พระองค์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 140 / 225

…า อตฺตโน นิวาสนฏฐานภูติ က ๒ ๔ ៨ ය เทวทห์ คนตุกามา ฯลฯ แปลว่า ดูก่อนผู้มีอายุ อันว่าพระนางเทวี ๖ ๕ ๒ พระองค์นั้น มีพระครรภ์แก่ ใคร่เพื่อจะเสด็จไป สู่กรุงเทวทหะ ๔ เป็นที่เคยประทับ ของพระองค์ ๕ ๖ ක ៨ ๑. อุภัยพา…

ในหน้าที่ 85 ของบทเรียนนี้ มีการอธิบายการใช้คำในภาษาบาลี โดยเฉพาะการสร้างประโยคผ่านการรวมศัพท์ต่างๆ เข้าด้วยกัน เช่น นิบบาต และการใช้กิริยาวิเสสนะ การแปลและประโยคตัวอย่างเพื่อทำความเข้าใจประวัติศาสตร์

…ื่อเอา อภิ มานำหน้า เข้า เป็น "อภิราช" แปลว่า พระราชยิ่ง คือแสดงลักษณะอาการ ของนามคือพระราชานั้นว่า พระองค์ทรงเป็นผู้ยิ่งใหญ่กว่าพระราชา องค์อื่น ๆ ดังนี้เป็นต้น คำว่า "ยิ่ง" นั้น มีอาการคล้ายคุณนาม จะต่างกั…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการใช้ อุปสัค ซึ่งเป็นคำที่นำหน้าหรือขยายความนามและกิริยาผ่านการอธิบายรูปแบบและความหมาย ตัวอย่างเช่น คำว่า 'อภิราช' ที่มีความหมายว่าพระราชายิ่ง หรือ 'อติกุมติ' ที่หมายถึงก้าวล่วงไป ก

…รองความเป็นใหญ่ต่อมะขามป้อมครึ่งผล เท่านั้น ด้วยทั้งเรือนร่าง (ของมหาราช) นั้นแหละ ครั้นบุญมาสิ้นไป พระองค์ก็บ่ายพระพักตร์ต่อ มรณะ ถึงซึ่งภาวะอันน่าเศร้าไปฉะนี้ อีกนัยหนึ่ง ความไม่มีดรกแม้ทั้งปวง ย่อมมีความเ…

เนื้อหานี้สื่อถึงสัจธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสเกี่ยวกับความแก่ ความเจ็บ และความตาย ซึ่งเป็นสิ่งที่ทุกชีวิตต้องเผชิญไม่ว่าจะเป็นผู้มีอำนาจหรือคนธรรมดา ในพระสูตรบัญญัติไว้ว่า ชีวิตทั้งหมดต้องเผชิญกับความทุก

…ชาดกก่อน พระเจ้าสีสวะโพธิสัตว์ เมื่อ พระราชาผู้เป็นปฏิปักษ์ ที่อำมาตย์ชั่วผู้ประทุษร้ายในพระเทวีของ พระองค์ นำมายึดเอาราชอาณาเขต” อันมีเนื้อที่ถึง ๓๐๐ โยชน์ ก็ มิได้โปรดให้หมู่อำมาตย์ผู้ลุกขึ้นจะป้องกัน แตะต…

เนื้อหาหลักคือการพิจารณาถึงบุพจริยาคุณของพระศาสดาที่ไม่มีการประทุษร้ายต่อศัตรู แม้ในสถานการณ์ที่ท้าทายต่างๆ เช่น เรื่องของพระเจ้าสีสวะโพธิสัตว์ที่ไม่ใช้ความรุนแรงในการปกป้องตนเองและราชอาณาเขต นำไปสู่ก

…น (ราง) พิณ (ของพระราชา) แล้วแสร้งทูลพระราชาว่า "ข้าแต่พระมหาราชเจ้า พระนางสามาวดีทรงคิดจะปลงพระชนม์พระองค์ ทรงจับอสรพิษขังไว้ ในพิณ" พระราชาทอดพระเนตรเห็นอสรพิษนั้นแล้วก็กริ้ว ทรงคิดว่า จะต้องฆ่าพระนางสามาว…

…น เมื่อพระนางถูกกล่าวหาว่าคิดปลงพระชนม์ พระราชาทรงยกธนูขึ้น แต่เมื่อได้สัมผัสถึงเมตตาของพระนาง ทำให้พระองค์ไม่สามารถยิงศรออกไปได้ ในที่สุดพระนางจึงได้เตือนพระราชาให้ลดธนูลง ซึ่งสร้างความเข้าใจระหว่างกัน โดยห…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 108 พระองค์ โดยใจความว่า บุคคลไม่ควรประทุษร้ายต่อผู้ที่มิได้ทำร้าย ความที่พระราชาไม่อาจทรงปล่อยลูกศรออกไปได้ดัง…

ในบทนี้กล่าวถึงการไม่ประทุษร้ายต่อผู้อื่นและการให้ความสำคัญกับการเป็นผู้ไม่ปฏิกูลในสิ่งที่ปฏิกูล ซึ่งเชื่อมโยงกับอริยาอิทธิ และข้อบังคับในธรรมวินัย พระภิกษุสามารถพัฒนาจิตใจให้วางเฉยต่ออารมณ์ที่ไม่ดีใน

…ธุลีนั่นเป็นคำเรียก ราคะ บุคคลทั้งหลายผู้ที่ละธุลี (คือราคะ) นั้นได้ แล้ว ก็เป็นบัณฑิตอยู่ในศาสนาของพระองค์ผู้ ปราศจากธุลีได้ มหาฎีกาว่า คาถาที่พระผู้มีพระภารเจ้าทรงเปล่งแสงสว่างไปปรากฏแก่ผู้ฟังก่อนแล้ว จึงต…

…าคเจ้าทรงเห็นและเข้าไปปลอบพระจุลปันถูก โดยตรัสว่าผู้ที่ไม่สามารถท่องคาถาได้ไม่ถือเป็นความผิดในศาสนา พระองค์จูงมือเธอเข้าสู่วิหาร และเนรมิตผ้าขึ้นเพื่อให้เข้าใจถึงความเป็นไปของร่างกายและการปฏิบัติธรรม เมื่อพร…

…ะภาคเจ้าที่นั่น (ทุกวัน ?) พระผู้มีพระภาคเจ้าโปรดประทานนยะแก่ พระเถระว่า "วันนี้เราแสดงธรรมเท่านี้" พระองค์ตรัสอภิธรรมกถา ไม่หยุดเลยตลอด ๓ เดือนด้วยประการฉะนี้ เพราะได้ฟังอภิธรรมกถา นั้น ธรรมาภิสมัยได้มีแก่เ…

…พื่อดูที่ประทับของพระผู้มีพระภาคเจ้า ขณะเดียวกัน พระมหาโมคคัลลานเถระถูกเรียกเพื่อแสดงฤทธิ์ขึ้นไปเฝ้าพระองค์ ข้อมูลเกี่ยวกับการแสดงอภิธรรมบ่งบอกถึงการศึกษาและความเข้าใจที่ลึกซึ้งในหลักธรรม รวมทั้งตำนานการฟังท…

…ุคลพระผู้มีพระภาคเจ้า โผล่ขึ้นแทบบาทมูลของพระตถาคต เจ้าทีเดียว” กราบทูลพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า "ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ชนชาวชมพูทวีปถวายบังคมพระบาทบุคลพระผู้มีพระภาคเจ้า (มา) พูด กันว่า "เราทั้งหลายได้เห็น (พระ…

เนื้อหาเล่าเกี่ยวกับพระผู้มีพระภาคเจ้าและพระมหาโมคคัลลานเถระที่บังคมพระบาทของพระองค์ โดยมีการสื่อสารถึงเมืองสังกัสสะและคำบอกจากพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงการมาที่เมืองในวันเพ็ญมหาปวารณาและวั…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 150 วันพรุ่งนี้ขอพระองค์พร้อมด้วยภิกษุ ๕๐๐ รูป ทรงรับภิกษาในเรือน ข้าพระองค์เถิด" แล้วกลับไป พระผู้มีพระภาคทรงรับ (นิมนต์) แ…

เนื้อหาในภาคนี้บรรยายถึงเหตุการณ์ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงนิมนต์ให้มีการรับภิกษาในบ้านของพระองค์ พร้อมทั้งการตรวจสอบความเชื่อของนันโทปนันทนาคราชและการพิจารณาโดยพระมหาโมคคัลลานเถระเกี่ยวกับการช่วยเ…

…ชทำให้หมดพิษ แล้ว ก็พาไปสู่สำนักของพระผู้มีพระภาคเจ้า นาคราชบังคมพระผู้มี พระภาคเจ้ากล่าวว่า "ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ของถึง พระองค์เป็นที่พึ่ง" พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัส (ประทานพร) ว่า "สุขี โหหิ นาครา…

เนื้อหาที่นำเสนอในวิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ กล่าวถึงการเสด็จมาของพระบรมศาสดาและการที่นาคราชสนทนากับพระเถระ โดยเฉพาะตอนหนึ่งที่พระพุทธเจ้าได้ประทานพรให้แก่นาคราชพร้อมกับกล่าวถึงสงครามระหว่างโมคคัลลานะ

…แล้ว ชกเอาคำบาลี (ใน ขุ. สุต. ๒๕/๔๕) มากกว่า (เป็นหลักฐาน) ว่า "อรูษ มูสิก สมุทโพ นฑิติ นิราธน ตา" "พระองค์เป็นพระมูสิกผู้ตรูเลยแน่แท้ นิราธทั้งหมดหลายหมื่นก็ พระองค์ไม่" ดังนี้เป็นต้นแล้วคำว่า มินิรูปไม่เต็…

ในวิชาธรรมวิเคราะห์ เนื้อหานี้นำเสนอความสำคัญของโอชาที่ยังชีวิตสัตว์ให้มีการดำเนินไปได้ โดยได้กล่าวถึงคำว่า 'กวังการาหาร' ซึ่งเป็นชื่อของโอชาและคำบาลีที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาและการเรียนรู้ในด้านต่างๆ แส

…าพวกนั้น ประการหนึ่งด้วย จริงอยู่ ความมืดในท้ายของในสัตว์ทั้งหลาย ทั้งหลาย อันชั้นแห่งพระสัทธรรมของพระองค์กำจัดแล้ว ย่อมถึงซึ่งความกลาย ไปโดยพลัน ด้วยประการใด ๆ พระองค์ ย่อมทรงประกาศธรรมโดยยิ่งสังเปบ้างผิดต…

บทนี้ว่าด้วยการพิสูจน์ความจริงและอัศจรรย์ของสัตว์ พร้อมการจัดแบ่งประเภทเทศนาในทางอภิธรรม การนับจำนวนในการศึกษาถึงพระธรรมมีความสำคัญในการเข้าใจและวิเคราะห์ธรรมะต่างๆ จึงส่งผลให้สามารถพิจารณาเนื้อหาได้ด

…ด (ให้เกิด) ขึ้นด้วย อินทรีย์ทั้งหมด นันแหละเป็นสิ่งอันพระผู้พระภาคเจ้าทรงประกาศขึ้น และเป็นสิ่งที่ พระองค์ใคร่ตรัสรู้เองด้วยตามที่เป็นจริง เพราะเหตุนี้จึงชื่ออินทรีย์ เพราะอรรถว่าเป็นสิ่งอันท่านผู้เป็นใหญ่อ…

…มสามารถสื่อความเป็นจริงในพระพุทธศาสนาได้ อธิบายถึงความสำคัญของอินทรียที่มีส่วนต่อการเฟ้นหาความรู้ที่พระองค์ตรัสรู้ ประเทศและธรรมชาติของอินทรียที่สื่อถึงคุณค่าและอิทธิพลในโลกธรรม ในบรรดากรรมทั้งหมดนั้นเกี่ยวข…

…ก็เพราะเหตุใดจึงทรงแสดงอย่างนี้ ? แก่ว่า เพราะ ปฏิสมุปบาทเป็นธรรม (สมณภูมิ) มีวามงามรอบตัว และเพราะ พระองค์ก็ทรงถึงซึ่ง (เทสานิวาส) ความงามใน (กระบวน) เทคนิคด้วย จริงอยู่ปฏิสมุปบาทเป็นธรรมมีความงามรอบตัว จึง…

ในเนื้อหานี้มีการพูดถึงปรัชญาและวิถีธรรมของเปลภาค โดยยกตัวอย่างเรื่องปฏิสมุปบาท ซึ่งมีความงามและเป็นธรรมที่ถูกต้อง พระผู้พระภาคเจ้าทรงสอนว่าปฏิสมุปบาทมีความสำคัญต่อผู้แสวงหาความรู้ โดยการแสดงธรรมเกี่ย

ประโยค - อภิปรายความสัมพันธ์ เล่ม 6 - หน้าที่ 23 พระองค์ ท. อาเชียนนี้มีประมาณน้อย ยังบังคับผู้ศึกษาให้อ่านหา ควรแล้วหรือ. ๑) สมาคม โอดิเอตกฤฏิวิน กี อดูจี …

บทความนี้กล่าวถึงการอภิปรายความสัมพันธ์ในเรื่องที่นักศึกษาใช้คำศัพท์ในงานเขียน โดยเฉพาะการใช้เหตุฤๅตตาในบทวิภาค ความทาทนตรที่มาจากทิศต่างๆ และการประยุกต์ใช้ในบริบทของความรู้ โดยเน้นที่การสร้างความเข้า

…ชญาโม ทิคุณปุพโพ วา สุดปุพโพ วา. [อาทิตย์น. ๖/๕๕] พระราชผู้เป็นพระเจ้าแผ่นดิน ถูกชาวเมืองให้แอ่อยู่ พระองค์ทรงครองให้เห็นหรือเคยได้ยินที่ไหน.' [ นาคเรศ ปราชัยโมน เป็นกิจพากย์กามองคำในข้อยืน, ส่วน ตยา ทิกู-สต…

เนื้อหาเกี่ยวกับความวิตกเกี่ยวกับพระเจ้าแผ่นดินและความสัมพันธ์กับชาวเมือง การพิจารณากิจพากย์ในบริบทต่างๆ รวมถึงการทำให้สำเร็จตามพระราชวิธี เช่น การเป็นผู้ใช้ในภาษาวายการณ์ จุดมุ่งหมายของเนื้อหาคือการส

…ไปเป็นอยู่เช่นนี้แห่งเจ้าหรือ [กับชั้นปกติ] โส อนุเหต ปฏิญาณ จ ปุณณเศ จ วิสุทฺโส [ลูกทวาราช. ๘/๔๘] พระองค์คิวมลแล้วว่าร่าทั้งหลายทั้งด้วยปัญญา ทั้งด้วยบุญ จกฺวาตูติสมฺมูติโต โสตาปฏิผลเมว วรํ โหติ [ อนาถปณ…

เล่ม 75 อธิบายถึงความสัมพันธ์และคำว่าแดนเปรียบในอรรถ โดยเสนอให้เห็นความแตกต่างในการใช้คุณนามในระดับต่าง ๆ ซึ่งประกอบด้วยการวิเคราะห์และอ้างอิงถึงข้อความที่เกี่ยวข้องในอรรถ เช่น การเปรียบเทียบในคุณนามช

…่เข้าไปบทนามกิริยา อาจใช้ได้ในอรรถหลายอย่าง เช่น ตาล ปาณาติปาสสุ กรณ วาทธานุสาสน์ [ สมา วีตี ๒/๕๐ ] พระองค์ทรงงานบำ หรือไม่ทำซึ่งปาณาติปาสะแห่งพวกเธอ ตาล ภาวะสัมพันธุ์ในกรณี และ อกิณี ปาณาติปาสสุ นุฏกิัม ใน …

ในเนื้อหานี้จะพูดถึงวาทสัมผัสที่เข้าไปในนามกิริยาและการใช้งานในอรรถหลายอย่าง รวมถึงการวิเคราะห์บทนามที่ประกอบด้วยนุฏกิศัพท์ การศึกษาเกี่ยวกับการใช้ศัพท์เพื่อความเข้าใจในธรรมดาและพระพุทธศาสนา นอกจากนี้

…ากย์ประกอบด้วย สัตตมิวิตติเป็นพื้น. อ:- อ. ที่ 1 กินติติ กะเรยกิลิ. [ อนุราชฌาณกรรม สดฺตุ. ๑๓/๖๖] "พระองค์ พิพงษาทำการนั้น ประกรีรไ" อ. ที่ 2 กินดิต อนาคตา ๆ เปลสา สุพรหมาจี อาคุณเจยุย. [ ภิกฺษุ- อธิปนียม…

ในหน้าที่ 103 ของหนังสือเล่มนี้ มีการกล่าวถึงการอธิบายวากสัมพันธ์ในบริบทต่างๆ โดยเฉพาะศาสนา พระพุทธศาสนาและการสนทนาระหว่างเทพกับมนุษย์ซึ่งสะท้อนถึงความเชื่อมโยงระหว่างโลกสองใบนี้ พร้อมอ้างอิงจากข้อควา