเป็นต้น แ…

เนื้อหาในบทนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับปัจจัยที่ส่งผลต่อเจโตวิมุตติในวิสุทธิมรรค ผ่านการวิเคราะห์คุณสมบัติของเวทนาและการเข้าถึงฌานที่ 4 โดยระบุว่าราคะและโทสะต่างถูกขจัด ซึ่งส่งผลให้เกิดความสุขอทุกขมและเจโ

…ระภาคเจ้านั้นชื่อว่า อารกะ คือทรงสถิตอยู่ใน ที่ไกลลิบลับแต่สรรพกิเลส เพราะกิเลสทั้งหลายกับทั้งวาสนา พระองค์

…วิเคราะห์การระลึกถึงพระคุณของพระผู้มีพระภาคเจ้า โดยใช้บทอิติปิโสเป็นเครื่องมือในการไตร่ตรองว่าเหตุใดพระองค์จึงถูกเรียกว่าอรหันต์และภควา รวมถึงการอธิบายแต่ละนัยที่มีความหมายสำคัญเพื่อให้เข้าใจถึงความดีความงาม…

…ว่า อรหั [คาถาสรูปสำหรับนัยที่ ๑] ( พระผู้มีพระภาคเจ้าผู้เป็นนาถะ ไม่ทรง มีความข้องแวะกับกิเลสใด และพระองค์ไม่ ทรงประกอบด้วยสิ่งอันเป็นโทษทั้งหลาย ( คือ วาสนา ? ) ใด ก็ชื่อว่าทรงไกลแต่กิเลส และ โทษนั้น เพราะ…

ในบทนี้กล่าวถึงพระนามอรหันต์ซึ่งหมายถึงผู้ที่ทรงกำจัดกิเลสและโทษต่างๆ ผ่านการใช้ปัญญา พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเป็นนาถะที่ไม่ข้องเกี่ยวกับกิเลส จึงเป็นผู้ไกลจากอริทั้งปวง และทรงใช้ศัสตราแห่งปัญญาในการกำจั

…ที่อระ ( ซี่กำ ) ทั้งหลายแห่งสังสารจักร พระโลกนาถเจ้าทรงทำลายเสียแล้วด้วยดาบคือ พระญาณ เพราะเหตุนั้นพระองค์จึงทรงพระ นามว่า อรหิ (ผู้ทำลายซี่กำ ) (นัยที่ ๔ ผู้ควร อีกนัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นควรซึ่งปัจ…

เนื้อหาได้กล่าวถึงการทำลายซี่กำแห่งสังสารจักรของพระผู้มีพระภาคเจ้าและการที่พระองค์ได้รับการบูชาจากเทวดาและมนุษย์หลายกลุ่ม เช่น การบูชาของท้าวสหัมบดีพรหม ซึ่งได้ถวายพวงรัตนะ และการสร้…

…ที่ ๔] เพราะเหตุที่พระโลกนาถเจ้านี้ ทรงควรซึ่งการ บูชาอย่างวิเศษกับทั้งปัจจัยทั้งหลาย เพราะ เหตุนั้นพระองค์ผู้เป็นพระชินะจึงทรงควรซึ่ง พระนามนั้น คือ อรห์ ในโลก ซึ่งเป็นพระนาม ที่มีอรรถอันสมแก่อรรถ ( แห่งอรห…

…ล่าว ทั้งยังแสดงถึงความเด็ดขาดในการกำจัดกิเลสและอริในทุกเวลา. ข้อความนี้เน้นการบูชาและความเหมาะสมของพระองค์ในฐานะพระศาสดา. dmc.tv

…ทฺโธ] ส่วนที่พระผู้มีพระภาคเจ้านั้น ทรงพระนามว่า สมฺมาสมฺพุทฺโธ ก็เพราะทรงรู้ธรรมทั้งปวงโดยชอบและโดยพระองค์เอง จริงอย่างนั้น พระองค์ ทรงรู้โดยชอบด้วย โดยพระองค์เองด้วย ซึ่งธรรมทั้งปวง คือ ทรงรู้ธรรมทั้งหลายท…

เนื้อหาเกี่ยวกับการทำลายซี่กำแห่งสังสารจักร และการที่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้รับพระนามว่า อรห์ เนื่องจากไม่ทำบาปในที่ลับ พร้อมอธิบายความหมายและลักษณะของการรู้ธรรมทั้งหลายของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า รวมถึงอภิญ

…จริญ เราได้เจริญแล้ว สิ่งที่ควรละเราก็ได้ละแล้ว เพราะเหตุนั้น เราจึงเป็นพุทธะ นะพราหมณ์ อีกนัยหนึ่ง พระองค์ตรัสรู้โดยชอบ และโดยพระองค์เอง ซึ่งธรรม ทั้งปวง โดยยกขึ้นเอาทีละบทดังนี้ก็ได้ว่าจักษุเป็นทุกขสัจ ตัณ…

ในบทนี้เราได้เรียนรู้เกี่ยวกับอริยสัจทั้ง 4 และความสำคัญของการรู้จักการเจริญและการละในธรรมะ โดยเน้นเรื่องจักษุและความสัมพันธ์กับทุกข์รวมถึงการตีความภพต่างๆ เช่น กามภพ รูปภพ อรูปภพ ศัพท์ในบทฐาน ตัวอย่า

…ู่ ความ ถึงพร้อมด้วยจรณะ สร้างความเป็นผู้กอปรด้วยพระมหากรุณาแห่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าขึ้นแล้วตั้งอยู่ พระองค์ทรงรู้สิ่งที่เป็นประโยชน์ และสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์ ด้วยความเป็นพระสัพพัญญูแล้ว ทรงเว้น สิ่งอันไม่เป…

ในบทนี้กล่าวถึงจรณะและความเข้าใจในวิชชาแห่งพระพุทธเจ้า โดยอธิบายถึงการเข้าถึงพระสัพพัญญูและพระมหากรุณา รวมถึงการปฏิบัติตามคำสอนของพระอานนท์เพื่อพัฒนาตนไปสู่ความเป็นพระอริยสาวก คำอธิบายเน้นถึงความสำคัญ

…คือ โลกธรรม ๘ โลก ๕ คือ สัตตาวาส 8 โลก ๑๐ คือ อายตนะ ๑๐ โลก ๑๒ คือ อายตนะ ๑๒ โลก ๑๘ คือ ธาตุ ๑๘ นี้ พระองค์ทรงรู้โดยประการทั้งปวง อนึ่ง เพราะเหตุที่ พระองค์ทรงรู้อาสยะ ( ที่มานอนแห่งจิต ) ทรงรู้อนุสยะ (กิเลส…

ในบทความนี้ จะพาคุณไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับโลก ๓ ตามที่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงรู้ โดยอธิบายถึงสัตว์ทั้งปวงที่ตั้งอยู่ด้วยอาหาร และวิธีการที่ผู้ปฏิบัติจะเห็นโลกในหลายมิติ รวมถึงการรู้ในอาคตสถานที่สามาร

…ตฺตโร แยกเป็นบท ๑] ก็แลบุคคลผู้ยิ่งกว่าพระผู้มีพระภาคเจ้านั้นหามีไม่ เพราะไม่มี ใครสักคนที่วิเศษกว่าพระองค์โดยคุณทั้งหลายเหตุนั้น จึงทรงพระนาม ว่า อนุตฺตโร จริงอย่างนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นย่อมทรงครอบงำ เ…

…ี่รู้จักในชื่อว่าโลกวิทู เนื่องจากทรงรู้จักโลกโดยประการทั้งปวง ในบทนี้กล่าวถึงคุณสมบัติอันสูงสง่าของพระองค์ รวมถึงความเหนือกว่าผู้อื่น โดยไม่มีใครที่สามารถเปรียบเทียบได้ด้วยคุณธรรมต่างๆ เช่น สีลคุณ สมาธิคุณ …

…าหมณ์ กูฎทันตพราหมณ์ แม้อมนุษย์บุรุษทั้งหลาย เช่น อาฬวกยักษ์ สูจิโลมยักษ์ ขร โลมยักษ์ และสักกเทวราช พระองค์ ก็ทรงฝึกได้ คือทรงนำไปได้ด้วยวินยุบาย (วิธีนำ ) หลากๆ อนึ่ง ในความข้อนี้ พระสูตรนี้ ( ที่ตรัส) ว่า …

…ด้ของบุรุษจากหลากหลายประเภทและอธิบายเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับบุรุษต่างๆ ที่สามารถได้รับการฝึกอบรมจากพระองค์.

…ง หักราคะ ( ภคฺคโทโส ) ผู้ทรงหักโทสะ ( ภคฺคโมโห ) ผู้ทรงหักโมหะ เป็นผู้หาอาสวะ มิได้ บาปธรรมทั้งหลายพระองค์ทรงหักเสีย (สิ้น ) แล้ว เพราะเหตุนั้น บัณฑิตจึงถวาย พระนามว่า พระภควา ก็แลความถึงพร้อมแห่งพระรูปกายข…

ในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ ท่านได้ชี้ให้เห็นถึงคุณสมบัติของพระผู้มีพระภาคเจ้า โดยพระองค์ทรงสามารถหักราคะ โทสะ และโมหะได้ ทำให้พระองค์ไม่สามารถมีอาสวะได้ บัณฑิตจึงตั้งพระนามให้พระองค์ว่า พร…

…อิสสริยะ) ธรรมยศ สิริ ความได้อย่างปรารถนา ( กามะ ) และความพยายาม (ปยัตตะ) ก็ความเป็นใหญ่ในพระจิตของ พระองค์เองอย่างยอดเยี่ยมมีอยู่ หรือความเป็นใหญ่ที่โลกสมมติกัน (๘ อย่าง ) มีทำร่างกายให้เล็ก ( อณิมา )และทำร…

เนื้อหาสะท้อนถึงความเป็นใหญ่ (อิสสริยะ) และความสำเร็จในพระจิตของพระองค์โดยผ่านพระธรรมอันเป็นโลกุตตระ ซึ่งรวมกับการมีอยู่ของพระยศและพระสิริที่เต็มไปด้วยความงามและความสง่างา…

…ะกฤตวา (แต่ ) เรียกเสียว่า พระภควา [แก้บท ภเวสุ วนฺตคมนะ] อนึ่งเล่า เพราะความไป กล่าวคือตัณหาในภพ ๒ พระองค์ทรง คายเสียแล้ว เพราะเหตุนั้น จึงเรียกว่า ภเวสุวนฺตคมโน (แต่) ท่านถือเอา ภ อักษรแต่ ภว ศัพท์ ค อักษร…

ในเนื้อหานี้มีการกล่าวถึงความหมายและการใช้คำว่า 'พระภควา' และความสำคัญของการระลึกถึงพระพุทธคุณในจิตของผู้ฝึกฝน พระโยคาวจรมีจิตที่ปราศจากราคะ โทสะ และโมหะ โดยมุ่งเน้นที่พระตถาคตเจ้า การตกลงในพระกรรมฐาน

…นาม ที่เป็นประถมบุรุษ ในภาษาไทย ดังต่อไปนี้ ต ประถมบุรุษ แปลเป็นไทย ใช้ตามชื่อของบุคคลที่ออกชื่อถึง พระองค์ ประถมบุรุษ พระ, ธ, (ในคำประพันธ์) ท่าน เธอ เขา แก มัน ชั้นบุคคลที่ปุริสสัพพนามนั้นใช้แทน พระราชา เจ…

ในบทเรียนนี้ได้กล่าวถึงการใช้สัพพานามและนามนามในบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะการใช้คำปุริสสสัพพนาม ซึ่งช่วยให้การสื่อสารในภาษาบาลีไม่เกิดความซ้ำซาก นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบการใช้คำในภาษาไทย ซึ่งแตกต่างกัน