หน้าหนังสือทั้งหมด

พระพุทธโฆษาจารย์ และเรื่องราวของพระเทวทัตต์
328
พระพุทธโฆษาจารย์ และเรื่องราวของพระเทวทัตต์
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) อีกเรื่องหนึ่ง ๓๓๓ พระองค์ให้สงฆ์ทำปัตตนิกกุชชนกรรม คือคว่ำบาตรแก่เจ้าวัฑฒลิจฉวีผู้ อันภิกษุเมตติยะแลภุมมชะเลี้ยงสอนให้ใส่ความ…
…ทธโฆษาจารย์ และบทเรียนจากความขัดแย้งกับพระเทวทัตต์ ผ่านการวิเคราะห์และแนวทางการจัดการปัญหาภายในสงฆ์ พระองค์ได้แสดงให้เห็นถึงความจำเป็นในการตัดรอนความผิดปกติ เพื่อรักษาความสงบเรียบร้อยในบริษัทสงฆ์ และเพื่อไม่…
บทบาทและความสำคัญของพระสารีบุตรในพระพุทธศาสนา
329
บทบาทและความสำคัญของพระสารีบุตรในพระพุทธศาสนา
…ำให้ปรากฏได้อยู่ แต่พระ ธรรมรัตนะจะบูชาได้ด้วยอุบายอย่างไร จึงเข้าไปเฝ้ากราบทูลถามสมเด็จพระบรมศาสดา พระองค์ตรัสว่าถ้าจะใคร่บูชาพระธรรมรัตนะ ก็พึงบูชาภิกษุพหุสูต, พราหมณ์ทูลขอให้ตรัสบอก ว่าใครเป็นพหุสูต รับสั…
เนื้อหาฉบับนี้กล่าวถึงการทำปกาศนียกรรมในกรุงราชคฤห์เกี่ยวกับพระสารีบุตร โดยมีเรื่องราวเกี่ยวกับพระเทวทัตต์ที่อาจเกิดปัญหาในอนาคต พระพุทธเจ้ายังทรงเห็นถึงการเตรียมการเพื่อมิให้เกิดสงครามช่วงชิงพระสารีร
พระอัฐิธาตุและชีวิตของพระพุทธเจ้า
330
พระอัฐิธาตุและชีวิตของพระพุทธเจ้า
…ริญ ญาณวรเถร) ๓๓๕ พระสารีริกธาตุจักไม่แพร่หลายไพศาลก็ตามทีแต่ซึ่งโลกจะมาฆ่าฟันกันป่นปี้ เพราะอัฐิของพระองค์ เป็นเหตุนั้นไม่ดีไม่งามเลย พระอัฐิธาตุนั้นควรบูชาด้วยดอกธูปเทียนชวาลาจะกลายเป็นบูชากัน จะกลายเป็นอา…
บทความนี้สำรวจพระอัฐิธาตุของพระพุทธเจ้าและข้อคิดในการบูชาซึ่งทรงสร้างขึ้นด้วยศรัทธา โดยเน้นให้เห็นถึงความสำคัญของการหลีกเลี่ยงสงครามและความรุนแรงในพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังเล่าย้อนเกี่ยวกับพระอานนท์แล
ขันติและอหิ นาโคว ในพุทธศาสนา
337
ขันติและอหิ นาโคว ในพุทธศาสนา
…งที่ทนลูกศร อันตกจากแห่งในสงคราม เพราะหมู่ชนเป็น คนดีทุศีลมีอยู่มาก. นอกจากนี้ พระเทวทัตต์ผูกอาฆาตในพระองค์ด้วยเหตุที่มิได้ทรงยกย่อง เหมือนสาวกอื่น คิดหาทางจะได้รับความยกย่อง แลทูลแนะนำขอให้ทรงบัญญัติกิจวัตร…
…พาะในพระราชประวัติของสมเด็จพระพุทธเจ้า ที่ทรงแสดงความอดทนและมีใจเมตตาต่อผู้มีอิทธิพลที่ประสงค์ทำร้ายพระองค์ ทั้งในคำสอนเกี่ยวกับขันติและความอดทนต่อความทุกข์ ภิกษุสงฆ์ได้รับบทเรียนจากพระองค์ในจตุรงคสันนิบาต โ…
พระราชกรณียกิจในการบำรุงสังคม
340
พระราชกรณียกิจในการบำรุงสังคม
… ปฏิสันถารทักทายโปรยปรายทั่วไป เขาย่อมเห็นพระราชอัธยาศัย่าทรงพระเมตตาอารี แต่นั้นก็จะ ยินดีรักใคร่ในพระองค์, การตรัสพระวาจาอ่อนหวาน จึงเป็นกรณียะจะพึงทรงอีกประการหนึ่ง เมื่อประชาชนทุกจำพวกได้รับทำนุบำรุงให้ม…
เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของพระเจ้าแผ่นดินในการดูแลประชาชน และการพัฒนาประเทศ โดยเฉพาะการบำรุงกสิกรรมและพาณิชกรรม รวมถึงการสื่อสารด้วยพระวาจาอ่อนหวานที่จะสร้างความสัมพันธ์ที่ดีให้เกิดขึ้นในสังคม พระเจ้าแ
การบริหารราชการและการบำรุงประชาชน
341
การบริหารราชการและการบำรุงประชาชน
…้เกษมสถาพร, แลพระเจ้าแผ่นดิน นั้น เหมือนดวงศศิธรอันปรากฏแก่คนทั้งปวง ต่างคนต่างหวังพระราชานุเคราะห์ พระองค์ต้อง ทรงพระปรีชาในอันพระราชทานให้เหมาะแลทั่วถึง ไม่เช่นนั้นก็จะพึงยังอรดีคือความริษยาให้เกิด ในหมู่ช…
เนื้อหาเกี่ยวกับการที่พระเจ้าแผ่นดินทรงดูแลและส่งเสริมพวกพาณิชและชาวนา โดยมีเบี้ยเลี้ยงช่วยคนหาเลี้ยงชีพ ทำให้ประชาชนไม่ประพฤติผิดกฎหมาย รัฐมีสันติสุข นอกจากนี้ยังเน้นความสำคัญของการบำรุงความสามัคคีใน
อาชวะและไมตรีในพระพุทธศาสนา
348
อาชวะและไมตรีในพระพุทธศาสนา
…ลเมื่อสิกขาบทได้ทรงบัญญัติขึ้น ทำอย่างใดอย่างหนึ่งไปแล้ว แล้วเกิดระแวงสงสัย ก็กราบทูลขอ พระวินิจฉัย พระองค์ตรัสถามถึงเจตนาแลอื่น ๆ ย่อมกราบทูลตรง ๆ ภิกษุลางองค์เกิดความ กระสันขึ้นไม่ยินดีในพรหมจรรย์ มีรูปพรร…
ในปี พ.ศ. 2480 สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เน้นความสำคัญของอาชวะ ความเป็นผู้ตรง และไมตรี ความเป็นมิตร ที่มีต่อการประพฤติในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงอิทธิพลของน้ำใจและความจริงใจต่อผู้อื่นในประชาคมพระศาสนาเพ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เรื่องการปฏิบัติธรรมและบทบาทของพระสงฆ์
349
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เรื่องการปฏิบัติธรรมและบทบาทของพระสงฆ์
…คเจ้าปฏิบัติตรง ฝ่ายพระศาสดาก็ทรง ปฏิบัติตรง ๆ ต่อสาวกเหมือนกัน เมื่อตรัสรู้ใหม่ทรงพิจารณาถึงธรรมที่พระองค์ตรัสรู้ว่า เป็นคุณ อันลึกเกินไป ยากที่ชนผู้ยินดีในกามคุณจึงเห็นตาม ถ้าทรงแสดงจักเป็นความลำบากแก่พระอ…
บทนี้นำเสนอคุณสมบัติที่สำคัญของพระสาวกและการปฏิบัติธรรมของพระพุทธเจ้า โดยเน้นถึงการต้องมีความตรงไปตรงมาในการเผยแผ่ธรรมและการสอนพระสาวก รวมถึงการแสดงธรรมในสถานที่สำคัญต่าง ๆ จังหวัดพาราณสี อธิบายถึงการ
ความสำคัญของสัจจะในราชธรรม
355
ความสำคัญของสัจจะในราชธรรม
…โดยชื่อว่าอาชีวะ คือความเป็นผู้ตรง ในทศพิศราชธรรมสำหรับพระราชาธิบดี ในเรื่องโบราณกล่าวถึงพระราชาบาง พระองค์พลั้งพระ พระราชทานพรแก่ผู้ใดผู้หนึ่งแล้วทรงรู้สึกภายหลังว่า เป็นการเกินสมควร ย่อม อักอ่วนพระราชหฤทัย…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของสัจจะในบริบทของราชธรรมและการปกครองของพระราชาธิบดี โดยเน้นว่าพระราชาจะต้องรักษาสัจจะเพื่อความเชื่อมั่นของประชาชน และยังมีการอธิบายถึงผลกระทบของการละเมิดสัจจะในมุมมองของยุค
รัฏฐาภิบาลโนบายและหลักยุติธรรมในพระพุทธศาสนา
359
รัฏฐาภิบาลโนบายและหลักยุติธรรมในพระพุทธศาสนา
…รรมแก่คนทั่วไปจึงเป็น รัฏฐาภิบาลโนบาย ประการหนึ่ง โบราณกษัตริย์ ได้ถือเป็นพระราชธุระ ทรงสอดส่องด้วย พระองค์เอง ทรงตั้งอมาตย์ที่ไว้วางพระราชหฤทัยให้เป็นผู้พิพากษาบ้าง ทรงตั้งพระราชกำหนด เพื่อประโยชน์อุดหนุนยุ…
เนื้อหาเกี่ยวกับรัฏฐาภิบาลโนบายที่เกี่ยวข้องกับการปกครองและการรักษาความยุติธรรมในสังคม ระบุถึงความสำคัญของการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทและการลงโทษผู้กระทำผิดเพื่อความเป็นธรรมแก่ประชาชน ถือเป็นภารกิจของท่านผู้
พระราชจรรยาส่วนรัฏฐาภิบาล
360
พระราชจรรยาส่วนรัฏฐาภิบาล
…ไม่ ยศของผู้นั้น ย่อมเต็ม เปี่ยมเหมือนพระจันทร์ในข้างขึ้น ในทางพิจารณาอธิกรณ์อันจะเกิดขึ้นในพระสงฆ์ พระองค์ก็ได้ตรัสวางวิธีพิจารณาไว้เป็น หลักสำหรับพระวินัยธรด้วยเหมือนกัน ทรงทำนุบำรุง สมเด็จบรมบพิตรพระราชสม…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธรรมและอรรถคดีที่สมดุล ไม่ผลุนผลัน โดยยกตัวอย่างตรรกะอันสำคัญที่สอนไว้ในศาสนา และเสนอแนวทางการควบคุมความขัดแย้งในสังคมไทย โดยอรรถบทจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และวินัยในสงฆ์ แสด
พระราชกรณียะของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
362
พระราชกรณียะของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
…ริย์ ได้ทรงมา ลางเวลาเสด็จประทักษิณเลียบพระนครโดยพระราชอิสริยยศพิเศษ ลางคราว เสด็จโดยอัญญาตกเพศ ปลอมพระองค์มิให้ใครรู้จักได้ทรงทราบประพฤติเหตุ ตระหนักแน่นด้วย พระองค์สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าพร้อมด้วยรัฐ…
บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียะของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ที่ได้ทรงบำรุงการทหารบก ทหารเรือ และอากาศ รวมถึงการตั้งกรมพลศึกษาเพื่อสอนยุทธวิธีให้กับประชาชน เพื่อให้เกิดความพร้อมในด้านระเบียบวินัย และการเป็น
การวิเคราะห์รัฏฐาภิบาลโนบาย
363
การวิเคราะห์รัฏฐาภิบาลโนบาย
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ៣៦៨ รัฏฐาภิบาลโนบายนี้ เป็นเหตุเจริญรุ่งเรืองมั่นคงแห่งพระราชอาณาจักร จัดเป็นมงคลอัน ยวดยิ่ง นับเป็นที่ ຕ ธรรม ๓ ประการ คือ ธัมมกามตา ความเป็นผู้ใคร่ธรรม ๑ อัตถ
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของรัฏฐาภิบาลโนบายที่ส่งผลต่อการเจริญรุ่งเรืองและมั่นคงของพระราชอาณาจักร พระองค์ได้ทรงประทานวิสัชนาที่ชัดเจนถึงธรรม ๓ ประการ ได้แก่ ธัมมกามตา, อัตถกามตา และรัฏฐาภิบาลโนบาย ซึ่งนำไป…
หลักธรรมของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
365
หลักธรรมของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๗๐ ด้วยอาการต่าง ๆ เพื่อนำไปสู่อำนาจย่อมไม่สามารถจะผูกพันพระองค์ถูกทรงตัดเสียว่า ยสฺส ชิต นาวชีวติ เป็นต้นมีความว่า ความชำนะของท่านผู้ใดย่อมไม่กลับแพ้ ใครในโลกย่อมเ…
เนื้อหาเกี่ยวกับหลักธรรมของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ที่เน้นความสำคัญของการมีอาการคงที่ในการพัฒนาอริยะธรรม และการหลุดพ้นจากกิเลส เมื่อพระพุทธเจ้าแสดงอาการยืนหยัดต่อมารและการไม่แสดงวิการ เป็นธรรมที่สูงส่งส
ปฐมธรรมแห่งความสำเร็จตามหลักพระพุทธศาสนา
375
ปฐมธรรมแห่งความสำเร็จตามหลักพระพุทธศาสนา
…ระสงค์ของตนให้สำเร็จได้ด้วย ประการฉะนี้. ส่วนพระมหาชนกยกเอา กล่าวสอนไว้ว่า ความสำเร็จแห่งปรารถนา ของพระองค์เป็นอุทาหรณ์ อาสึเสเถว ปุริโส ปสฺสามิ โวห์ อตฺตานํ น นิพพินเทยุย ปณฺฑิโต ยถา อิจฉี ตถา อนุ (๑) ความว…
…วมกันและมีผลต่อความสำเร็จของกิจการต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหน้าที่ราชการและการปกครอง ซึ่งเป็นสิ่งที่พระองค์พระราชทานแก่ประชาราษฎร์
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) และประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา
376
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) และประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา
…ถร) ๓๘๑ โดยลำดับ ประทับอยู่ ณ ราชคฤห์มหานคร ข่าวขจรไปถึงพระเจ้าสุทโธทนะพระพุทธบิดา ณ กรุงกบิลพัสดุ์ พระองค์มีราชประสงค์จะได้ทัศนาการพระราชโอรส อันได้ตรัสรู้เป็นพระสุคต สรรเพ็ชญ์พุทธองค์ จึงทรงส่งอมาตย์เป็นรา…
…บ่มพระสงฆ์ในศาสนาพุทธ โดยมีการพิจารณาความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การเชิญพระองค์ไปยังกรุงกบิลพัสดุ์ เพื่อช่วยให้พระบิดาได้เห็นการตรัสรู้ของพระโอรสของพระองค์ รวมถึงเหตุการณ์ในยุคพระ…
พระพุทธโฆษาจารย์และการเลือกบุคคลเพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนา
377
พระพุทธโฆษาจารย์และการเลือกบุคคลเพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนา
…ไว้ว่า พอประทานอุปสมบทแก่พระสารีบุตร และพระโมคคัลลานะ ชอบแต่จะประทานแก่ท่านผู้มาบวชก่อนโดยลำดับลงไป พระองค์ได้ทรง ทราบความแล้วตรัสแก้ว่า พระองค์ทรงทำดังนั้นโดยสมควรแก่บุรพปณิธานของพระสารีบุตรและ พระโมคคัลลาน…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงแนวทางการทำงานของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และพระพุทธเจ้าในการเลือกพระภิกษุเพื่อการสอนธรรม อ้างถึงการเลือกพระอุรุเว
พระเวสสันดรและการบำเพ็ญพระทาน
382
พระเวสสันดรและการบำเพ็ญพระทาน
…รย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๘๗ เป็นพระเวสสันดร ทรงบำเพ็ญพระทานบารมี ได้เคยทรงทดลองแล้ว ไม่เป็นผลครั้งนั้น พระองค์ มีพรหฤทัยเผื่อแผ่แก่มหาชน ทรงจำแนกนิพัทธทานที่ทรงทำประจำแลมหาทานเป็นพิเศษ ใคร ต้องการอาหารเงินทอง ย…
…าเข้าใจถึงพระเวสสันดรที่ทรงบำเพ็ญพระทานบารมี และความโลภของบุคคลรอบข้างที่ไม่รู้จักพอ แม้การบริจาคของพระองค์จะมีคุณค่ามาก แต่กลับเป็นการกระตุ้นความอยากได้ในหมู่ประชาชน ในที่สุดพระองค์ได้ทรงสละทุกอย่างเพื่อปฏิ…
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒
30
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒
ประโยค๑ - อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ - หน้าที่ 28 ๓๓๒. ข้าแต่ท่านผู้เจริญ ธรรมนี้ ชื่ออะไร ? ดูก่อนผู้มีอายุ ชื่อ อาทิตตปริยาย. ๓๓๓. จำเดิม แต่นี้ เจ้า อย่า มาแล้ว ในที่นี้ อีก ๓๓๔. ท่านผู้มีอายุ อย่
เนื้อหาในบทนี้เน้นการสอนให้เข้าใจธรรมะที่ถูกต้อง รวมถึงการประพฤติและการปฏิบัติตนตามธรรมะ พระองค์ได้สอนเกี่ยวกับกิเลสและความประมาท โดยมีตัวอย่างการใช้ภาษาในการแสดงลักษณะของกิริยาทางกายและจิต การเรี…
การนอบน้อมต่อทิศทั้งหลาย
33
การนอบน้อมต่อทิศทั้งหลาย
…บดี ท่านนอบน้อมอยู่ ซึ่งทิศทั้งหลาย เพื่อเหตุอะไร ?" สิงคาลมาณพ ฟังแล้ว ซึ่งคำนั้น จึงทูลว่า "ข้าแต่พระองค์ ผู้เจริญ บิดา ของข้าพระเจ้า เมื่อทำ ซึ่งกาลกิริยา ได้พูดแล้วอย่างนี้ ว่า 'แน่ะพ่อ เจ้า จงนอบน้อม ซึ…
…นทนาระหว่างพระพุทธเจ้าและสิงคาลมาณพที่แสดงถึงการนำหลักการของบิดามาสอนเกี่ยวกับการนอบน้อม และคำสอนจากพระองค์เกี่ยวกับวินัยของพระอริยเจ้า เมื่อบุตรแห่งคฤหบดีได้ถูกถามถึงเหตุผลในการนอบน้อมแล้ว ได้มีการอธิบายถึง…